TÜRKİYE CUMHURİYETİ GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İLE ÇİN HALK CUMHURİYETİ KALİTE KONTROLÜ, DENETİM VE KARANTİNA GENEL İDARESİ ARASINDA
TÜRKİYE'DEN ÇİN'E İHRAÇ EDİLECEK SÜT ÜRÜNLERİNİN VETERİNER VE SAĞLIK ŞARTLARI KONUSUNDA PROTOKOL
Karar Sayısı: 2016/8536
08.04.2016 tarih ve 29678 sayılı R.G.
14 Kasım 2015 tarihinde Antalya'da imzalanan ekli "Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çin Halk Cumhuriyeti Kalite Kontrolü, Denetim ve Karantina Genel İdaresi Arasında Türkiye'den Çin'e İhraç Edilecek Süt Ürünlerinin Veteriner ve Sağlık Şartları Konusunda Protokol"ün onaylanması; Dışişleri Bakanlığının 30/1/2016 tarihli ve 10441754 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü ve 5 inci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu'nca 12/2/2016 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (bundan böyle GTHB olarak anılacaktır) ile Çin Halk Cumhuriyeti Kalite Kontrolü, Denetim ve Karantina Genel İdaresi (bundan böyle AQSIQ olarak anılacaktır) dostane görüşmeler sonucunda Türkiye'den Çin'e ihraç edilen süt ürünlerinin halk ve hayvan sağlığı şartlarına ilişkin olarak aşağıdaki hususlar konusunda mutabık kalmışlardır:
MADDE 1
GTHB, Çin'e ihraç edilecek süt ürünlerinin denetiminden, karantina ve sağlık sertifikalarının düzenlenmesinden sorumlu olacaktır.
MADDE 2
GTHB, süt hayvanlarının sağlığı, süt ürünü üreticileri, süt ürünü güvenirliliği, hijyen ve kalitesi ile birlikte ihraç edilen süt ürünlerine ilişkin denetim ve karantina şartları, yöntemleri, prosedürleri ve standartları kapsayan Kanun ve Yönetmelikleri AQSIQ'ya sağlamakla sorumludur; GTHB, taklit edilemeyen resmi belge üzerinde resmi mühür ve sağlık sertifikası örneği hazırlayacaktır. Resmi mühür ve sertifika örneğinde olabilecek herhangi bir değişiklikte en az bir ay öncesinden GTHB tarafından AQSIQ bilgilendirilecektir.
MADDE 3
GTHB, AQSIQ'ya iş bu Protokolün 5. Maddesinde listelenmiş hastalıklarla ilgili koruma ve kontrol sistemi hakkında bilgi sağlamak, 5. Maddede listelenen ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü tarafından bildirimi zorunlu olan hayvan hastalıklarına ilişkin durumu AQSIQ'ya bildirmekle sorumludur.
GTHB, ulusal kalıntı izleme planı ve kalıntı izleme raporunu AQSIQ'ya düzenli olarak sunacaktır.
Gerektiği takdirde, AQSIQ tarafından Türkiye tarafından sağlanan destekle yukarıda bahsi geçen sistem ve yönetim durumunu yerinde denetlemek amacıyla Türkiye'ye uzmanlar gönderilebilir.
MADDE 4
GTHB aşağıdakileri onaylar:
a) Türkiye, Çin'e sadece inek sütü ve inek süt ürünleri ihraç eder.
b) Türkiye, çiğ sütün sağlıklı süt ineklerinden elde edilmesini ve 5. Maddede bulunan şartlara uymasını sağlayacak etkili bir sistem kurmuştur.
c) Türkiye hâlihazırda süt ürünlerinin, süt hayvanlarının yetiştirildiği çiftliklere ve süt ürünü üreticilerine kadar geri izlenmesini sağlayacak etkili bir izlenebilirlik sistemi uygulamaktadır.
d) Türkiye tarafından ihraç edilen süt ürünlerinin süt bileşenleri, Türkiye dışında herhangi bir ülkeden(bölgeden) ise, süt bileşenlerinin menşe ülkesi, Çin'e süt ürünü ihracatı için izinli olmalıdır.
MADDE 5
Çin'e ihraç edilen süt ürünleri için çiğ sütün elde edildiği süt hayvanları, aşağıdaki şartları sağlayacaktır.
a) Aşağıdaki şartlara uygun olan çiftliklerden gelmektedir:
1. Şap hastalığı karantina kısıtlaması bulunan çiftliklerde, kısıtlamalar en az iki ay öncesinden kaldırılmıştır.
2. Çiftliklerde, Şarbon, Sığır Vebası, Rift Vadisi Humması, Bulaşıcı Sığır Plöropnömonisi, BSE hastalığı hiç görülmemiştir.
3. Süt çiftliklerinde, bruselloz, paratuberkuloz (ayrıca Johne's disease olarak da bilinir) ve tüberküloz klinik olarak görülmemiştir.
4. Çiftlikler, GTHB veya GTHB tarafından tanınan üçüncü tarafın denetimi altındadır.
5. Çiftlikler ve çevresinde, OIE Kodu ve Türkiye resmi hayvan sağlığı düzenlemelerine göre hayvan hastalıklarından dolayı karantina kısıtlamaları uygulanmamıştır.
b) Hayvanlar, Türkiye ve Çin tarafından yasaklanan yemlerle beslenmemiştir. AQSIQ, Çin yasaklı yem mevzuatına göre Türkiye'ye bildirimde bulunacaktır.
c) GTHB tarafından oluşturulan ulusal kalıntı izleme planı uygulanır ve üretim tesislerinin çiğ sütü analiz etmesi talep edilir. Ulusal kalıntı izleme planına ve çiğ süt analiz sonuçlarına göre, Çin'e ihraç edilecek süt ürünü, ilaçlar, insan sağlığına zararlı kimyasal kalıntılar, diğer toksik ve zararlı madde kalıntılarını içemeyecektir.
MADDE 6
Çin'e süt ürünleri ihraç eden üretim tesisleri, GTHB tarafından onaylanmış veya kayıt altına alınmış ve GTHB denetimi altında hayvan ve halk sağlığı yönünden Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin şartlarına uygundur. Üretim tesisleri tarafından kullanılan çiğ süt, 5. Maddede belirtilen şartlara uyan çiftliklerden gelecek ve diğer ülkelerden veya bölgelerden gelen süt bileşenleri de 4. Maddenin (d) paragrafındaki şartı karşılayacaktır.
Üretim tesisleri, İthal Gıdaların Deniz aşırı Üreticilerinin Tescili hakkındaki İdari Hükümlere uygun olarak Çin Halk Cumhuriyeti Sertifikasyon ve Akreditasyon İdaresi (CNCA) tarafından kayıt altına alınacaktır CNCA tarafından kaydedilmeyen süt ürünü üretim tesislerin ürünlerinin Çine ihracatına izin verilmez.
MADDE 7
Türkiye'nin resmi denetçileri, aşağıdaki faaliyetleri yürütecektir.
a) Türkiye ve Çin kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak Çin'e ihraç edilecek süt ürünü için çiğ süt sağlayan çiftliklerde Türk Resmi Veteriner Hekimlerinin denetim ve karantina uygulamalarının onaylanması;
b) Bütün süt çiftliklerinin işbu protokolün 5. Maddesindeki şartlara uygun olduklarının ve hayvanların sağlıklı olduğunun onaylanması;
c) Türkiye'nin ulusal kalıntı izleme planı ve çiğ süt analiz sonuçlarına göre, çiğ sütteki veteriner ilaçları, pestisitlerin kalıntı seviyeleri ile diğer toksik ve tehlikeli madde kalıntılarının, Türkiye ve Çin tarafından belirlenen maksimum limitleri aşmadığının onaylanması.
d) Çin'e ihraç edilecek süt ürünleri için kullanılan süt ürünü bileşenlerinin Türkiye dışında bir ülkeden (bölgeden) gelmesi durumunda, menşe ülkenin Çin'e söz konusu süt bileşenlerini ihraç etmeye uygun olduğunun onaylanması,
e) Çiğ sütün, ağız sütü, antibiyotik kullanımı ve atılım süresi periyodundaki süt içermediğinin veya bozuk süt olmadığının onaylanması.
Süt esaslı bebek maması ağız sütü içermez.
f) Ürüne aşağıdaki işleme prosedürlerinden birinin uygulandığının onaylanması;
1. En az 1 saniye süreyle minimum 132 °C'lik sıcaklıkta sterilizasyon prosedürünün (UHT) uygulanması;
2. Sütün PH değeri 7.0'dan düşük ise, en az 15 saniye süreyle minimum72°C'lik sıcaklıkta sterilizasyon prosedürünün (yüksek sıcaklık-kısa sure HTST) uygulanması veya
3. Sütün PH değeri 7.0 veya üzerinde ise, HTST prosedürü iki defa uygulanacaktır.
g) Süt ürününün, Türkiye'nin yetkili makamlarının denetimi altındaki üretim tesisi tarafından üretildiğinin ve Türkiye ve Çin kanunlarına ve yönetmeliklerine uygun olduğunun onaylanması.
h) Ürünün, Çin Halk Cumhuriyetinin gıda güvenilirliği standardına uygun olduğunun ve güvenli, hijyenik ve insan tüketimine uygun olduğunun onaylanması.
i) GTHB, yukarıda bahsi geçen şartlardan herhangi birinin ihlalinin tespit edilmesi durumunda, derhal AQSIQ'yu bilgilendirecek ve ilgili üreticiden gelen ürünlerin ihracatını durduracak, izleyecek, sebeplerini araştıracak ve kontamine olma olasılığı olan ürünlerin geri çağrılması dâhil uygun düzeltici tedbirleri alacaktır
MADDE 8
İşbu Protokolün 5. ve 7. Maddelerinde belirtilen şartlara uygun olmayan süt ürünleri Çin'e ihraç edilecek süt ürünleri ile birlikte istenmeyecektir.
Çin'e ihraç edilecek süt ürünleri, sadece Çin'e ihracat için izin veren bu protokol şartlarını karşılayan ürün olduğunu sağlamak amacıyla tüm üretim ve depolama aşamalarında kolaylıkla tanımlanabilir olmalıdır.
MADDE9
Çin'e gönderilen süt ürünleri, uluslararası hijyen standartlarına uygun olarak yeni materyaller ile ambalajlanacak ve paketlenecektir. Dış ambalajında, spesifikasyon, orijin yeri (ülke/eyalet/şehir), varış yeri, ürün adı, ağırlık, üretici adı, kayıt numarası, üretim parti numarası, depolama koşulları, üretim tarihi ve raf ömrü Çince, Türkçe ya da İngilizce olarak belirtilecektir.
İç ambalaj, Çin Halk Cumhuriyetinin ilgili mevzuatına uygun olacak ve etikette orijin ülke, ürün adı, üretici kayıt numarası, adı, adres ve üretim tesisi iletişim bilgileri, üretim tarihi ve raf ömrü ile üretim parti numarası belirtilecektir.
MADDE 10
Çin'e ihraç edilecek süt ürünleri, tüm paketleme, depolama ve taşıma süreci esnasında, hijyen şartlarım karşılayacak, toksik ve tehlikeli maddelerle kontaminasyona karşı korunacaktır. Konteynır, ürünler yüklendikten sonra mühürlenecek ve mühür numarası sağlık sertifikasında belirtilecektir. Ürünlerin ambalajı, taşıma sırasında çözülmemeli, açılmamalı veya değiştirilememelidir.
MADDE 11
Çin'e ihraç edilecek süt ürünlerinin her sevkiyatına, işbu Protokol şartları ile Türkiye ve Çin'in hayvan sağlığı ve halk sağlığına ilişkin düzenlemelerini karşıladığını onaylayan orijinal resmi sağlık sertifikası eşlik edecektir. Türkiye'nin resmi sertifikası, sadece Türkiye'deki üretici tarafından üretilen ve işlenen süt ürünleri için düzenlenecektir.
Sağlık sertifikaları, Çince, Türkçe ya da İngilizce olarak yazılmalıdır. Sertifikanın formatı ve içeriği, her iki tarafça üzerinde önceden anlaşmalı ve karşılıklı olarak onaylanmalıdır.
Sertifika da değişiklik yapılmayacak ve resmi mühür ve resmi denetçinin imzasını taşıyacak ve varış yeri Çin Halk Cumhuriyeti olacaktır.
MADDE 12
Türkiye, çiğ sütün geldiği süt çiftliğinde işbu Protokolün 5. Maddesinde belirtilen bulaşıcı hastalıklardan herhangi birisi görüldüğünde veya işleme tesisinde insan sağlığını tehdit eden ciddi bir kontaminasyon vakası ortaya çıktığında, yukarıda bahsi geçen süt çiftliğinden veya işleme tesisinden elde edilen süt ürünlerinin Çin'e ihracatını derhal durduracak, etkilenen ürünü acilen geri çağıracak ve AQSIQ'ya ilgili bilgilendirmede bulunacaktır.
Yukarıda bahsi geçen süt çiftliğinden veya işleme tesisinden Çin'e ihracatı devam ettirmek için, bulaşıcı hastalık tamamen bertaraf edildikten veya kontaminasyon vakasının uygun bir şekilde üstesinden gelindikten sonra, GTHB tarafından, AQSIQ'ya bulaşıcı hastalık veya kontaminasyon vakasının meydana gelişi hakkında ve geriye dönük inceleme, koruma ve kontrol önlemlerini içeren detaylı bir rapor sunulacaktır. AQISQ, GTHB tarafından sunulan raporun incelenmesinden sonra, yukarıda bahsi geçen süt çiftliğinden veya işleme tesisinden ithalata devam edip etmeme konusunda karar verebilir. Bu önlemler, sadece yukarıda bahsi geçen süt çiftliği veya işleme tesisini kapsayacaktır.
İthal edilen süt ürününün işbu Protokolün şartlarına uygun olmadığının AQSIQ tarafından tespit edilmesi durumunda, AQSIQ GTHB'yı derhal bu konuda bilgilendirecek ve ürünlerin iadesini istemek, alıkoyma, imha veya ürüne ilişkin diğer işlemler uygulanacaktır. Bu tür bir vakanın yeniden meydana gelmesini önlemek amacıyla, muhtemel kontamine diğer ürünlerin geri çağrılması gibi alman herhangi bir düzeltici tedbirin AQSIQ'ya bildirilmesi dâhil olmak üzere bu vakaların sebeplerinin araştırılması ve çözüm için AQSIQ ile GTHB işbirliği yapacaktır.
Gerektiğinde, GTHB yukarıda bahsi geçen işletmeden ihraç edilecek sonraki 10 parti üzerinde analiz gerçekleştirebilir.
MADDE 13
İşbu Protokolde bahsi geçen süt ürünü, ana hammadde olarak sütten üretilmiş gıdaya ve süt esaslı bebek mamasına (ağız sütü ve ağız sütü ürünleri hariç) atıfta bulunmaktadır. GTHB, Çin'e ihraç edilecek süt ürünleri ve süt esaslı bebek mamasının (ağız sütü ve ağız sütü ürünleri hariç) 7/f maddesinde belirtilen uygun ısıl işleme tabi tutulduğunu garanti etmelidir.
MADDE 14
İşbu Protokol, herhangi bir zamanda tarafların karşılıklı kabulü ile tadil edilebilir. Tadilatlar, 17. Maddenin ilk paragrafında tanımlanan aynı yasal prosedüre uygun olarak yürürlüğe girecektir.
MADDE 15
Taraflar, altı ay öncesinde yazılı olarak diğer tarafa bildirmek suretiyle işbu Protokolü feshedebilir.
MADDE 16
Taraflar, herhangi bir zaman resmi bir kanal aracılığıyla bir müzakere talep edebilir. Bu müzakerenin yeri ve zamanı, her iki tarafça görüşülecek ve kararlaştırılacaktır.
MADDE 17
İşbu Protokol, tarafların ilgili belgenin yürürlüğe girmesi için gerekli olan iç yasal prosedürlerin tamamlandığını birbirlerine diplomatik yollarla bildirdikleri son yazılı bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girecektir. İşbu Protokol, 3(üç) yıl süre ile yürürlükte kalacaktır ve taraflardan biri Protokolü sona erdirme niyetini diğer tarafa diplomatik yollarla yazılı olarak protokolün sona ermesinden 6 ay önce bildirmediği takdirde, üçer yıllık periyotlarla kendiliğinden yenilenmiş olacaktır.
İşbu Protokol 14 Kasım 2015 tarihinde Antalya'da Türkçe, Çince ve İngilizce olarak her üç metin de eşit şekilde yasal geçerliliğe sahip olacak şekilde iki nüsha halinde hazırlanmıştır. Tercümede herhangi bir uyuşmazlık olması durumunda, İngilizce metin geçerli olacaktır.
Kutbettin ARZU WANG Yi
Türkiye Cumhuriyeti Çin Halk Cumhuriyeti
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kalite Kontrolü, Denetim ve
Adına Karantina Genel İdaresi
