SUÇ GELİRLERİNİN
AKLANMASININ VE TERÖRÜN FİNANSMANININ ÖNLENMESİNE DAİR TEDBİRLER HAKKINDA
YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Karar Sayısı: 3580
24.02.2021
tarih ve 31405 Sayılı 2. Mükerrer R.G.
Ekli “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün
Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik”in yürürlüğe konulmasına, 5549 sayılı Suç
Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 27 nci maddesi gereğince
karar verilmiştir.
MADDE 1- 10/12/2007 tarihli ve 2007/13012 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün
Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Maliye Bakanlığını”
ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığını” şeklinde değiştirilmiş, (d) bendine
“Vergi Müfettişleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Başkanlıkta istihdam
edilen Hazine ve Maliye Uzmanları,” ibaresi, “Sermaye Piyasası Kurulu”
ibaresinden sonra gelmek üzere “Uzmanları ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Denetçileri ve” ibaresi, (f) bendine “(a) ila (h)” ibaresinden sonra gelmek
üzere “ve (m)” ibaresi ve aynı fıkraya (l) bendinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki (m) bendi eklenmiştir.
“m) Finansal olmayan belirli iş ve meslekler: Bu
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k), (n), (s), (ş), (t) ve
(u) bentlerinde sayılan yükümlüleri,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (k) bendine “yapanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile bu
işlemlere aracılık edenler” ibaresi ve (o) bendinde yer alan “uğraşanlar”
ibaresinden sonra gelmek üzere “ile bu işlemlere aracılık edenler” ibaresi
eklenmiş, aynı fıkranın (ş) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı
maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “bu Yönetmelik hükümlerini” ibaresi “asgari
olarak bu Yönetmelikte yer alan tedbirleri” şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkraya
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine
aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci
maddesinin birinci fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında
ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere,
taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf
ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve
tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka,
menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi
işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,”
“İlgili ülke mevzuatının bu tedbirlerin uygulanmasına
izin vermemesi halinde durum Başkanlığa bildirilir.”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinde yer alan “yirmibin” ibaresi “yetmişbeşbin” şeklinde ve
(c) bendinde yer alan “ikibin” ibaresi “yedibinbeşyüz” şeklinde değiştirilmiş,
aynı fıkraya “kimliğini tespit etmek” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve
işlemin gerçek faydalanıcısının ortaya çıkarılması için gerekli tedbirleri
almak” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve
mesleğine ilişkin bilgiler” ibaresi “iş ve mesleğine ilişkin bilgiler, varsa telefon
numarası, faks numarası, elektronik posta adresi” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğe 6 ncı maddesinden sonra gelmek üzere
başlığıyla birlikte aşağıdaki 6/A maddesi eklenmiştir.
“Gerçek kişilerde uzaktan kimlik tespiti
MADDE 6/A- Yükümlünün asli faaliyet alanı ile ilgili
mevzuatta müşteri ile yüz yüze gelinmeksizin kimliğinin doğrulanmasına imkân
verecek yöntemlerle sözleşme kurulmasına cevaz verilmiş olması halinde, gerçek
kişilerle sürekli iş ilişkisi tesisinde müşteri kimliğinin doğrulanması
amacıyla uzaktan kimlik tespiti yöntemleri kullanılabilir. Bakanlık, uzaktan
kimlik tespitinde uygulanacak yöntemler ve müşterinin tanınması kapsamındaki
diğer tedbirler ile uzaktan kimlik tespiti yapılabilecek diğer işlem türlerini
yükümlüler itibarıyla belirlemeye yetkilidir.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci
fıkrasının birinci cümlesine “kütük numarası,” ibaresinden sonra gelmek üzere
“vergi kimlik numarası,” ibaresi, aynı fıkranın ikinci cümlesine “ilişkin
belgeler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, vergi kimlik numarası Gelir İdaresi
Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler” ibaresi, aynı
maddenin ikinci fıkrasının birinci cümlesine “merkezi sicil kayıt numarası,”
ibaresinden sonra gelmek üzere “vergi kimlik numarası,” ibaresi ve aynı
fıkranın ikinci cümlesine “tutulan sicile ilişkin belgeler” ibaresinden sonra
gelmek üzere “, vergi kimlik numarası Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi
tarafından düzenlenen belgeler” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına
“sicil numarası,” ibaresinden sonra gelmek üzere “vergi kimlik numarası,”
ibaresi, “sicile esas diğer belgeler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, vergi
kimlik numarası Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen
belgeler” ibaresi eklenmiş ve aynı fıkrada yer alan “Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı” ibaresi “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin başlığı “Yurt
dışında yerleşik tüzel kişilerde ve yurt dışında kurulmuş güven sözleşmelerinde
kimlik tespiti” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye birinci fıkrasından sonra
gelmek üzere aşağıdaki ikinci ve üçüncü fıkralar eklenmiştir.
“(2) Yurt dışında kurulmuş bir güven sözleşmesinin
konusunu teşkil eden malvarlığı hesabına, sözleşmede belirlenen gerçek veya
tüzel kişi mütevelli tarafından, yükümlülerden kimlik tespitini gerektiren bir
işlemin gerçekleştirilmesinin talep edilmesi halinde, bu işlemler yapılmadan
önce, Kanunun 15 inci maddesi gereğince işlemin güven sözleşmesi kapsamında
oluşturulan malvarlığı hesabına talep edildiğinin yükümlülere yazılı olarak
beyan edilmesi gerekir. Yurt dışında kurulmuş güven sözleşmesi kapsamında
kimlik tespiti; güven sözleşmesinin Türkiye Cumhuriyeti konsoloslukları
tarafından onaylanan veya “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin
Kaldırılması Sözleşmesi” çerçevesinde bu Sözleşmeye taraf ülke makamı
tarafından tasdik şerhi düşülen yazılı örnekleri üzerinden yapılır. Risk temelli
yaklaşım çerçevesinde, kimlik bilgileri gerektiğinde bu belgelerin noter onaylı
Türkçe tercümeleri üzerinden teyit edilir. Ayrıca mütevellinin kimlik tespiti
kapsamında alınan kimlik bilgileri 6 ncı veya 7 nci madde gereğince teyit
edilir. Gerçek faydalanıcının belirlenmesi kapsamında, sözleşme kurucusu,
lehtar ya da lehtar grupları ile varsa sözleşme kapsamında denetçi olarak
belirlenen kişilerin kimlik bilgileri alınır ve bu bilgilerin teyidi için makul
tedbirler uygulanır. Söz konusu malvarlığını nihai olarak kontrolünde
bulunduran gerçek kişi ya da kişilerin ortaya çıkarılması için de gerekli
tedbirler alınır.
(3) İkinci fıkranın uygulanmasında güven
sözleşmesinden; bir malvarlığının belirli bir lehtar ya da lehtar grubunun
yararlanması için, malvarlığının maliki olan sözleşme kurucusu tarafından, söz
konusu malvarlığının yönetimi, kullanımı ya da sözleşmede belirtilen diğer
tasarruflarda bulunulması amacıyla sözleşmeyi icra eden bir mütevellinin
kontrolüne bırakılmasını hüküm altına alan hukuki ilişki anlaşılır.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasına
“sürekli iş ilişkisi kapsamındaki yüz yüze yapılan” ibaresinden sonra gelmek
üzere “ve kimlik tespitini gerektiren” ibaresi ve “sistemleri kullanarak
gerçekleştirilen” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve kimlik tespitini
gerektiren” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 17/A maddesinin yedinci fıkrasının
sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Yurt dışında mukim tüzel kişi ortakların bu kapsamda
alınması gereken kimlik bilgilerinin teyidi, ilgili ülkede Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği muadili kuruluşların ya da verilerin resmi olarak tutulduğu diğer
kuruluşların açık kaynakları üzerinden yapılabilir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan “Finansal kuruluşlar, yeni ve gelişen teknolojilerin”
ibaresi “Finansal kuruluşlar ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler, yeni
ve gelişen teknolojilerin kullanımının, yeni dağıtım kanalları dâhil olmak
üzere mevcut ve yeni ürün ile yeni iş uygulamalarının” şeklinde, ikinci
fıkrasında yer alan “Finansal kuruluşlar yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını
mümkün kılan sistemleri kullanarak gerçekleştirilen” ibaresi “Finansal
kuruluşlar ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler yüz yüze olmayan
işlemler yapılmasını mümkün kılan yöntem veya sistemleri kullanarak gerçekleştirilen
sürekli iş ilişkisi tesisi,” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine “ceza” ibaresinden sonra gelmek üzere “ya da uyarı”
ibaresi eklenmiş ve aynı bentte yer alan “iş” ibaresi “işin mahiyeti ve”
şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci
fıkrasında yer alan “İkibin” ibaresi “Yedibinbeşyüz” şeklinde, “zorunludur”
ibaresi “zorunlu olup bu bilgilerin doğruluğu ayrıca teyit edilir” şeklinde
değiştirilmiş, aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiş, diğer fıkralar
buna göre teselsül ettirilmiş ve aşağıdaki altıncı fıkra eklenmiştir.
“Elektronik transfer mesajlarında alıcıya ilişkin
olarak da bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bilgilere yer verilir,
bu bilgilerin teyidi zorunlu değildir.”
“(2) Yedibinbeşyüz TL’nin altındaki yurt içi ve yurt
dışı elektronik transfer mesajlarında gönderene ve alıcıya ilişkin olarak
birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bilgilere yer verilir. Bu
bilgilerin teyidi zorunlu değildir.”
“(6) Transfer emrinin verildiği finansal kuruluştan
ödemeyi gerçekleştirecek finansal kuruluşa kadar oluşan mesaj zincirinde
göndericiye ilişkin olarak elektronik transfer mesajlarında bulunması gereken
bilgilere transfere aracılık eden tüm finansal kuruluşlarca yer verilir ve bu
bilgilerin transferin her aşamasında aktarılmasına özel dikkat gösterilir.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesinin birinci
fıkrasına “Finansal kuruluşlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile finansal
olmayan belirli iş ve meslekler” ibaresi ve aynı maddeye birinci fıkrasından
sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Riskli ülkeler hakkında Türkiye’nin üyesi olduğu
uluslararası kuruluşlarca kabul edilenler de dâhil olmak üzere alınması gereken
tedbirleri belirlemeye Bakanlık yetkilidir.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğin 26/A maddesinin birinci fıkrasına
“Finansal kuruluşlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile finansal olmayan
belirli iş ve meslekler” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci
fıkrasına “tespit amacıyla” ibaresinden sonra gelmek üzere “risk temelli bir
yaklaşımla” ibaresi ve aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, ikinci
fıkrada yer alan “uygulama zamanı konusunda” ibaresi yürürlükten
kaldırılmıştır.
“Yükümlülük denetiminde yerinde veya uzaktan denetim
yöntemleri kullanılabilir.”
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğe 37/A maddesinden sonra gelmek üzere
başlığıyla birlikte aşağıdaki 37/B maddesi eklenmiştir.
“Hazine ve maliye uzmanlarının denetim elemanı olarak
görevlendirilmesi ve çalışma esasları
MADDE 37/B- (1) Başkanlık, yükümlülük denetimi
görevini, Başkanlıkta istihdam edilen ve bu işle görevlendirilen hazine ve
maliye uzmanları vasıtasıyla da yerine getirebilir.
(2) Yükümlülük denetimi ile görevlendirilen hazine ve
maliye uzmanları, yükümlülük denetiminden sorumlu daire başkanının gözetim ve
koordinasyonunda çalışır.
(3) Hazine ve maliye uzmanları, Başkanlık Makamından
alınan görevlendirme onayı ile görevlendirilir. Başkanlıkça yükümlülük denetimi
kapsamında birden fazla görevlendirme yapılabilir. Görevlendirme onayının
tebliği tarihinden itibaren derhal göreve başlanır.
(4) Verilen yükümlülük denetimi görevinin hangi sürede
sonuçlandırılacağı Başkanlık tarafından belirlenir. Bu süre sonunda
hazırlanacak rapor Başkanlığa sunulur.
(5) Yükümlülük denetimleri, hazine ve maliye uzmanları
tarafından bizzat yürütülür ve sonuçlandırılır. Denetimin yürütülmesinde bu
Yönetmeliğin 36 ncı maddesi uygulanır.
(6) Hazine ve maliye uzmanlarının çalışma usul ve
esaslarına ilişkin bu maddede yer almayan hususlarda bu Yönetmeliğin yükümlülük
denetimiyle ilgili diğer hükümleri uygulanır.”
MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan “, bunların işlemi fiilen yapan çalışanları ve işlemin
sonuçlandırılması bakımından görev ve sorumluluğu bulunan yöneticileri” ibaresi
yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddenin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“(3) Kanunun 5 inci maddesinde yer alan eğitim, iç
denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması, uyum görevlisi
tayini ile Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek diğer tedbirler
kapsamındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesinin tespiti halinde
yükümlülere yazılı ihtar yapılarak otuz günden az olmamak üzere bir süre
verilir. Bu süre sonunda eksikliklerin tamamlanmaması halinde beş yüz bin Türk
Lirası idari para cezası uygulanır. İdari para cezasının tebliği ile birlikte
yazılı ihtar yapılarak altmış günden az olmamak üzere yeni bir süre verilir. Bu
süre sonunda da eksikliklerin tamamlanmaması halinde verilen ilk idari para
cezasının iki katı idari para cezası daha uygulanır. İkinci idari para
cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde eksikliklerin tamamlanmaması
halinde yükümlünün faaliyetlerinin belli bir süre durdurulması, kısıtlanması
veya faaliyet izin belgesinin iptaline yönelik tedbirlerin alınması için durum
ilgili kuruma bildirilir. Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında
belirtilen söz konusu yükümlülüklere uymayan sorumlu yönetim kurulu üyesine,
yoksa üst düzey yöneticisine ise belirtilen ihtarlar yapılmak ve sürelere
uyulmak koşuluyla yükümlüye verilen idari para cezasının dörtte biri
uygulanır.”
MADDE 19- Aynı Yönetmeliğin 52 nci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan “Maliye Bakanı” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanı” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 20- Bu Yönetmelik 1/5/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 21- Bu Yönetmelik hükümlerim Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.