ÇEVRENİN
KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN
METAL
HURDALARIN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN
GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/23)
Ticaret
Bakanlığından: 31.12.2023 tarih ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, serbest bölgeler dahil Türkiye
gümrük bölgesine girecek Ek-1’deki listede yer alan metal hurdalara ilişkin
usul ve esasları düzenlemek ve Türkiye gümrük bölgesine girişi yasak olan metal
hurdaları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, serbest bölgeler dahil Türkiye gümrük
bölgesine girecek Ek-1’deki listede yer alan metal hurdalar ile Ek-2’deki
listede yer alan ithali yasak olan metal hurdalara ilişkin usul ve esasları
kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine, 14/9/2022 tarihli
ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler
Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
İthalata ilişkin usul ve esaslar
MADDE 4- (1) Ek-1’deki listede yer alan metal
hurdaları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından Metal Hurda
İthalatçı Belgesi almış olmak kaydıyla; metal hurdayı ergiterek işlem yapan
veya metal hurdayı parçalamak ve boyutlarını küçültmek suretiyle kalitesini ve
yoğunluğunu arttırmak üzere ön işlem uygulayan ve bu amaçlarla Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya
Çevre İzin ve Lisans Belgesine sahip sanayiciler ithal edebilirler.
(2) Birinci fıkrada belirtilen
ithalatçıların, Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından yapılacak değerlendirme
neticesinde radyasyon ölçüm sistemine (radyasyon kontrolü için uygun ve kalibre
edilmiş sabit ve portatif radyasyon ölçüm cihazlarına ve ilgili diğer donanıma)
ve radyasyondan korunma konusunda eğitim almış personele sahip olduğunun
belirlenmesi gerekmektedir. Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından, firma
tesislerindeki radyasyon ölçüm sistemlerine ilişkin yapılan değerlendirme
sonucu görülecek eksiklikler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına
bildirilir.
(3) Bu Tebliğe istinaden Çevre, Şehircilik
ve İklim Değişikliği Bakanlığınca düzenlenen Metal Hurda İthalatçı Belgesi,
verildiği tarihten itibaren iki yıl geçerlidir. Metal Hurda İthalatçı Belgesi
alan sanayicilerin listesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının
internet sayfasında ilan edilir.
(4) Ek-2’deki listede yer alan metal
hurdaların serbest bölgeler dahil Türkiye gümrük bölgesine girişi yasaktır.
Ancak 28/12/1993 tarihli ve 3957 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan
Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi Taşınımının ve Bertarafının Kontrolüne
İlişkin Basel Sözleşmesinin ilgili hükümleri gereği, Ek-2’de yer alan metal
hurdaların ülkemiz gümrük bölgesinden transit geçişinde Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığından alınacak İzin Yazısı ilgili sınır giriş gümrük
idaresine ibraz edilir.
İthalatçının sorumluluğu
MADDE 5- (1) Ek-1’deki listede yer alan metal
hurdaların dağılmayan katı formda bulunması, ithali yasak tehlikeli madde ve
atıklarla karıştırılmaması ve kontamine olmaması gerekir.
(2) Ek-1’deki listede yer alan metal
hurdaların içerisinde top, havan, roket mermileri veya diğer patlayıcı askeri
mühimmat bulunması halinde gerekli tedbirler ithalatçı tarafından alınır.
(3) İthalatçı, bu Tebliğde belirtilen
hükümlere uymak, doğru beyanda bulunmak ve gerekli tedbirleri almaktan
sorumludur.
Serbest bölgede oluşan metal hurdalar
MADDE 6- (1) Serbest bölgelerdeki faaliyetler sonucu ortaya
çıkan, Ek-1 ve Ek-2’deki listelerde yer alan metal hurdaların ithalatına,
hurdaya ön işlem uygulanması, hurdanın geri kazanımı ve/veya bertarafı için
serbest bölgede uygun tesis bulunmaması veya metal hurda üreticisi firmanın
hurdayı bu tesislere vermemesi durumunda, metal hurdayı üreten veya serbest
bölgede metal hurdaya ön işlem uygulayan veya geri kazanım ve benzeri yapan
firmanın talebi üzerine, 10/3/1993 tarihli ve 21520 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliğine göre oluşturulan Atık
Komisyonu hurdanın;
a) Metal hurdayı ergiterek işlem yapan
veya metal hurdaya ön işlem uygulayan ve bu amaçlarla Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığınca ilgili yönetmelikler gereğince verilmiş olan
belge veya yazılardan birine (Geçici Faaliyet Belgesi, Çevre İzin ve Lisans
Belgesi veya Yan Ürün/Alternatif Hammadde Onay Yazısı) sahip sanayi tesislerine
veya,
b) Metal hurdaya işlem uyguladıktan sonra
metal hurdayı ergiterek işlem yapan ve bu amaçla Çevre, Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans
Belgesi alan sanayi tesislerine veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi almış
sanayi tesislerine verilmesi şartıyla Tehlikesiz Atık Toplama-Ayırma İzin
Belgesine sahip metal hurda alımı yapan firmalara,
verilmesi ve bunun Komisyona
belgelendirilmesi koşulu ile izin verir. Serbest bölgelerden metal hurda
çıkışında Metal Hurda İthalatçı Belgesi alınması zorunlu değildir.
(2) Atık Komisyonunun kararı uyarınca
serbest bölgeden çıkartılan metal hurdalara ilişkin bilgiler altı aylık
raporlar halinde düzenli olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığına gönderilir. Bu süre içinde herhangi bir işlem yapılmamışsa, buna
ilişkin yazı gönderilir.
Metal hurdalara ilişkin özel hususlar
MADDE 7- (1) Ek-1’deki listede yer alan metal hurdaların
Türkiye gümrük bölgesine girişinin yapılacağı sınır gümrük kapıları Ticaret
Bakanlığı tarafından tespit edilir. Tespit edilen deniz sınır gümrük kapıları
dışında kalan, Ticaret Bakanlığından izin ve Nükleer Düzenleme Kurumundan uygun
görüş alınan, özel liman veya iskelelerin radyasyon kontrolüne ilişkin gerekli
altyapıyı haiz terminallerinden, Ek-1’deki listede yer alan metal hurdaların
Türkiye gümrük bölgesine giriş işlemleri yapılabilir. Metal hurdaların gümrük
bölgesine giriş işlemlerinde yapılan radyasyon kontrolü için 12/8/2022 tarihli
ve 31921 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ulusal Radyasyon İzleme ve Radyasyon
Kontrolü Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
İstisnai durumlar
MADDE 8- (1) Ekonomik etkili gümrük rejimleri
kapsamında Türkiye gümrük bölgesine gelen bir eşyanın herhangi bir işçilik,
işleme, kullanım veya bekleme sonucu kısmen veya tamamen Ek-1 ve Ek-2’deki
listelerde yer alan metal hurdaya dönüşmesi ve Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine
tabi tutulması halinde, çevre katkı payı alınmak şartıyla; Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve
Lisans Belgesine sahip sanayicilere verilmek kaydıyla Metal Hurda İthalatçı
Belgesi aranmaz.
(2) Hariçte İşleme Rejimi Kararı
kapsamında ihraç edilen ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin
Ek-1 ve Ek-2’deki listede yer alması halinde, çevre katkı payı alınmak
şartıyla; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından Geçici Faaliyet
Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesine sahip sanayicilere verilmek
kaydıyla bu ürünlerin ithalatında Metal Hurda İthalatçı Belgesi aranmaz.
Denetim
MADDE 9- (1) İthalatçıların bu Tebliğ kapsamında yapacakları
işlem ve faaliyetlerin bu Tebliğe ve çevre mevzuatına uygun olup olmadığı
ilgili gümrük idaresinin bulunduğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl
Müdürlüğü tarafından denetlenir.
Yaptırımlar
MADDE 10- (1) Bu Tebliğin hükümlerine aykırı
hareket eden ithalatçılara 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu,
27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve dış ticaret mevzuatının
ilgili hükümleri uygulanır.
(2) Metal Hurda İthalatçı Belgesine sahip
olmayan firmalarca ithalat yapıldığının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığınca veya Ticaret Bakanlığınca ya da başka bir şekilde sonradan tespiti
durumunda birinci fıkra hükmü uygulanır.
(3) İthalata konu metal hurdanın ithalinin
yasak olduğunun gümrük işlemleri sırasında tespiti halinde, her tür cezai hüküm
saklı kalmak kaydıyla, Türkiye’nin uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan
hakları doğrultusunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının gözetim
ve denetiminde gerekli işlemler yapılır.
(4) 8 inci madde kapsamında serbest
dolaşıma giren eşyanın Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin Lisans Belgesine
sahip tesislere verilmediğinin tespiti halinde çevre mevzuatında öngörülen
yaptırımlar uygulanır.
Uygulamaya ilişkin önlemler
MADDE 11- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda
uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Ticaret Bakanlığı Ürün
Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 12- (1) 31/12/2022 tarihli ve 32060
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevrenin Korunması Yönünden
Kontrol Altında Tutulan Metal Hurdaların İthalat Denetimi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2023/23) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 12 nci maddeyle yürürlükten
kaldırılan Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Metal Hurdaların
İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2023/23) kapsamında
alınan Metal Hurda İthalatçı Belgeleri süreleri dolana kadar geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 13- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 14- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231231M4-22-1.pdf