TÜKETİCİ
ÜRÜNLERİNİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN
GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/12)
Ticaret
Bakanlığından: 31.12.2023 Tarih ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de yer
alan ürünlerin, ithalatta 23/6/2017 tarihli ve 30105 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve
Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik, 31/12/2009 tarihli ve 27449 dördüncü mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Biyosidal Ürünler Yönetmeliği ile 3/5/2016
tarihli ve 29701 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bazı Tüketici Ürünlerinde
Uygunluk Denetimi Tebliğine uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş
Rejimine tabi tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi
uyarınca ihraç edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine, 5/3/2020 tarihli ve
7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununa, 14/9/2022 tarihli
ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler
Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya
Avrupa Birliği’nde serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği
çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük
idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip
gümrük idaresince vize edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Denetim Birimi: Bakanlığın Bölge
Müdürlüklerine bağlı ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ürün Güvenliği
Denetimleri Müdürlüklerini,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi (TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca
yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk
analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret
kontrolü, fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve
27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle
geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1’de
belirtilmekle birlikte; 1 inci maddede belirtilen yönetmelikler veya Ek-1’de
belirtilen standartlar veya Bakanlıkça bu Tebliğ kapsamında denetimi
hedeflenmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar
adına işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlerin 1 inci maddede belirtilen yönetmeliklere uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Bu Tebliğ kapsamında yer
alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime yönlendirilip
yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler;
geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları;
imalatçı veya ithalatçı firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi,
markası, modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan
ülke ve risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
ifade eder.
TAREKS ve firma tanımlaması
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamı ürünlerin ithalat denetimiyle
ilgili tüm işlemler, TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek
isteyen firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına TAREKS’te
işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
İthalatçının başvurusu
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük
Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük
beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının
“E-işlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi
(TAREKS) Uygulaması” bölümünü veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS
üzerinden ithal partisine ilişkin bilgi ve Ek-2’nin birinci
ve ikinci maddelerinde belirtilen belgeleri yükleyerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından
firmaya ilgili denetim birimi nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla
bir başvuru numarası verilir.
(4) Beyan edilen bilgi ve belgelerin
doğru, eksiksiz ve zamanında sunulmasından firma ve kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler ve istisnalar
MADDE 6- (1) A.TR Dolaşım Belgeli olduğu kullanıcı
tarafından TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle
geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşya için TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz,
ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(3) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci
maddeye göre sonuçlandırılır.
(4) Risk analizine göre yapılacak
değerlendirmede birinci fıkra kapsamına giren ürünler de fiili denetime
yönlendirilebilir.
Kapsam dışı
MADDE 7- (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin kapsam
dışı beyanı ithalatçı firma tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır. Kapsam
dışı kararına yönelik değerlendirme öncelikli olarak ilgili gümrük idaresince
yapılır.
(2) İlgili gümrük idaresi tarafından
başvuru konusu ithalat partisinin bu Tebliğ kapsamında yer aldığına karar
verilmesi durumunda kapsam değerlendirmesi ilgili denetim biriminin teknik
incelemesi neticesinde de belirlenebilir.
Risk analizi
MADDE 8- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler,
kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde, risk
analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak
kriterler, gerekli görülmesi halinde ilgili diğer tarafların da görüşü
alınarak, Bakanlıkça belirlenir.
(3) TAREKS ve Ulusal Piyasa Gözetimi ve
Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının sağlanmasıyla, bu Tebliğ
kapsamı ürünlerin ithalat denetimlerine ilişkin veriler PGDBİS’e iletilir.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
doğrudan oluşturulur.
Fiili denetim
MADDE 9- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için
Ek-2’nin üçüncü ve dördüncü maddelerinde belirtilen belgeler, başvuru günü
dâhil yirmi iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e yüklenir ve
TAREKS’te talep edilmesi halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili
belgelerin sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru olumsuz
olarak sonuçlanır.
(2) Firmalardan ilave bilgi ve belge
istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili
mevzuata aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti
durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit
edilmesi veya talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır.
(5) TAREKS’e yüklenen, test raporu veya
denetim birimince talep edilen diğer belgelerin ilgilisince düzenlenmediğinin
tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak
sonuçlandırılır.
Kullanıcıya yapılan bildirimler
MADDE 10- (1) Denetim sürecine ve sonucuna
ilişkin sorgulamalar TAREKS aracılığıyla yapılır.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği
ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan “Yetkilendirme
Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen elektronik
posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu
değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata
aykırılık tespiti halinde durum ayrıca ilgili gümrük idaresine yazıyla ve
sistem üzerinden bildirilir.
TAREKS referans numarasının gümrüklere
beyanı
MADDE 11- (1) Ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği
tarihten itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak
beyan edilen ürünlerin ithalatında, 18120099282013015773484 olarak belirlenen
23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen
ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince
denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden
başvuru yapılır.
(4) GTİP değişikliği sonucunda Tebliğ eki
listede yer aldığı tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması
kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci
madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(5) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında 19120099118115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
(6) Geri gelen eşyanın ithalatında
18100099110115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası,
gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının sorumluluğu
MADDE 12- (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda
Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında
Yönetmelik, Biyosidal Ürünler Yönetmeliği ile Bazı Tüketici Ürünlerinde
Uygunluk Denetimi Tebliği de dahil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve
güvenli olmasından ve ürünlere eşlik eden belgelerin doğruluğundan 7223 sayılı
Kanun uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya
ürüne dair TAREKS referans numarası oluşturulması ürünün mutlaka mevzuata uygun
ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal
edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat işlemi dışında
başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun olduğunun ispatı olarak
kullanılamaz.
(4) İthal edilmiş ürünün GTİP’inin Ek-1’de
yer aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde
keyfiyet, ilgili gümrük idaresi tarafından Bakanlık Tüketicinin Korunması ve
Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğüne bildirilir. Dezenfektanlara ilişkin
bildirimler ise Sağlık Bakanlığına iletilir. İlgili birimin ürünün güvenli
olmadığını tespit ederek gümrük idaresine bildirmesi halinde, uygunluk değerlendirmesinin
olumsuz sonuçlandığı kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE 13- (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, Ek-2’de belirtilen ya da
denetim süresince talep edilen herhangi bir belgede tahrifat yapanlar veya
tahrifat yapılmış belgeyi ibraz edenler hakkında; 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999
tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının
ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen
denetimlerde, ilgili mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin
uygulamalara aykırı hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre 3
ay ile 12 ay arasında askıya alınır, firmanın denetim başvuruları 6 ay ile 12
ay arasında fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken
belirlenen süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki
ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE 14- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda
uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 15- (1) 31/12/2022 tarihli ve 32060
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tüketici Ürünlerinin
İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2023/12) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 1/1/2024 tarihinden önce çıkış
ülkesinde ihraç amacıyla Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma belgesi
düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan
ürünlerin ithalatı, 29/2/2024 tarihine kadar (bu tarih dahil) ithalatçı
firmanın talebi halinde, 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici
Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliği:
2023/12)’ne göre sonuçlandırılır.
(2) Bu Tebliğin hükümleri, Ek-1’de
belirtilen, ancak 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici Ürünlerinin
İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2023/12)’nin Ek-1’inde
belirtilmeyen GTİP’ler kapsamındaki ürünlerin veya GTİP itibarıyla 15 inci
maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği
(Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2023/12)’nin Ek-1’inde yer almakla birlikte ürün
tanımı bu Tebliğe eklenerek güncellenen ürünlerin ithalatında 29/2/2024
tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmaz. Bu fıkra, İstatistik Pozisyonlarına
Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yapılan değişiklikler nedeniyle
farklılaşan GTİP’ler için uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231231M4-12-1.pdf
