T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-85593407-156.06-
Konu :Döviz Cinsi Faturaya İstinaden Türk Lirası
Cinsinden Ödemenin Yapıldığı
Durumlarda
Yapılacak İşlemler Hk
30.11.2022 / 80479953
DAĞITIM YERLERİNE
Bakanlığımıza
intikal eden bilgilerden, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı
Karara İlişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ`in “Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli
Sözleşmeler” başlıklı 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasına 2022-32/66 no.`lu
Tebliğ ile 19.04.2022 tarihinde eklenen “…Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin
Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur…” hükmü
sonrasında faturası döviz cinsinden düzenlenen ancak ödemesi Türk Lirası olarak
yapılan ithalat işlemlerinde eşyanın beyan edilecek gümrük kıymeti, KDV matrahı
ve KKDF açısından tereddüt hasıl olduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği
üzere;
4458 sayılı
Gümrük Kanununun 24 uncu maddesi, “İthal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın
satış bedelidir. Satış bedeli, Türkiye`ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve
28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek
fiyattır. Fiilen ödenen veya ödenecek fiyat, ithal eşyası için alıcının, satıcıya
veya satıcı yararına yaptığı veya yapması gereken ödemelerin toplamıdır.” hükmünü,
30 uncu
maddesi, “Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası
olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar,
gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz
satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir.” hükmünü amirdir.
Bununla
birlikte, 3065 sayılı KDV Kanununun 21 maddesinin (c) bendinde yer alan, “Gümrük
beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden
vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı
gibi ödemeler" de ithalatta KDV matrahına dahil edilmesi gereken
unsurlar arasında sayılmaktadır.
Ayrıca,
12.5.1988 tarihli, 88/12944 Sayılı Kararnameye İlişkin Kaynak Kullanımını
Destekleme Fonu Hakkında 6 Sayılı Tebliğin 2’ncü maddesinde ise, “kabul
kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan
ithalat işlemlerinde %6 oranında fon kesintisi yapılması” yönünde düzenleme
yapılmıştır.
2017/20
sayılı Genelgede; KKDF kesintisine tabi olmayan ödeme şekillerine göre gerçekleştirilen
ithalatta, beyanname kapsamı eşya bedelinin gümrük yükümlülüğünün başladığı
tarihten önce (gümrük beyannamesinin tescil tarihinden önce veya tescil
tarihinde) ihracatçının yurt dışı hesabına transfer edildiğinin gümrük
idarelerine tevsik edilmesi gerektiği,
23.06.2010
/ 13897 tarih sayılı dağıtımlı yazımızda da, ithalatta vergiyi doğuran olayın
meydana gelmesinden önce yapılan ödeme tarihindeki kurun, serbest dolaşıma giriş
beyannamesinin tescil edildiği tarihteki kurdan yüksek olması (negatif kur farkı)
halinde, aradaki kur farkının KDV matrahına ilave edilmemesi gerektiği,
Hususları
ifade edilmiştir.
Bu
kapsamda;
Beyanname
konusu eşya bedeline ilişkin faturanın döviz cinsinden, ödemenin ise Türk Lirası
cinsinden yapıldığı durumlarda; ithal eşyasının gümrük kıymetine esas olacak değerinin,
faturada yer alan döviz tutarının, Gümrük Kanununun 30 uncu maddesinde
belirtildiği şekilde gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan,
T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru karşılığı Türk Lirası olarak beyan edilmesi,
KKDF
kesintisi doğmaması açısından ise, faturada yer alan eşya bedelinin ödemenin
yapıldığı tarihteki karşılığı Türk Lirasının beyanname tescil tarihi dâhil bu
tarihten önceki bir tarihte transfer edildiğinin TBF ID ile 2014/18 sayılı
Genelge kapsamı ithalatta ise banka yazısı, dekont, swift vb. belgelerle gümrük
idarelerine tevsik edilmesi,
Gerekmektedir.
Diğer
taraftan, bu kabil işlemlerde eşya bedelinin ödendiği tarihteki kur ile serbest
dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihteki kur farklarının, eşyanın
gümrük kıymeti açısından da ithalatta KDV matrahı açısından da bir önemi
bulunmamaktadır.
Bilgi ve
işlemlerin bu çerçevede yürütülmesi hususunda gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri