T.C.
TİCARET
BAKANLIĞI
Gümrükler
Genel Müdürlüğü
Sayı :E-85593407-165.01
Konu :Teslim Şekilleri
26.02.2021 / 61634634
DAĞITIM YERLERİNE
İlgi: a) 17.2.2020 tarihli ve 52344630 sayılı
yazımız.
b) 21.10.2020 tarihli 58349437 sayılı
yazımız.
Bilindi üzere, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta
giderlerinin ne şekilde değerlendirileceği ile ilgili olarak, ilgi (a) ve (b)’de
kayıtlı yazılarımızda açıklamalara yer verilmiştir.
Ancak, konu ile ilgili olarak yapılacak işlem hususunda tereddütlerin
bulunduğu anlaşılmakta olup aşağıda konu ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
1. INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girmesi
İlgi (a)’da kayıtlı yazımızda, ICC – Milletlerarası Ticaret Odası
Türkiye Milli Komitesi’nin 16/1/2020 tarihli MTO-008 sayılı yazısında, 1/1/2020
tarihinde INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girdiği, INCOTERMS 2020 ile birlikte,
DAT (Terminalde teslim) teriminin isminin, DPU (Belirlenen yerde boşaltılmış olarak
teslim) olarak değiştirildiğinden bahisle, “… DAP, DPU ve DDP’den oluşan “D”li
terimlerde teslim varma yerinde gerçekleşir. Bu nedenle “D”li terimler, “boşaltmada
(varma yerinde) satışlar” olarak adlandırılan grubun içinde yer alırlar. Bu
terimler uyarınca mallar varma yerinde, yani taşımanın gerçekleştirilmesinden
sonra alıcıya teslim edildiği için, mallara ilişkin tüm ziya ve hasar bu noktaya
kadar satıcıya aittir. Bu nedenle satıcının, bu hasar ve kayıp riskine karşı
sigorta yaptırması mutlaka önerilir. Ancak bu sigorta Incoterms 2020 kapsamında
terimleri kapsamında bir sigorta değildir ve tamamen satıcının ihtiyarındadır.”
denildiği belirtilmiştir.
2. INCOTERMS 2020’de sigorta masrafları
İlgi (b)’de kayıtlı yazımızda; Milletlerarası Ticaret Odası (International
Chamber of Commarce – ICC) tarafından yayımlanan 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe
giren INCOTERMS (İç ve Dış Ticarete İlişkin Ticari Terimlerin Kullanımı İçin
ICC Kuralları) 2020 metni incelendiğinde, DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinin
her üçü ile ilgili olarak da aynı şekilde ayrı ayrı;
“A Satıcının Yükümlülükleri
…
A5 Sigorta
Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü
yoktur."
"B Alıcının Yükümlülükleri
…
B5 Sigorta
Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü
yoktur. Ancak, alıcı, satıcının talebi üzerine, hasarı ve masrafları satıcıya
ait olmak üzere, satıcının sigorta yaptırabilmek için gereksinim duyduğu
bilgileri satıcıya sağlamalıdır.”
İfadelerine yer verildiği ve ilgi (a)’da kayıtlı yazımızda
belirtilen hususlardan bahisle; taraflarca aksinin kararlaştırılmamış olması
kaydıyla, INCOTERMS 2020`de yer alan DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde mallara
ilişkin tüm ziya ve hasarın teslim yerine kadar satıcıya ait olduğu, bu teslim şekillerinde
sigorta masraflarının satıcıya ait olduğunun anlaşıldığı belirtilmiştir.
3. INCOTERMS’in önceki versiyonu olan 2010 versiyonundaki düzenleme
Bilindiği üzere, 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe giren INCOTERMS 2020’de,
sigorta giderleri ile ilgili olarak INCOTERMS 2010’dan bazı farklılıklar
bulunmaktadır.
INCOTERMS 2010’da; DAP, DAT (2020 versiyonunda DPU) ve DDP teslim şekillerinin
her üçü ile ilgili olarak da “A3-b) Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Satıcının
alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, satıcı, alıcının
talebi üzerine hasarı ve masrafları (eğer varsa) alıcıya ait olmak üzere alıcının
sigorta yaptırabilmesi için gerekli bilgileri alıcıya sağlamalıdır.” Ve “B3-b)
Sigorta sözleşmesi” bölümünde “Alıcının satıcıya karşı sigorta sözleşmesi
yapmak yükümlülüğü yoktur. Ancak, alıcı, talep üzerine sigorta yapılabilmesi için
gerekli bilgileri satıcıya sağlamalıdır.” ifadeleri yer almaktaydı.
Tetkikinden de anlaşılacağı üzere, ilgi (a) ve (b)’de kayıtlı yazılarımızda
yer alan açıklamalar INCOTERMS 2020 çerçevesinde yapılmış olup, INCOTERMS’in önceki
versiyonlarına ilişkin bulunmamaktadır.
4. Tarafların aksini kararlaştırabilmesi
INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 78 inci paragrafında, “Taraflar
bazen bir Incoterms kuralını değiştirmek isteyebilir, Incoterms 2020 kuralları
bu şekilde yapılacak değişiklikleri yasaklamaz…” denilmektedir.
Bu nedenle taraflarca bu hususta bir farklı bir anlaşma sağlanmışsa,
gümrük kıymetinin tespitinde bu hususun dikkate alınması ve hangi masrafların
hangi tarafça üstlenildiğinin bu anlaşma dikkate alınarak değerlendirilmesi
gerekecektir.
5. INCOTERMS’e yapılacak atıflar
INCOTERMS 2020’nin “Giriş” bölümünün 9 uncu ve 10 uncu paragraflarında,
“9. Eğer taraflar Incoterms 2020 kurallarının sözleşmelerine uygulanmasını
isterlerse, bunu sağlamanın en güvenli yolu, tarafların bu niyetlerini şu gibi
ifadeler kullanarak sözleşmelerinde açıkça belirtmeleridir:
“[seçilen Incoterms kuralı] [belirlenen liman, yer veya nokta]
Incoterms 2020”
“10. Örneğin,
CIF Şanghay Incoterms 2020, veya
DAP No 123, ABC Caddesi, İthalat Ülkesi Incoterms 2020” denilmektedir.
Bu çerçevede, eşyaya ilişkin belgelerden INCOTERMS’in hangi
versiyonunun kullanıldığı ve teslim yeri belgelerden anlaşılabilmektedir.
6. Gereken durumlarda yükümlülerden ilave bilgi ve belge
istenilebilmesi
DAP, DPU ve DDP teslim şekillerinde sigorta giderlerinin ne şekilde
değerlendirileceği ilgi (b)’de kayıtlı yazımız ve yukarıda 2 nci maddede açıklanmaktadır.
Bu çerçevede, INCOTERMS 2020 kapsamında bulunan işlemlerde, her
bir beyanname için yükümlülerden sigorta yükümlülüğünün kimde olduğunu gösteren
belge ibrazı istenmesine ihtiyaç bulunmamaktadır.
Ancak tarafların kendi aralarında farklı bir düzenlemeye
gitmelerinin de söz konusu olabileceği gözden uzak tutulmamalıdır. Bu çerçevede,
alıcının sigorta masraflarını üstlenmesi durumunda, 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 27/1-e maddesi uyarınca bu giderlerin gümrük kıymetinin tespitinde
dikkate alınması gerekmektedir.
Beyan edilen gümrük kıymetinin gerçeklik veya doğruluğu konusunda
tereddüt hasıl olması durumunda konunun 2012/29 sayılı Genelge kapsamında araştırma
konusu yapılabileceği açıktır.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
DAĞITIM:
Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüklerine