ÖZBEKİSTAN
CUMHURİYETİ MENŞELİ BAZI ÜRÜNLERİN İTHALATINDA TARİFE KONTENJANI
UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ
Ticaret
Bakanlığından: 22.06.2023 Tarih ve 32229 Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Özbekistan Cumhuriyeti menşeli bazı
eşya ithalatında uygulanacak tarife kontenjanlarının düzenlenmesidir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 21/6/2023 tarihli ve 7319 sayılı
Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Özbekistan Cumhuriyeti Menşeli Bazı
Ürünlerin İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar ve 14/4/2010
tarihli ve 2010/339 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Karara dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde yer alan;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Beyanname sırasına göre tahsis yöntemi (BSGTY): Tarife
kontenjanının Bakanlıkça, firmalara ithalatı gerçekleştirilecek eşyaya dair
gümrük beyannamesi tescil numarası sırası esas alınarak tahsis edildiği yöntemi,
c) Denetim Birimi: Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığını,
ç) Firma: Tarife kontenjanlarından faydalanmak üzere başvuruda
bulunan, ticaret siciline veya esnaf ve sanatkâr siciline ve ilgili sanayi
ve/veya ticaret odasına veya esnaf ve sanatkârlar odasına kayıtlı, gerçek veya
tüzel kişiler ile tahsisat önceliği bulunan kurum ve kuruluşları,
d) Geleneksel ithalatçı: Referans döneminde tarife kontenjanı
konusu eşyaya ilişkin ithalat performansı olan firmayı,
e) Genel Müdürlük: Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğünü,
f) İthal lisansı: Talep toplama yöntemine göre tahsis edilecek
tarife kontenjanı uygulaması kapsamında ithalat yapılmasını sağlamak üzere
Bakanlıkça düzenlenen elektronik belgeyi,
g) İthalat performansı: Firmanın başvurusunun değerlendirildiği
tarihteki Bakanlık Bilgi Sistemi verileri esas alınarak tespit edilen, tarife
kontenjanı konusu eşyada referans döneminde gerçekleştirdiği ithalat miktarını
(tarife kontenjanı konusu eşyaya ait ayrı bir gümrük tarife istatistik
pozisyonu (GTİP) bulunmaması halinde tarife kontenjanı açılan ilgili GTİP
kapsamında yapılan toplam ithalat miktarını),
ğ) Referans dönemi: Tarife kontenjanı başvurusunun yapıldığı yıl
hariç son iki takvim yılını,
h) Sanayici: Referans döneminde tarife kontenjanı konusu eşyaya
ilişkin üretim performansı ve/veya tüketim performansı olan (paketleme,
ambalajlama, eleme, ayıklama hariç) firmayı,
ı) Talep toplama yöntemi (TTY): Başvuruların tarife kontenjanı
dönemi başlangıcından önceki 1 (bir) ay içerisinde yapıldığı ve başvuru
döneminin bitmesini müteakip, tarife kontenjanı tahsisatı yapılabilecek
nitelikteki başvuru sahibi firmalara, Bakanlıkça ilgili dağıtım kriterleri
çerçevesinde tarife kontenjanı tahsisatının yapıldığı yöntemi,
i) Tarife kontenjanı: Belirli bir dönem itibarıyla gümrük
vergisinde ve/veya ek mali yükümlülüklerde indirim yapılan ya da muafiyet
sağlanan ithalatın miktarını,
j) Tarife kontenjanı başvuru dönemi: TTY’ye göre tahsisatı yapılan
tarife kontenjanları için tarife kontenjanı döneminin başlangıcından önceki 1
(bir) ayı, BSGTY’ye göre tahsisatı yapılan tarife kontenjanları için ise tarife
kontenjanı dönemi ile aynı dönemi,
k) Tarife kontenjanı dönemi: Tarife kontenjanı kapsamında
ithalatın yapılabileceği belirli bir dönemi,
l) Tüketim performansı: Firmanın, referans döneminde üretimde ham
madde olarak kullandığı tarife kontenjanı konusu eşyanın (paketleme,
ambalajlama, eleme, ayıklama hariç) miktarını,
m) Üretim performansı: Firmanın, referans döneminde tarife
kontenjanı konusu eşyada gerçekleştirdiği üretim (paketleme, ambalajlama,
eleme, ayıklama hariç) miktarını,
ifade eder.
Tarife kontenjanı tahsisat yöntemi
MADDE 4- (1) Ek-1’deki tabloda “Tahsisat Yöntemi” sütunundaki;
a) “TTY” ibaresi, talep toplama yöntemi ile,
b) “BSGTY” ibaresi, beyanname sırasına göre tahsis yöntemi ile,
ilgili tarife kontenjanının tahsis edileceğini ifade eder.
Tahsisat önceliği bulunan kurum ve kuruluşlar
MADDE 5- (1) Ek-1’de yer alan tabloda “Tahsisat Önceliği Bulunan
Kurum ve Kuruluşlar” sütunundaki;
a) “ESK” ibaresi, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğünün,
b) “TMO” ibaresi, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünün,
c) “YTTSKB” ibaresi, Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri
Birliklerinin,
ç) “TŞF” ibaresi, Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim
Şirketi Genel Müdürlüğünün,
d) “TTKK” ibaresi, Türkiye Tarım Kredi
Kooperatiflerinin,
ilgili tarife kontenjanında tahsisat önceliği bulunduğunu ifade
eder.
Tarife kontenjanı tahsisatı yapılacak firmalar
MADDE 6- (1) Ek-1’deki tabloda “Tahsisat Yapılacak Firma Türü”
sütunundaki;
a) “Ü” harfi, üretim performansı olan sanayicilere,
b) “T” harfi, tüketim performansı olan sanayicilere,
c) “İ” harfi, geleneksel ithalatçılara,
ilgili tarife kontenjanının tahsis edileceğini ifade eder.
Tarife kontenjanı tahsisatı için başvuru ve başvuruların
sonuçlandırılması
MADDE 7- (1) Tarife kontenjanı tahsisat talebinde bulunan firmaların,
Ek-1’deki tabloda yer alan tarife kontenjanlarından dağıtımı TTY’ye göre
yapılacak olanlar için, tarife kontenjanı döneminin başlangıcından önceki 1
(bir) ay içerisinde Bakanlığa müracaat etmeleri zorunludur. Dağıtımı BSGTY’ye
göre yapılacak olanlar için gümrük beyannamesinin tescili esnasında tarife
kontenjanından yararlanılacağının beyan edilmesi müracaat hükmündedir.
(2) BSGTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanı tahsisi gümrük
beyannamesinin tescili aşamasında ilgili muafiyet kodunun seçilmesi ile yapılır.
(3) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanı taleplerine ilişkin
başvurular e-Devlet üzerinden veya Bakanlık internet sitesi
(www.ticaret.gov.tr) “E-Hizmetler” başlığı altındaki “E-İşlemler” menüsünde yer
alan “İthalat Belge İşlemleri” uygulaması takip edilerek e-imza ile yapılır.
(4) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanı taleplerine ilişkin
elektronik imza sahibi kişilerin firmalar adına başvuru yapmak üzere
yetkilendirilmesi, 31/12/2022 tarihli ve 32060 üçüncü mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan İthalat İşlemlerinde Elektronik Başvuru İçin Yetkilendirme
Tebliği (İthalat: 2023/21) çerçevesinde yapılır.
(5) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanı taleplerine
ilişkin yapılan başvurularda, üçüncü fıkrada belirtilen “İthalat Belge
İşlemleri” sayfasında bulunan “E-İmza Uygulamalarına Giriş” ana başlığı
altındaki “İthalat Belge İşlemleri (İthalatBIS)” sayfasında bulunan “Başvuru
İşlemleri” altında yer alan “Yeni Başvuru Girişi” ekranında belge türü olarak
“TPS-0956-İthal Lisansı (Ülke Bazlı)”, Tebliğ/Karar olarak da bu Tebliğ
seçilir. Başvuru formunun elektronik olarak doldurulup Ek-2’de yer alan
belgelerin tam ve eksiksiz bir şekilde sisteme yüklenmesinden sonra yetkili
kullanıcı tarafından elektronik imza atılması suretiyle başvuru tamamlanır.
(6) Birden fazla tarife kontenjanı için başvuruda bulunacak
firmaların her bir tarife kontenjanı için ayrı bir başvuru yapması
gerekmektedir.
(7) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanları için Bakanlık
e-imza uygulamaları altyapısında yaşanabilecek sıkıntılar nedeniyle elektronik
başvuru yapılamaması halinde, Ek-2’de belirtilen belgeler ile 15/1/2004 tarihli
ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu çerçevesinde elektronik imzalı olarak
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi üzerinden veya fiziksel olarak yapılan
başvurular Bakanlıkça kabul edilebilir.
(8) Bu Tebliğ kapsamında yapılan beyanın doğruluğuyla ve ithal
mallarla ilgili incelemeleri yapmaya veya yaptırmaya Bakanlık yetkilidir.
Gerekli görülmesi halinde, elektronik ortamda sunulan bilgi ve belgelerin
asılları ile ilave bilgi ve belge istenebilir.
(9) Ek-1’deki tabloda yer alan tarife kontenjanlarında, tahsisat
önceliği bulunan kurum ve kuruluşlar için Ek-2’de belirtilen belgeleri tam ve
eksiksiz olarak ibraz etme veya başvuru dönemi içerisinde müracaat etme şartı
aranmaz.
(10) Ek-1’deki tabloda yer alan tarife kontenjanlarının tahsisatı
için yapılan başvurulara ilişkin eksiklikler tarife kontenjanı dönemi
içerisinde tamamlanamaz ve eksikliklerin giderilmesi ile ilgili olarak
firmalara Genel Müdürlükçe bildirim yapılmaz.
(11) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanlarının her biri için,
aynı firma tarafından bir tarife kontenjanı başvuru döneminde tarife kontenjanı
tahsisatı için sadece bir başvuru yapılması esastır. Aksi durumda,
değerlendirmeye alınabilecek nitelikteki en son başvuru değerlendirmeye alınır.
(12) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanlarının tahsisatı için,
Ek-2’de belirtilen belgeleri tam ve eksiksiz olarak içermeyen veya tarife
kontenjanı başvuru dönemi içerisinde yapılmayan veya Ek-1’deki tabloda ilgili
tarife kontenjanının karşısında “Tahsisat Yapılacak Firma Türü” sütununda
belirtilen nitelikte olmayan firmalar tarafından yapılan veya bu Tebliğ
hükümlerine istinaden adlarına ithal lisansı düzenlenmemesi hususunda yaptırıma
tabi olan firmalar tarafından yapılan başvurular olumsuz sonuçlandırılır.
Ek-1’deki tabloda yer alan herhangi bir tarife kontenjanının tamamının tahsisat
önceliği bulunan kurum ve kuruluşlara tahsis edilmesi durumunda diğer firmalarca
söz konusu tarife kontenjanına ilişkin yapılmış başvurular olumsuz
sonuçlandırılır. BSGTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanlarının tamamının
tahsis edilmesini müteakiben bir sonraki tarife kontenjanı dönemine kadar
kontenjan dâhilinde gümrük beyannamesi tesciline sistem tarafından izin
verilmez.
(13) Dağıtımı TTY’ye göre yapılacak tarife kontenjanlarının
tahsisatı için yapılan başvurularda, başvuru konusu eşyaya ait en fazla 3 adet
12 haneli GTİP, eşya ismi ve tarife kontenjanı kapsamında ithal edilecek miktar
bilgisinin her bir GTİP için başvuru formunda açık biçimde yazılması
zorunludur. Dağıtım sonucu her bir tarife kontenjanı kod numarası için firma
payına düşen miktar talep edilen GTİP’ler arasında dağıtılır.
Dağıtım kriterleri
MADDE 8- (1) Firmalara başvurusunda talep ettiği tarife kontenjanı
miktarından daha fazla miktarda tahsisat yapılmaz.
(2) Tahsisat önceliği bulunan kurum ve kuruluşların talepte
bulunması halinde, Ek-1’deki tabloda yer alan tarife kontenjanlarının tamamı
veya bir bölümü söz konusu kurum ve kuruluşlara tahsis edilebilir. Aksi durumda
Bakanlıkça belirlenecek dağıtım kriterleri çerçevesinde değerlendirmeye
alınabilecek nitelikte başvuruda bulunan firmalara tahsis edilir.
(3) Bakanlıkça belirlenecek dağıtım kriterleri çerçevesinde yapılacak
dağıtımda herhangi bir firmanın talep ettiği miktardan daha fazla tahsisat
hakkı oluşması halinde, firmanın talep ettiği tarife kontenjanı miktarının
tamamının tahsisatı yapılır ve tahsisat hakkının talep edilen miktarı aşan
kısmı, her defasında talep edilen tarife kontenjanı miktarından daha fazla
tahsisat hakkı oluşan firma/firmalar hariç tutularak diğer firmalar arasında
aynı kriterlerle yeniden dağıtılarak tahsis edilir.
(4) Ek-1’deki tabloda yer alan tarife kontenjanları tahsisatı için
yapılan ve değerlendirmeye alınabilecek nitelikteki başvurularda talep edilen
toplam tarife kontenjanı miktarının, tahsis edilebilecek toplam tarife
kontenjanı miktarıyla aynı veya daha düşük olması halinde talepler aynen
karşılanır ve tahsisatı yapılmayan tarife kontenjanının dağıtımı Bakanlıkça
yayımlanacak yeni bir tebliğ ile yapılabilir.
(5) Sanayici vasfı ile tarife kontenjanı tahsis talebinde
bulunan firmaların ibraz ettikleri, Ek-2’de belirtilen, “Sanayici vasfı ile
müracaat edecekler için ibrazı gereken ek belgeler”in tam ve eksiksiz olmaması
halinde, anılan firmalar tarife kontenjanı tahsisatında sanayici vasfı ile
değerlendirilmez. Ancak, ilgili firmanın “Tüm başvurular için ibrazı gereken
belgeler”i tam ve eksiksiz olarak ibraz etmiş olması ve ilgili tarife
kontenjanının sanayici vasfı olmayan firmalara da tahsis edilebilecek nitelikte
olması halinde, söz konusu firma başvurusu sadece bu kapsamda değerlendirilir.
(6) Ek-1’deki tabloda yer alan ve dağıtımı BSGTY’ye göre yapılan
tarife kontenjanlarının tahsisatı, tarife kontenjanı konusu eşyaya ilişkin
gümrük beyannamesinin tescil numarası sırası esas alınarak yapılır. Bu şekilde
tahsis edilen miktar toplam tarife kontenjanından düşüm yapılarak kontenjanın
tamamı tahsis edilir. Tarife kontenjanından faydalanmak üzere talep edilen
miktarın mevcut tarife kontenjanı miktarını aşması halinde sistem tarafından
firmaya bilgilendirme mesajları verilir.
(7) Ek-1’deki tabloda karşılarında azami miktar bilgisi bulunan
tarife kontenjanları bir gümrük beyannamesi kapsamında en fazla azami miktar
sütununda belirtilen kadar kullandırılır. Azami miktarı aşan kısım için ise
ithalat rejimi hükümleri uygulanır. Mezkûr tarife kontenjanlarına ilişkin
olarak, bir firma beyanname tescil tarihini takip eden 7 gün içinde yeniden
aynı kontenjandan faydalanamaz.
İthal lisansı düzenlenmesi
MADDE 9- (1) Bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde
TTY’ye göre tarife kontenjanı tahsisatı yapılan firma adına Bakanlıkça
elektronik olarak ithal lisansı düzenlenir ve başvuru formunda yer alan e-posta
adresine bildirilir. Bildirimde Bakanlıkça elektronik ortamda (Tek Pencere
Sistemi) verilen 23 haneli belge numarası ile belge tarihi yer alır. Başvuru
sahibine ayrıca yazılı bildirim yapılmaz. Başvuru formunda firmaya ait doğru ve
geçerli bir e-posta adresinin bildirilmemesi halinde doğabilecek sorunlardan
Bakanlık sorumlu tutulamaz.
İthal lisansı kullanımı
MADDE 10- (1) Bu Tebliğ kapsamında Bakanlıkça düzenlenen ithal
lisansları, ithal lisansında belirtilen süre sonuna kadar geçerli olup, bu süre
kesinlikle uzatılamaz.
(2) TTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanları kapsamında
yapılacak ithalatta Bakanlıkça düzenlenen ithal lisansı gümrük beyannamesinin
tescilinde ilgili gümrük idaresince aranır. Bu Tebliğ kapsamında ithal edilecek
eşyaya ilişkin gümrük beyannamesinin, ithal lisansının geçerlilik süresi
içerisinde tescil edilmiş olması şarttır.
(3) Bu Tebliğ kapsamında düzenlenen ithal lisansıyla yapılacak
ithalatta sadece ithal lisansında kayıtlı miktar kadar ithalat için indirimli
gümrük vergisi ve/veya ek mali yükümlülükler uygulanmak üzere ithalat
yapılabilir.
(4) İthal lisansı kapsamındaki ithalatın doğrudan ithal lisansı
sahibi firma tarafından yapılması zorunludur. İthal lisansı üçüncü kişilere
devredilemez.
(5) 9 uncu madde kapsamında yapılan bildirimde yer alan
belge numarası ve belge tarihi yükümlü tarafından beyannamenin 44 nolu
kutusunda “Belge Referans No” ve “Belge Tarihi” alanlarında beyan edilir.
Yaptırım
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ kapsamında yapılacak ithalat işlemlerine esas
olan belgelerde tahrifat yapıldığının veya sahte belge kullanıldığının veya
ithal lisansının üçüncü kişilere devredildiğinin veya ithal işlemlerinde bu
Tebliğ ile belirtilen diğer hususlara aykırı davranıldığının Denetim Birimince
tespiti halinde, yapılan tarife kontenjanı tahsisatı iptal edilir ve
kendilerine iptal işleminden itibaren 5 yıl süreyle bu Tebliğ çerçevesinde
tarife kontenjanı tahsis edilmez.
Diğer mevzuat hükümleri
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ, tarife kontenjanı kapsamında ithalatı
gerçekleşecek eşyanın ithalatının tabi olduğu diğer mevzuat hükümlerinin
uygulanmasını engellemez.
Yetki
MADDE 13- (1) Bakanlık bu Tebliğ hükümlerine istinaden, genelgeler
çıkarmaya, izin ve talimat vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip
sonuçlandırmaya ve uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları idari yoldan
çözümlemeye yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ 1/7/2023 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ek için: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/06/20230622-16-1.pdf