GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 317)
Hazine ve Maliye
Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: 21.12.2021 tarih ve 31696 sayılı
R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Yasal Düzenlemeler
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer
80, 82, 86, 103 ve mükerrer 121 inci maddelerinde yer alan ve yeniden değerleme
oranında artırılan maktu had ve tutarlar, basit usule tabi mükelleflerde toplu
belge düzenleme uygulaması ile 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen bir kısım
menkul kıymetlerden 2021 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iradının
beyanında dikkate alınacak indirim oranı uygulamasına ilişkin hususların
açıklanmasıdır.
Yasal düzenlemeler
MADDE 2 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesinde;
“…
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213
sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında
artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarın %5`ini aşmayan
kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan oranı ve
tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve
tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esasları belirlemeye yetkilidir.”
hükmü yer almaktadır.
(2) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesinde;
“…
2. Bu Kanunun 9/10, 19, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68,
mükerrer 80, 82 ve 86 ncı maddeleri ile 89 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir
önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen
yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde
hesaplanan maktu had ve tutarların % 5`ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz.
Cumhurbaşkanı, bu surette tespit edilen had ve tutarları % 50`sine kadar
artırmaya veya indirmeye yetkilidir.
3. Bu Kanunun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin gelir dilim
tutarları hakkında, bu maddenin (2) numaralı fıkrası uygulanır.”
hükmü yer almaktadır.
İKİNCİ BÖLÜM
Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar
Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar
MADDE 3 – (1) 193 sayılı Kanunun mükerrer 123 üncü maddesi hükmü uyarınca, aynı
Kanunun 9/10, 21, 23/8, 23/10, 31, 40/1, 40/7, 47, 48, 68, mükerrer 80, 82, 86
ve 103 üncü maddelerinde yer alan ve 2021 yılında uygulanan had ve
tutarlar 27/11/2021 tarihli ve 31672 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:533) ile 2021 yılı için %
36,20 (otuz altı virgül yirmi) olarak tespit edilen yeniden değerleme oranında
artırılması suretiyle belirlenerek 2022 takvim yılında uygulanacak olan had ve tutarlar
aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir.
(2) 2022 takvim yılında uygulanmak üzere 193 sayılı Kanunun;
a) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan,
internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yapılan satış hasılatı 320.000
TL,
b) 21 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan mesken kira gelirleri
için uygulanan istisna tutarı 9.500 TL,
c) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde yer alan,
işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet
erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı
34 TL,
ç) 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan,
işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere
ilişkin istisna tutarı 17 TL,
d) 31 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan engellilik indirimi
tutarları;
- Birinci derece engelliler için 2.000
TL,
- İkinci derece engelliler için 1.170
TL,
- Üçüncü derece engelliler için 500 TL,
e) 40 ıncı maddenin birinci fıkrasının;
- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek
otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 8.000 TL, gider olarak
indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin
toplam tutarı 200.000 TL,
- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu
yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 230.000
TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el
olarak iktisap edildiği hallerde 430.000 TL,
f) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer
alan yıllık kira bedeli toplamı;
- Büyükşehir belediye sınırları içinde 16.000 TL,
- Diğer yerlerde 10.000 TL,
g) 48 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan hadler;
- (1) numaralı bent için 200.000 TL ve 320.000 TL,
- (2) numaralı bent için 100.000 TL,
- (3) numaralı bent için 200.000 TL,
ğ) 68 inci maddenin birinci fıkrasının;
- (4) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu
yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 230.000
TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el
olarak iktisap edildiği hallerde 430.000 TL,
- (5) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek
otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 8.000 TL, gider olarak
indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin
toplam tutarı 200.000 TL,
h) Mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan değer artışı
kazançlarına ilişkin istisna tutarı 25.000 TL,
ı) 82 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan arızi kazançlara
ilişkin istisna tutarı 58.000 TL,
i) 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d)
alt bendinde yer alan tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve
gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 3.800 TL,
olarak tespit edilmiştir.
(3) 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan
gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2022
takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki
şekilde yeniden belirlenmiştir.
32.000 TL`ye
kadar %
15
70.000 TL`nin 32.000 TL`si için 4.800 TL,
fazlası %
20
170.000 TL`nin 70.000 TL`si için 12.400 TL (ücret gelirlerinde
250.000 TL`nin 70.000 TL`si için 12.400 TL),
fazlası %
27
880.000 TL`nin 170.000 TL`si için 39.400 TL (ücret gelirlerinde
880.000 TL`nin 250.000 TL`si için 61.000 TL),
fazlası %
35
880.000 TL`den fazlasının 880.000 TL`si için 287.900 TL (ücret
gelirlerinde
880.000 TL`den fazlasının 880.000 TL`si için 281.500 TL),
fazlası %
40
(4) 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi hükmü uyarınca, anılan
maddenin birinci fıkrasında yer alan tutar, 1/1/2022 tarihinden
itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde
uygulanmak üzere 2.000.000 TL olarak tespit edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Basit Usulde Kazanç Tespiti ile İlgili Hususlar
Kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için
özel hadler
MADDE 4 – (1) Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri
emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için özel hadler
belirleme yetkisi 193 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ile Hazine ve Maliye
Bakanlığına verilmiştir. Bu yetki kullanılarak 2021 yılı için 29/12/2020 tarihli
ve 31349 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği
(Seri No: 313) ile belirlenen tutarlar yeniden artırılmıştır.
(2) Buna göre, anılan maddelerin ticaretini yapanların, 2022 takvim yılında
da basit usulden yararlanabilmeleri için alış, satış veya hasılatlarının 31/12/2021 tarihi
itibarıyla aşağıda belirtilen hadleri aşmaması gerekmektedir:
Emtianın Cinsi
|
Büyükşehir Belediye Sınırları Dışında
Kalan Yerlerde
|
Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde
Kalan Yerlerde
|
|
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü(TL)
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL)
|
Yıllık Satış Ölçüsü (TL)
|
|
|
Değerli Kağıt
|
340.000
|
380.000
|
420.000
|
490.000
|
|
Şeker –Çay
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
Milli Piy. Bil., Hemen Kazan, Süper Toto vb.
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
İçki (Bira ve Şarap Hariç) -İspirto– Sigara–Tütün
|
250.000
|
340.000
|
320.000
|
400.000
|
|
Akaryakıt ( LPG hariç )
|
380.000
|
400.000
|
490.000
|
570.000
|
|
(3) Belirtilen bu malların alım satımı ile uğraşanlar hakkında, basit
usulün özel şartları bakımından yukarıdaki hadler dikkate alınmak
suretiyle, 2/5/1982 tarihli ve 17682 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:136)’ndeki hesaplamalar
doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Basit usule tabi mükelleflerde gün sonunda toplu belge düzenleme uygulaması
MADDE 5 – (1) Basit usule tabi mükelleflerle ilgili 6/12/1998 tarihli ve
23545 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri
No:215) ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda
tek bir fatura düzenlenmesine ilişkin uygulamanın, 31/12/2022 tarihine kadar
devam etmesi Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Menkul Sermaye İradının Beyanında İndirim Oranı Uygulaması
2021 takvim yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında
dikkate alınacak indirim oranı uygulaması
MADDE 6 – (1) 193 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44
üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılan ikinci fıkrasında, 193 sayılı Kanunun 75
inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (6), (7), (12) ve (14) numaralı
bentlerinde yer alan menkul sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan hesaplara
ödenen faiz ve kâr payları, dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde
edilenler hariç) fıkrada belirtilen indirim oranının uygulanması suretiyle
bulunacak kısmın, bu iratların beyanı sırasında indirim olarak dikkate
alınacağı belirtilmişti.
(2) 193 sayılı Kanunun indirim oranı uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin
ikinci fıkrası 1/1/2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
uygulanmak üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte, anılan
Kanunun geçici 67 nci maddesinin dokuzuncu fıkrası hükmü gereğince
1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine bonolarından
elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde yürürlükte
olan hükümler esas alınacağından, indirim oranı uygulaması bahsi geçen menkul
kıymet gelirleri için devam etmektedir.
(3) İndirim oranı; 213 sayılı Kanuna göre o yıl için tespit edilmiş olan
yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu
ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit
edilmekte olup 213 sayılı Kanun hükümlerine göre 2021 yılı için tespit edilmiş
olan yeniden değerleme oranı % 36,20’dir. Bu dönemde Devlet tahvili ve
Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 16,64’tür.
Buna göre, 2021 yılında elde edilen bir kısım menkul sermaye iradının beyanında
uygulanacak indirim oranı (%36,20 / %16,64=) % 2,17 olmaktadır.
Bu oranlar dikkate alındığında, 2021 yılı gelirlerine uygulanacak indirim
oranı birden büyük çıkmaktadır.
(4) Bu kapsamda, 2021 yılında elde edilen menkul sermaye
iratlarından, 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve
193 sayılı Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde
sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve
Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim
oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan edilmeyecektir.
(5) Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile
döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye
iratlarının ve ticari işletmelere dahil kazanç ve iratların beyanında
indirim oranı uygulanmamaktadır.
(6) 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası
uyarınca, anılan Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14)
numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları 1/1/2006 tarihinden
itibaren nihai olarak tevkifat yoluyla vergilendirilmekte olup bu
gelirlerin beyanı ve bu gelirlere indirim oranı uygulanması söz konusu
değildir.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.