VERGİ USUL
KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO:545)
Hazine ve
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: 14.01.2023 Tarih
ve 32073 Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa
ekli (II) sayılı listede yer alan mallar için doğacak vergilerin tahsil
güvenliğini sağlamak amacıyla, 16/11/2022 tarihli ve 7421 sayılı Vergi Usul
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci
maddesiyle 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi düzenlenmek suretiyle, Hazine
ve Maliye Bakanlığına, 4760 sayılı Kanunda tanımlı bulunan motorlu araç
ticareti yapan mükelleflerden teminat alma yetkisi verilmiş olup, söz konusu
uygulamaya ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve kapsamını
oluşturmaktadır.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 213 sayılı Kanunun 149 uncu maddesi, mükerrer 257
nci maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi, mükerrer 355 inci
maddesi ile 4760 sayılı Kanunun 2 nci maddesi hükümlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) 6183 sayılı Kanun: 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu,
b) 213 sayılı Kanun: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul
Kanununu,
c) 4458 sayılı Kanun: 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük
Kanununu,
ç) 4760 sayılı Kanun: 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim
Vergisi Kanununu,
d) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
e) Başkanlık: Gelir İdaresi Başkanlığını,
f) Belge: 18/4/2015 tarihli ve 29330 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin
(I/B/4) bölümünde yer alan Kayıt ve Tescile Tabi Taşıtların İthalatında ÖTV
Aranmaksızın İşlem Tesisi İçin Motorlu Araç Ticareti İle İştigal Edildiğine
Dair Belgeyi,
g) Distribütör: Motorlu taşıt imalatçıları ile yaptıkları yazılı
sözleşmeler kapsamında ilgili taşıt markasına ait motorlu araçların Türkiye’de
dağıtımı ve satışı konusunda yetkilendirilmiş olan gerçek veya tüzel kişileri,
ğ) Gümrük yükümlülüğü: 4458 sayılı Kanun kapsamında olanların
gümrük vergilerini ödemesi zorunluluğunu,
h) Münferit ithalatçı: Fiili ithalata konu taşıt markasının
distribütörlüğünü haiz olmayan, Belge sahibi motorlu araç ticareti yapanı,
ı) Teminat: 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci
fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan; para, bankalar
tarafından verilen süresiz ve şartsız teminat mektupları, sigorta şirketleri
tarafından verilen süresiz ve şartsız kefalet senetleri ile Devlet iç borçlanma
senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeleri,
i) Vergi borcu: Bakanlığa bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen
ve 213 sayılı Kanun kapsamına giren vergi, resim, harçlar, vergi cezaları ile
bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zamlarını,
ifade eder.
Teminat uygulamasının kapsamı
MADDE 4- (1) 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci
fıkrasının (10) numaralı bendi hükümlerine göre aşağıda sayılanlar teminat
uygulaması kapsamına alınmıştır:
a) Münferit ithalatçılardan Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03
tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi taşıtların ithalatını
yapanlar.
b) (a) bendi kapsamındaki münferit ithalatçıların bayileri.
c) (b) bendinde belirtilen bayiler ile bayilik sözleşmesi bulanan
gerçek veya tüzel kişiler.
(2) Distribütörler ile bunların distribütörlük kapsamında bulunan
bayileri için teminat yükümlülüğü bulunmamaktadır. Distribütörlerin, aynı
zamanda münferit ithalatçı statüsünde bulunmaları, teminat yükümlülüğünü
ortadan kaldırmaz.
(3) Kamu kurum ve kuruluşlarına taşıt temin eden Devlet Malzeme
Ofisi Genel Müdürlüğü bu uygulama kapsamında bulunmamaktadır.
Münferit ithalatçılarda teminat uygulaması
MADDE 5- (1) Teminat vermekle yükümlü bulunan münferit ithalatçıların Türk
Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile
tabi olan taşıtları, ÖTV ödemeksizin ithal edebilmeleri ancak Belge sahibi
olmaları ve bu Tebliğe uygun teminat vermeleri durumunda mümkündür.
(2) Teminat vermekle yükümlü bulunsun ya da bulunmasın, Belge
talebinde bulunan münferit ithalatçıların;
a) Asgari beş milyon Türk lirası ödenmiş sermayeye sahip olmak,
b) Başvuru tarihinden önceki üç takvim yılı boyunca motorlu araç
ticaretiyle iştigal etmek,
c) Asgari beş işçi/personel çalıştırmak,
ç) Hakkında, Belge talep tarihinden önceki son beş yıl içerisinde;
sahte/yanıltıcı belge kullanıldığına/düzenlendiğine ve/veya gümrük idarelerince
adli işlem yapılması gerektiği mütalaasıyla adli makamlara intikal ettirilmiş
bir fiilin veya ithalat işleminin olduğuna dair tespitte bulunulmamış olmak,
d) Talep tarihi itibarıyla vergi borcu bulunmamak,
koşullarının tamamını birlikte sağlaması gerekmektedir. Bu
şartları taşıyan münferit ithalatçılardan teminat vermekle yükümlü
bulunanların, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının
(10) numaralı bendinde yer alan ve ilgili yıl için geçerli olan azami tutar
kadar teminat vermesi durumunda Belge sahibi olmaları mümkündür.
(3) Teminat süreci tamamlanmadan Belgenin temini mümkün
bulunmamakta olup, teminat ve Belgeye ilişkin bilgiler gelir veya kurumlar
vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesince Belgenin verildiği günün
akşamına kadar Vergi Dairesi Sistemine işlenir. İkinci fıkrada sayılan
şartların kaybedilmesi durumunda Belge iptal edilir. Belgenin iptali halinde
söz konusu Sisteme iptal kaydı düşülmek suretiyle işlem tesis edilir.
(4) 4458 sayılı Kanunda yer alan istisna ve muafiyet hükümleri
hariç olmak üzere 4760 sayılı Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan malların
kendi kullanımı amacıyla ithalatında yükümlünün vadesi geçmiş vergi borcunun
bulunmadığına ilişkin yazı aranır.
(5) Gümrük yükümlülüğüne tabi olanlarca, 4760 sayılı Kanuna ekli
(II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi
taşıtların son bir yılda kullanmak amacıyla birden fazla sayıda ithal edilmek
istenmesi durumunda, bunların motorlu araç ticareti yaptığı kabul edilir ve bu
Tebliğde yer alan münferit ithalatçıların tabi olduğu yükümlülüklere tabi
olunur.
Bayiler bakımından teminat uygulaması
MADDE 6- (1) Teminat vermekle yükümlü bulunan münferit ithalatçılar ile
aralarında bayilik ilişkisi tesis etmiş olanlar ve bunların bayileri
tarafından, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının
(10) numaralı bendinde yer alan ve ilgili yıl için geçerli olan azami tutar
kadar teminat verilir.
(2) Teminat süreci tamamlanmadan 4760 sayılı Kanuna ekli (II)
sayılı listede 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve tescile tabi
taşıtların münferit ithalatçılar ile sözleşmesi bulunan bayileri veya bu
bayilerin bayileri arasında satılmak amacıyla ÖTV ödenmeksizin teslimi mümkün
bulunmamaktadır.
(3) Münferit ithalatçılar ile sözleşmesi bulunan bayiler veya bu
bayilerin bayileri tarafından teminat yükümlülüğünün yerine getirilmesi
halinde, bu bilgiler söz konusu mükelleflerin gelir veya kurumlar vergisi
yönünden bağlı bulundukları vergi dairesince, o günün akşamına kadar
durumlarına göre Vergi Dairesi Sistemine işlenir. Bu Tebliğde yer alan
yükümlülüklerin ihlalinin tespiti veya teminat yükümlülüğünün ihlali durumunda
aynı Sisteme iptal kaydı düşülmek suretiyle işlem tesis edilir.
Teminat verme zamanı ve yeri
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ kapsamında belirlenen teminatların;
a) Belge talebinde bulunan münferit ithalatçılar bakımından,
ilgili vergi dairesi müdürlüğü tarafından Belgenin düzenlenmesinden önce,
b) Belge talebinde bulunan münferit ithalatçıların bayileri ile
bunların bayileri bakımından, münferit ithalatçı için Belgenin düzenlendiği
tarihi takip eden 30 gün içinde,
c) Yeni bayilik ilişkisi tesis edilmesi durumunda, ilgili bayilik
sözleşmesinin düzenlendiği tarihi takip eden 30 gün içinde,
söz konusu mükellefler tarafından gelir veya kurumlar vergisi
yönünden bağlı olunan vergi dairesine verilmesi zorunludur.
(2) Kendisinden teminat alınmış olan mükelleflerin, teminatın
alındığı tarihten sonra tahakkuk eden ve süresinde ödenmeyen vergi borçlarının,
alınan teminat tutarının %10’unu aşması halinde, alınmış olan teminat 6183
sayılı Kanunun 56 ncı maddesi hükmü de dikkate alınarak paraya çevrilir ve
paranın vergi dairesi hesaplarına intikal ettiği tarih (Türk lirası cinsinden
para olarak alınan teminatlarda paranın teminat olarak alındığı tarih) esas
alınarak 6183 sayılı Kanunun 47 nci maddesine göre mükelleflerin vergi
borçlarına mahsup edilir. Ayrıca, mükelleflere tebliğ edilecek bir yazı ile bu
suretle eksilen teminatın, 30 gün içinde tamamlanması istenir. Bu süre zarfında
teminatın tamamlanmaması durumunda, daha önce Vergi Dairesi Sistemine yapılan
kayıtlar iptal edilir.
(3) Teminatın, banka mektubu veya kefalet senedi olması halinde
ilgili vergi dairesi tarafından teyidi yapılır.
(4) Bu Tebliğ kapsamında verilmesi gereken teminat tutarlarının
belirlenmesinde göz önünde bulundurulacak azami hadler, teminatın verileceği
yıla ilişkin olarak söz konusu hadlerin 213 sayılı Kanunun mükerrer 414 üncü
maddesi kapsamında yapılan artırım sonrası tutarları ile dikkate alınır. Bu
nedenle teminatı eksik kalan mükelleflerin, her takvim yılının ilk ayının son
gününe kadar (son günü dahil) teminatlarını tamamlamaları gerekmektedir.
(5) Herhangi bir sebeple tamamlanması gereken teminatın süresinde
tamamlanmaması durumunda daha önce Vergi Dairesi Sistemine yapılan kayıtlar
iptal edilir.
Alınacak teminat
MADDE 8- (1) Bu Tebliğ kapsamında 3 üncü maddede tanımlanan teminatların
biri veya birden fazlası birlikte verilebilir.
(2) Banka teminat mektupları, EK-1’deki örneğe uygun, kesin ve
süresiz olarak düzenlenir ve teyidini müteakip kabul edilir.
(3) Kefalet senetleri, EK-2’deki örneğe uygun, kesin ve süresiz
olarak düzenlenir ve teyidini müteakip kabul edilir.
Alınan teminatın iadesi
MADDE 9- (1) Bu Tebliğ kapsamında alınan teminat; mükellefin faaliyetine
son vermesi, Belgenin yenilenmemesi, sonlandırılması veya iptal edilmesi,
bayilik sözleşmesinin feshi ve benzeri durumlarda, mükellef hakkında yapılacak
vergi incelemesi sonucuna göre ve vergi borcu bulunmaması kaydıyla iade edilir.
Ayrıca daha önce Vergi Dairesi Sistemine yapılan kayıtlar iptal edilir.
(2) Herhangi bir sebeple tamamlanması gereken teminatın süresinde
tamamlanmaması durumunda daha önce Vergi Dairesi Sistemine yapılan kayıtlar
iptal edilir.
Bildirim yükümlülüğü
MADDE 10- (1) Belge talebinde bulunan ve teminat vermekle yükümlü bulunan
münferit ithalatçılar, Belge talep dilekçesi ekinde bayilerini EK-3’te yer alan
form ile Belgenin düzenlenmesinden önce ilgili vergi dairesine bildirmek
zorundadır.
(2) Teminat vermekle yükümlü bulunan münferit ithalatçıların,
Belge aldıktan sonra yeni sözleşme imzaladıkları bayilerini ve bildirimi
yapılmış olan bayilerinden sözleşmesi sona erenlerini sözleşmenin
imzalandığı/sona erdiği tarihi takip eden 30 gün içinde EK-3’te yer alan form
ile münferit ithalatçılar tarafından ilgili vergi dairesine bildirilmesi
zorunludur.
(3) Teminat yatırma zorunluluğu bulunan bayilerin teminat yatırma
süreleri içinde EK-3’te yer alan form ile bayilerini ilgili vergi dairesine
bildirmesi zorunludur. Yine söz konusu bayilerin yeni sözleşme imzaladıkları
bayilerini ve bildirimi yapılmış olan bayilerinden sözleşmesi sona erenlerini
de sözleşmenin imzalandığı/sona erdiği tarihi takip eden 30 gün içinde EK-3’te
yer alan form ile bildirilmesi zorunludur.
(4) Teminat uygulaması kapsamında, ÖTV ödenmeksizin satılması
amacıyla teslim edilmek istenen 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve
tescile tabi taşıtlara ilişkin olarak, söz konusu taşıtı teslim etmek isteyen
mükellefler tarafından, bahse konu teslim işleminden önce, EK-4’te yer alan
form ile elektronik ortamda Vergi Dairesi Sistemine bildirim yapılması zorunlu
olup, söz konusu form ile bildirim yapılmayan taşıtlar ÖTV ödenmeksizin veya
ilk iktisap kapsamında teslim mümkün bulunmamaktadır.
Ceza uygulaması
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ kapsamında teminat vermekle yükümlü olanlardan;
süresinde hiç teminat vermeyen, eksik teminat veren ya da daha önce verdikleri
teminatları tamamlamaları gereken süre içinde tamamlamayanlar adına, 213 sayılı
Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin birinci fıkrasının dördüncü cümlesi
gereğince, özel usulsüzlük cezası kesilir. Bahse konu cezanın uygulamasında,
yeni işe başlayan ve işe başladığı hesap dönemi kapanmadığı için brüt satışları
net olarak belli olmayan mükellefler hakkında, 213 sayılı Kanunun mükerrer 355
inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan tutarın 10
katı tutarında ceza kesilir.
(2) Bu Tebliğ kapsamında bildirim yükümlülüğünü yerine
getirmeyenler adına, 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinin birinci
fıkrasının birinci cümlesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilir.
Diğer hususlar
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ kapsamında teminat vermekle yükümlü bulunan münferit
ithalatçılar tarafından yapılan 87.03 tarife pozisyonunda yer alan kayıt ve
tescile tabi taşıtlara ilişkin ithalatlar, gümrük idaresince oluşturulan EK-5’te
yer alan bilgi formu ile ithalat işlemini müteakip elektronik ortamda Vergi
Dairesi Sistemine aktarılır. Gönderilen bu formda değişiklik olması durumunda
değişiklikleri içeren EK-5’te yer alan bilgi formu da ayrıca söz konusu Sisteme
aktarılır.
(2) Münferit ithalatçının sahip olduğu Belgenin iptal edilmesi
durumunda, Vergi Dairesi Sistemine iptal kaydı yapılarak, mükellefe ve Ticaret
Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğüne bildirim yapılır.
(3) Başkanlık bu Tebliğde yer alan belgeler ile daha sonra
istenebilecek diğer belge ve bildirimleri elektronik ortamda almaya, bunlar
üzerinde değişiklik yapmaya ve bu bildirimleri kaldırmaya yetkilidir.
(4) Bu Tebliğde yer alan bayilik ilişkisinin Özel Tüketim Vergisi
(II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (I/B/4) bölümünde belirtildiği
üzere, noter nezdinde yapılan sözleşme ile kurulmuş olması gerektiği tabiidir.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla
geçerliliği devam eden Belge sahibi münferit ithalatçılar ile bunların bayileri
ve varsa bunların da bayileri, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden
bir ay içerisinde, bu Tebliğde belirtilen usulde teminat vermekle ve bildirim
yükümlülüklerini yerine getirmekle mükelleftirler. Teminat ve bildirim
yükümlülüğünü yerine getiren Belge sahibi mükelleflerin geçerliliği devam eden
Belgelerinin de Vergi Dairesi Sistemine kaydı yapılır. Bu süre zarfında yükümlülüklerini
yerine getirmeyen münferit ithalatçıların Belgeleri iptal edilir.
(2) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Belge için
başvuruda bulunmuş olan ve teminat vermekle yükümlü bulunan münferit
ithalatçılar, ancak bu Tebliğe uygun olarak teminat vermek ve bayilerini
bildirmek şartıyla Belgeyi temin edebilirler.
Yürürlük
MADDE 13- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihini takip eden ayın başında yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
Ek için: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/01/20230114-14-1.pdf
