VERGİ USUL KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No.
7421
Kabul
Tarihi: 16/11/2022
26.11.2022
tarih ve 32025 sayılı R.G.
MADDE 1- 4/1/1961 tarihli
ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin
birinci fıkrasına (9) numaralı bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent
eklenmiştir.
“10. 6/6/2002 tarihli
ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununda tanımlı bulunan motorlu araç ticareti
yapan mükelleflerden; doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla,
30 milyon Türk lirasına kadar, 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan türden teminat almaya,
mükelleflerin; faaliyet alanı, hukuki statüsü, mükellefiyet süresi, aktif veya
öz sermaye büyüklüğü, çalışan sayısı, hakkında sahte veya muhteviyatı
itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da
tespit bulunup bulunmadığı, iş veya üretim hacmi ile ürün ve mükellef
gruplarını ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak, teminatın; türünü,
tutarını, verilmesi gereken zamanı, iadesi ile tamamlanmasına ilişkin hususları
belirlemeye, bentte yer alan tutarı sıfıra kadar indirmeye ve iki katına kadar
artırmaya, hangi hâllerde teminat aranılmayacağını ve uygulamaya ilişkin diğer
usul ve esasları belirlemeye,”
MADDE 2- 213 sayılı
Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin birinci fıkrasının dördüncü cümlesinde yer
alan “(8) numaralı bendi” ibaresi “(8) ve (10) numaralı bentleri” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 3- 4/11/1983 tarihli
ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasına
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu süre
içinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri
tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davalar, adli
yargıda görülür.”
MADDE 4- 2942 sayılı
Kanunun ek 3 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Mülga 6830
sayılı Kanunun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun
mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş
mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların
kamulaştırılması için kamulaştırma bedellerinin eski malikleri adına kamu
bankalarına yatırılması ve hak sahiplerine ödenmesi halinde, tebliği dâhil
eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri, kamulaştırma bedelinin ödendiği tarih
itibarıyla kesinleşmiş kabul edilir. Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya
hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş
olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.”
MADDE 5- 2942 sayılı
Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 4-
Bu Kanun uyarınca mahkemelerce hükmedilen bedel, tazminat, vekâlet ücreti ve
yargılama giderleri, davacının veya vekilinin davalı idareye yazılı şekilde
bildireceği banka hesap numarasına, bu bildirim tarihinden itibaren, otuz gün
içinde yatırılır. Bu süre içinde ödeme yapılmaması halinde, genel hükümler
dairesinde icra olunur.
Bu Kanun
uyarınca yapılacak icra takiplerinde idare, 9/6/1932 tarihli ve 2004
sayılı İcra ve İflas Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca icranın geri
bırakılmasını talep ederse idarenin teminat gösterme zorunluluğu yoktur.
Bu Kanun
kapsamında açılan davalarda verilen bedel ve tazminat kararlarına ilişkin
mahkeme ve icra harçları, davalı idare tarafından ödenmek üzere maktu olarak
belirlenir.”
MADDE 6- 2942 sayılı
Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 18- Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun ek 3 üncü maddesine eklenen
ikinci fıkra, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun
yolu incelemesinde olanlar dâhil görülmekte olan davalar ile yargılamanın
iadesi davaları hakkında da uygulanır.”
MADDE 7- 2942 sayılı
Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 19- Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç
yapılmamış olmasına rağmen 4/11/1983 tarihinden 28/7/2021 tarihine
kadar fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca
tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya
tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın
fiilî olarak el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle açılan davalarda
hükmedilen bedel ve tazminat ödemelerinde kullanılmak üzere, ihtiyaç olması
hâlinde, merkezi yönetim bütçesine dâhil idarelerin yılı bütçelerinde sermaye
giderleri için öngörülen ödeneklerinin (Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel
Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerinin güvenlik ve savunmaya
yönelik mal ve hizmet alımları ile yapım giderleri için ayrılan ödeneklerin)
yüzde üçü, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son
kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının, diğer idareler için en son kesinleşmiş
bütçe giderleri toplamının en az yüzde üçü oranında yılı bütçelerinde pay
ayrılır. Alacakların toplam tutarının ayrılan ödeneğin toplam tutarını aşması
hâlinde, ödemeler, sonraki yıllara sâri olacak şekilde, garameten ve
taksitlerle gerçekleştirilir. Taksitlendirmede, bütçe imkânları ile alacakların
tutarları dikkate alınır. Taksitli ödeme süresince, 3095 sayılı Kanuna göre
ayrıca kanuni faiz ödenir.
Birinci
fıkra, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bedel ve tazminatı
ödenmemiş olan tüm davalarda ve icra takiplerinde de uygulanır.”
MADDE 8- 3/5/1985 tarihli
ve 3194 sayılı İmar Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE
10- İmar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile
müstakbel ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cemevi yerleri
ayrılır.
İl ve
ilçelerde mülkî idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak
şartıyla cemevleri yapılabilir.
Cemevi yeri,
imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemez.”
MADDE 9- 9/12/1994 tarihli
ve 4059 sayılı Finansal İstikrar ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanuna 1 inci
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Fiyat
İstikrarı Komitesi
MADDE l/A-
(1) Fiyat istikrarının kalıcı olarak tesis edilmesine ve sürdürülmesine katkı
sağlamak amacıyla Fiyat İstikrarı Komitesi kurulmuştur.
(2) Fiyat
İstikrarı Komitesi; Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Tarım ve Orman
Bakanı, Ticaret Bakanı, Strateji ve Bütçe Başkanı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası Başkanından oluşur.
(3) Fiyat
İstikrarı Komitesi, gerekli görmesi halinde ilgili sivil toplum kuruluşları,
üniversiteler ve özel sektör temsilcilerini toplantılarına davet edebilir.
(4) Fiyat
İstikrarı Komitesinin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Para ve
maliye politikaları arasındaki eşgüdümü gözetmek suretiyle fiyat istikrarını
sağlamaya yönelik yapısal politika önerileri geliştirmek,
b) Fiyat
istikrarını tehdit eden riskleri izleyerek para politikası ve para politikası
araçları dışında alınması gereken tedbirleri belirlemek ve ilgili kurum ve
kuruluşlar tarafından uygulanmasını sağlamaya yönelik tavsiyelerde bulunmak,
c) Kamu
tarafından belirlenen ya da yönlendirilen fiyatların fiyat istikrarı odağında
uygulanmasını sağlamaya yönelik kararlar almak.
(5) Fiyat
İstikrarı Komitesinin sekretarya hizmetleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yürütülür.
(6) Fiyat
İstikrarı Komitesinin ve Sekretaryanın çalışma usul ve esasları üyesi bulunan
kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından
belirlenir.
(7) Fiyat
İstikrarı Komitesi, görev alanına giren konularla ilgili her türlü bilgi ve
belgeyi, kamu kurum ve kuruluşlarından isteme yetkisine sahiptir. Kamu kurum ve
kuruluşları, talep edilen bilgi ve belgeyi Fiyat İstikrarı Komitesinin
belirleyeceği şekil ve süre içerisinde vermekle yükümlüdür.”
MADDE 10- 25/6/2001 tarihli
ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa
aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 16- Konusu suç teşkil etmemek kaydıyla; bu maddenin yürürlük tarihine
kadar bu Kanun veya 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi
hükümlerine aykırı olarak sosyal denge tazminatı ödediği tespit edilen il özel
idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile
bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin yetkili veya görevli olan
sorumluları hakkında yapılan bu ödemeler nedeniyle idari veya mali yargılama ve
takibat yapılamaz; başlamış olanlar işlemden kaldırılır.”
MADDE 11- 4/1/2002
tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 53 üncü maddesinin (h) fıkrasının
dördüncü paragrafında yer alan “ilk gününde otuz yaşını” ibaresi “birinci günü
itibarıyla otuz beş yaşını” şeklinde değiştirilmiş, aynı paragrafın dördüncü
cümlesi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkraya dördüncü paragraftan sonra gelmek
üzere aşağıdaki paragraf eklenmiş, fıkranın mevcut beşinci
paragrafında yer alan “, personelin atanma ve çalışma usul ve esasları” ibaresi
madde metninden çıkarılmış ve maddenin (j) fıkrasına aşağıdaki paragraflar
eklenmiştir.
“Kamu ihale
uzmanlarının mesleğe giriş ve yeterlik sınavlarına, meslek personeli ile diğer
kurum personelinin atanma, görev, yetki ve sorumluluklarına, çalışma esas ve
usullerine ilişkin hususlar ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme
ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğe uygun olarak görevde
yükselme ve unvan değişikliği sınavına tabi unvanlar ve bu unvanlara yapılacak
atamalara ilişkin hususlar Kurul kararıyla yürürlüğe konulacak yönetmeliklerle
düzenlenir.”
“Başvuru
sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine
karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün
içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini
izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz
işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın
(1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.”
MADDE 12- 4734 sayılı
Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Bu Kanunun
13 üncü maddesi saklı kalmak üzere bu Kanunda veya diğer kanunlarla bu Kanundan
istisna edilenler ile doğrudan teminle yapılanlar da dâhil olmak üzere, her
türlü mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin alım, ihale ve sözleşme
süreçlerine ilişkin olarak; yaklaşık maliyetin ve dokümanların hazırlanması,
ilanların yayımlanması, tekliflerin veya yeterlik başvurularının sunulması ve
değerlendirilmesi, ihalelerin sonuçlandırılması, sözleşmelerin imzalanması,
sonuç bildirimi, hakedişlerin düzenlenmesi gibi her türlü işlem,
onay, bildirim ve tebligatlar ile şikayet ve itirazen şikayet
başvuruları kısmen veya tamamen Kurum tarafından kurulan ve işletilen
Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden gerçekleştirilebilir.
Kurum, EKAP’ın kurulması
ve işletilmesine, birinci fıkra kapsamında yapılacak işlemlere, alım, ihale ve
sözleşme süreçlerinde elektronik araçların kullanımına ilişkin usul ve esaslar
ile EKAP üzerinden yapılması zorunlu işlemleri belirlemeye yetkilidir.”
MADDE 13- 4734 sayılı
Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 21- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınan ve 53 üncü
maddenin (j) fıkrasının dördüncü paragrafındaki koşulları sağlayan Kurul
kararlarına ilişkin olarak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen otuz
gün içinde itirazen şikayet başvuru bedelinin iadesine yönelik
başvuru sahibi tarafından Kuruma yazılı talepte bulunulması durumunda 53 üncü
maddenin (j) fıkrasının dördüncü paragrafındaki hüküm uygulanır. Kurul
kararının başvuru sahibine bildirildiği tarih ile itirazen şikayet başvuru
bedelinin iadesine yönelik Kuruma yapılan başvuru tarihi arasındaki süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.”
MADDE 14- 10/7/2004 tarihli
ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin
birinci fıkrasına (aa) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent ve üçüncü
fıkrasına (f) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiştir.
“bb)
Gerektiğinde cemevleri için bina ve tesisler yapmak, bu bina ve
tesislerin her türlü bakımını, onarımını yapmak ve gerekli malzeme desteğini
sağlamak.”
“g) Cemevlerinin yapım,
bakım ve onarımını yapmak.”
MADDE 15- 22/2/2005 tarihli
ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 6 ncı maddesinin birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“İl özel
idaresi; il sınırları içinde mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihî doku
ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânlar ile cemevlerinin yapım,
bakım ve onarımını yapabilir.”
MADDE 16- 3/7/2005 tarihli
ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendine “inşa edebilir” ibaresinden sonra gelmek üzere “; cemevlerinin yapım,
bakım ve onarımını yapabilir” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 17- 5393 sayılı
Kanunun 15 inci maddesinin altıncı fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “ve
hastanelere” ibaresi “, hastanelere ve cemevlerine” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 18- 31/5/2006 tarihli
ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa aşağıdaki
ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE
23- Kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası
sonucunda ölen sigortalının; genel sağlık sigortası primi dâhil kendi
sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ilişkin her türlü borçları terkin edilir
ve ölüm tarihinde sigortalıya ilişkin şartlar aranmaksızın hak sahiplerine aylık
bağlanır. Bu şekilde bağlanan aylıklara ilişkin primlerin eksik olan kısmı
Hazine ve Maliye Bakanlığınca Kuruma ödenir.
Gelir ve
aylıkların hesaplanması ile hak sahiplerine paylaştırılmasında sigortalının
ölüm tarihinde yürürlükte olan Kanun hükümleri esas alınır.
Birinci
fıkra kapsamında ölen sigortalının anne ve babasına gelir ve aylık
bağlanmasında, 34 üncü maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen her
türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net
tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve
aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartları
aranmaksızın gelir ve aylık bağlanır.
Bu maddenin
yürürlük tarihinden önce kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde
meydana gelen iş kazası sonucu vefat eden sigortalıların hak sahiplerinin bu
madde kapsamında yazılı istekte bulunması halinde gelir ve aylıkları, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından başlatılır
ve bağlanan gelir ve aylıklar için geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaz.
Birinci
fıkrada belirtilen nedenlerden dolayı ölen sigortalının eş ve çocuklarından
birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
ilgili mevzuatta aranan şartlara tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının
sürekli işçi kadrolarında istihdam edilir. İstihdam edilecek kişilerin Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca atama teklifi yapılır ve işçi kadrosu
bulunmaması halinde atama teklifi yapılması ile birlikte ilgili kurum ve
kuruluşta sürekli işçi kadrosu ihdas edilmiş ve bu kadroların boşalması halinde
iptal edilmiş sayılır. Bu fıkraya göre istihdam hakkından yararlanacak
kişilerin tespiti, bu kişilerde aranacak şartlar ve istihdama ilişkin diğer
hususlar ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığınca müştereken tespit
edilir.”
MADDE 19- 5510 sayılı
Kanunun geçici 59 uncu ve geçici 66 ncı maddeleri yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 20- 13/6/2006 tarihli
ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına
aşağıdaki bent eklenmiştir.
“i) 22/6/2022 tarihli
ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı
belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların,
münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye
getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal
alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50’si,
Bu
indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine
ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar
Türkiye’ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların
satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması şarttır. Cumhurbaşkanı, bu bentte
yer alan oranı, sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya
yetkilidir.”
MADDE 21- 19/9/2006 tarihli
ve 5543 sayılı İskân Kanununun geçici 8 inci maddesine aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“(4) Antalya
ili Kaş ilçesi Kemer mahallesinde Antalya-Kaş Kasaba Projesi Kıbrıs Barajı
yapımından etkilenen ailelerin, iskânlarının temini için yeniden yapılacak
iskân etütleri ve devamında iskân edilecek ailelerin yeni yerleşim alanına
nakilleri, hak sahipliği duyuruları, hak sahiplikleri ve borçlandırılmalarına
ilişkin işlemler bu Kanunun ek 2 nci maddesi kapsamında
Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Devlet Su İşleri
Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.”
MADDE 22- 14/3/2013 tarihli
ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 6-
(1) Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığının
bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.”
MADDE 23- 6/2/2018 tarihli
ve 7086 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanunun Anayasa Mahkemesince iptal
edilen 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“Muvazaalı
devir işlemleri
MADDE 4-
(1) 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 133
üncü maddesi uyarınca Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atandığı
şirketlerde, soruşturmanın başladığı tarihten 19/7/2018 tarihine kadar ortaklık
pay ve haklarına ilişkin olarak şirket ortakları tarafından yapılmış olan devir
ve temlik işlemleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulunun değerlendirmesi
sonucu muvazaalı kabul edilmesi halinde geçersiz sayılır ve Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonunun talebi üzerine ticaret sicilinden terkin edilir. Geçersiz
sayılma işlemine karşı ilgililerce, tebliğden itibaren bir ay içinde şirket
merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilir.”
MADDE 24- Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 25- Bu Kanun
hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.