GENEL ÜRÜN GÜVENLİĞİ
YÖNETMELİĞİ
Ticaret
Bakanlığından:11.03.2021 tarihli ve 31420 sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; piyasaya arz edilen,
piyasada bulundurulan veya tedarik edilen ve tüketicinin kullanımına hazır
edilen, tüketici için amaçlanan veya tüketici için amaçlanmamış olsa dahi makul
ölçüde öngörülebilir koşullarda tüketici tarafından kullanılabilecek ürünlerin
güvenli olmasının sağlanması ve bu alanda yetkili kuruluşların görevleri ile
üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülüklerinin belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, ürünlere ilişkin bir teknik
düzenlemenin bulunmadığı veya teknik düzenleme bulunsa dahi insan sağlığı ve
güvenliğine ilişkin hükümler içermediği veya belirli risklere yahut risk
kategorilerine ilişkin hükümler içermediği durumlarda uygulanır.
(2) Bu Yönetmelik; piyasaya arz edilen, piyasada
bulundurulan veya tedarik edilen ve tüketicinin kullanımına hazır edilen,
tüketici için amaçlanan veya tüketici için amaçlanmamış olsa dahi makul ölçüde
öngörülebilir koşullarda tüketici tarafından kullanılabilecek olan yeni,
kullanılmış veya ıslah edilmiş tüm ürünlere uygulanır.
(3) Bu Yönetmelik, elektronik satışlar ve diğer
uzaktan iletişim araçları vasıtasıyla gerçekleşen satışlar dahil, satış
tekniğine bakılmaksızın tüm ürünlere uygulanır.
(4) Bu Yönetmelik, bir hizmet esnasında tüketicilere
sunulan ürünlere uygulanır. Tüketiciye hizmet sunanlar tarafından kullanılan
veya işletilen ekipmanları kapsamaz.
(5) Bu Yönetmelik, antika ürün veya kullanımından önce
tamir veya ıslah edilmesi gereken ürün olarak tedarik edilen kullanılmış
ürünlere, tedarikçinin tedarik ettiği kişiye bu konuda açıkça bilgi vermesi
koşuluyla uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı
Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununun 24 üncü maddesi ve 10/7/2018
tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığı (Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğü)’nı,
b) Ciddi risk: Etkisi kısa vadede ortaya çıkmayan
riskler de dâhil olmak üzere, yetkili kuruluşların acil müdahalesini gerektiren
her türlü riski,
c) Dağıtıcı: Tedarik zincirinde yer alan ve
faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen 7223 sayılı
Kanun kapsamında dağıtıcı sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiyi,
ç) Geri çağırma: Üretici veya dağıtıcı tarafından
tüketiciye tedarik edilmiş veya tüketicinin kullanımına sunulmuş tehlikeli
ürünün geri getirilmesini amaçlayan her türlü önlemi,
d) Güvenli ürün: Kullanım süresi ve uygulanabilir
olduğu durumlarda hizmete sunulması, kurulumu ve bakımına ilişkin
gereklilikleri dahil olmak üzere, normal ve makul ölçüde öngörülebilir
koşullarda kullanımı risk taşımayan veya ürünün kullanımına özgü asgari risk
taşıyan, aşağıdaki unsurlar ele alındığında insan sağlığı ve güvenliği için
yüksek düzeyde koruma sağladığı kabul edilen ürünü;
1) Ürünün bileşimi, ambalajı, montaj talimatları ve
mümkün olduğu durumlarda kurulum ve bakım talimatları da dahil olmak üzere
özellikleri.
2) Diğer ürünlerle birlikte kullanımının makul ölçüde
öngörülebilir olduğu durumlarda, diğer ürünler üzerindeki etkisi.
3) Ürünün sunumu, etiketlenmesi, kullanımı ve
imhasıyla ilgili uyarılar ve talimatlar ile ürünle ilgili diğer bilgi ve
açıklamalar.
4) Başta çocuklar, engelliler ve yaşlılar olmak üzere
ürünü kullanırken risk altındaki tüketici kategorileri.
e) Kanun: 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün
Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununu,
f) Piyasadan çekme: Tehlikeli ürünün tüketicilere
dağıtımını, öneri ve teşhirini önlemeyi amaçlayan her türlü tedbiri,
g) Tehlikeli Ürün: Güvenli ürün tanımını karşılamayan
ürünü,
ğ) Üretici;
1) Türkiye’de yerleşik olması halinde ürünü imal eden
ve ürüne kendi ismini, ticari markasını veya herhangi bir ayırt edici işaret
koyarak kendisini imalatçı olarak sunan veya ürünü ıslah eden, Kanun kapsamında
imalatçı sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiyi,
2) İmalatçının Türkiye’de yerleşik olmaması halinde,
Kanun kapsamında ürünün yetkili temsilcisi sıfatını haiz Türkiye’de yerleşik
gerçek ve tüzel kişiyi, yetkili temsilcinin bulunmaması halinde ürünü ithal
eden, Kanun kapsamında ithalatçı sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiyi,
3) Tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri, bir
ürünün güvenliğine ilişkin özellikleri etkileyebilen, Kanun kapsamında iktisadi
işletmeci sıfatını haiz gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Ürün: Tüketicilerin kullanımı için amaçlanan veya
tüketicilerin kullanımı için amaçlanmamış olsa dahi makul ölçüde öngörülebilir
koşullarda tüketiciler tarafından kullanılması muhtemel olan, gerek ticari
faaliyetler sonucunda gerekse başka yollarla tedarik edilen veya kullanıma
sunulan, yeni, kullanılmış veya ıslah edilmiş her türlü madde, müstahzar veya
eşyayı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Ürün Güvenliği
Ürün
güvenliği ve genel ürün güvenliği gerekleri
MADDE 5 – (1) Ürünün güvenli olması zorunludur.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına uygun
olarak hazırlanan teknik düzenlemelerin insan sağlığı ve güvenliği ile ilgili
hükümlerine uygun ürün, aksi ispatlanana kadar güvenli kabul edilir.
(3) Daha yüksek bir güvenlik seviyesinin olabilirliği
veya piyasada daha düşük riskli ürünlerin varlığı, bir ürünün tehlikeli ürün
olduğu anlamına gelmez.
(4) Türkiye-Avrupa Birliği Ortaklık Konseyinin 1/95
sayılı Kararı hükümleri saklı kalmak ve 2/5/2012 tarihli ve 2012/3169 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Düzenlenmemiş Alanda Karşılıklı
Tanıma Yönetmeliği kapsamında olmak kaydıyla, Türkiye’de uygulananlardan farklı
teknik düzenleme, standart veya kalite kurallarına göre üretilmiş olsa dahi,
Avrupa Birliği üyesi bir ülkede yasal olarak üretilmiş veya serbest dolaşıma
girmiş bir ürünün güvenli olduğu kabul edilir.
(5) Ürüne ilişkin bir teknik düzenlemenin bulunmadığı
veya insan sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler içermediği veya belirli
risklere yahut risk kategorilerine ilişkin hükümler içermediği durumlarda,
referans numaraları Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanan ürünün
güvenliğine ilişkin Avrupa standartlarına karşılık gelen ulusal standartlara
uygun ürün güvenli kabul edilir.
(6) Ürüne ilişkin bir teknik düzenlemenin bulunmadığı
veya insan sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler içermediği ya da belirli
risklere yahut risk kategorilerine ilişkin hükümler içermediği ve beşinci
fıkrada atıfta bulunulan standartların olmadığı durumlarda, bir ürünün genel
ürün güvenliği gereklerine uygunluğu, mevcut olması halinde aşağıda yer alan
hususlar göz önüne alınarak değerlendirilir:
a) Beşinci fıkrada atıfta bulunulan standartlar
haricindeki Avrupa standartlarına karşılık gelen ulusal standartlar.
b) Ulusal ve uluslararası standartlar.
c) Yetkili kuruluşların veya Avrupa Komisyonunun ürün
güvenliği değerlendirmesinde rehber niteliğindeki görüşleri.
ç) İlgili sektörde yürürlükte olan ürün güvenliğine
ilişkin iyi uygulama kodları.
d) Teknik bilgi ve teknoloji düzeyi.
e) Tüketicinin güvenliğe ilişkin makul beklentileri.
(7) Ürünün beşinci ve altıncı fıkralarda belirtilen
değerlendirme kriterlerine uygunluğu, bu uygunluğa rağmen yetkili kuruluş
tarafından ürünün tehlikeli ürün olduğuna dair yeterli gerekçe bulunduğuna
kanaat getirildiği durumlarda, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinde öngörülen
ürünün piyasaya arzının durdurulması, piyasada bulundurulmasının önlenmesi,
piyasadan çekilmesi veya geri çağırılması önlemlerin alınmasını ve
yaptırımların uygulanmasını engellemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Üretici ve Dağıtıcıların Yükümlülükleri ile Yetkili
Kuruluşların Yetki ve Sorumlulukları
Üreticilerin
yükümlülükleri
MADDE 6 – (1) Üreticiler ancak güvenli ürünleri piyasaya arz
edebilir veya piyasada bulundurabilir.
(2) Üreticiler, kendi faaliyetleri ile sınırlı olmak
üzere;
a) Aksinin mazur görülebileceği durumlar hariç, ürünün
veya ürünün ambalajının üzerine ürünün model, parti, seri numarası veya ayırt
edilmesini sağlayacak diğer bilgiler ile kendi isim, kayıtlı ticari unvan veya
marka bilgisi ile kendisine ulaşılabilecek açık adres bilgilerinin kolayca
görülebilir ve okunabilir bir şekilde yer almasını sağlar.
b) Mümkün olduğu hallerde, piyasaya arz ettiği ve
piyasada bulundurduğu ürünlerden numune alarak test eder, inceleme yapar,
şikâyetlerin, tehlikeli ürünlerin ve geri çağrılan ürünlerin kaydını tutar ve
yaptığı izleme faaliyetleri hakkında dağıtıcıları bilgilendirir.
c) Tüketicilerin ürünün taşıdığı riskler hakkında
yeterli ve etkin bir şekilde uyarılmasını sağlar.
ç) Yeterli uyarıların olmaması nedeniyle ürünün
taşıdığı risklerin açıkça anlaşılamayacağı durumlarda, ürünün arz edebileceği
riskleri değerlendirebilmeleri için, tüketicilere, ürünün normal veya makul
ölçüde öngörülebilir kullanım süresi içerisinde taşıdığı riskler hakkında
gerekli bilgileri sağlar ve bu risklere karşı gerekli önlemleri alır.
d) Ürünlerin taşıdığı risklerden kaçınmak için, bu
ürünlerin piyasaya arzının durdurulması, piyasada bulundurulmasının önlenmesi,
piyasadan çekilmesi veya tüketiciden geri çağırılması önlemi de dahil olmak
üzere gerekli önlemleri alır. Ürünün geri çağırılması önlemine, diğer
önlemlerin riski önlemede yetersiz kaldığı durumlarda başvurulur.
e) Yetkili kuruluşlar talep ettiğinde, tedarik ettiği
ürünlerinin taşıdığı riskleri önlemeye yönelik tedbirlerde işbirliği yaparlar.
f) Risk taşıyan ürünlerle ilgili olarak kendiliğinden
veya yetkili kuruluşun talebi üzerine bu Yönetmelik kapsamında gerekli
düzeltici önlemleri aldıktan sonra bu önlemler ve ürünün içerdiği riskler
hakkındaki bilgileri, tüketicilerin ürünün taşıdığı riskler hakkında yeterli ve
etkin bir şekilde uyarılmasını sağlayarak etkili olacak şekilde duyurur ve
duyurunun kapsamına göre engellilerin erişebilirliğini dikkate alır. Duyuru,
asgari aşağıdaki bilgileri içerir:
1) Ürünü tanıtacak marka, model veya cins ismi veya
diğer ayırt edici özellikler.
2) Mümkün ise ürünün fotoğrafı veya resimli tasviri.
3) Alınan önlem.
4) Önlemi gerektiren sorunun açık ve anlaşılır tarifi.
5) Sorumlu üreticinin isim, adres ve diğer iletişim
bilgileri.
6) Riskten sakınmak veya sorunu gidermek için önerilen
yöntemler.
(3) Üreticiler tarafından ikinci fıkranın (c) ve (ç)
bentlerinde belirtilen uyarı yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması, üreticiyi
bu Yönetmelikte belirtilen diğer yükümlülükleri yerine getirmekten muaf tutmaz.
(4) Üreticiler ikinci fıkrada belirtilen önlemleri
yetkili kuruluşun yapacağı denetimden önce gönüllü olarak kendiliğinden
alabileceği gibi, yetkili kuruluşun talebi üzerine de yerine getirir.
Dağıtıcıların
yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Dağıtıcılar, kendi faaliyetleri ile sınırlı olmak
üzere;
a) Üreticiler ve yetkili kuruluşlarla etkin bir
işbirliği yapar. Özellikle risklerin önlenmesine yönelik alınan önlemler
kapsamında ürünün risk taşıdığı her durumda üreticiyi ve 9 uncu madde
kapsamında yetkili kuruluşu bilgilendirir. Ürünün menşeinin izlenebilirliği
için gerekli belgeleri bulundurur, talebi halinde yetkili kuruluşa sunar.
Yetkili kuruluşun talimatlarını ivedilikle yerine getirir.
b) Sahip oldukları bilgi ve mesleki birikim
çerçevesinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmadığını bildikleri veya
bilmelerinin gerektiği ürünleri tedarik etmeyerek, genel ürün güvenliği
gereklerine uygunluğun sağlanmasına yardım edecek şekilde faaliyette bulunur.
c) Üreticinin ürüne ilişkin riskler ve önlemler
hakkında kendilerine bildirdiği bilgileri, varsa tedarik zincirindeki bir
sonraki dağıtıcıya iletmek ve 6 ncı maddenin ikinci fıkrasının (f) bendinde
belirtilen duyuruyu müşterilerinin kolaylıkla görebileceği veya ulaşabileceği
yerlere koymak zorundadır.
Yetkili
kuruluşların yetki ve sorumlulukları
MADDE 8 – (1) Yetkili kuruluşlar, sorumlu oldukları ürün
gruplarına ilişkin bir teknik düzenlemenin bulunmadığı veya teknik
düzenlemelerde insan sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler bulunmadığı veya
belirli risklere yahut risk kategorilerine ilişkin hükümler bulunmadığı
durumlarda, ürünlerin güvenli olması amacıyla üreticilerin ve dağıtıcıların bu
Yönetmelikte belirlenen yükümlülüklere uymalarını sağlar.
(2) Ürünlerin genel ürün güvenliği gereklerine
uygunluğunun denetimi, Kanun ve 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, ilgili mevzuat hükümleri ile ürün grupları
bazında sorumlu kılınan yetkili kuruluşlar tarafından yapılır.
(3) Bir ürün grubu için ilgili mevzuat hükümleri
kapsamında birden çok yetkili kuruluşun sorumlu olması halinde, genel ürün
güvenliği gereklerine uygunluğun denetimi, ilgili tüm kuruluşlar tarafından
sorumlulukları dahilinde eşgüdüm içerisinde yapılır. Yetkili kuruluşlar
arasında ürüne ilişkin denetim ve idari yaptırımların hangi kuruluş tarafından
uygulanacağına dair tereddüt hasıl olduğu durumlarda, yetkili kuruluşlar
arasında görev dağılımının belirlenmesi konusunda bir işbirliği protokolü
imzalanması yolu tercih edilebilir.
(4) Üçüncü fıkrada belirtildiği şekilde bir ürün
grubunun genel ürün güvenliği gereklerine uygunluğunun denetiminden birden çok
yetkili kuruluşun sorumlu olduğu durumlarda, yetkili kuruluşlar arasında
sorumluluk alanları hakkında bir anlaşmazlık ortaya çıkması halinde,
anlaşmazlığın çözümü hakkında karar, Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine
Dair Yönetmelik kapsamında kurulan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon
Kurulu tarafından verilir.
(5) Bir ürün grubunun genel ürün güvenliği gereklerine
uygunluğunun denetimi konusunda herhangi bir yetkili kuruluşun sorumlu olmadığı
durumlarda, sorumluluğun hangi yetkili kuruluş tarafından üstlenilmesi
gerektiğine ilişkin karar, benzer olan ve benzer güvenlik değerlendirmeleri
gerektiren ürünlerin aynı yetkili kuruluşça denetlenmesi esas olmak üzere
Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik kapsamında kurulan
Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulu tarafından verilir.
(6) Yetkili kuruluş;
a) Tüm ürünlerde;
1) Ürünün piyasaya arzından nihai kullanıcıya ulaştığı
aşamaya kadar, ürünlerden numune almaya ve ürünün güvenliğine ilişkin
özellikleri ile ilgili olarak yeterli ölçek ve sıklıkta denetim yapmaya,
2) İlgili taraflardan gerekli her türlü bilgi ve
belgeyi talep etmeye,
b) Belirli durumlarda risk taşıyabilecek ürünlerde;
1) Ürünün taşıyabileceği riskler hakkında uygun, açık
ve kolayca anlaşılabilir Türkçe uyarılarla işaretlenmesini talep etmeye,
2) Ürünün piyasaya arzını, güvenliğini temin edecek ön
koşullara tabi tutmaya,
c) Belirli kişiler bakımından risk taşıyabilecek
ürünlerde;
1) Risk altındaki kişilerin muhtemel riskler hakkında
zamanında ve uygun şekillerde uyarılmasını ve bilgilendirilmesini talep etmeye,
ç) Tehlikeli olduğuna dair belirtilerin bulunduğu
ürünlerde, riskin ciddiyeti ile orantılı olarak;
1) Ürünlerin piyasaya arzını, piyasada
bulundurulmasını, önerilmesini veya teşhir edilmesini, gerekli değerlendirmeler
ve kontroller için ihtiyaç duyulacak zaman süresince geçici olarak durdurmaya,
d) Tehlikeli ürünlerde, riskin ciddiyeti ile orantılı
olarak;
1) Ürünün piyasaya arzını yasaklamaya ve yasağın
uygulanmasını sağlamak üzere gerekli önlemleri almaya,
e) Piyasada bulunan tehlikeli ürünlerde, riskin
ciddiyeti ile orantılı olarak;
1) Ürünün ivedilikle piyasaya arzının durdurulmasını,
piyasada bulundurulmasının önlenmesini, piyasadan çekilmesini ve ürünün
taşıdığı riskler hakkında tüketicilerin uyarılmasını talep etmeye veya bu
önlemleri kendisi almaya,
2) Uygun olduğu durumlarda üreticiler ve dağıtıcıların
eşgüdümlü bir biçimde hareket ederek ürünleri geri çağırmasını, ürünlerin uygun
koşullarda imhasını talep etmeye veya bu önlemleri kendisi almaya,
yetkilidir.
(7) Altıncı fıkranın (e) bendinde öngörülen
tüketicinin elindeki ürünlerin geri çağrılması önlemi, alınan diğer önlemlerin
riskin ortadan kaldırılmasında yetersiz kalması durumunda son çare olarak
uygulanır. Söz konusu önlem, mevcut olması halinde, iyi uygulama kodları
çerçevesinde uygulanabilir.
(8) Yetkili kuruluş, yayımlanmış iyi uygulama
kodlarına dayanarak üretici ve dağıtıcıların gönüllü faaliyetlerini destekler.
(9) Ürünün ciddi bir risk arz edip etmediğine ilişkin
yetkili kuruluş tarafından yapılacak değerlendirme, her bir olay bazında
münhasıran yapılacaktır. Yetkili kuruluşlar, gerekli gördükleri durumlarda,
sorumlu oldukları ürün grupları bazında, risk değerlendirmesi kriterlerine
ilişkin Türkçe rehberler yayımlar. Bu rehberler özellikle, ilgili sektörde ciddi
riskin tanımlanmasına ilişkin kriterleri belirlemeyi ve ciddi risk taşıyan
ürüne karşı alınacak önlemlerde uygulamada birlik sağlamayı amaçlar.
(10) Yetkili kuruluşun bu madde kapsamında alınacak
önlemlere ilişkin talepleri; üreticilere, kendi faaliyetleri ile sınırlı olmak
kaydıyla ve tedarik zincirinde yer alan ilk dağıtıcı öncelikli olmak kaydıyla
dağıtıcılara ve gerektiği hallerde üründen kaynaklanan riskleri önlemeye
yönelik faaliyetlerde işbirliği sağlanacak diğer kişilere yönelik olacaktır.
(11) Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair
Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yetkili kuruluşlar bu Yönetmelik
kapsamı ürün gruplarında;
a) Ürün güvenliği konusunda bilimsel ve teknik bilgiyi
takip eder ve günceller.
b) Ürün ve risk kategorileri itibarıyla sektörel
denetim programları hazırlar, uygular ve bu programları periyodik olarak
günceller; sektörel denetim programlarının uygulanması ile ilgili faaliyetleri,
bulguları ve sonuçları izler. Programla ilgili genel bilgileri ve
değişiklikleri Bakanlıkça talep edilen şekilde ve sürede Bakanlığa gönderir.
c) Denetim faaliyetlerini ve bunların etkinliğini
düzenli olarak gözden geçirir, değerlendirir, gerektiğinde gözetim ve denetim
yaklaşımını günceller ve uygulamada bulunan birimlerini yeniden yapılandırır.
(12) Yetkili kuruluş, bu Yönetmelik kapsamına giren
konulara ilişkin şikâyetlerin ulaştırılabileceği veya bilgi alınabilecek ürün
güvenliği yardım masası oluşturur, şikayetlerin takibini yapar ve bu birimin
görev alanına giren konular ile irtibat bilgilerini uygun bir şekilde duyurur.
(13) Yetkili kuruluş, ürünün ciddi risk taşıdığı
haller dışında, önlemlere ilişkin nihai kararı almadan önce ilgili taraflara
savunma yapabilmesi için on iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verir.
Ürünün ciddi risk taşıdığı hallerde, savunma süresi yetkili kuruluş tarafından
önlem uygulandıktan sonra ilgili taraflara bilahare verilir.
(14) Yetkili kuruluş bu Yönetmelik kapsamında aldığı
önlem ve idari yaptırıma ilişkin kararını ilgili taraflara bildirdiği tebligatta
bu kararın dayandığı gerekçeleri, varsa çözüm önerilerini, yasal itiraz
yollarını ve süre sınırlarını da belirtir.
Bildirim
yükümlülüğü
MADDE 9 – (1) Üreticiler ve dağıtıcılar sahip oldukları bilgi ve
mesleki birikim çerçevesinde, piyasaya arz ettikleri veya piyasada
bulundurdukları bir ürünün genel güvenlik gerekleri açısından tüketicilere
yönelik riskler taşıdığını bildikleri veya bilmelerinin gerektiği durumlarda,
tüketicilere yönelik riskleri önlemek için risk teşkil eden hususlar ile alınan
düzeltici önlemler ve sonuçları hakkında yetkili kuruluşu ivedilikle ve
ayrıntılı bir biçimde bilgilendirir.
(2) Ciddi risklerin varlığı hallerinde, birinci
fıkrada bahsi geçen bilgilendirme en az aşağıdakileri içermelidir:
a) Ciddi risk arz eden ürün veya ürün grubunun tam
olarak belirlenmesini mümkün kılacak bilgiler.
b) Ciddi risk arz eden ürünlerin oluşturduğu risklerin
tam tanımlanması.
c) Ciddi risk arz eden ürünün izlenebilirliği ile
ilgili kullanılabilir bütün bilgiler.
ç) Tüketicileri riskten korumak için alınacak
önlemlerin tanımlanması.
(3) Yetkili kuruluş, erken müdahale ve hızlı bilgi
değişiminin sağlanabilmesi amacını gözeterek;
a) 8 inci maddenin altıncı fıkrasının (b) ila (e)
bentlerinde öngörülen önlemlerin alınması halinde; bu önlemleri, önlemlerin
alınış nedenlerini, önlemlerde meydana gelen değişiklikleri ve önlemlerin
kaldırılması hakkında bilgileri,
b) Ciddi risk taşıyan bir ürünün piyasaya arzının veya
kullanımının yasaklanması, kısıtlanması veya özel koşullara tabi tutulmasına
yönelik bir önlem aldıklarında, önlem almaya karar verdiklerinde, üretici ve
dağıtıcılara bu yönde alınabilecek zorunlu veya ihtiyari önlemler konusunda yol
gösterdiklerinde veya onlarla ortak bir anlayışa vardıklarında; alınan
önlemleri, önlemlerin sürelerini, alınış nedenlerini, alınan önlemlere ilişkin
değişiklikleri veya alınan önlemlerin kaldırılması hakkında bilgileri, üretici
ve dağıtıcılar tarafından alınan gönüllü önlemleri en az aşağıdaki hususları
içeren bilgiler ile birlikte;
1) Ürünün ve üründen kaynaklı riskin tam olarak
belirlenmesini mümkün kılacak bilgileri,
2) Her türlü test ve analiz sonuçları ile risk düzeyi
değerlendirmesine ilişkin sonuçların özetleri de dahil olmak üzere bahse konu
riskin tanımını,
3) Ürünün izlenebilirliğine ilişkin bilgiler ve var
ise alıcı ülke bilgileri ile alıcı ülkedeki tedarik zinciri bilgileri,
4) Tüketicileri riskten korumak için alınan veya
alınması öngörülen önlemlerin süresi ve içeriğine ilişkin bilgileri,
27/7/2013 tarihli ve 28720 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Sonuç ve Önlemlerin Kaydı ve Bildirimi
Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Bakanlığa bildirir.
(4) Üçüncü fıkra kapsamında bildirimi yapılan önlemin
bir kimyasal maddenin, karışımın veya ürünün kullanımını veya piyasaya arzını
kısıtlamayı amaçladığı durumlarda ve mevcut olduğu hallerde, yetkili kuruluş
ivedilikle söz konusu madde veya karışım ile bilinen ve mevcut ikamelerine
ilişkin verilerin bir özetini veya referanslarını, Bakanlığa bildirir. Söz
konusu bildirimde, alınan önlemlerin tüketici sağlığı ve güvenliği üzerine
beklenen etkilerine ilişkin bilgiler ile 23/6/2017 tarihli ve 30105 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni
ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmeliğe uygun şekilde yürütülmüş risk analizi de
yer alır.
(5) Bakanlık bu madde kapsamında yetkili kuruluşlardan
derlediği bilgilerin kaydını tutar. Bu bilgileri gerekli görülen durumlarda,
karşılıklılık esasında Avrupa Komisyonuna iletebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Gizlilik,
ticari sırlar ve şeffaflık
MADDE 10 – (1) Yetkili kuruluş, tüketicilerin üründen kaynaklanan
risklere ilişkin bilgi sahibi olmaları amacıyla, bu Yönetmelik kapsamında yer
alan tehlikeli ve ciddi risk arz eden ürünlere ilişkin olarak ürünü ve riski
tanımlayan bilgiler ile üreticiler, dağıtıcılar veya kendisi tarafından alınan
önlemleri kendi internet sitesinde veya gerekli gördüğü diğer uygun yöntemlerle
ilan eder.
(2) Yetkili kuruluş, bu Yönetmelik hükümlerini
uygularken kişisel verilere dair, ticari sır niteliğindeki veya fikrî ve sınai
mülkiyet hakkına ilişkin edindiği bilgilerin gizliliğini korumakla yükümlüdür.
Ancak, insan sağlığı ve güvenliğinin gerektirdiği hallerde bu bilgilerin
açıklanması bu kapsamda sayılmaz.
Ürün sorumluluğu
tazminatı
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında, Kanunun
6 ncı maddesi gereğince ürün sorumluluğu tazminatı kapsamındaki haklar
saklıdır.
Komite
toplantılarına katılım
MADDE 12 – (1) Avrupa Komisyonu bünyesinde, Genel Ürün Güvenliğine
İlişkin 2001/95/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifinin
uygulanmasına ilişkin gerçekleştirilen Komite toplantılarına Bakanlık
tarafından katılım sağlanır.
İdari
yaptırım
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar
hakkında, Kanunda öngörülen idari yaptırımlar uygulanır.
Üretici ve
dağıtıcıyı sorumluluktan kurtaran haller
MADDE 14 – (1) Piyasaya arz ettikleri veya piyasada
bulundurdukları ürünün bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmadığını tespit edip
yetkili kuruluşun talebi ve uyarısı olmadan uygunsuzluğun giderilmesi ve riskin
ortadan kaldırılması için ürünün geri çağrılması da dâhil olmak üzere gerekli
tedbirleri kendiliğinden alan ve uygunsuzluğu tamamen gideren üreticiler ve
dağıtıcılar için Kanunda düzenlenen idari yaptırımlar uygulanmaz.
Avrupa
Birliği mevzuatına uyum
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik Genel Ürün Güvenliğine İlişkin
2001/95/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi dikkate alınarak
Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Yürürlük
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik 12/3/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.