KİMYASAL, BİYOLOJİK, RADYOLOJİK, NÜKLEER TEHDİT VE TEHLİKELERE DAİR GÖREV YÖNETMELİĞİ
Karar Sayısı: 3033
01.10.2020
tarih ve 31261 sayılı R.G.
Ekli “Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik,
Nükleer Tehdit ve Tehlikelere Dair Görev Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulmasına,
4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer
Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 39
uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince karar verilmiştir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; yurt içinde veya yurt dışında meydana gelip ülkemizi
etkileyebilecek kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehdit ve
tehlikelere karşı insan sağlığı ve çevreye yönelik zararın önlenmesi veya en
aza indirilmesi için ilgili kurum ve kuruluşların ve sivil asker iş birliği
çerçevesinde de Türk Silahlı Kuvvetlerinin olay öncesi, sırası ve sonrasına
ilişkin görev ve sorumlulukları ile gerekli iş birliği ve koordinasyonun esaslarını
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu
Yönetmelik; kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehdit ve tehlikelere
karşı alınacak önlemler ve yapılacak hizmetleri yürütmekle görevli, sivil kurum
ve kuruluşların ve sivil asker iş birliği çerçevesinde de askeri kurum ve
kuruluşların olay öncesi, sırası ve sonrasında yurt içinde yürütecekleri
çalışmaların esaslarını kapsar.
(2) Petrol
kirlenmeleri, bulaşıcı hastalıklar, soba zehirlenmeleri ve kimyasal, biyolojik,
radyolojik ve nükleer maddelerin yayılımı sonucu meydana gelebilecek deniz
kirlenmeleri bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu
Yönetmelik, 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar
ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin
39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık:
İçişleri Bakanlığını,
b) Başkanlık:
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını,
c) Dekontaminasyon:
Kişi, araç, malzeme ve binalar ile alanlar üzerinde etki gösteren kimyasal,
biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerin etkilerinin tamamen giderilmesi
veya sağlık açısından tehdit oluşturmayacak seviyeye indirilmesi için yapılan
işlemleri,
ç) İlk müdahale ekipleri: Olay
bölgesinde keşif-tespit, bomba imha, olay yeri güvenlik, arama-kurtarma,
dekontaminasyon, itfaiye ve acil sağlık hizmetlerini yürüten ekipleri,
d) Kalibrasyon:
Belirlenmiş koşullar altında, doğruluğu bilinen bir ölçüm standardını veya
sistemini kullanarak diğer test ve ölçüm aletinin doğruluğunun ölçülmesi ve
sapmalarının belirlenmesi için yapılan işlemleri,
e) KBRN:
Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer kelime grubunun kısaltmasını,
f) KBRN
maddesi: İnsan ve çevre için tehlikeli durumlara yol açabilecek kimyasal,
biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddeleri,
g) KBRN
olayı: Kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerin kasten veya kazaen
yayılmasıyla oluşan, insan ve çevre için zararlı ve tehlikeli durumları,
ğ) KBRN riski: İnsan sağlığı ve
çevrenin, kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerinin kasten veya
kazaen çevreye yayılmasından zarar görme olasılığını ve zararın ciddiyet
derecesini,
h) KBRN
savunması: Kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer saldırılarından
korunabilmek, kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer ajanlarının etkilerini
yok etmek veya mümkün olduğunca en aza indirebilmek için alınan önlemler ve
yapılacak çalışmaların tümünü,
ı) KBRN tehdidi: Petrol kirlenmeleri,
bulaşıcı hastalıklar, soba zehirlenmeleri ve kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve
nükleer maddelerin yayılımı sonucu meydana gelebilecek deniz kirlenmeleri hariç
olmak üzere; kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerden elde
edilmiş silahların, terör, sabotaj ve benzeri eylemlerde kasten kullanılmasını,
i) KBRN
tehlikesi: Petrol kirlenmeleri, bulaşıcı hastalıklar, soba zehirlenmeleri ve
kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerin yayılımı sonucu meydana
gelebilecek deniz kirlenmeleri hariç olmak üzere; endüstriyel üretimde, sağlık
sektöründe, laboratuvarlarda, bilimsel araştırmalarda ürün ya da ara ürün
olarak kullanılan kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerin kazaen
yayılmasıyla oluşan durumları,
j) Kitle
İmha Silahı (KİS): Biyosfere, doğal ve insan yapımı yapılara ve/veya çok sayıda
insana büyük ölçüde zarar veren silahları,
k) NATO:
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütünü,
l) Prekürsör:
Hangi yöntemle olursa olsun, bir kimyasal maddenin üretimi sırasında herhangi
bir aşamada rol oynayan başka bir kimyasal maddeyi,
m) Risk
analizi: Tehdit ve tehlikelere yönelik olarak ortaya çıkabilecek risklerin
önceden tanımlanıp değerlendirilmesini,
n) Risk
azaltma: Tehdit ve tehlikelere yönelik olarak risklerin belirlenmesi,
değerlendirilmesi ve azaltılmasına yönelik sistematik olarak gerçekleştirilen
faaliyetleri,
o) Saha
dışı: Nükleer güç santralini fiziksel engellerle çevreleyen, sadece kontrollü
giriş-çıkış yapılabilen ve üzerinde santral sahibinin yetkisi olan alanın
dışını,
ö) Saha içi: Nükleer güç santralini
fiziksel engellerle çevreleyen, sadece kontrollü giriş-çıkış yapılabilen ve
üzerinde santral sahibinin yetkisi olan alanın içini,
p) Sıcak
bölge: Kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddeler ile kirlendiği
tespit edilmiş, çevreyi ve yaşamı tehdit eden bölgeyi,
r) Soğuk
bölge: Sıcak bölgede tespit edilmiş kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer
maddeler ile kirlenmesi muhtemel olmayan, acil tıbbi müdahale ve ambulans
hizmetlerinin yürütüldüğü temiz bölgeyi,
s) TAMP:
Türkiye Afet Müdahale Planını,
ş) Tehlikeli madde: Doğaları, içerik
ve durumları nedeniyle çevre güvenliğini, hayvanları, insanları ve genel
güvenliği tehlikeye düşürme potansiyeline sahip maddeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev ve Sorumluluklar
Görev ve sorumluluklar
MADDE 5- (1) İlgili kurum
ve kuruluşlar bu Yönetmelikle kendilerine verilen görevleri, TAMP kapsamındaki
görevlerini de göz önüne alarak yerine getirmekten ayrı ayrı sorumludur.
(2) Bu
Yönetmelik kapsamında Başkanlığın görevi, 6 ncı maddenin birinci fıkrası hükmü
saklı kalmak kaydıyla koordinasyon ve iş birliğini sağlamaktır. Bu görevin
yerine getirilebilmesi amacıyla ilgili kurumlar tarafından yapılacak her türlü
bilgi ve belge paylaşımı, görüş ve onay talepleri gibi işlemler doğrudan
Başkanlığa yöneltilir.
...
Ticaret Bakanlığının görev ve
sorumlulukları
MADDE 15- (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin olarak Ticaret Bakanlığının görev ve
sorumlulukları şunlardır:
a) Yurt dışından
gönderilen ve/veya yurt dışına gönderilecek bağış, yardım ve eğitim amaçlı KBRN
malzemeleri ile kurtarma ve iyileştirmede ihtiyaç duyulacak diğer malzemelerin
yurt içine girişi ve yurt dışına çıkışıyla ilgili işlemlerin ilgili mevzuat
çerçevesinde bekletilmeden yapılmasını sağlamak.
b) Son kullanıcı olarak
ithal edilen, KBRN araç, gereç ve malzemelerinin yurt içine girişiyle ilgili
işlemlerin ilgili mevzuat çerçevesinde bekletilmeden yapılmasını sağlamak.
c) KBRN silah
ve bunların yapımında kullanılan malzemeler ile tehlikeli endüstriyel
maddelerin kaçakçılığının önlenmesi ve izlenmesi ile gümrüklü yer ve sahalarda
gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak, gerektiğinde diğer kolluk birimleri ve
ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak.
ç) İthalatta yasal yetki alanına giren
konularda Bakanlıkça bildirilecek ürün, ülke ve benzerleri için risk
değerlendirmesi yapmak.
...
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Malzeme Temin Edilmesi ve Mali Hükümler
Araç ve malzeme
MADDE 24- (1) Başkanlık,
KBRN olaylarına müdahalede kullanılacak temel ekipmanların teknik
özelliklerini, kurum ve kuruluşların kendi görev alanlarına giren özel müdahale
ekipmanları hariç olmak üzere, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini de
alarak belirler, bu alandaki teknolojik gelişmeleri takip eder ve talepte
bulunan kurumlara teknik bilgi desteği sağlar.
(2) Bu
Yönetmelikle belirlenen görevlerin yerine getirilmesinde ihtiyaç duyulan araç,
gereç ve malzemeler, ihtiyaç sahibi kurumlarca temin edilir. Bakım, onarım ve
kalibrasyon gibi rutin işlemler yine ihtiyaç sahibi kurumlarca yapılır veya
yaptırılır.
Bütçe
MADDE 25- (1) Kurum ve
kuruluşlar, bu Yönetmelikte kendilerine verilen görevlerle ilgili ihtiyaç
duyacakları harcamalar için bütçelerine gerekli ödeneği koymaktan sorumludur.
Hibe ve yardımlar
MADDE 26- (1) Bu
Yönetmelikte belirtilen görevleri yürütecek olan kurum ve kuruluşlara hibe
edilen veya gönderilen her türlü malzeme ve teknik ekipmanın geçici veya kati
ithali 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 128 ila 131 inci ve
167 nci maddelerinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Eğitim ve tatbikatlar
MADDE 27- (1) Bu Yönetmelik
kapsamında görev alacak personelin eğitimleri, Başkanlık ve yerelde bulunan
bağlı birimleri tarafından verilir. Kurum ve kuruluşların görev alanlarına
ilişkin özel KBRN eğitimlerinin ise kendi kurumlarınca verilmesi sağlanır.
(2) Bakanlıklar,
ilgili kurum ve kuruluşlar ile valilikler, ekiplerin ve personelin eğitimi için
Başkanlıkla iş birliği içerisinde KBRN tatbikatları düzenler ve bu alanda
düzenlenen tatbikatlara katılım sağlar.
(3) Askeri
eğitimler hariç olmak üzere, ülkemizde kurum ve kuruluşlar tarafından ulusal ve
uluslararası KBRN eğitimleri düzenlenmesi halinde Başkanlığa bilgi verilerek
sonuç raporu gönderilir.
Bilgi ve belgeler
MADDE 28- (1) Bu Yönetmelik
kapsamındaki faaliyetleri yerine getirmekle yükümlü kurum ve kuruluşlar, bu
faaliyetlere ilişkin olarak Başkanlık tarafından talep edilen her türlü bilgi,
belge ve dokümanı Başkanlığa vermekle yükümlüdür.
Denetim
MADDE 29- (1) Bu Yönetmelik
gereğince ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlarca yürütülmesi öngörülen
görevler; kurumların kendi denetim birimlerince, illerde ise vali veya
görevlendireceği personel tarafından denetlenir. Görevli askeri birliklerin
denetimi askeri denetim sistemine göre yapılır.
Yönerge hazırlanması
MADDE 30- (1) Bu
Yönetmelikte ve kurumların kendi özel mevzuatında belirtilen KBRN görevlerinin
yerine getirilmesi için ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlarca, bu Yönetmeliğin
yayımını müteakip bir yıl içinde Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer
Tehdit ve Tehlikelere Dair Görev Yönergesi hazırlanır. Yönerge, merkezde kurumların
en üst amirlerince, illerde ise valilerce onaylanarak yürürlüğe konulur.
Yönergenin bir nüshası onaylanmasından sonraki üç ay içerisinde Başkanlığa
gönderilir.
Yürürlükten kaldırılan
yönetmelik
MADDE 31- (1) 3/5/2012
tarihli ve 28281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasal, Biyolojik,
Radyolojik ve Nükleer Tehlikelere Dair Görev Yönetmeliği yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 32- (1) Bu Yönetmelik
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33- (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
