ÇEVRENİN KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL
ALTINDA TUTULAN
KİMYASALLARIN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/6)
Ticaret Bakanlığından:
31.12.2023 Tarih ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğ, Ek-1 ve Ek-2’deki listede yer alan maddelerin
ithalatında çevrenin korunması yönünden uygunluk denetimine ilişkin usul ve
esasları düzenler.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesi, 14/9/2022 tarihli ve 6038
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararı, 6/6/1990 tarihli ve 3655, 3656 sayılı Kanunlar ile onaylanmaları uygun
bulunan ve 90/733 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan Ozon Tabakasının
Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi ve Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair
Montreal Protokolü, 4/3/2021 tarihli ve 7295 sayılı Kanun ile onaylanması uygun
bulunan Yirmi Sekizinci Taraflar Toplantısında Üzerinde Mutabakata Varılan
Montreal Protokolüne Yönelik Değişiklik (Kigali Değişikliği-2016), 7/4/2017
tarihli ve 30031 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ozon Tabakasını İncelten
Maddelere İlişkin Yönetmelik, 29/6/2022 tarihli ve 31881 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Florlu Sera Gazlarına İlişkin Yönetmelik ve 16/8/2023 tarihli ve
32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler
Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Faaliyet Raporları Veri Tabanı (FARAVET): Florlu sera gazları veya diğer
florlu maddeleri ürün veya ekipman içerisinde veya dökme eşya olarak ithal
eden, ihraç eden ya da bu gazları veya maddeleri kullanan, geri kazanan, geri
dönüştüren, ıslah eden veya imha eden işletmeler tarafından sunulan yıllık
raporları, kota tahsisi ve lisans modülünü içeren elektronik veri tabanını,
c) Geri dönüşüm: Geri kazanılan florlu sera gazlarının veya diğer florlu
maddelerin filtre etme ya da susuzlaştırma gibi temel temizlik işlemlerini
takiben tekrar kullanımını,
ç) Geri kazanım: Bakım veya servis sırasında veya ürün ya da ekipmanın
bertaraf edilmesinden önce ürün, kap veya ekipmandan florlu sera gazlarının
veya diğer florlu maddelerin toplanması ve depolanmasını,
d) GTİP: Eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunu,
e) GTP : Eşyanın gümrük tarife pozisyonunu,
f) Hidroflorokarbonlar: Ek-2’nin birinci bölümünde listelenen maddeleri
ve/veya bu maddelerden en az birini içeren Ek-2’nin beşinci bölümünde yer alan
karışımları,
g) Islah: Geri kazanılan florlu sera gazlarının veya diğer florlu
maddelerin kullanım amacı göz önünde bulundurularak saf madde performans
standardına geri döndürülmesi için işlenmesini ve işlevsellik niteliğinin
yükseltilmesini,
ğ) OTİM: Ozon tabakasını incelten maddeleri,
h) TPS: Tek Pencere Sistemini,
ı) Yıllık ülke kotası: Belirli bir takvim yılında ülkeye ithal edilmesine
izin verilen maksimum hidroflorokarbonun ton CO2 eşdeğeri cinsinden maksimum
miktarını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
OTİM İthalat İşlemleri
İthali yasak OTİM’ler
MADDE 4- (1) Ek-1’deki listede yer alan maddelerin Serbest Dolaşıma Giriş
Rejimi, Dahilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi ve Geçici
İthalat Rejimi kapsamında ithalatı yasaktır. Ancak bu Tebliğde ithaline izin verilen
eşya, mezkûr yasak kapsamı dışındadır.
İthali kontrole tabi OTİM’ler
MADDE 5- (1) Ek-1’deki listede yer alan 2903.71.00.00.00 GTİP’li
“klorodiflorometan”ın ithalatı yalnızca;
a) 1/1/2015 tarihinden önce piyasaya arz edilmiş eşyalar için servis amaçlı
olarak ya da,
b) Evsel havalandırma sistemleri için Ozon Tabakasını İncelten Maddelere
Dair Montreal Protokolünün 5 inci maddesi kapsamındaki ülkelere ihracat amaçlı
üretiminde ihtiyaç duyulan miktar kadar,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının izni ile yapılır.
(2) Ek-1’deki listede yer alan kimyasallardan aşağıdaki tabloda
belirtilenlerin ithalatı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının
izni ile ve yalnızca; laboratuvar amaçlı veya zorunlu kullanım amaçlı olarak
Ek-5’te belirtilen hususlar dikkate alınarak ya da Ek-6’da yer alan halonun
kritik kullanım alanları için yapılır:
GTİP
|
MADDE İSMİ
|
2903.14.00.00.00
|
Karbon tetraklorür
|
2903.19.00.00.19
|
Diğerleri (yalnız 1,1,1-Trikloroetan (metilkloroform))
|
2903.76.10.00.00
|
Bromoklorodiflorometan (Halon-1211)
|
2903.76.20.00.00
|
Bromotriflorometan (Halon-1301)
|
2903.76.90.00.00
|
Dibromotetrafloroetanlar (Halon-2402)
|
2903.77.60.00.00
|
Trikloroflorometan,
Diklorodiflorometan, Triklorotrifloroetanlar
Diklorotetrafloroetanlar
ve Kloropentafloroetan
|
2903.77.90.00.00
|
Diğerleri
|
2903.79.30.00.59
|
Diğerleri
|
(3) 2903.76.10.00.00 ve 2903.76.20.00.00 GTİP’li kimyasalı içeren 8424.10
GTP’de yer alan eşyaların, Ek-6’da yer alan halonun kritik kullanım
alanlarındaki ithalatları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının
izni ile yapılır.
Uygunluk denetimi ve belgelendirme
MADDE 6- (1) 5 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen
kimyasalların ithalatında, bu kimyasalların çevrenin korunması yönünden
uygunluğu OTİM Kontrol Belgesi (Ek-3) ile belgelenir.
(2) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, gerekli gördüğü
takdirde, gümrük beyannamesinin tescili öncesinde uluslararası gözetim
şirketlerinden veya resmî kuruluşlardan denetim isteyebilir.
(3) 5 inci maddenin birinci fıkrası çerçevesindeki ithalatlarda ithalatçı,
kimyasal maddenin ithalatından son kullanım ve ihracat aşamasına kadar olan
süreci Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Ozon Tabakasını
İncelten Madde (OTİM) Takip Sistemine girer.
(4) 5 inci maddenin ikinci fıkrası çerçevesindeki ithalatlarda Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının OTİM Takip Sistemine giriş
yapılmaz.
Çevrenin korunması yönünden kontrol altında tutulan kimyasal madde servis
amaçlı ve üretim amaçlı ithalatçı kayıt belgeleri
MADDE 7- (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen
“klorodiflorometan”ın ithalatı için alınan tüm OTİM Kontrol Belgelerinde
geçerli olmak üzere, öncelikle Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında
Tutulan Kimyasal Madde Servis Amaçlı İthalatçı Kayıt Belgesi ve Çevrenin
Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Kimyasal Madde Üretim Amaçlı
İthalatçı Kayıt Belgesi ve numarası alınması gereklidir. Bu belgeleri almak
için ithalatçı firma tarafından;
a) Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi veya Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil
Gazetesi (oda kaydı) (ana faaliyet konusu/meslek dalı iklimlendirme ve soğutma
olan, ilgili kurumlardan veya noterden onaylı),
b) Vergi levhası (ilgili kurumlardan veya noterden onaylı),
c) İmza sirküleri (noter onaylı),
ç) Taahhütname (Ek-4),
d) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının OTİM Takip
Sisteminde yer alan Kayıt Talep Yazısı,
e) Üzerinde firmanın açık ismi ve “OTİM servis amaçlı veya üretim amaçlı
İthalatçı Kayıt Belgesi” ifadesi bulunan, servis amaçlı veya üretim amaçlı
İthalatçı Kayıt Belgesi ücretinin yatırıldığına dair banka dekontunun aslı,
ile birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına müracaat
edilir.
(2) Kamu kuruluşları, üniversiteler ve özel kanunlarla kurulmuş kamu tüzel
kişiliğine sahip olan ve odalara kayıt zorunluluğu bulunmayan ithalatçılardan
sicil gazetesi ve vergi levhası istenmez.
OTİM Kontrol belgesi
MADDE 8- (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasındaki “klorodiflorometan”ın
ithalatında OTİM Kontrol Belgesi, Tek Pencere Sistemi üzerinden e-belge olarak
düzenlenir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen OTİM Kontrol Belgesinin alınabilmesi için;
a) OTİM Kontrol Belgesi formu (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı kayıtları için gerekli bir nüsha),
b) Orijinal proforma fatura ve noter tasdikli tercümesi (üzerinde tarih ve
numarası, malın menşei, GTİP’i, kilogram cinsinden miktarı, toplam değeri,
yetkili isim, ıslak imza ve firma kaşesi bulunması gerekir.),
c) Orijinal analiz belgesi ve noter tasdikli tercümesi (üzerinde proforma
fatura tarih ve numarası, madde miktarı, bileşim oranları ve her bir bileşenin
saflık değerinin açıkça yazılması ve yetkili isim, ıslak imza ve firma kaşesi
bulunması gerekir.),
ç) Orijinal etiket (sticker şeklinde olup aslı üzerinde üretici firma ismi
veya logosu, CAS numarası ve kimyasal maddenin açık ismi, Türkçe uyarılar
bölümü, yetkili isim, ıslak imza ve firma kaşesi bulunması gerekir.),
d) Servis amaçlı ithal edilecek madde başvurularında Bakanlıktan (İthalat
Genel Müdürlüğü) fiziksel veya elektronik olarak alınacak İthal Lisansı,
e) Üretim amaçlı ithal edilecek madde başvurularında Kapasite Raporu,
ile birlikte malların ihracatçı ülkede çıkış işlemleri tamamlanmadan önce
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına başvurulur.
(3) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kimyasalların ithalatında
OTİM Kontrol Belgesi alınabilmesi için;
a) OTİM Kontrol Belgesi formu (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı kayıtları için gerekli bir nüsha),
b) Orijinal proforma fatura ve noter tasdikli tercümesi (üzerinde tarih ve
numarası, malın menşei, GTİP’i, kilogram cinsinden miktarı, toplam değeri,
yetkili isim, ıslak imza ve firma kaşesi bulunması gerekir.),
c) Orijinal analiz belgesi ve noter tasdikli tercümesi (üzerinde proforma
fatura tarih ve numarası, madde miktarı, bileşim oranları ve her bir bileşenin
saflık değerinin açıkça yazılması ve yetkili isim, ıslak imza ve firma kaşesi
bulunması gerekir.),
ile birlikte malların ihracatçı ülkede çıkış işlemleri tamamlanmadan önce
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına başvurulur.
OTİM Kontrol belgesinin süresi
MADDE 9- (1) 5 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen kimyasallar
için verilen OTİM Kontrol Belgesi, düzenlendiği tarihten takvim yılı sonuna
kadar geçerlidir, bu süre değiştirilemez.
(2) Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Kimyasal Madde
Servis Amaçlı İthalatçı Kayıt Belgesi ve Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol
Altında Tutulan Kimyasal Madde Üretim Amaçlı İthalatçı Kayıt Belgesinin
geçerlilik süresi üç yıldır.
OTİM Kontrol belgesinin iadesi
MADDE 10- (1) OTİM Kontrol Belgesi alan ithalatçılar;
a) OTİM Kontrol Belgesinin geçerlilik süresi içerisinde belge kapsamı
kimyasalın ithalatının gerçekleştirilememesi halinde 5 inci maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında alınan İthal Lisansının ilgili firmanın
yetkililerince onaylanmış bir suretini,
b) OTİM Kontrol Belgesinin geçerlilik süresi içerisinde belge kapsamı
kimyasalın tamamının veya bir kısmının ithalatının gerçekleşmesi halinde,
ihracatçı tarafından verilen faturanın ithalatçı tarafından onaylı bir nüshası,
gümrük beyannamesinin usulüne uygun olarak onaylanmış sureti ve 5 inci maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında alınan İthal Lisansının ilgili firma
yetkililerince onaylanmış bir suretini,
OTİM Kontrol Belgesinin geçerlilik süresinin bitmesini müteakip otuz gün
içerisinde, talep edilen bilgi ve belgelerle birlikte Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığına iletmekle yükümlüdürler. Müteakip OTİM Kontrol
Belgesi talepleri, yükümlülüklerin tam olarak yerine getirilmesi ve Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca uygun görülmesi halinde
değerlendirmeye alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Florlu Sera Gazları İthalat İşlemleri
İthali yasak florlu sera gazları
MADDE 11- (1) Ek-2’de yer alan maddeleri, tek kullanımlık basınçlı kaplar
içerisinde ithal etmek, laboratuvar amaçlı kullanım için olanlar hariç
yasaktır.
İthali kontrole tabi florlu sera gazları
MADDE 12- (1) Ek-2’nin birinci ve beşinci bölümlerinde yer alan maddelerin saf
halde, kullanılmış, geri dönüştürülmüş veya ıslah edilmiş şekilde dökme halde
kap içerisinde ithalatında, bu maddelerin çevrenin korunması yönünden
uygunluğu, FARAVET sistemi üzerinden 13 üncü madde kapsamında e-belge olarak
düzenlenen Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi ile belgelenir.
(2) Ek-2’de yer alan maddelerin tek kullanımlık basınçlı kap içerisinde
laboratuvar amaçlı ithalatında FARAVET’e giriş yapılmaz. Bu maddelerin
ithalatında ithalatçı, aşağıdaki belgeler ile Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığına başvurur:
a) Ek-7’de yer alan Kontrol Belgesi (2 adet).
b) Proforma fatura aslı, noter tasdikli tercümesi ve fotokopileri (proforma
fatura üzerinde; malın menşei, GTİP kodu, eşyanın kilogram cinsinden miktarı,
ihracatçı firma kaşesi ve firma yetkilisinin ıslak imzası yer alır).
c) Analiz sertifikasının aslı, noter tasdikli tercümesi ve fotokopileri
(analiz sertifikasının üzerinde; müracaatta kullanılan proforma fatura tarih ve
numarası, üretici firma kaşesi ve imza sirkülerinde yer alan yetkili kişinin
ıslak imzası yer alır).
ç) Kontrol Belgesi ücretinin yatırıldığına dair banka dekontu.
(3) Ek-2’de yer alan 3827.69.00.00.12 GTİP’li maddenin ithalatında Kontrol
Belgesi aranmaz.
(4) Tek kullanımlık basınçlı kap içerisinde laboratuvar amaçlı ithal
edilenler hariç olmak üzere, Ek-2’nin birinci ve beşinci bölümlerinde yer alan
maddelerin ithalatı kotaya tabidir. Kota, yıllık ülke kotası kapsamında Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilir.
Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi
MADDE 13- (1) Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi, başvuru sırasında Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına sunulan fatura kapsamı eşyanın
ithalatı dışında kullanılamaz.
(2) Hidroflorokarbon Kontrol Belgesinin düzenlenmesi ve kapatılmasına
ilişkin usul ve esaslar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
tarafından belirlenir.
(3) Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi devredilemez.
(4) Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi, gümrük beyannamesinin tescilinde
ilgili gümrük idaresince aranır.
(5) Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi birden fazla beyanname için
kullanılamaz. Birden fazla kimyasalın tek beyannamede yer alması halinde, aynı
Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi ile ithalatı mümkündür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Gümrük işlemleri
MADDE 14- (1) 5 inci maddenin birinci ve ikinci fıkraları ile Ek-2’de yer alan
maddelerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi, Dâhilde İşleme Rejimi, Gümrük
Kontrolü Altında İşleme Rejimi ve Geçici İthalat Rejimine tabi tutulması
halinde, OTİM Kontrol Belgesi veya Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi, gümrük
beyannamesinin tescili sırasında ilgili gümrük idaresince aranır.
Uygulamaya ilişkin önlemler
MADDE 15- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya
ve düzenleme yapmaya Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel
Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 16- (1) 31/12/2022 tarihli ve 32060 dördüncü mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan
Kimyasalların İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2023/6)
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ek
İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231231M4-6-1.pdf