TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA
HAKKINDA 32 SAYILI KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KARAR
Karar
Sayısı: 6833
23.02.2023 Tarih
ve 32113 Sayılı R.G.
Ekli
“Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına
Dair Karar”ın yürürlüğe konulmasına, 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini
Koruma Hakkında Kanunun 1 inci maddesi gereğince karar verilmiştir.
MADDE 1- 7/8/1989 tarihli ve 89/14391
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Parası Kıymetini
Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 1 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Bu
Kararın uygulanmasına yönelik usul ve esasların belirlenmesi amacıyla
Bakanlıkça yönetmelik, tebliğ ve genelgeler yayımlanır. Bu Karara ve bu Kararın
uygulanması amacıyla yayımlanacak yönetmelik, tebliğ ve genelgelere muhalefet,
20/2/1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun
ile ek ve tadillerine muhalefet sayılır.”
MADDE 2- Aynı Kararın 2 nci maddesinin
(j) bendine aşağıdaki alt bentler eklenmiş, (u) bendinde yer alan “Maden”
ibaresi “Madenler” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki (aa) bendi
eklenmiştir.
“xiii)
Basılı kıymetli maden: Erimiş kıymetli madenin belirli boyutlarda bir kalıba
dökülmesi ve el veya baskı (pres) ile işaretlemelerin yapılması ya da düz bir
kıymetli maden şeridinden belirli boyutlarda çıkarılan kıymetli maden
şeritlerinin darp yöntemiyle işaretlenmesi yoluyla usul ve esasları Bakanlıkça
belirlenecek şekil, ağırlık ve saflıklarda üretilen kıymetli madenleri,
xiv)
Darphane üretimi kıymetli madenler: 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin
106 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca Darphane tarafından
basılan Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını ve
Darphane tarafından üretilen diğer kıymetli madenleri,”
“aa)
Darphane: Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel
Müdürlüğünü,”
MADDE 3- Aynı Kararın 7 nci maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE
7- (1) Kıymetli madenler, taşlar ve eşyaların Dış Ticaret Rejimi esasları
dâhilinde Türkiye’den ihracı serbesttir.
(2)
Standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin ithali ve ihracı
aşağıdaki esaslar dâhilinde gerçekleştirilir:
a)
Standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin, ithal ve ihracında
gümrük idarelerine beyan verilmesi yeterli olup, ithalat ve ihracat rejim,
karar ve yönetmelikleri uygulanmaz. Ancak, standart ve standart dışı işlenmemiş
kıymetli madenlerin ihracatında ilgililerin talebi durumunda, 23/12/1999
tarihli ve 99/13812 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve
Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar, 18/5/2017 tarihli
ve 30070 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat
Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi,
Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ (İhracat: 2017/4) ile 17/1/2005 tarihli
ve 2005/8391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dahilde İşleme
Rejimi Kararı ve bunlara dayanılarak yayımlanan düzenlemeler uygulanabilir. Bu
talepleri inceleyip sonuçlandırmaya Ticaret Bakanlığı yetkilidir.
b)
Standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin ithali yalnızca,
Merkez Bankası ile kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla
kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından yapılır. Kıymetli madenler aracı
kuruluşları ithal ettikleri standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli
madenleri üç iş günü içinde Borsa İstanbul A.Ş.’ye teslim etmek zorundadır.
c)
Dahilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında standart işlenmemiş kıymetli madenlerin
ithali yalnızca, Merkez Bankası ile kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı
kalmak kaydıyla kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından yapılır.
ç)
Dahilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında standart dışı işlenmemiş kıymetli
madenlerin ithali serbesttir.
d)
Kıymetli madenler aracı kuruluşlarınca Dahilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında
gerçekleştirilen işlenmemiş kıymetli maden ithalatında, ithal edilen standart
ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin Borsa İstanbul A.Ş’ye teslim
şartı bulunmayıp, üç iş günü içinde kıymetli madenler aracı kuruluşu tarafından
Borsaya yazılı olarak bilgi verilmesi zorunludur.
e)
Standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin yurt dışından
yalnızca, Merkez Bankası ile kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak
kaydıyla kıymetli madenler aracı kuruluşları tarafından kendi nam ve
hesaplarına gümrük antrepolarına konulması mümkündür. İşlenmemiş kıymetli
madenlerin gümrük antrepolarına konulmasında üç iş günü içinde kıymetli
madenler aracı kuruluşu tarafından Borsaya yazılı olarak bilgi verilmesi
zorunludur. Bakanlık işlenmemiş kıymetli madenlerin yurt dışından gümrük
antrepolarına konulmasına ilişkin istisnaları belirlemeye yetkilidir.
f)
Standart ve standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin yurt dışından 6/6/1985
tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu ve ilgili mevzuatı çerçevesinde
serbest bölgeye getirilmesi mümkündür. İşlenmemiş kıymetli madenleri yurt
dışından serbest bölgeye getirenler tarafından üç iş günü içinde Borsaya yazılı
olarak bilgi verilmesi zorunludur. Ancak, yalnızca Merkez Bankası ile kendi
mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla kıymetli madenler aracı
kuruluşları tarafından bunların nam ve hesabına serbest bölgeye getirilen
işlenmemiş kıymetli madenlerin serbest bölgeden ithal edilmesi mümkündür.
(3)
İşlenmiş kıymetli madenler, kıymetli taşlar ve eşyaların Dış Ticaret Rejimi
esasları dâhilinde Türkiye’ye ithali serbesttir.
(4)
Kıymetli madenler, taşlar ve eşyaların yurt içinde alım satımı aşağıdaki
esaslar dâhilinde gerçekleştirilir:
a)
Yurt içinde yalnızca Darphane, Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler ile
Borsa İstanbul A.Ş. tarafından yayımlanan Rafineriler Listesinde yer alan
dışarıda yerleşik rafinerilerce üretilmiş standart işlenmemiş kıymetli
madenlerin alım satımı mümkündür.
b)
Yurt içinde kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, yalnızca
Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler, kıymetli madenler aracı
kuruluşları ve yetkili müesseseler ile 14/4/2021 tarihli ve 31454 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kuyum Ticareti Hakkında Yönetmelikte tanımlanan ve söz
konusu Yönetmelik kapsamında Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş
kuyum işletmeleri tarafından standart işlenmemiş kıymetli madenler ile basılı
kıymetli madenlerin alım satımı yapılabilir.
c)
Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuyum işletmeleri haricindeki
Türkiye’de yerleşik gerçek kişilere standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin
satımı yapılamaz.
ç)
Yurt içinde yalnızca Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler ve Darphane
tarafından üretilen basılı kıymetli madenlerin alım satımı yapılabilir.
d)
Türkiye’de yerleşik kişilerin Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler ile
Borsa İstanbul A.Ş. tarafından yayımlanan Rafineriler Listesinde yer alan
dışarıda yerleşik rafinerilerce veya Darphane tarafından üretilmiş standart
işlenmemiş kıymetli madenleri Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler,
kıymetli madenler aracı kuruluşları ve yetkili müesseseler ile Ticaret
Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuyum işletmelerinden almaları ve bunlara
satmaları serbesttir.
e)
Türkiye’de yerleşik kişilerin Bakanlıkça faaliyet izni verilen rafineriler ile
Darphane tarafından üretilen basılı kıymetli madenleri Bakanlıkça faaliyet izni
verilen rafineriler, kıymetli madenler aracı kuruluşları ve yetkili müesseseler
ile Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuyum işletmelerinden
almaları ve bunlara satmaları serbesttir.
f)
Basılı kıymetli madenler dışında kalan işlenmiş kıymetli madenlerin, kıymetli
taşlar ve eşyaların yurt içinde alım ve satımı serbesttir.
g)
Yurt içinde cevherden her tür ve şekilde üretilen kıymetli madenlerin alım ve
satım işlemleri Borsa İstanbul A.Ş. tarafından düzenlenecek yönetmeliklerle
belirlenecek esaslara göre Borsada yapılır.
(5)
Yolcular, beraberlerindeki kendilerine ait değeri 15.000 ABD dolarını aşmayan
ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve
taşlardan yapılmış eşyaları yurda getirebilirler ve yurtdışına çıkarabilirler.
Daha fazla değerdeki ziynet eşyalarının yurtdışına çıkarılması, girişte beyan
edilmiş olmasına veya Türkiye’de satın alındığını tevsik etme şartına bağlıdır.
(6)
Merkez Bankası ve kıymetli madenler aracı kuruluşları ithal ettikleri
işlenmemiş kıymetli madenlerin yurt içindeki ilk satım işlemlerini Borsa
İstanbul A.Ş.’de yaparlar. Şu kadar ki ziynet veya süs eşyasına dönüştürülmüş
şekli hariç olmak üzere Borsada hangi tür ve şekilde kıymetli madenlerin işlem
göreceği ve teşekkül ettirilecek piyasalar Borsa tarafından düzenlenecek
yönetmeliklerle belirlenir.
(7)
Bakanlık;
a)
İşlenmemiş kıymetli madenlerin farklı ödeme şekillerine göre ithalatını
düzenlemeye,
b)
İşlenmemiş kıymetli maden ithaline ilişkin istisnaları belirlemeye,
c)
İhtiyaç duyulması halinde standart işlenmemiş kıymetli madenlerin yolcu
beraberinde yurda getirilmesine ilişkin düzenleme yapmaya,
ç)
Yurt içinde alınıp satılabilecek işlenmemiş kıymetli madenlerin nitelikleri ile
işlenmemiş ve basılı kıymetli madenlerin yurt içinde alım satımına ilişkin
istisnaları belirlemeye, gerekli göreceği tedbirleri almaya,
d)
İşlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenlerin yurt içinde alım
satımı ile ithalatını ve ihracatını yapacakların sağlaması gereken şartları,
kayıt düzenlerine ilişkin uymakla yükümlü olacakları esasları, Bakanlığa
yapacakları bildirimleri, bu bildirimlerin şekil ve sürelerini belirlemeye,
e)
İşlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenleri yurt dışından gümrük antrepolarına
koyacak veya serbest bölgeye getireceklerin kayıt düzenlerine ilişkin uymakla
yükümlü olacakları esasları, Bakanlığa yapacakları bildirimleri, bu
bildirimlerin şekil ve sürelerini belirlemeye,
f)
Kıymetli madene ilişkin işlem yapmaya yetkili diğer mercileri belirlemeye,
yetkilidir.
(8)
Kıymetli maden alım satımı, ithalat veya ihracatı ile iştigal edenler, Bakanlık
tarafından istenilen her türlü bilgi ve belgeyi istenilen şekil ve sürelerde
Bakanlığa sunmak zorundadır.”
MADDE 4- Aynı Karara aşağıdaki geçici
madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ
MADDE 9- (1) 7 nci madde kapsamında yurt içinde alım satımı yapılamayan
standart işlenmemiş kıymetli madenler ile basılı kıymetli madenler, bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2023 tarihine kadar Darphane, kıymetli
madenler aracı kuruluşları, rafineriler ve kuyum işletmeleri tarafından
alınabilir. 31/12/2023 tarihinden sonra bahse konu kıymetli madenler yalnızca
Darphane tarafından alınabilir.”
MADDE 5- Bu Kararın;
a)
3 üncü maddesiyle değiştirilen Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı
Kararın 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (f) bendinin üçüncü cümlesi 1/7/2023
tarihinde,
b)
Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe
girer.
MADDE 6- Bu Karar hükümlerini Hazine ve
Maliye Bakanı yürütür.