UYGUNLUK
DEĞERLENDİRME KURULUŞLARI VE ONAYLANMIŞ KURULUŞ BİLDİRİMLERİNDE ESAS ALINACAK
TEMEL KRİTERLERE DAİR TEBLİĞ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/26)
Ticaret
Bakanlığından: 31.12.2023 Tarih
ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin
amacı; yetkili kuruluşlar tarafından görevlendirilmesi, görev kapsamının
genişletilmesi veya daraltılması, görev süresinin uzatılması, faaliyetlerinin
kısıtlanması, askıya alınması, durdurulması ve statüsüne son verilmesi uygun
görülen veya kendi isteğiyle faaliyetlerine son veren uygunluk değerlendirme
kuruluşları ve onaylanmış kuruluşların Bakanlık tarafından Avrupa Komisyonuna
bildirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve
onaylanmış kuruluşlara ilişkin Avrupa Komisyonuna yapılacak bildirimlerde
Bakanlık ve yetkili kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklarını kapsar.
(2) Bu Tebliğ, teknik düzenlemenin
uygunluk değerlendirme kuruluşunun görevlendirilmesi için Avrupa Komisyonuna
bildirim yapılmasını öngördüğü durumlarda uygulanır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 5/3/2020 tarihli
ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunun 14 üncü maddesi
ile 26/5/2021 tarihli ve 4022 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliğinin 5
inci, 10 uncu, 12 nci ve 15 inci
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Akreditasyon: Bir ulusal akreditasyon
kurumu tarafından bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun, belirli bir uygunluk
değerlendirme faaliyetini yerine getirmek üzere ilgili ulusal veya uluslararası
standartların belirlediği gerekleri ve uygulanabildiği yerlerde ilgili sektörel düzenlemelerde öngörülen ek gerekleri
karşıladığının tespitine ve resmî kabulüne ilişkin kamu faaliyetini,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Bildirim Temas Noktası: Yetkili
kuruluşlar tarafından NANDO bildirimlerini Bakanlığa bildirmekle görevlendirilen
personeli,
ç) Genel Müdürlük: Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğünü,
d) Görev kapsamının daraltılması: Uygunluk
değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun kendi isteği ile veya yetkili
kuruluşun takdiri ile görevli olduğu teknik düzenleme kapsamının
daraltılmasını,
e) Görev kapsamının genişletilmesi:
Uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşun görevli olduğu teknik
düzenleme kapsamının genişletilmesi veya halihazırda bir
teknik düzenleme kapsamında faaliyet göstermekte olan kuruluşun farklı bir
teknik düzenlemede uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluş
olarak görevlendirilmesini,
f) Kanun: 7223 sayılı Kanunu,
g) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
ğ) NANDO: Avrupa Birliği’nin Yeni Yaklaşım
Onaylanmış Kuruluşlar Bilgi Sistemini,
h) Onaylanmış kuruluş: Bir teknik
düzenleme kapsamında uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere Türkiye
veya bir Avrupa Birliği üyesi ülkenin yetkili kuruluşu tarafından Uygunluk
Değerlendirme Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliği ve ilgili teknik
mevzuatta belirlenen esaslar doğrultusunda görevlendirilen ve isimleri
Komisyona bildirilen uygunluk değerlendirme kuruluşunu,
ı) Teknik düzenleme: İdari hükümler de
dâhil olmak üzere, ürünün niteliğini, işleme veya üretim yöntemlerini veya
bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme veya
uygunluk değerlendirme işlemlerini tek tek veya
birkaçını ele alarak belirleyen uyulması zorunlu mevzuatı,
i) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
j) Uygunluk değerlendirmesi: Ürün, süreç,
hizmet, sistem, kişi veya kuruluşa ilişkin belirli şartların yerine getirilip
getirilmediğini gösteren süreci,
k) Uygunluk değerlendirme kuruluşu:
Kalibrasyon, test, belgelendirme ve muayene dahil olmak
üzere uygunluk değerlendirme faaliyeti gerçekleştiren kuruluşu,
l) Yetkili kuruluş: Ürünlere ilişkin
teknik düzenlemeleri hazırlayan, yürüten veya ürünleri denetleyen kamu
kuruluşunu,
m) Yönetmelik: Uygunluk Değerlendirme
Kuruluşları ve Onaylanmış Kuruluşlar Yönetmeliğini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
NANDO Temas Noktası, Bakanlığın ve Yetkili
Kuruluşun Bildirime ve Atamaya
Dair Sorumlulukları, Bildirimin Usulü ve
Kapsamı
NANDO temas noktası
MADDE 5- (1) NANDO Temas Noktası Bakanlıktır. Bu görevi
Bakanlık adına Genel Müdürlük yürütür.
(2) Bakanlık, NANDO Temas Noktası olarak
görev yapan personelin isim, unvan ve iletişim bilgilerini yetkili kuruluşlara
yazılı olarak iletir. Bu bilgilerde değişiklik olması durumunda yetkili
kuruluşlar aynı usulle bilgilendirilir.
Bakanlığın bildirimlere ilişkin
sorumlulukları
MADDE 6- (1) NANDO Temas Noktası olarak Bakanlık yetkili
kuruluş tarafından iletilen bu Tebliğ kapsamı bildirimleri NANDO üzerinden
Komisyona bildirir.
(2) Birden fazla teknik düzenleme
kapsamında faaliyette bulunan uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış
kuruluşun bir teknik düzenleme kapsamında faaliyetinin kısıtlanması, askıya
alınması, durdurulması veya statüsüne son verilmesi durumunda, konu diğer
teknik düzenlemeler kapsamında da değerlendirilmek üzere Bakanlık tarafından
ilgili diğer yetkili kuruluşlara ve TÜRKAK’a iletilir.
Yetkili kuruluşun bildirimlere ilişkin
sorumlulukları
MADDE 7- (1) Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu
ve onaylanmış kuruluş bildirimlerinden sorumlu asil ve yedek personeli Bildirim
Temas Noktası olarak belirleyerek bu personelin isim, unvan ve iletişim
bilgilerini Bakanlığa yazılı olarak iletir. Bu bilgilerde değişiklik olması
durumunda Bakanlık aynı usulle bilgilendirilir.
(2) Yetkili kuruluş, bu Tebliğ kapsamı
bildirimleri Bakanlığa bildirim formu ve bulunması halinde Türkçe ve İngilizce
akreditasyon sertifikası ile birlikte resmî yazı ile iletir. Yazıda,
bildirimlere dair yetkili kuruluşun açıklamalarına yer verilir.
(3) Akreditasyon sertifikasının eşlik
etmediği bildirimler, Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında
belirtilen usulde Bakanlığa iletilir.
(4) Yetkili kuruluş, faaliyetleri
kısıtlanan, askıya alınan, durdurulan, statüsüne son verilmesi uygun görülen
veya kendi isteğiyle faaliyetlerine son veren uygunluk değerlendirme
kuruluşları ve onaylanmış kuruluşları Bakanlığa resmî yazı ile bildirir.
Yazıda, yetkili kuruluşun açıklamalarına yer verilir.
(5) Yetkili kuruluş resmî yazı ekinde yer
alan bildirim formu ve bulunması halinde Türkçe ve İngilizce akreditasyon
sertifikasının bir örneğini aynı gün NANDO Temas Noktasına elektronik posta ile
iletir.
Bildirimin usulü ve kapsamı
MADDE 8- (1) 7 nci maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen bildirim formunun formatı Bakanlıkça yetkili
kuruluşlara iletilir.
(2) Gerekli görülmesi halinde bildirim
formunun formatına dair değişiklikler Bakanlıkça yapılır ve yetkili kuruluşa
iletilir.
(3) Akredite olan uygunluk değerlendirme
kuruluşları ve onaylanmış kuruluşların bildiriminde;
a) Kuruluşun güncel tüm görevlendirme
kapsamı,
b) Sahip olduğu akreditasyon
sertifikasının geçerlilik süresi ile aynı olan bildirim geçerlilik süresi,
c) Birden fazla akreditasyon sertifikası
olması durumunda, geçerlilik süresi en yakın olan sertifikanın geçerlilik
süresi ile aynı olan bildirim geçerlilik süresi,
yer alır.
(4) Bildirimlere akreditasyon
sertifikasının eşlik etmediği durumlarda, yetkili kuruluş Yönetmeliğin 10 uncu
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kuruluşun yetkinliğinin ilgili teknik
düzenleme kapsamında doğrulanmasını temin edecek nitelikteki kanıt ve belgeler
ile görevlendirmede göz önünde bulundurulan geçerli gerekçeleri içeren resmî
bir açıklamayı Bakanlığa iletir.
(5) Bildirim formunda yer alan bilgilerin
doğruluğuna ilişkin sorumluluk yetkili kuruluştadır.
(6) Uygunluk değerlendirme kuruluşu veya
onaylanmış kuruluşların görev sürelerinin uzatılmasına dair bildirimlerde
bildirim formu ve bulunması halinde akreditasyon sertifikası görevlendirme
süresinin sona erme tarihinden en az iki hafta önce Bakanlığa iletilir. Yetkili
kuruluş bu fıkranın uygulanması hususunda gerekli tedbirleri alır.
(7) Uygunluk değerlendirme kuruluşu ve
onaylanmış kuruluş hakkında Komisyon veya Avrupa Birliğine üye devletler
tarafından Bakanlığa ulaşan ek bilgi talepleri veya itirazlar Bakanlık
tarafından ilgili yetkili kuruluşa iletilir. Yetkili kuruluş istenen bilgi ve
belge taleplerini iki hafta içinde karşılar.
(8) Avrupa Birliğine üye bir devlet
tarafından Komisyona bildirilen uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış
kuruluşlara dair bildirimler Bakanlık tarafından ilgili yetkili kuruluşa
iletilir. Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu ve onaylanmış
kuruluşun yeterliliğine ilişkin ek bilgi taleplerini veya itirazlarını
Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen süre içinde
Komisyona iletilmek üzere Bakanlığa bildirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu ve
Onaylanmış Kuruluşların Denetlenmesi,
Uygulanacak Yaptırımlar, Yabancı
Onaylanmış Kuruluşların
Denetimine Dair Hususlar
Uygunluk değerlendirme kuruluşu ve
onaylanmış kuruluşların denetlenmesi
MADDE 9- (1) Yetkili kuruluş, uygunluk değerlendirme kuruluşu
veya onaylanmış kuruluşun Yönetmelikte ve ilgili teknik düzenlemede belirtilen
nitelikleri karşılamaya devam edip etmediğinin ve faaliyetlerini mevzuata
uygun, şeffaf, bağımsız, tarafsız ve ayrım gözetmeden yürütmesini teminen yeterli sıklıkta denetim yapar.
(2) Birinci fıkrada belirtilen denetimin
olumsuz sonuçlanması halinde, yetkili kuruluşlar Yönetmeliğin 5 inci ve
12 nci maddesi uyarınca işlem yapar.
Kısıtlama, askıya alma, faaliyeti durdurma
ve statüye son verme
MADDE 10- (1) Uygunluk değerlendirme kuruluşu
ve onaylanmış kuruluşların faaliyetlerinin kısıtlanması, askıya alınması,
durdurulması veya statülerine son verilmesine ilişkin kararlar NANDO’ya iletilmek üzere resmî yazı aracılığıyla
ivedilikle Bakanlığa gönderilir. Süreli kısıtlama, askıya alma veya durdurma
kararlarında kararın geçerli olduğu süreler de yazıda belirtilir.
(2) Yetkili kuruluş tarafından
faaliyetleri kısıtlanan veya askıya alınan uygunluk değerlendirme kuruluşu ve
onaylanmış kuruluşun verilen süre içinde uygunsuzlukları giderdiğinin tespit
edilmesi durumunda, kuruluşun NANDO’da askı
süresinin sonlandırılması ve yeniden bildiriminin yapılması için yetkili
kuruluş ivedilikle Bakanlığı resmî yazı ile bilgilendirir.
(3) Uygunsuzlukların verilen süre
içerisinde giderilmemesi durumunda uygunluk değerlendirme kuruluşunun
faaliyetinin tamamen durdurulduğu veya onaylanmış kuruluşun ilgili teknik
düzenleme kapsamındaki statüsüne son verilmesine dair karar resmî yazı
ile NANDO’ya bildirilmek üzere ivedilikle
Bakanlığa iletilir.
Yabancı onaylanmış kuruluşların denetimine
dair hususlar
MADDE 11- (1) Yetkili kuruluşlar, görev
alanlarına giren mevzuat kapsamında, yurt dışında yerleşik onaylanmış
kuruluşların adına veya sorumluluğunda Türkiye’de uygunluk değerlendirme
faaliyeti yürüten şube, temsilcilik veya yüklenici gibi birimleri re’sen veya şikâyet üzerine Yönetmeliğin ve ilgili
teknik düzenlemenin uygulanabilir hükümlerini esas alarak denetler. Denetim
esnasında yetkili kuruluşlar, gerektiği takdirde, yurt dışında yerleşik
onaylanmış kuruluş ile onun Türkiye’de uygunluk değerlendirme faaliyeti yürüten
şube, temsilcilik veya yüklenicileri arasındaki yetki devrini ve iş bölümünü
düzenleyen sözleşmeleri de inceler.
(2) Yetkili kuruluş, birinci fıkrada
belirtilen denetim esnasında veya piyasa gözetimi ve denetimi de dahil olmak üzere diğer faaliyetleri neticesinde yurt
dışında yerleşik onaylanmış kuruluşların adına veya sorumluluğunda Türkiye’de
uygunluk değerlendirme faaliyeti yürüten şube, temsilcilik veya yüklenici gibi
birimler hakkında bir uygunsuzluk tespit ettiğinde, 1/2006 sayılı
Türkiye-Avrupa Birliği Ortaklık Konseyi Kararının 4 üncü maddesinde
belirtildiği şekilde gerekçelerini belgelendirerek yurt dışında yerleşik
onaylanmış kuruluşu görevlendiren devletin yetkili kuruluşlarından bu
onaylanmış kuruluşun ve Türkiye’de faaliyet gösteren birimlerinin teknik
yeterliliğini teyit etmelerini Bakanlık aracılığıyla isteyebilir.
(3) Yetkili kuruluş ikinci fıkrada
açıklanan uygunsuzluk tespiti halinde, teknik yeterlilik teyit talebine eşlik
etmesi gereken uygunsuzluğa dair gerekçeleri Türkçe ve İngilizce olarak
Bakanlığa resmî yazı ile gönderir. Yetkili kuruluşlar resmî yazı ve ekinde
gönderilen belgelerin bir örneğini NANDO Temas Noktasına elektronik posta ile
iletir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Uygulamaya ilişkin hususlar
MADDE 12- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda
uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 13- (1) Bu Tebliğde düzenlenmeyen
hususlarda; Kanun, Yönetmelik ve ilgili teknik düzenleme hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
