T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-18723479-153.99-00105916361
Konu :Kriz
Hallerinde Gönderilen/Getirilen Eşya
GENELGE
(2025/1)
Kriz
hallerinde gönderilen veya getirilen eşyaya kanuni dayanağı 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 167/1/12-b maddesi olan, 2009/15481 sayılı Kararın eki "4458
Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar"ın
105 inci maddesi ile gümrük vergilerinden muafiyet tanınmaktadır.
4458
sayılı Gümrük Kanununun 167/1/12-b maddesinde tanımlandığı şekliyle, kriz hali;
tabii afetler, tehlikeli ve salgın hastalıklar, büyük yangınlar, radyasyon ve
hava kirliliği gibi önemli nitelikteki kimyasal ve teknolojik olaylar ile büyük
nüfus hareketleri gibi halleri kapsamaktadır.
Kriz
halinde gerek Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) gerek ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarınca; krizden etkilenen bölgelerde mevcut ihtiyaca göre cins
ve miktarı belirtilen yurt dışından gönderilen veya getirilen kriz eşyasına
ilişkin gümrük işlemleri aşağıda yer alan maddelerdeki esaslara göre
yürütülecektir:
1- Kriz
eşyasının gümrük işlemleri esas itibarıyla 2 seri no’lu Gümrük Muafiyeti
Tebliğinin 35 ila 37 nci maddeleri çerçevesinde yapılacaktır.
2- Kriz
eşyasının kamu kurum ve kuruluşları ile 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler
Kanununun 27 nci maddesi kapsamında kamu yararına çalışan dernek statüsünü
kazanan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar
tarafından kullanılmak üzere getirilmesi veya yurt dışında bulunan gerçek veya
tüzel kişiler ile resmi kuruluşlar tarafından bu kurum/kuruluş demek vakıflara
gönderilmesi gerekmektedir. Vergi muafiyeti tanınan vakıflara ait listeye Gelir
İdaresi Başkanlığı kurumsal web sitesi üzerinden ulaşılması mümkün
bulunmaktadır.
3- Kriz
eşyası için taşıma belgesi ibrazı aranacak olup, Gümrük Yönetmeliğinin 169 uncu
maddesi gereğince elektronik ortamda sözlü beyan yapılması esastır. Eşya için
düzenlenecek sözlü beyan formunda kriz eşyasının alıcısının mutlak surette 2 nci
maddede sayılan kurum/kuruluş/dernek/vakıflar olması gerekmektedir.
4- Kriz
eşyası için Gümrük Yönetmeliğinin 172 nci maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca
BİLGE sisteminde düzenlenen sözlü beyan formlarında, 8000 rejim kodu. GK12F
muafiyet kodu ve 9919.00.00.00.17
fiktif GTİP kullanılacaktır. Eşyanın ticari tanımı hanesi açık ifadelerle
doldurulacak olup eşyanın karma olarak gelmesi halinde ise eşyanın ticari
tanımı hanesi karma eşyaya ilişkin genel ifadelerle (gıda, giyim, ilaç vb.)
doldurulacaktır. Bu kapsamdaki sözlü beyan formları için sistemde özet beyan
açma ve kıymet bildirim formu doldurulması aşamaları kaldırılmıştır.
5-
Aksine bir karar/bildirim olmadığı sürece, kriz halinin başladığı günden
itibaren 90 gün içerisinde gümrük işlemlerinin hızlı bir şekilde yürütülmesini
teminen gönderilen kriz eşyası için alıcı taşıyıcı tarafından sadece 2 seri
no’lu Gümrük Muafiyeti Tebliğinin 7 no’lu ekinde yer alan tabloya uygun olarak
düzenlenecek eşya listesinin sunulmasıyla işlemler sonuçlandırılacaktır. Sözlü
beyan formu, eşyanın tesliminden sonra gümrük idaresince elektronik ortamda
düzenlenecektir.
6-
Aksine bir karanı bildirim olmadığı sürece, kriz halinin başladığı günden
itibaren 90 günün bitimini müteakip aşağıdaki şekilde işlemler
gerçekleştirilecektir:
a) Kriz
eşyasının gümrük işlemleri 2 seri no’lu Gümrük Muafiyeti Tebliğinin ilgili
hükümleri çerçevesinde gerekli kontrollerin yapılması suretiyle anılan Tebliğin
7 no’lu ekinde yer alan eşya Listesinin ibrazı ile birlikte eşya için
elektronik ortamda sözlü beyan formu düzenlenmesini takiben eşyanın teslimi
gerekmektedir.
b) Kriz
eşyasına ilişkin talepler mutlak surette Bakanlığımıza (Gümrükler Genel
Müdürlüğü) intikal ettirilecek, yapılacak araştırmalar neticesinde verilecek
talimata istinaden gümrük işlemleri sonuçlandırılacaktır.
7- Kriz
hali ilanından sonraki süreçte uluslararası ölçekte ülkemize intikal edecek
eşyaya ilişkin gümrük işlemlerinde ekteki "Afet Zamanlarında Uluslararası
Yardımlara İlişkin Uygulanacak Usul ve Esaslar" belgesinde kayıtlı bulunan
usul ve esaslar uygulanacaktır.
8- Bu
Genelgenin uygulanması sırasında ortaya çıkan özel ve zaruri durumları
değerlendirerek sonuçlandırmaya Bakanlık (Gümrükler Genel Müdürlüğü)
yetkilidir.
Bilgi
ve gereğini rica ederini.
Sezai
UÇARMAK
Bakan
a.
Bakan
Yardımcısı
Ek: Afet Zamanlarında Uluslararası
Yardımlara İlişkin Uygulanacak Usul ve Esaslar
