T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-52707093-010.06.02-00066678948
Konu :Deniz ve hava taşıtlarına ihracat
hükmünde kumanya ve ihrakiye
teslimleri.
GENELGE
(2021/22)
4458 sayılı Gümrük
Kanunu’nun 176 ncı maddesinin ikinci fıkrası ve Gümrük Yönetmeliği’nin 418 inci
maddesine göre, serbest dolaşımda bulunan yakıt, yağlar ve kumanyalar ile donatım
ve işletme malzemelerinin dış sefere çıkan gemi, bot ve diğer deniz taşıtları
ile hava gemilerine verilmesi ihracat hükmündedir.
Anılan
Kanunun 71 inci maddesi hükümleri uyarınca, gümrük idarelerinin basitleştirilmiş
usulle beyanda bulunulmasına izin vermeleri mümkündür. Bu çerçevede, ihracat
rejiminde beyanname yerine ticari veya idari belge verilmesine ilişkin usul ve
esaslar, Gümrük Yönetmeliği’nin 156 ncı maddesinde düzenlenmiştir. Keza, mezkur
Kanunun 150 nci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü çerçevesinde Bakanlığımız,
gerektiğinde ihraç eşyasının cinsine, niteliğine ve ihracatın özelliğine göre
ihracatın daha kolay yapılmasını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye
yetkili bulunmaktadır.
Yukarıda
belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca, dış sefere çıkan Türk ve yabancı bayraklı
deniz ve hava taşıtlarına serbest dolaşımdaki eşyadan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun
176 ncı maddesi ve Gümrük Yönetmeliği’nin 418 inci maddesi çerçevesinde yapılan
kumanya, yakıt, yağlayıcı madde ile işletme ve donatım eşyası teslimlerinde aşağıda
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde işlem yapılacaktır.
A. ORTAK
HUSUSLAR
1. Bu Genelge
kapsamında yapılacak teslimlerde,
a) Deniz veya
hava taşıtının personeli ve yolcularının yolculuk sırasında tüketimi için verilecek
olan yiyecekler, alkollü ya da alkolsüz içecekler, sigara, kişisel tüketim ve
temizlik malzemeleri kumanya olarak değerlendirilecektir.
b) Deniz ve
hava taşıtına teslim edilebilecek yakıt ve yağlayıcı maddelerin belirlenmesinde
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararları’nda yer alan hükümler çerçevesinde işlem
yapılacaktır.
2. Bu Genelge
kapsamında ihracat hükmünde teslim edilecek olan ve serbest dolaşımda bulunan
a) Türk Gümrük
Tarife Cetveli’nin ilk 24 faslında sınıflandırılan eşya 9930.24.00.00.00 GTİP’ten,
b) Enerji
Piyasası Düzenleme Kurulu’nun ilgili Kararlarında ihrakiye olarak teslim edilebileceği
belirtilen yakıtlar ve madeni yağlar, Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde sınıflandırıldığı
kendi GTİP’inden,
c) (a) ve (b)’de
sayılanlar dışında kalan eşya 9930.99.00.00 GTİP’ten beyan edilecektir.
3. Bu Genelge
kapsamındaki ihracat hükmündeki teslimlerde gümrük beyanı teslimin yapıldığı
mahaldeki gümrük idaresinde yapılacaktır.
B. BASİTLEŞTİRİLMİŞ
USULLE YAPILACAK İŞLEMLER
4. Bu Genelge
kapsamında,
a) 2 nci
maddenin (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen ürünlerin hava taşıtlarına,
b) 2 nci
maddenin (a) ve (c) bentlerinde belirtilen ürünlerin deniz taşıtlarına ihracat
hükmünde teslim edilmesinde sevk irsaliyesi veya teslim fişi/teslim makbuzu düzenlenecek;
teslim eden ve teslim alan taraflarca imzalanması gereken belge üzerinde gümrük
idareleri tarafından herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
5. Teslimin
yapıldığını belgeleyen sevk irsaliyesi veya teslim fişlerinde/makbuzlarında;
a) Teslimin yapıldığı
deniz/havalimanının adı,
b) Teslim
tarihi,
c) Teslimin
yapıldığı müşterinin ünvanı ve adresi,
ç) Teslimin
yapıldığı deniz/hava taşıtının tipi, sicil/kayıt numarası, sefer numarası,
d) Teslimin
yapıldığı deniz/hava taşıtının gittiği yer, hareket tarih ve saati,
e) Teslim
edilen ürünlerin cinsi ve miktarına ilişkin bilgiler,
f) Teslim sırasında
sayaç kullanılması halinde sayacın açılış ve kapanış değerleri,
g) Teslim
eden ve teslim alanların adı-soyadı, unvan ve imzaları
bilgilerinin
bulunması gerekmektedir.
6. Bir gün içerisinde
yapılan teslimler, teslim eden firma tarafından, eşyanın teslimini takip eden
en geç 3 işgünü içerisinde 2019/18 sayılı Genelge esas alınmak suretiyle, Tek
Pencere Sisteminde 1014 kodlu “Eşya Teslim Listesi” seçilerek kaydedilecektir.
Sevk irsaliyesi veya teslim fişi/teslim makbuzunun Eşya Teslim Listesine ek
olarak Tek Pencere Sistemine yüklenmesi mümkün olup teslim işlemlerini gerçekleştiren
yükümlünün tercihine bağlıdır. Eşya Teslim Listesi’ne ilişkin olarak Tek
Pencere Sisteminde eşyanın teslimini takip eden en geç 3 işgünü içerisinde
teslimin yapıldığı mahaldeki gümrük idaresince 2019/18 sayılı Genelge çerçevesinde
kabul ve onay işlemleri tamamlanacak ve onay işlemi;
-Tek Pencere
Sisteminde kayıt yapılırken, teslime ilişkin sevk irsaliyesi veya teslim fişi/teslim
makbuzlarının taranarak sisteme yüklenmiş olması halinde, Eşya Teslim Listesi’ne
kaydedilen bilgiler ile taranarak sisteme yüklenmiş olan söz konusu belgelerin
karşılaştırılması suretiyle,
-Tek Pencere
Sisteminde kayıt yapılırken, sevk irsaliyesi veya teslim fişi/teslim makbuzlarının
taranarak sisteme yüklenmemiş olması halinde ise, Eşya Teslim Listesi’ne
kaydedilen bilgiler ile yükümlü tarafından gümrük idaresine ibraz edilecek söz
konusu belgelerin karşılaştırılması suretiyle gerçekleştirilecektir.
2019/18 sayılı
Genelge uyarınca Eşya Teslim Listesinin onayı, kabul işlemini gerçekleştiren memur
tarafından, kabul işlemini müteakip geciktirilmeksizin tamamlanacaktır. Tek
Pencere Sistemi’ndeki Eşya Teslim Listeleri periyodik olarak kontrol edilecek
olup kabul/onay işlemi için ayrıca bir dilekçe talep edilmeyecektir.
Onay işlemi
ile birlikte Tek Pencere Sistemi tarafından verilen 23 haneli numara, gümrük idaresi
tarafından yapılan kayıt yerine geçeceğinden ayrıca bir defter kaydı yapılmayacaktır.
Sevk irsaliyeleri/ teslim fişleri/makbuzları ilgili yükümlü tarafından, gümrük
idaresinin talebi halinde sunulmak üzere mevzuatta belirlenen süreler dahilinde
muhafaza edilecektir.
7. Bu Genelge
kapsamında teslim edilen eşyaya ilişkin tamamlayıcı beyan, en geç teslimin yapıldığı
ayı takip eden ayın ilk 7 iş günü içinde aşağıda belirtilen şekilde yapılacaktır.
Bu sürenin kontrolünde tamamlayıcı beyanın tescil tarihi esas alınacaktır.
a) Teslimi
yapan firma tarafından teslim konusu eşya için yapılacak tamamlayıcı beyan BİLGE
sisteminin “Detaylı Beyan” modülünde “1000” rejim koduyla ve Basitleştirilmiş Usul Kodu
(BS) 16 seçilmek suretiyle yapılacaktır. Tek Pencere Sistemi tarafından üretilmiş
ve gümrük idaresi tarafından onaylanmış olan 1014 kodlu “Eşya Teslim Listesi” belgesine
ait 23 haneli numara ve tarih, beyannamenin “Vergi ve Dokümanlar” ekranında yer
alan “Belge Referans No” ve “Belge Tarihi” alanlarına kaydedilecektir. Ayrıca,
ticari faturanın da söz konusu beyannamede beyan edilmesi gerekmektedir.
b) Tamamlayıcı
beyanın tescil edilmesi ve “Teslim Alınmış” statüye gelmesinin ardından beyannameye
ilişkin ticari fatura ile “Eşya Teslim Listesi”nde kayıtlı eşyanın uygun olup olmadığı
kontrol edilecek ve beyannamenin kontrol işlemleri sistem üzerinde tamamlanacaktır.
8. Beyanın
kontrol işlemlerinin tamamlanmasının ardından, beyannamenin kapatılmamasının gerektiği
haller dışında, beyanname otomatik olarak kapatılacaktır. Beyannamenin otomatik
olarak kapatılmadığı durumlarda, tutanak ile kapatılması mümkündür.
9. Tamamlayıcı
beyanda bulunulurken, bu Genelge kapsamında kendisine eşya teslim edilen ve adına
fatura düzenlenen her bir alıcı için bir ihracat beyannamesi verilecektir.
10. Tamamlayıcı
beyana ilişkin gümrük beyannamesinin kapanma tarihi olarak, Gümrük Yönetmeliğinin
416 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen tarih “referans tarihi”
alanına kaydedilecektir. Bu tarihin belirlenmesinde, beyanname ekinde yer alan
Eşya Teslim Listeleri kontrol edilerek ilk teslim tarihi esas alınacak; kapanma
tarihi konusunda yükümlü dilekçesi aranmayacaktır. BS 16 kodu seçilmiş olan
tamamlayıcı beyanın kapanma tarihi olarak “referans tarihi” Hazine ve Maliye
Bakanlığı’na iletilecektir.
11. Bu
Genelge çerçevesinde serbest dolaşımda bulunan eşyanın deniz ve hava taşıtlarına
ihracat hükmünde tesliminde, somut verilere dayalı ciddi şüphe ve ihbar halleri
ile risk kriterleri çerçevesinde gümrük gözetimi nedeniyle memur görevlendirilmesi
halinde, 74 Seri Numaralı Gümrük Genel Tebliğinde yer alan hükümler dikkate alınmak
suretiyle işlem yapılacaktır.
12. Bu Genelgede
belirlenen süre içinde Eşya Teslim Listesinin TPS üzerinden gümrük idaresi onayına
sunulmaması ve/veya tamamlayıcı beyanın süresi içinde tescil edilmemesi
halinde, Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulsüzlük
cezası uygulanacaktır.
C. NORMAL
USULDE İŞLEMLER
13. Bu
Genelgenin 2 nci maddesinin (b) bendinde belirtilen ürünlerin deniz taşıtlarına
tesliminde 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve bağlı mevzuat ile 95/7623 sayılı İhracat
Rejimi Kararı ve bağlı mevzuatın ihracata ilişkin hükümleri ile Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulu Kararları ile yapılan düzenlemeler çerçevesinde işlem yapılacaktır.
Bu çerçevede, düzenlenen ihracat beyannamesinin 44 no.lu alanında “İhrakiye
teslimidir” şeklinde açıklama yapılacaktır.
14. Teslim
yapan firmalar tarafından bu Genelgenin (B) bölümünde belirtilen basitleştirilmiş
usulden yararlanılmak istenilmediği hallerde, 2 nci maddenin (a), (b) ve (c)
bentlerinde belirtilen eşyanın hava taşıtlarına; aynı maddenin (a) ve (c)
bentlerinde belirtilen eşyanın deniz taşıtlarına tesliminde, ihracat gümrük işlemlerinin
4458 sayılı Gümrük Kanununun 150 ve 151 inci maddeleri ve bağlı mevzuatta düzenlenen
ihracat rejimi, 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı ve bağlı mevzuat ile
ilgili Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararlarında tadat edilen genel hükümler
çerçevesinde gerçekleştirilmesi mümkündür. Ayrıca, ihracat beyannamesinin 44
no.lu alanında “Kumanya/İhrakiye teslimidir” şeklinde açıklama yapılması
gerekmekte olup “BS 16”
kodu kullanılmayacaktır. Buna ilaveten, beyanname ekinde “Eşya Teslim Listesi”
ibrazı istenmeyecektir.
15. Bu
Genelgenin 13 ve 14 üncü maddeleri çerçevesinde gerçekleştirilen kumanya ve ihrakiye
teslimlerinde, kumanya ve ihrakiye teslimlerinin İhracatçı Birliği Onay Koduna
tabi olmaması nedeniyle, normal usulde düzenlenen beyannamenin “kalem” ekranında
“77-Kumanya ve ihrakiye işlemleri-Normal usul” açıklamalı özellik kodu seçilecektir.
24.07.2013
tarihli ve 2013/28 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
Bilgi ve gereğini
rica ederim.
Rıza Tuna TURAGAY
Bakan a.
Bakan
Yardımcısı
