İTHALATTA
HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
(TEBLİĞ NO: 2024/18)
Ticaret
Bakanlığından: 14.05.2024 Tarih ve 32546 Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, yerli üretici Aschem Petrokimya
Sanayi A.Ş. tarafından yapılan ve Dioki Petrokimya
Sanayi A.Ş. tarafından desteklenen başvuruya istinaden Çin Halk Cumhuriyeti,
Çin Tayvanı, Hindistan Cumhuriyeti, Kore
Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu ve Tayland Krallığı menşeli 3903.19.00.00.00 ve
3903.90.90.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonları altında sınıflandırılan
“Diğerleri” eşya tanımlı polistiren ürününe
yönelik bir damping soruşturması açılması ve
açılan soruşturmanın usul ve esaslarının belirlenmesidir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 14/6/1989 tarihli
ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999
tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve
23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi
Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) CIF: Masraflar, sigorta ve navlun dahil teslimi,
c) ÇHC: Çin Halk Cumhuriyeti’ni,
ç) EBYS: Elektronik Belge Yönetim Sistemini,
d) Genel Müdürlük: Bakanlık İthalat Genel Müdürlüğünü,
e) GTİP: Gümrük tarife istatistik pozisyonunu,
f) Güney Kore: Kore Cumhuriyeti’ni,
g) Hindistan: Hindistan Cumhuriyeti’ni,
ğ) ITC: Uluslararası Ticaret Merkezi’ni,
h) Kanun: 14/6/1989 tarihli ve
3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanunu,
ı) Karar: 20/10/1999 tarihli ve
99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız
Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kararı,
i) KEP: Kayıtlı elektronik posta adresini,
j) Rusya: Rusya Federasyonu’nu,
k) Tayland: Tayland Krallığı’nı,
l) TGTC: İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife
Cetvelini,
m) Yönetmelik: 30/10/1999 tarihli
ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi
Hakkında Yönetmeliği,
ifade eder.
Soruşturma konusu ürün
MADDE 4- (1) Soruşturma konusu ürün, 3903.19.00.00.00 ve
3903.90.90.00.00 GTİP’leri altında
sınıflandırılan “Diğerleri” eşya tanımlı polistiren ürünüdür.
(2) Bahse konu GTİP’ler yalnızca
bilgi amaçlı verilmiş olup bağlayıcı mahiyette değildir.
(3) Soruşturma konusu ürünün TGTC’de yer
alan tarife pozisyonlarında ve/veya eşya tanımlarında yapılacak değişiklikler
bu Tebliğ hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.
Başvurunun temsil niteliği
MADDE 5- (1) Başvuru aşamasında sunulan delillerden, Yönetmeliğin 18 inci
maddesi çerçevesinde yerli üretim dalını temsil niteliğini haiz olduğu
anlaşılan yerli üretici Aschem Petrokimya
Sanayi A.Ş. tarafından yapılan başvurunun Yönetmeliğin 20 nci maddesi uyarınca yerli üretim dalı adına yapıldığı
anlaşılmıştır. Bu kapsamda, söz konusu firma bu Tebliğin ilgili bölümlerinde
“yerli üretim dalı” olarak anılacaktır.
Damping iddiası
MADDE 6- (1) Normal değerin tespitinde başvuru konusu ülkelerin geçerli iç
piyasa fiyatlarına ulaşılamamıştır. Bu kapsamda, Yönetmeliğin 5 inci maddesi
hükümleri çerçevesinde, normal değerin tespiti için ilk yöntem olarak
soruşturma konusu ürünün uygun bir üçüncü ülkeye ihracatında temsil niteliği
taşıyan karşılaştırılabilir ihraç fiyatı normal değer olarak kabul edilmiştir.
ITC verilerinin kullanıldığı bu hesaplama yönteminde, söz konusu üçüncü ülke,
coğrafi yakınlık ve soruşturma konusu ürünü üretme kapasiteleri dikkate
alınarak belirlenmiştir. Bu yöntemle belirlenen normal değerlerin fabrika çıkış
aşamasında olduğu kabul edilmiştir. ITC veri tabanında Çin Tayvanı, Hindistan ve Rusya için inceleme dönemi olan 2023
yılı verilerine ulaşılamadığından bu yöntemle normal değer hesabı
yapılamamıştır.
(2) Yönetmeliğin 5 inci maddesi çerçevesinde, normal değer
tespitinde ikinci yöntem olarak soruşturma konusu ürüne ilişkin tip esasında
oluşturulmuş normal değer hesaplamasına gidilmiştir. Bu kapsamda, soruşturma konusu
ürün tipleri için normal değerler, Türkiye’de benzer malın birim imalat
maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile finansman gideri ve makul bir
kârın eklenmesiyle oluşturulmuş ve söz konusu değerlerin fabrika çıkış
aşamasında olduğu kabul edilmiştir.
(3) İhraç fiyatının tespitinde, inceleme dönemi olan 2023 yılı
için Bakanlık istatistik veri tabanında yer alan ithalat beyannameleri bazında
veriler kullanılarak soruşturma konusu ürün tiplerinin başvuru konusu
ülkelerden ithalatında oluşan CIF ağırlıklı ortalama birim ihraç fiyatları
dikkate alınmıştır. Söz konusu ihraç fiyatlarından harici navlun ve sigorta
bedelleri düşülerek anılan değerlerin fabrika çıkış aşamasında olduğu kabul
edilmiştir.
(4) Bu maddede açıklandığı şekilde tespit edilen normal değerler
ile Türkiye’ye ihraç fiyatları mümkün olduğu ölçüde aynı ticari aşamada, diğer
bir ifadeyle, fabrika çıkış aşamasında karşılaştırılmış olup soruşturma konusu
ürün için tip esasında hesaplanan damping marjlarının
Yönetmeliğin 28 inci maddesinde zikredilen ihmal edilebilir oranın üzerinde
olduğu tespit edilmiştir.
Zarar ve nedensellik iddiası
MADDE 7- (1) Yönetmeliğin 17 nci maddesi
çerçevesinde zarar iddiası 1/1/2021-31/12/2023
dönemi için incelenmiştir.
(2) ÇHC menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021
yılı baz yıl olarak değerlendirildiğinde,
2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli seviyede arttığı
görülmektedir.
(3) Çin Tayvanı menşeli
soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021 yılı baz yıl
olarak değerlendirildiğinde, 2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli
seviyede arttığı görülmektedir.
(4) Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021
yılı baz yıl olarak değerlendirildiğinde,
2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli seviyede arttığı görülmektedir.
(5) Hindistan menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021
yılı baz yıl olarak değerlendirildiğinde,
2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli seviyede arttığı
görülmektedir.
(6) Rusya menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021
yılı baz yıl olarak değerlendirildiğinde,
2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli seviyede arttığı
görülmektedir.
(7) Tayland menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının, 2021
yılı baz yıl olarak değerlendirildiğinde,
2023 yılında hem mutlak hem de nispi olarak önemli seviyede arttığı
görülmektedir.
(8) ÇHC menşeli ithalatın, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında
soruşturma konusu ürünün en çok kullanılan tipinde, yerli üretim dalının iç
piyasa satış fiyatlarını kırmadığı ve baskılamadığı ancak eğilimin söz konusu
fiyatları kırmaya ve baskılamaya yöneldiği görülmektedir.
(9) Çin Tayvanı menşeli
ithalatın 2021 ve 2022 yıllarında yerli üretim dalının iç piyasa satış
fiyatlarını soruşturma konusu ürünün en çok kullanılan tipinde kırmadığı ve
baskılamadığı, 2023 yılında ise kırmaya ve baskılamaya başladığı görülmektedir.
(10) Güney Kore menşeli ithalatın, 2021 ve 2022 yıllarında yerli
üretim dalının iç piyasa satış fiyatlarını soruşturma konusu ürünün en çok
kullanılan tipinde kırmadığı ve baskılamadığı, 2023 yılında ise kırdığı ve
baskıladığı görülmektedir.
(11) Hindistan menşeli ithalatın, 2021 yılında yerli üretim
dalının iç piyasa satış fiyatlarını soruşturma konusu ürünün en çok kullanılan
tipinde kırmadığı ve baskılamadığı, 2022 ve 2023 yıllarında ise kırdığı ve
baskıladığı görülmektedir.
(12) Rusya menşeli ithalatın, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında
soruşturma konusu ürünün en çok kullanılan tipinde, yerli üretim dalının iç
piyasa satış fiyatlarını kırdığı; 2021 yılında baskılamadığı, 2022 ve 2023
yıllarında ise baskıladığı görülmektedir.
(13) Tayland menşeli ithalatın, 2021 ve 2022 yıllarında soruşturma
konusu ürünün en çok kullanılan tipinde, yerli üretim dalının iç piyasa satış
fiyatlarını kırmadığı ve baskılamadığı, 2023 yılında ise kırdığı ve baskıladığı
görülmektedir.
(14) Yerli üretim dalının yurt içi satışlarından birim kârlılık
oranının, 2021 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2022 yılında 32 birim
seviyesine, 2023 yılında ise 1 birim seviyesine gerilediği görülmektedir.
(15) Yerli üretim dalının birim ticari maliyetlerinin birim satış
fiyatlarına oranının ise 2021 yılı 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2022
yılında 110 birim seviyesine, 2022 yılında 116 birim seviyesine yükseldiği
görülmektedir.
(16) Bu çerçevede, yapılan fiyat bastırılması hesabı sonucunda,
yerli üretim dalının incelenen dönemde birim satış fiyatlarını yeterli ölçüde
artıramadığı ve buna bağlı olarak da kârlılığında bozulmalar yaşadığı tespit
edilmiştir.
(17) 1/1/2021-31/12/2023 döneminde,
yerli üretim dalının soruşturma konusu ürünün üretim, yurt içi satış miktarı,
stok miktarı ve stok değeri, ürün nakit akışı, kapasite kullanım oranı ve pazar
payı gibi temel ekonomik göstergelerinde bozulma olduğu ve yurt içi satışlardan
birim kârlılığın 2023 yılında önemli oranda düşüş gösterdiği görülmektedir.
(18) Başvuru aşamasında sunulan deliller ve ithalata ilişkin
Bakanlık istatistik veri tabanında yer alan veriler esas alınarak yapılan
tespitler ışığında, dampingli olduğu iddia
edilen ÇHC, Çin Tayvanı, Güney Kore, Hindistan,
Rusya ve Tayland menşeli ithalatın yerli üretim dalının ekonomik
göstergelerinde maddi zarara yol açtığı değerlendirilmiştir.
Karar ve işlemler
MADDE 8- (1) Yapılan inceleme sonucunda, damping soruşturması
açılabilmesi için yeterli bilgi, belge ve delillerin bulunduğu anlaşıldığından,
İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulunun kararı ile ÇHC, Çin Tayvanı, Güney Kore, Hindistan, Rusya ve Tayland menşeli
başvuru konusu ürüne yönelik olarak Yönetmeliğin 20 nci maddesi
çerçevesinde bir damping soruşturması açılmasına karar verilmiştir.
Piyasa ekonomisi değerlendirmesi
MADDE 9- (1) ÇHC’de yerleşik
soruşturmaya tabi üretici veya üreticilerin soruşturma konusu ürünün üretiminde
ve satışında Yönetmeliğin ek 1 inci maddesinde yer alan ölçütler çerçevesinde
piyasa ekonomisi koşullarının geçerli olduğunu 12 nci maddede belirtilen
süreler içinde yeterli deliller ile ispat etmesi durumunda bu üretici veya
üreticiler için normal değerin tespitinde Yönetmeliğin 5 inci maddesi, aksi
takdirde Yönetmeliğin 7 nci maddesi hükümleri uygulanır. Yönetmeliğin 7 nci maddesi
hükümlerinin tatbiki halinde adı geçen ülke için piyasa ekonomisi uygulayan
emsal ülke olarak Türkiye’nin seçilmesi öngörülür.
İlgili taraflara soruşturma açılışının bildirilmesi
MADDE 10- (1) Yönetmeliğin 23 üncü maddesi uyarınca, soruşturma konusu malın
ihracatçısı, yabancı üreticisi, ithalatçısı, üye çoğunluğu bunlardan oluşan
meslek kuruluşları, ihracatçı ülke hükümeti, benzer malın Türkiye’deki
üreticisi, üye çoğunluğu benzer malın Türkiye’deki üreticilerinden oluşan
meslek kuruluşları ilgili taraflar olarak kabul edilir. Ancak, 12 nci maddede belirtilen süreler içinde soru formlarını
cevaplamak veya görüşlerini sunmak suretiyle kendilerini yetkili mercie
bildirenler soruşturmada ilgili taraf olarak dikkate alınır.
(2) Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ülkelerde
yerleşik bilinen üretici/ihracatçılara, soruşturma konusu ülkelerin Ankara’daki
Büyükelçilikleri ile başvuruda belirtilen ve Bakanlıkça tespit edilen
soruşturma konusu ürünün bilinen ithalatçılarına soruşturmanın açılışına ilişkin
bildirimde bulunulur.
(3) Bildirimde, soruşturma açılış Tebliği, başvurunun gizli
olmayan özeti ve soru formlarına erişim hususunda bilgiye yer verilir.
(4) Bildirim gönderilemeyen veya kendilerine bildirim ulaşmayan
diğer ilgili taraflar, soruşturma ile ilgili bilgilere Bakanlığın
“https://www.ticaret.gov.tr/ithalat” uzantılı internet sitesinden sırasıyla
“Ticaret Politikası Savunma Araçları”, “Damping ve Sübvansiyon”,
“Soruşturmalar” sekmelerini takip ederek soruşturmaya dair ilgili başlıktan
erişebilir.
Yetkili merci, ilgili tarafların görüş ve cevaplarını
sunmaları
MADDE 11- (1) Soruşturma, aşağıda iletişim bilgileri yer alan Genel Müdürlük
tarafından yürütülür.
T. C. Ticaret Bakanlığı
İthalat Genel Müdürlüğü
Damping ve Sübvansiyon Dairesi
Adres: Söğütözü Mah.
Nizami Gencevi Caddesi No:63/1 06530
Çankaya/ANKARA
Tel: +90 312 204 75 00
(2) Soruşturmada “Türkiye’de yerleşik firma, kurum ve kuruluşlar”,
soru formlarına cevapları ile resmî görüşlerini kendilerine ait KEP
adreslerinden Bakanlığın aşağıda yer alan KEP adresine gönderir.
KEP adresi: ticaretbakanligi@hs01.kep.tr
(3) Soruşturmada “yurt dışında yerleşik firma, kurum ve
kuruluşlar”, soru formlarına cevapları ile resmî görüşlerini yazılı olarak,
soru formu cevaplarına ve resmî görüşlerine ilişkin ekleri ise yalnızca
elektronik ortamda (CD/USB ile) Bakanlığın posta adresine gönderir. Soru formu
cevapları, resmî görüşler ve bunların ekleri ayrıca aşağıda yer alan EBYS
e-posta adresine gönderilir.
EBYS e-posta adresi: ithebys@ticaret.gov.tr
(4) Soruşturmaya ilişkin yazılı ve sözlü iletişim Türkçe yapılır.
Soru formuna yanıtlar hariç olmak üzere, Türkçe dışında bir dilde sunulan
hiçbir bilgi, belge, görüş ve talep dikkate alınmaz.
(5) İlgili taraflarca soru formuna verilen cevaplar, soruşturmayla
ilgili sunulan diğer bilgi, belge, görüş ve destekleyici deliller aksi
belirtilmedikçe yazılı olarak sunulur. Yazılı sunumlarda ilgili tarafların isim
ve unvanı, adres bilgileri, elektronik posta adresi, telefon numaraları
belirtilir. “Türkiye’de yerleşik firma, kurum ve kuruluşlardan ilgili taraf
olmak isteyenler” tarafından yazılı sunumlarda kendilerine ait KEP adresleri de
belirtilir.
(6) İlgili taraflar, soru formunda istenilen bilgiler haricinde
soruşturmayla ilgili olduğu düşünülen diğer bilgi, belge ve görüşlerini,
destekleyici deliller ile birlikte Genel Müdürlüğe yazılı olarak 12 nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre
içerisinde sunabilir.
(7) Soruşturma süresince Yönetmeliğin 22 nci maddesinin
ikinci fıkrası çerçevesinde gizlilik kaydıyla verilen her türlü bilgi, belge ve
görüşün gizli olmayan bir özeti sunulur. Gizli olmayan özet, esas bilginin
makul ölçüde anlaşılmasına olanak sağlayacak ayrıntıda olur. İlgili taraflar,
istisnai hallerde bu bilgilerin özetlenemeyecek nitelikte olduklarını
belirtebilir. Bu gibi istisnai durumlarda, bilgilerin özetlenemeyecek nitelikte
olmasının nedenlerinin belirtilmesi gerekir.
Süreler
MADDE 12- (1) 10 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen bildirimin
gönderildiği bütün ilgili taraflar için soru formunu cevaplama süresi,
soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimin gönderildiği tarihten itibaren posta
süresi dâhil 37 gündür.
(2) 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasında yer alan bildirimin
gönderilemediği ilgili taraflar soru formuna ilişkin cevaplarını ve soruşturma
ile ilgili görüşlerini bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren başlayacak 37
günlük süre içerisinde sunar.
(3) Soruşturmanın sonucundan etkilenebileceklerini iddia eden ve
10 uncu maddenin birinci fıkrası dışında kalan diğer yerli ve yabancı taraflar
görüşlerini bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren soruşturmanın akışını
etkilemeyecek şekilde soruşturma süreci içerisinde sunabilir.
İş birliğine gelinmemesi
MADDE 13- (1) Yönetmeliğin
26 ncı maddesi hükmü çerçevesinde, ilgili taraflardan birinin verilen
süreler dâhilinde ve istenilen biçimde gerekli bilgi ve belgeleri sağlamaması
ya da bu bilgi ve belgelere erişimi reddetmesi veya soruşturmayı engellediğinin
anlaşılması veya yanlış ya da yanıltıcı bilgi vermesi hallerinde söz konusu
taraf iş birliğine gelmemiş sayılır. Bu gibi hallerde soruşturma kapsamındaki geçici veya nihai
belirlemeler, olumlu ya da olumsuz şekilde, mevcut verilere göre yapılabilir.
(2) İlgili tarafların iş birliğine gelmemesi veya kısmen iş
birliğine gelmesi halinde bahse konu taraf için soruşturmanın sonucu iş
birliğine gelinmesine nazaran daha az avantajlı olabilir.
Geçici önlem alınması ve önlemlerin geriye dönük uygulanması
MADDE 14- (1) Kanun ve Kararın ilgili hükümleri uyarınca, soruşturma
süresince geçici önlem uygulanması kararlaştırılabilir ve kesin önlem geriye
dönük olarak uygulanabilir.
Soruşturmanın başlangıç tarihi
MADDE 15- (1) Soruşturma, bu Tebliğin yayımı tarihinde başlamış kabul edilir.
Yürürlük
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı
yürütür.