5201 SAYILI KANUN GEREĞİNCE KONTROLE
TÂBİ TUTULACAK HARP ARAÇ VE GEREÇLERİ İLE SİLAH, MÜHİMMAT VE BUNLARA AİT YEDEK
PARÇALAR, ASKERÎ PATLAYICI MADDELER, BUNLARA AİT TEKNOLOJİLERE İLİŞKİN LİSTE
(2023 YILI KONTROLE TABİ MALZEME
LİSTESİ)
Millî Savunma Bakanlığından:
03.12.2022 tarih ve 32032 sayılı R.G.
MADDE 1 –
(1) Aşağıda belirtilen “Kontrole Tabi Liste” kapsamında yer alan kalemlerin
üretilmesi, ihracat ve ithalâtına ilişkin izin işlemleri ile Füze Teknolojisi
Kontrol Rejimi Ek Listesi (www.mtcr.info/english/annex.html) ve Wassenaar
Düzenlemesi Mühimmat Listesi (www.wassenaar.org/controllist/index.html) ile
Kontrole Tabi Listede yer alan kalemlerin ihracat ve ithalâtına ilişkin izin
işlemleri, Millî Savunma Bakanlığı sorumluluğunda ve bilgisi dâhilinde yapılacaktır.
a) Namlulu silâhlar:
1) Her çap ve model
ateşli yivli setli tabancalar, makineli tabancalar ve bunların ana parçaları
(susturucu, gövde/çerçeve, sürgü/kapak takımı/üst gövde, namlu, toplu
tabancalar için top/hazne/silindir, mekanizma ana parçaları ile komplesi ve
tetik tertibatı) ile balistik önemi haiz parçaları (ateşleme iğnesi, mekanizma
dip tablası, tırnak, çıkarıcı, namlu).
2) Her çap ve model tek
veya otomatik atışlı yivli setli tüfekler, keskin nişancı tüfekleri, yivli
setli av tüfekleri ve bunların ana parçaları (susturucu, gövde/çerçeve, kapak
takımı/üst gövde, namlu, mekanizma ana parçaları ile komplesi, şarjör komplesi
(yivli setli av tüfekleri şarjörü hariç) ve tetik tertibatı) ile balistik önemi
haiz parçaları (ateşleme iğnesi, mekanizma dip tablası, tırnak, çıkarıcı,
namlu).
Not: Yivsiz av
tüfekleri ve parçaları, nişancılık eğitiminde kullanılan tüfekler ve parçaları,
spor amaçlı kullanılan tüfekler ve parçaları ile basınçlı hava veya CO2 ile
tesirsiz mermi atmak üzere özel olarak tasarlanmış tüfekler veya tabancalar, bu
listenin 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı
alt bentleri kapsamında değildir.
3) Bombaatarlar (Roket
Fırlatıcılar, Alev Atıcılar, El Bombası Atıcılar, Torpil Tüpleri Gaz, Duman,
Sis, Ses ve Işık Fişeği Atıcılar) ve bunların ana parçaları (namlu, tetik
tertibatı, gövde, nişangâh/optik nişangâh).
4) Yivli ve yivsiz her
çap ve model havanlar ve bunların namlu ve nişangâhları.
5) Her çap ve model
hafif ve ağır toplar, obüsler ve bunların ana parçaları (namlu, kama, kama
payı) ile bu silahlarda kullanılan namlucuk aparatı.
6) Bir hedefi tahrip
etmek veya hedefin görevini iptal etmek amacıyla özel olarak tasarlanmış
“Lazer” sistemleri, parçacık ışın sistemleri, yüksek güçlü radyo frekans (RF) sistemleri
ve kinetik enerji silah sistemleri.
7) Bu listede yer alan
taktik araçlar, hava araçları ile su üstü ve su altı savaş gemilerine takılan
her türlü silah ve karşı tedbir sistemleri.
b) Taktik araçlar:
1) Tanklar, tırtıllı
(paletli) ve tekerlekli zırhlı muharebe araçları, zırhlı personel taşıyıcılar
ile üzerinde askerî ekipman (silah, komuta kontrol düzeneği, termal kameralar,
elektronik harp ve elektronik karşı tedbir sistemleri) bulunan her türlü zırhlı
personel taşıyıcılar, zırhlı silah/mühimmat taşıyıcı araçlar.
2) Bu araçlara takılan
her türlü kama kompleleri, zırh, otomatik/yarı otomatik doldurucu, kule ve
namlular.
3) Üzerinde askerî
ekipman (silah, komuta kontrol düzeneği, elektronik harp ve elektronik karşı
tedbir sistemleri) bulunan askerî amaçlı her türlü tekerlekli taktik araçlar.
4) Askerî amaçlı; tank
çekiciler, tank taşıyıcılar, kurtarıcı araçlar ile üzerinde askerî ekipman
(silah, komuta kontrol düzeneği, termal kameralar, elektronik harp ve
elektronik karşı tedbir sistemleri) bulunan zırhlı paletli ve tekerlekli
istihkam iş makineleri.
5) Mayın temizleme ve
serpme sistemlerine ait araçlar, mayınlı sahalarda geçit açma sistemleri.
6) Her türlü silah
platformları ve platform araçları.
7) Askerî amaçlı
insansız kara araçları.
8) Askerî amaçlı her
türlü köprücü araçları.
c) Askerî patlayıcılar ve piroteknik malzeme:
1) Bu
listenin birinci maddesinin (a) bendinde yer alan silah ve sistemlerde kullanılan
her türlü mühimmat ve bunlara ait ana parçalar (kovan, çekirdek, kapsül, gövde,
sevk çemberli gövde vb.) ile sevk maddesi (Kara barut hariç olmak üzere Topçu
Mühimmat Sevk Barutları, Hafif Silah Mühimmatı Sevk Barutları, Özel Amaçlı Sevk
Barutları) ve patlayıcılar.
2) Harp
silahlarına ait olan her türlü tapa yerleştirme cihazları ve bunlar için özel
olarak tasarlanmış parçalar (Emniyet ve ateşleme durumuna getirme cihazları,
tapalar, sensörler ve başlatıcı cihazlar, patlayıcılar için yanıcı
muhafazalar).
3)
Tahrip amaçlı kullanılan her türlü Askerî patlayıcı malzemeler (Wassenaar
Düzenlemesi Mühimmat Listesi ML8.a maddesi kapsamındaki patlayıcılar, bomba, el
bombası, sis bombası, mayın ve tahrip kalıbı gibi) ile bunlara ait ana parçalar
(kapsül, ecza, yemleme, buster, detanatör ve ana şarj olarak kullanılan her
türlü patlayıcı madde).
4)
Yakıcı, yanıcı ve eritici her türlü Askerî piroteknik malzeme (ışık, ses, gaz,
duman oluşturan piroteknik malzemeler, Askerî maksatlı işaret fişekleri, Askerî
maksatlı sis işaretleri/fişekleri, fitiller, infilak fitilleri veya infilak
kapsülleri; ateşleyici maddeler elektrikli infilak ettirici maddeler).
5)
Roket ve füze yakıtları ve bu yakıtlara katılan malzemeler (Wassenaar
Düzenlemesi Mühimmat Listesi ML8 maddesi kapsamında bulunan Enerjitik
Malzemeler) ile sevk fişekleri.
6)
Dolanan mühimmatlar.
ç) Roketatar, roket, füzeler ve
torpidolar:
1) Her
çap ve menzildeki roketler, füzeler ve torpidolar ile bu sistemlere ait ana
parçalar (Roket motoru, harp başlığı, güdüm sistemi, arayıcı başlık, kuyruk
komplesi/yönlendiricili kanatlar dahil olmak üzere kontrol sistemi, gövde, tapa
ve ateşleyiciler, algılayıcılar).
2) Her
çap ve menzildeki roketler, füzeler ve torpidoların fırlatılmasında kullanılan
sistemler ve bunların ana parçaları (Fırlatma platformu, namlu, lançer, atış
kontrol sistemi, 3000 PSI ve üzeri pnömatik basınç sağlayıcı komponentler).
d) Kimyasal, biyolojik,
radyolojik ve nükleer harp maddelerine/silahlarına karşı savunma sistemleri:
1)
Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KBRN) harp maddeleri kullanılarak oluşturulabilecek
her türlü tahrip maddesi, silah, mühimmat ve bu silahların yerleştirilmesi ve
taşınması, fırlatılması amacıyla kullanılan sistemler.
2) Askerî
amaçla kullanılan kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer maddelere karşı
koruyucu elbise, koruyucu iç giyimi, koruyucu bot kılıfı, koruyucu eldiven ve
sistemler, maske ve süzgeçler, bunlara ait filtreler, KBRN sistemlerinde
kullanılan KBRN koruyucu filtreler ile koruyucu melbusatlar, her türlü KBRN
tespit, teşhis ile savunma sistem ve cihazları ile Wassenaar Düzenlemesi
Mühimmat Listesi ML7 maddesi kapsamındaki malzemeler.
e) Askerî hava araçları ve
sistemleri:
1) Askerî
amaçlı her çeşit hava araçları (sabit ve/veya döner kanatlı insanlı ve/veya
insansız hava araçları, dronlar, balonlar), bu hava araçlarında kullanılabilen
her türlü harp sistemleri ve bunlar için özel olarak tasarlanmış parçalar
(fırlatma sistemleri, fırlatma ve kurtarma araçları ve yer destek teçhizatı ile
komuta veya kontrol için tasarlanmış teçhizatlar).
2) Askerî
hava araçlarında kullanılan yatay ve dikey stablize, komple kuyruk, kanatçık,
flap, spar, komple kanat, longeron, bulkhead, gövde.
3) Askerî
hava araçlarının gösterge-telsiz-radar sistemleri (seyrüsefer alet ve
cihazları, radar cihazları ve uzaktan kumanda etmeye mahsus olanlar da dahil
olmak üzere tüm telsiz cihazları), bu vasıtalarda kullanılan hedefe yönelme ve
hedef takip cihazları.
4) Askerî
hava araçlarının motorları (turbofan, turbojet, turboprop, turboshaft,
pistonlu) ve bu motorlarda kullanılan yanma odası, türbin, türbin palesi,
türbin diski, türbin nozul.
5) Askerî
amaçlı hava araçlarının iniş takımı dikmesi, pervane, pervane göbeği (spindle,
hub), rotor (rotor göbeği, ana transmisyon ve rotor palleri).
6)
Karşı Tedbir Mühimmatları ile Dolanan Mühimmatların fırlatma sistemleri
(dispenser) dahil olmak üzere askerî hava araçlarına takılan her türlü donanım.
7)
İnsansız hava araçlarını fırlatma cihazı ve tertibatları.
8) Bu
listenin birinci maddesinin (e) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan
hava araçlarında Askerî amaçlı kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış
mekanik, elektromekanik, elektronik, optik ve optronik cihazlar.
f) Su üstü ve su altı savaş
gemileri:
1) Su
üstünde ve altında kullanılan her tür ve sınıftaki savaş gemileri ile insanlı
ve insansız platformlar (askerî maksatlı şişirilebilir sallar dahil).
2) Bu
listenin birinci maddesinin (f) bendinin (1) ve (4) numaralı alt bentlerinde
yer alan deniz platformlarında kullanılan akustik aldatıcı ve akustik
karıştırıcılar.
3) Bu
listenin birinci maddesinin (f) bendinin (1) ve (4) numaralı alt bentlerinde
yer alan deniz platformlarında Askerî amaçlı kullanılmak üzere özel olarak
tasarlanmış mekanik, elektromekanik, elektronik, optik ve optronik cihazlar,
akustik sensörler ile zırh malzemesi.
4) Askerî
kullanım için üzerinde silah ve/veya silah kaidesi ve/veya Askerî elektronik
sistemler yerleştirilebilecek şekilde özel olarak tasarlanmış veya uyarlanmış
her türlü bot.
5) Askerî
amaçlı insanlı ve/veya insansız su üstü ve su altı deniz araçları.
g) Askerî komuta kontrol,
muhabere ve bilgi sistemleri:
1)
Elektronik Harp (EH), Elektronik Taarruz (ET), Elektronik Destek (ED),
Elektronik Koruma (EK), sistem ve teçhizatı ile bu sistemlerin test ve
değerlendirmesini yapan, etkinliğini artıran/azaltan taktik ve teknik
geliştirmeye yönelik simülatör ve simülasyon sistemleri, dronsavarlar ile Wassenaar
Düzenlemesi Mühimmat Listesi ML11.a maddesinde yer alan Askeri kullanım için
özel olarak tasarlanmış elektronik donanımlar.
2) Askerî
amaçlı ve/veya emniyetli (kriptolu) telli ve telsiz muhabere sistem cihazları
ile içerisinde yazılım bulunduran koruma ve yönetim devresini haiz bataryaları
(Bu cihazlara ait kulaklık, mikrofon takımları, aksesuarlar ve piller hariç).
3) Askerî
amaçlı veya ulusal güvenlik amaçlı üretimi yapılan ve kullanılan her türlü
kripto ve ses emniyet cihazları ile bu cihazlar için özel olarak tasarlanmış
kriptografik amaçlı yazılım ve donanımlar.
4)
Lazer, akustik ve mikrodalga kaynaklı, her türlü silah ve Askerî haberleşme
sistemleri.
5) Askerî
amaçlı kullanılan NATO ve ACE tipi şelterler.
6) Askerî
keşif gözetleme, bunların kayıt cihazları, radar ve ekipmanları ile dost ve
düşman tanıma ve tanıtma sistemleri.
7) Her
türlü Askerî ve ulusal güvenlik amaçlı yazılımlar ve yazılım kodları.
8) Her
türlü Askerî amaçlı eğitim simülatörleri ve simülasyonları.
9) Bu
listede yer alan taktik araçlar, hava araçları ile su üstü ve su altı savaş
gemilerine takılan silah sistemlerine ait atış ve komuta kontrol sistemleri.
ğ) Askerî amaçlı uzay sistemleri:
1) Askerî
amaçlı olan uzay araçları (uydular dahil), uydu sistemleri,
hareketli/taşınabilir/sabit uydu yeryüzü terminalleri ile bu sistemlere ait her
türlü uzay ve yer teçhizatı (Askerî maksatlı olan uzay araçlarını fırlatıcı
araçlar ve yörünge altı araçları, Uzay Gözlem Sistemleri, Roket-fırlatma
rampaları ve kuleleri, alıcı cihazı bulunan verici cihazlar, uydu radyolink
alıcı ve verici antenleri).
2) Askerî
amaçlı uydularda keşif, gözetleme, karıştırma, haberleşme sevk ve güdüm
amacıyla kullanılabilecek donanımları ve silah sistemleri.
h) Askerî keşif, gözetleme ve tespit
sensörler, coğrafi konum belirleme ve seyrüsefer sistemleri:
1) Askerî
amaçlı kullanılabilecek Ataletsel Seyrüsefer Sistemleri (INS) ile emniyetli
(kriptolu) Küresel Konumlama Sistemleri (GPS, GNSS, GLONAS vb.) cihazları ile
diğer koordinat belirleme yer ve yön tespit cihazları.
2) Askerî
amaçlı Termal IR (Kızılötesi) ve lazer özellikli nişan tevcih, atış kontrol ve
gözetleme alet ve cihazları (Askerî maksatlı teleskopik dürbün, teleskop,
periskop, dürbün, Askerî maksatlı termal kameralar).
3) Askerî
amaçla kullanılan patlayıcı madde tespit sistemleri ve mayın detektörleri.
4) Askerî
amaçlı lazer işaretleme cihazları, lazer noktalayıcılar, lazer algılama ikaz
sistemleri ve lazer hedef tespit sistemleri.
5)
Askerî amaçlı gece görüş cihazları ile gece görüş dürbün ve cihazlarında
kullanılan Askerî amaçlı görüntü yoğunlaştırıcı tüpler, detektörler ve
detektörlerin okuma devreleri.
6) Özel
olarak Askeri kullanım için tasarlanmış görüntü işleme ve kayıt teçhizatları,
kızılötesi veya termal görüntüleme teçhizatları, görüntüleme radarı sensör
teçhizatı ve bu teçhizatlar için karşı tedbir sistemleri.
7) Askerî
kullanım amacıyla özel olarak tasarlanmış atış kontrol ve bununla bağlantılı
erken uyarı ve ikaz sistemleri ile bunlarla bağlantılı sistemler (Hedef tespiti,
tanımlaması, mesafe ölçücü, gözetleme ve takip sistemleri, tespit, veri
toplama, tanıma veya teşhis etme gereçleri ve sensör entegre edilmiş gereçler).
ı) Diğer Askerî malzeme ve
cihazlar:
1) Gece
görüş dürbünü ve termal kamera ile görünmeyen (görülemeyen) kumaş/ağ,
elektromanyetik frekans ve radyasyondan koruma kumaşları, anti-radyasyon kumaş,
iletken kumaşlar.
2)
Askerî amaçlı olarak kullanılan görünmezlik teknolojileri (Radar Soğurucu
Malzemeler, Radar Soğurucu Yapılar, Radar Kesit Alanı Tahmin Yazılım Kodları,
Infrared/Gözle Görülür/Akustik/Manyetik İz Azaltıcı Malzeme ve Teknikler ile
her türlü İz Tahmini Yazılım Kodları).
3) Askeri
sistemler ve personel için balistik koruma sağlamak üzere özel olarak
tasarlanmış lik veya lik olmayan yapılar (NIJ veya benzer milli
standartlar kapsamında seviye III ve üzeri balistik koruma sağlayan yapılar).
4) Askerî
standart veya benzer milli standartlara uygun olarak balistik koruma sağlamak
üzere üretilmiş miğfer ve miğfer için özel olarak tasarlanmış miğfer kapakları
ve iç başlıklar.
5)
Yukarıda belirtilen namlulu silahlarda kullanılan her türlü mühimmat ve mühimmat
ana parçaların üretimi amacıyla özel olarak tasarlanmış kovan üretim tezgahı,
mermi üretim tezgahı, kapsül imla tezgahı ile fişek dolum/imla tezgahları ve
benzeri.
6)
Yivli-setli silahların namlularına yiv-set açmak için özel olarak tasarlanmış
tezgahlar.
i) Açıklamalar:
1)
Yukarıda belirtilen sistemlerde yer alan sivil amaçlı kullanıma uygun
yazılımlar ve genel imalât malzemeleri (civata, somun, vida, conta, o-ring,
boya, bağlama amaçlı kullanılan bracket/fitting ve benzeri), ticari maksatlı
tedarik edilebilen bilgisayar donanımları Kontrole Tabi Liste kapsamında
değildir.
2)
Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer harp maddeleri/silahlarının ithalatı,
ihracatı ve üretimi Türkiye`nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler gereği
yasaklanmıştır.
3) Hem
askerî hem de sivil amaçlı kullanılan malzemeler “Çift Kullanımlı Malzeme”
olarak adlandırılır. 2/12/2003 tarih ve 25304 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan
2003/12 sayılı “Çift Kullanımlı ve Hassas Maddelerin İhracatına İlişkin Tebliğ”
kapsamında olanların ihracatı adı geçen tebliğ hükümleri uyarınca, Çift
Kullanımlı Malzeme ve Teknolojilerin ithalatına yönelik işlemler “İthalat
Tebliği” çerçevesinde Ticaret Bakanlığı sorumluluğunda yürütülür.
4)
Firmalar tarafından ihracatı/ithalatı yapılacak malzemenin Askerî veya sivil
amaçlı olup olmadığı Gümrük Beyannamesine yazılır.
5)
Herhangi bir malzemenin bu liste kapsamında olup olmadığına yönelik tereddüte
düşülen hususlarda Milli Savunma Bakanlığının kararı esastır.
MADDE 2 - (1) Bu Liste yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 3 - (1) Bu Liste hükümlerini Milli
Savunma Bakanı yürütür.