TÜRKİYE CUMHURİYETİ GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI İLE VİETNAM SOSYALİST CUMHURİYETİ MALİYE BAKANLIĞI ARASINDA GÜMRÜK KONULARINDA İŞBİRLİĞİ VE KARŞILIKLI YARDIM ANLAŞMASI

Karar Sayısı: 5025

30.12.2021 tarih ve 31705 sayılı R.G.

23 Ağustos 2017 tarihinde Hanoi’de imzalanan ve 7323 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Türkiye Cumhuriyeti Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Arasında Gümrük Konularında İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Anlaşması”nın onaylanmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.

Bundan sonra “Taraflar” olarak anılacak olan, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı;

Gümrük mevzuatına karşı işlenen suçların, Devletlerinin ekonomik, ticari, mali, sosyal ve kültürel çıkarlarına zarar verdiğini dikkate alarak;

Yasaklama, kısıtlama ve kontrol hükümlerinin uygulanmasının yanı sıra; eşyanın ithalatında veya ihracatında gümrük vergi, resim ve diğer harçlarıyla ücretlerinin doğru tahakkukunun ve tahsilinin sağlanmasının önemini dikkate alarak;

Kamu sağlığı ve toplum için tehlike teşkil eden uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasadışı trafiğinin mevcut ölçeğinden ve artma eğilimlerinden endişe duyarak;

İkili ve karşılıklı yardımı teşvik eden ilgili uluslararası sözleşmelere ve Gümrük İşbirliği Konseyi’nin (Dünya Gümrük Örgütü’nün) Tavsiyelerine de atıfta bulunarak;

Aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır:

MADDE 1

TANIMLAR

Bu Anlaşmada geçen:

a) “Gümrük Mevzuatı” deyimi, Gümrük İdareleri tarafından tahsil edilen gümrük vergi, resimleri ya da diğer harçlarla veya Gümrük İdareleri tarafından uygulanan yasaklama, kısıtlama veya kontrol tedbirleri ile ilgili olmak üzere; eşyanın ithali, ihracı ve transiti veya diğer gümrük işlemleriyle ilgili ulusal mevzuatlarla belirlenen hükümler;

b) “Gümrük vergi ve resimleri” deyimi, eşyanın ithali veya ihracında veya eşyanın ithali veya ihracıyla bağlantılı olarak tahsil edilen, ancak miktar bakımından verilen hizmetlerin yaklaşık maliyeti ile sınırlı olan ücret ve harçları kapsamayan gümrük vergileriyle tüm ihracat vergileri, ithalat vergileri, ücret veya diğer harçlar;

c) “Gümrük Suçu” deyimi, Gümrük mevzuatının ihlali veya ihlaline yönelik teşebbüs;

d) “Uyuşturucu Maddeler” deyimi, 1961 Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi’nin I ve II. Listelerinde sıralanan ve ulusal mevzuat kapsamındaki doğal veya sentetik maddeler;

e) “Psikotrop Maddeler” deyimi, 1971 BM Psikotrop Maddeler Sözleşmesi’nin “I, II, III ve IV. Listelerinde” sıralanan doğal veya sentetik maddeler;

f) “Prekürsörler” deyimi, 1988 BM Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı Ticareti ile Mücadele Sözleşmesi’nin I ve II. Listelerinde sıralanan ve ulusal mevzuat kapsamındaki psikotrop maddelerin üretiminde kullanılan kontrollü kimyasal maddeler;

g) “Kişi” deyimi, gerek gerçek gerekse tüzel kişileri; mevcut mevzuata göre hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikle hukuki tasarruflarda bulunma yetkisi tanınan kişiler topluluğu;

h) “Gümrük İdaresi” deyimi, Türkiye Cumhuriyet’inde ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı; Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti’nde Vietnam Gümrükler Genel İdaresi;

i) “Talepte Bulunan Taraf deyimi, Anlaşma kapsamında yardım talebinde bulunan Gümrük İdaresi;

j) ‘Talepte Bulunulan Taraf deyimi, kendisinden yardım talep edilen Gümrük İdaresi;

k) “Hassas eşya” deyimi, bu Anlaşma’nın 9. Maddesi’nde belirtilen maddeler anlamına gelir.

MADDE 2

ANLAŞMANIN KAPSAMI

1. Tarafların, işbu Anlaşma kapsamında sağlayacağı tüm yardımlar, Tarafların ulusal mevzuatlarına uygun olarak ve Gümrük İdarelerinin yetkileri ve mevcut kaynakları dahilinde gerçekleşir.

2. Tarafların Gümrük İdareleri, gümrük suçlarının önlenmesi, soruşturulması ve bu suçlarla mücadele edilmesi hususlarında işbu Anlaşma’nın hükümlerine uygun olarak birbirleriyle işbirliği yapar ve birbirlerine yardım sağlarlar.

MADDE 3

YARDIMIN KAPSAMI

1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresi’nin talebi üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi,

a) Gümrük vergi ve resimlerinin muntazaman tahakkuk etmesini sağlamak;

b) Eşya kıymetinin gümrük amaçları doğrultusunda doğru tahakkuku;

c) Eşyanın tarife sınıflandırması ve menşeinin belirlenmesi de dahil olmak üzere gümrük mevzuatının uygulanmasını sağlamada yardımcı olabilecek mevcut tüm bilgileri iletir.

2. Bu Anlaşma’da öngörülen yardım, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, aşağıdaki konulara ilişkin bilgileri içerir:

a) Suçların önlenmesinde yararlı olabilecek kolluk faaliyetleri; özellikle de suçlarla mücadelede kullanılan özel yöntemler;

b) Suç işlemede kullanılan yeni yöntemler;

c) Kolluk alanındaki yeni yardım ve tekniklerin başarıyla uygulanmasından kaynaklanan gözlem ve bulgular; ve

d) Giriş ve çıkış yapan yolcuların bagajlarının, ithalat-ihracat kargolarının ve Tarafların ulusal mevzuatlarında belirtildiği şekliyle diğer eşya türlerinin sevk ve idaresine ilişkin teknikler ve geliştirilmiş yöntemler.

MADDE 4

BİLGİ VE BELGELERİN PAYLAŞIMI

1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi, gümrük ve sevkiyat belgelerinin örneklerini; talep edildiğinde bunların onaylı suretlerini; Talepte Bulunan Tarafta yürürlükte bulunan Gümrük mevzuatına karşı suç teşkil eden veya teşkil edebilecek olan, halen uygulanmakta olan veya planlanan faaliyetlerle ilgili bilgileri temin eder.

2. Taraflardan birinin Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi, Talepte Bulunan Tarafın Gümrük İdaresine yapılan beyanı desteklemek amacıyla ibraz edilen resmi belgelerin gerçekliğine dair bilgileri sağlar.

MADDE 5

ÖZEL YARDIMIN KAPSAMI

1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer Tarafın Gümrük idaresi, aşağıdaki hususlara ilişkin bilgi sağlar:

a) Talepte Bulunan Tarafın ülkesine ithal edilen eşyanın, diğer Tarafın ülkesinden yasalara uygun olarak ihraç edilip edilmediği;

b) Talepte Bulunan Tarafın ülkesinden ihraç edilen eşyanın, diğer Tarafın ülkesine yasalara uygun olarak ithal edilip edilmediği.

2. Bu bilgilerde, eşyanın gümrüklenmesinde kullanılan gümrük işlemleri de belirtilir.

MADDE 6

TALEPLERİN UYGULANMASI

1. Talepte Bulunulan Tarafın Gümrük İdaresi, talep edilen bilgiye sahip değilse, kendi adına hareket ediyormuş gibi ve kendi Devletinde yürürlükte olan mevzuata uygun bir şekilde bu bilgiyi elde etmek için gerekli adımları atar.

2. Talepte Bulunan Tarafın Gümrük İdaresi, Talepte Bulunulan Tarafın kendisinden yapabileceği benzer bir talebi karşılayamayacak olması halinde, talebinde bu hususa dikkat çeker. Bu talebin karşılanması, Talepte Bulunulan Tarafın Gümrük İdaresinin takdiri dahilinde gerçekleşir.

MADDE 7

BİLGİ PAYLAŞIM YÖNTEMLERİ

Talep edilen bilgiler, Talepte Bulunan Taraf belgelerin nüshalarını özellikle talep etmediği sürece, bilgisayar ortamında iletilebilir. Bilgisayar ortamındaki bilgiler temin edildiğinde, bu bilgiler, bilgilerin yorumlanması ve kullanılması için gerekli açıklamaları kapsar.

MADDE 8

YARDIMA İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR

Taraflardan birinin Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer Taraf, yetkisi ve mevcut kaynakları dâhilinde aşağıdakiler üzerinde kontrol sağlar:

a) Talepte Bulunan Tarafın ülkesine ya da ülkesi üzerinden gönderilen ve Gümrük suçlarına konu olduğu bilinen veya konu okluğundan şüphelenilen eşya;

b) İki Taraftan birinin topraklarında gümrük suçu işlemek amacıyla kullanıldığı bilinen veya kullanıldığından şüphelenilen taşıma araçları.

MADDE 9

HASSAS EŞYANIN YASADIŞI TİCARETİNE İLİŞKİN BİLGİLER

1. Gümrük İdareleri, aşağıdakilerin yasadışı ticaretiyle ilgili olmak üzere, Taraflardan birinin Gümrük mevzuatına karşı suç teşkil eden veya edebilecek olan, tasarlanan veya yürütülen her türlü faaliyet hakkındaki ilgili tüm bilgileri birbirlerine, kendiliğinden ya da talep üzerine temin ederler:

a) Silahlar, füzeler, patlayıcı ve nükleer maddeler;

b) Tarihi, kültürel veya arkeolojik değer taşıyan sanat eserleri;

c) Uyuşturucular, psikotrop maddeler, prekürsörler ve zehirli maddelerle çevre ve kamu sağlığı için tehlikeli maddeler;

d) Korsan ve taklit eşya.

2. Bu Madde kapsamında alınan bilgiler, Talepte Bulunan Tarafın ilgili devlet birimlerine devredilebilir, Ancak, bu bilgiler, üçüncü ülkelere devredilmez.

MADDE 10

TALEPLERİN İLETİLMESİ

1. Bu Anlaşma ile öngörülen işbirliği ve yardım, Tarafların Gümrük İdareleri tarafından sağlanır. Gümrük İdareleri, bu amaçla yapılması gerekli belgelendirme hususunda karşılıklı mutabakata varırlar.

2. Bu Anlaşma uyarınca talepler yazılı olarak yapılır. Talepler, taleplerin yerine getirilmesi için gerekti ekleri içerir. İstisnai durumlarda, talepler 24 saat içinde sözlü olarak da yapılabilir, ancak sözlü talepler ivedilikle yazılı olarak teyit edilir.

3. Bu Maddenin 1. Fıkrası gereğince yapılan talepler aşağıdaki bilgileri içerir:

a) Talepte bulunan Gümrük İdaresi;

b) Varsa, talep edilen tedbirler,

c) Talebin konusu ve gerekçesi;

d) Talebin konusu ile ilgili yasalar ve diğer yasal düzenlemeler;

e) Soruşturmaya dahil olan gerçek ve tüzel kişilerle ilgili bilgi;

f) Talebin konusu ile ilgili unsurların bir özeti.

4. Talepler, İngilizce olarak sunulur.

5. Bu Anlaşma’nın amaçları doğrultusunda, Tarafların Gümrük İdareleri, irtibattan sorumlu resmi görevlileri tayin eder ve bu görevlilerin ad, unvan, e-posta adresi, telefon ve faks numaralarını içeren listeleri birbirlerine verirler. Gümrük İdareleri, soruşturma birimlerinin birbirleri ile doğrudan irtibat tesis etmelerine de izin verebilirler.

MADDE 11

GÜMRÜK SORUŞTURMALARI

1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresi’nin talebi üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi, Talepte Bulunan Tarafın ülkesinde yürürlükte bulunan Gümrük mevzuatına karşı suç teşkil eden ya da edebilecek faaliyetlerle ilgili soruşturma başlatır. Soruşturmayı başlatan Taraf, bu soruşturmanın sonuçlarını, Talepte Bulunan Tarafın dikkatine sunar.

2. Bu soruşturmalar, Talepte Bulunulan Tarafın Devletinin ülkesinde yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde yürütülür. Talepte Bulunulan Gümrük İdaresi, soruşturmayı kendi adına hareket ediyormuş gibi yürütür

3. Taraflardan birinin Gümrük İdaresi’nin memurları, özel durumlarda, diğer Tarafın Gümrük İdaresinin rızasıyla, Talepte bulunan Tarafın Gümrük Mevzuatına ilişkin suçlarla ilgili soruşturmalarda yer almak üzere, diğer Tarafın ülkesinde bulunabilir.

4. Bu Madde’nin 3 üncü Fıkrası gereği Talepte Bulunulan Tarafın ülkesinde bulunan Talepte Bulunan Tarafın Gümrük İdaresinin memuru, sadece danışman sıfatıyla hareket eder ve hiç bir şekilde soruşturmaya aktif katılım sağlayamadığı gibi, sorgulanan kişilerle de görüşemez ya da soruşturmayla ilgili herhangi bir faaliyete iştirak edemez.

MADDE 12

BİLGİ VE BELGELERİN KULLANIMI

1. Bu Anlaşma kapsamında alınan bilgi ve belgeler, bu Anlaşma’da belirtilen amaçlar dışında kullanılmaz. Bu bilgi ve belgeler, başka amaçlar doğrultusunda, ancak bilgi ve belgeleri sağlayan Gümrük İdaresi’nin yazılı rızasıyla kullanılabilir.

2. Bu Anlaşma uyarınca her şekilde yapılan talepler ve verilen bilgiler, gizlilik niteliğini haizdir. Bu talep ve bilgiler gizli tutulur ve Talepte Bulunan Tarafın ülkesinde yürürlükte bulunan mevzuat kapsamında aynı tür bilgi ve belgelere sağlanan korumadan yararlanır.

3. Taraflar, ulusal mevzuatları gereği, bu Anlaşma kapsamında devredilen ya da oluşturulan fikri mülkiyetin etkin bir şekilde korunmasını sağlarlar.

MADDE 13

YARDIMA İLİŞKİN İSTİSNALAR

1. Talepte Bulunulan Taraf, yardımın sağlanmasının, kendi Devletinin egemenliğini, güvenliğini veya Devletinin diğer asli çıkarlarını ihlal edeceği ya da ulusal mevzuatıyla uyumsuz olacağı kanaatine varması halinde, bu Anlaşma çerçevesinde talep edilen yardımı sağlamayı tamamen veya kısmen reddedebilir veya talep edilen yardımı belirli şartlara bağlı olarak sağlayabilir.

2. Yardımın reddedilmesi halinde, yardımın reddedildiğine dair gerekçe, Talepte Bulunan Tarafa gecikmeden yazılı olarak bildirilir.

MADDE 14

TEKNİK YARDIM

Gümrük İdareleri, üzerinde karşılıklı mutabakata vardıkları bir programla aşağıdaki hususlarda birbirlerine teknik yardım sağlarlar:

a) Kontrol amaçlı teknik ekipmanın kullanımında mevcut bilgi ve deneyimlerin karşılıklı olarak paylaşılması;

b) Gümrük memurlarının eğitimi;

c) Gümrük konularında karşılıklı uzman değişimi;

d) Gümrük mevzuatının etkili bir biçimde uygulanması ile ilgili spesifik, bilimsel ve teknik bilgilerin karşılıklı olarak paylaşılması.

MADDE 15

MASRAFLAR

1. Talepte Bulunulan Taraflar; hükümet görevlileri dışındaki tanıkların masrafları, uzmanların ücretleri ve tercümanların masrafları haricinde, işbu Anlaşma’nın uygulanması sonucu ortaya çıkan masrafların geri ödenmesine ilişkin tüm taleplerinden genel itibariyle vazgeçerler.

2. Talebin yerine getirilmesi için ciddi ve olağandışı mahiyette masrafların gerekmesi ya da gerekecek olması halinde, Taraflar, talebin yerine getirileceği koşulları ve masrafları karşılama şeklini tespit etmek için istişarede bulunurlar.

MADDE 16

ANLAŞMAZLIKLARIN GİDERİLMESİ

Bu Anlaşma hükümlerinin yorumlanmasına ya da uygulanmasına ilişkin tüm anlaşmazlıklar, Taraflar arasında yapılan istişare ya da müzakerelerle çözümlenir.

MADDE 17

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ VE FESİH

1. İşbu Anlaşma, Tarafların, Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli olan iç hukuki prosedürlerin tamamlandığını birbirlerine bildirdikleri son yazılı bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girer.

2. Bu Anlaşma, belirsiz bir süre için yapılmıştır. Tarafların her biri, bu Anlaşmayı yazılı tebliğde bulunarak feshedebilir ve Anlaşmanın feshi, bu tebliğin alındığı tarihten üç ay sonra gerçekleşir. Anlaşmanın feshedildiği tarihte devam etmekte olan istemler, bu Anlaşma hükümleri gereği tamamlanır.

3. Tarafların karşılıklı yazılı rızasıyla bu Anlaşma’da istenildiği zaman değişiklik yapılabilir. Anlaşma’da yapılan değişiklikler, bu Madde’nin Birinci Fıkrası kapsamında öngörülen aynı hukuki prosedüre uygun şekilde yürürlüğe girer. Bu değişiklikler, bu Anlaşma’nın ayrılmaz parçasını teşkil eder.

 Bu Anlaşma Hanoi’de 23 Ağustos 2017 tarihinde, tüm metinler eşit derecede geçerli olmak üzere Türkçe, Vietnamca ve İngilizce ikişer orijinal nüsha halinde imzalanmıştır. Yorum farklılığı olması halinde, İngilizce metin esas alınır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ                                                   VİETNAM SOSYALİST

GÜMRÜK VE TİCARET                                                       CUMHURİYETİ MALİYE

BAKANLIĞI ADINA                                                                         BAKANLIĞI ADINA

AHMET YILDIZ                                                                    VÜ THI MAI

DIŞİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI                                        MALİYE BAKAN YARDIMCISI

İngilizce metin için; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/12/20211230-7.pdf