BAZI TARIM
ÜRÜNLERİNİN İHRACATINDA VE
İTHALATINDA
TİCARİ KALİTE DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN
GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/21)
Ticaret
Bakanlığından: 31.12.2023 Tarih ve 32416 4. Mükerrer sayılı R.G.
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı; Ek-1 ve Ek-2’de belirtilen ihracata
ve ithalata konu ürünlerden gerekli görülenlerin ticari kalite yönünden
uygunluğunun gerektiğinde risk analizi esaslı olarak denetlenmesine ilişkin
usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, Ek-1 ve Ek-2’de yer alan;
a) İhracat Rejimi ile Dahilde İşleme
Rejimine tâbi tutulmak istenen ürünlerin ihracatında,
b) Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi ile
Dahilde İşleme Rejimine tâbi tutulmak istenen ürünlerin ithalatında,
Denetim Birimlerince yapılacak ticari
kalite denetimlerini kapsar.
(2) Bu Tebliğ gıda güvenliği kontrollerini
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine, 14/9/2022 tarihli
ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler
Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
b) Bakanlık laboratuvarı: Bakanlığın Bölge
Müdürlüklerine bağlı laboratuvarları,
c) Bölge Müdürlüğü: Bakanlığın Bölge
Müdürlükleri arasından Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS)’nde
ilan edilenleri,
ç) Denetim Birimi: Bakanlığın Bölge
Müdürlüklerine bağlı ticari kalite denetimlerinden sorumlu Ürün Güvenliği
Denetimleri Müdürlüklerini ve Ürün Güvenliği Denetimleri Servislerini,
d) Fiili denetim: Fiziki muayene ve/veya
laboratuvar analizini,
e) Firma: Bu Tebliğ kapsamındaki
faaliyetlere konu olan, kamu kurumları dâhil, tüm gerçek ve tüzel kişiler ile
bunların temsilcilerini,
f) Genel Müdür: Ürün Güvenliği ve Denetimi
Genel Müdürünü,
g) Genel Müdürlük: Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğünü,
ğ) Kapsam dışı: Gümrük Tarife İstatistik
Pozisyonu olarak Ek-1 ve Ek-2’de belirtilmekle birlikte söz konusu eklerde yer
alan teknik düzenlemeler kapsamına girmeyen ürünleri,
h) TAREKS: Ürün güvenliği ve teknik
düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin
elektronik ortamda ve risk analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan
internet tabanlı uygulamayı,
ı ) Teknik düzenleme: Ticari kalite
denetimine tabi ürünlerin uygun olması gereken ve Ek-1 ile Ek-2`de yer alan
düzenlemeleri,
i) Ticari kalite denetimi: İhracat ve
ithalata konu ürünlerin ilgili teknik düzenlemelere uygunluğunun risk analizine
göre seçici ve yeterli düzeyde olacak biçimde yapılan denetimini,
j) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
k) Ticaret Denetmeni: İhracatta ve
ithalatta ticari kalite denetimlerini yürütme yetkisini haiz, denetime konu
ürünlerin ilgili teknik düzenlemelerine ilişkin bilgiye sahip denetmen ve
denetmen yardımcılarından oluşan personeli,
l) Yetkilendirilmiş laboratuvar: Genel
Müdürlük tarafından, ürünün ilgili teknik düzenlemesinde öngörülen fiziksel ve
kimyasal analizleri yapmak üzere yetkilendirilen Bakanlık laboratuvarları
dışındaki kamu veya özel sektör laboratuvarlarını,
ifade eder.
Firma veri tabanı
MADDE 5- (1) Firma bilgilerini kayda alarak güncel tutmak
üzere Genel Müdürlük tarafından bir veri tabanı oluşturulur.
(2) Veri tabanında kayıtlı tüm bilgiler
ticari kalite denetimleri ile ilgili işlemlerde değerlendirilir.
(3) Firmalar veri tabanının oluşturulması
ve güncellenmesi amacıyla gerekli tüm bilgileri Bakanlığa sağlamakla yükümlüdür.
Firma tanımlaması
MADDE 6- (1) Bu Tebliğ kapsamında faaliyet göstermek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi:
2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına işlem yapacak en az
bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
(2) Ticari kalite denetimlerine ilişkin
başvuru, denetim ve bildirimlere ilişkin işlemler TAREKS üzerinden yapılır.
Ticari kalite denetimleri
MADDE 7- (1) İhracata veya ithalata konu Ek-1 ve Ek-2’de yer
alan ürünlerden gerekli görülenlerin ticari kalite denetimleri, ürünlerin
ilgili teknik düzenlemelere uygunluğunun tespiti amacıyla, risk analizine göre
seçici ve yeterli düzeyde olacak biçimde Ticaret Denetmenleri tarafından
yapılır.
(2) Risk analizi için;
a) Ticari kalite denetimine tâbi ürünlerin
risk analizi esaslı olarak hangi sıklıkta denetime tâbi tutulacağının
belirlenmesi amacıyla, bu ürünleri ihraç eden firmaların ilgili mevzuat
uyarınca Genel Müdürlük tarafından belirlenen sınıfları,
b) Ürünün niteliği, üretim dönemi, fiyatı,
hava şartları, işleme ve paketleme işlemleri, saklama şartları, taşıma aracı ve
ticareti yapılan partinin miktarı, ihraç, ithal veya menşe ülkesi,
c) Firmanın büyüklüğü ve ticaretteki payı,
üretim yelpazesi, saklama, paketleme, işleme gibi üretim tesisinin altyapısı ve
taşıma şartları ile ilgili gümrük mevzuatı uyarınca yetkilendirilmiş yükümlü
statüsüne sahip olması,
ç) Önceki denetimlerden elde edilen
uygunsuzluklar (geri çevirme ve ret işlemleri, geri gelen ürün bildirimleri ve
benzeri), diğer Bakanlıklardan alınan bilgiler, yurt dışından alınan geri
bildirimler, denetimin yapıldığı yerin özellikleri ve firma tarafından beyan
edilen bilgiler,
d) Ürünün uygunsuzluğunu gösterebilecek
diğer tüm bilgiler,
kullanılabilir.
Özel ve zorunlu durumlar
MADDE 8- (1) Genel Müdürlük, Ek-1 ve Ek-2’de yer alan teknik
düzenlemelere uymayan ürünlerin ihracatına, ithalatçının talebinin tevsiki
halinde, gerekli incelemeyi yaparak izin verebilir veya gerektiğinde bu teknik
düzenlemelerin uygulanmasına istisna getirebilir.
(2) Ülke ekonomisinin ve ihtiyaçlarının
gerektirdiği özel ve zorunlu durumları inceleyerek, ilgili teknik düzenlemelere
uygun olmayan ürünlerin ithalatına izin vermeye Genel Müdürlük yetkilidir.
(3) Birinci fıkra kapsamında ihraç edilen
ürünlerin geri gelmesi durumunda, aynı firma tarafından ilgili takvim yılı
içerisinde yeni izin başvurusu yapılamaz.
Risk Komisyonu
MADDE 9- (1) Risk analizine esas olacak kuralları belirlemek
üzere, en az 3 kişiden müteşekkil Risk Komisyonu oluşturulur. Başkanı Genel
Müdür veya Genel Müdür Yardımcısı olan Komisyona gerekli durumlarda Bakanlığın
ilgili birimlerinden ve diğer kamu kurumlarından katılım istenebilir.
(2) Komisyon, dörder aylık dönemler
itibarıyla yılda 3 kez olağan toplanarak risk kurallarını gözden geçirir ve
gerekli değişiklikleri yapar. Komisyon ihtiyaç duyulan durumlarda Genel
Müdürlüğün çağrısı üzerine ayrıca toplanabilir.
(3) Komisyon kararları gizli ve üyelerin
imzalarını içerecek şekilde yazılı olarak saklanır.
İhracatta parti numarası
MADDE 10- (1) Aynı araç içine konulan veya
aynı başvuru kapsamında kontrole sunulan tüm ürünler için ürün sayısına
bakılmaksızın tek parti numarası kullanılır.
(2) İhracatta parti numarası, TAREKS’te
her bir işletme için belirlenen numara ve denetimi yapan Denetim Biriminin kod
numarasının ardından 1’den başlayarak verilir ve aynı yıl içinde sadece bir kez
kullanılır (örneğin; TAREKS tarafından belirlenen numarası 012345678 olan
işletmenin 68 kod numaralı Denetim Birimine yıl içerisinde denetime sunduğu ilk
parti için 012345678-68-1 ve sonrakiler için sırasıyla 012345678-68-2,
012345678-68-3, …).
(3) TAREKS referans numarası ile bu
numaranın temsil ettiği ihracata konu ürün arasında gerekli bağlantıyı sağlamak
için, parti numarası ve ilgili diğer mevzuat uyarınca öngörülen diğer resmî
işaretler ambalajın üzerinde yer alır.
(4) Ambalajları üzerinde gereken parti
numarası ve diğer resmî işaretleme bilgileri bulunmayan ürünler ihraç edilemez.
(5) Denetim sonrasında kapatılmış
ambalajların sonradan açılmaları veya üzerlerindeki resmî işaretlerin
değiştirilmesi, ancak Ticaret Denetmeninin gözetiminde yapılabilir.
Denetim başvurusu
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ kapsamında bulunan
ürünlerin ihracatında ve ithalatında, Denetim Birimlerine yapılacak başvurular,
firma adına yetkilendirilen kullanıcılar tarafından Bakanlık internet
sayfasındaki “E-İmza Uygulamaları” bölümünde yer alan “E-İmza Uygulamalarına
Giriş” uygulamasını veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS üzerinden
gerçekleştirilir.
Fiili denetim
MADDE 12- (1) Başvuru üzerine, TAREKS
aracılığıyla gerçekleştirilecek risk analizi sonucunda fiili denetime tâbi
tutulmasına karar verilen ürünler, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler
Yönetmeliği, 7/2/1967 tarihli ve 6/7677 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan Türk Standartlarının Uygulanması Hakkında Tüzük veya ilgili
teknik düzenlemeler çerçevesinde denetime tâbi tutulur.
(2) Fiili denetim; duyusal inceleme,
tartma veya ölçme yoluyla muayene ve gerektiğinde fiziksel ve/veya kimyasal
analizler yapmak veya yaptırmak suretiyle yerine getirilir.
(3) Denetimlerde firma hazır bulunur.
Ticaret Denetmenleri, ürünleri denetime konu olan firmaya, istenmesini
beklemeksizin, kimlik kartlarını gösterir. Firma, denetim hizmetlerinin en iyi
şekilde yerine getirilebilmesi için görevlilere gerekli kolaylığı göstermekle
ve istenen tüm bilgi ve belgeleri sunmakla yükümlüdür.
(4) Denetimler, denetlemeye elverişli yere
en yakın Denetim Birimine TAREKS ile yapılan başvuru üzerine gerçekleştirilir.
Numune alımı
MADDE 13- (1) Ürünün fiziksel ve/veya kimyasal
analizinin gerektiği durumlarda, denetime tâbi ürünler için ilgili teknik
düzenlemelerde belirtilen miktarlarda numune alınır.
(2) Numuneler Ticaret Denetmeni ile firma tarafından
birlikte mühürlenir ve üzerlerine aynı şahısların imzalarını taşıyan Ek-3’te
yer alan Numune Kartı konulur. Firmanın talebi halinde fazladan alınan bir
numune firmaya teslim edilir.
(3) Numune alımı sonrasında, firmanın
Denetim Biriminde kalan numuneyi geri alma hakkı olduğu ve söz konusu numuneyi
geri alabileceği süre Ticaret Denetmenlerince firmaya bildirilir.
(4) Denetim sonunda alınan numuneler,
altmış günden fazla olmamak üzere, ürünün çeşidine göre tespit olunacak süreye
veya alıcı ile satıcı arasında anlaşmazlık çıktığında bunun giderilmesine kadar
saklanır. Bu sürenin sonundan itibaren on beş gün içinde firma numuneleri geri
alabilir.
(5) İthalatta ve geri gelen üründe numune
alımı sonrasında 2 nüsha tutanak düzenlenir. Düzenlenen tutanakların bir
nüshası firmaya teslim edilir, bir nüshası Denetim Biriminde saklanır.
Laboratuvar analizi
MADDE 14- (1) Alınan numuneler, Bakanlık
laboratuvarlarında ya da yetkilendirilmiş laboratuvarlarda analiz edilir. Ancak
firmanın tercihi doğrultusunda TÜRKAK tarafından TS-EN-ISO 17025 standardı
kapsamında akredite edilmiş laboratuvarlarda da gerekli analizler
yaptırılabilir.
(2) Laboratuvar, muayene ve deneyleri en
kısa zamanda yaparak analiz sonucunu bir raporla tespit eder.
(3) Analizin TÜRKAK tarafından akredite
edilmiş laboratuvarlarda yapılması halinde, Ek-4’te yer alan Laboratuvar
Taahhütname Formu ve ekli analiz belgeleri firma tarafından TAREKS`e elektronik
ortamda yüklenir. Birden fazla analizin yapıldığı durumda Bakanlık
laboratuvarları referans laboratuvar olarak kabul edilir.
(4) Bakanlık, gerekli görülmesi halinde,
bu Tebliğ kapsamı ürün ve ürün grupları için öngörülen kimyasal ve/veya
fiziksel analizleri yapmak üzere birinci fıkra kapsamında Bakanlık
laboratuvarları dışında laboratuvar yetkilendirebilir. Yetkilendirilmiş
laboratuvarlar için akreditasyon şartı aranmaz.
(5) Bu Tebliğin yayımı tarihinde
yetkilendirilmiş olan laboratuvarların yetkileri Genel Müdürlük tarafından
iptal edilmedikçe devam eder.
İhracatta denetim
MADDE 15- (1) İhracatta denetim, TAREKS`te
belirlenen denetim tarihi ve saatinden itibaren en geç yirmi dört saat
içerisinde depo, antrepo, liman veya işleme yerinden denetlemeye en elverişli
olanında yapılır. Nakil vasıtası üzerinde denetim yapılmaz.
(2) Üretim yerinden ihracat merkezlerine
gelen ürünlerin, denetim yapmaya elverişli ve olumsuz dış etkenlerden
etkilenmeyecek bir depoya indirilmiş ve uygun olarak işlenip, etiket ve
işaretlemelerinin yapılmış olması halinde denetimi gerçekleştirilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ürünün ilgili
teknik düzenlemelere uygun olduğunun belirlenmesi durumunda, TAREKS referans
numarası oluşturulur.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
tâbi tutulmasına gerek görülmeyen ürünlerin ihraç edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(5) Aşağıdaki durumlarda, Bakanlık
tarafından belirlenen ve aşağıda yer alan 23 haneli TAREKS referans numarası,
gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ihracatçı tarafından kaydedilir:
a) İlgili merci tarafından tevsik edilmek
kaydıyla, müteahhitler tarafından yurt dışında alınan inşaat, tesisat ve montaj
projeleri kapsamında işçilerin ihtiyacı olan ürünler için
18210099162013012727484.
b) Hariçte İşleme Rejimi ve Bedelsiz
İhracat kapsamı ürünler için 18210099172013012727484.
c) Kapsam dışı ürünler için
18210099182013012727484.
(6) Beşinci fıkra kapsamında ihraç edilmek
istenen ürünlerin ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 11
inci madde çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
İhraç partisinin geri çevrilmesi
MADDE 16- (1) Yapılan ihracat denetimi
sonucunda, ürünün kontrole hazır olmaması, ilgili teknik düzenlemelerde yer
alan toleransları aşması ve/veya mevzuatın diğer hükümlerine aykırı olduğunun
tespit edilmesi veya denetim için firmanın hazır bulunmaması durumlarında ürün
geri çevrilir.
(2) Geri çevrilen ürünün bir kısmı veya
tamamı firma tarafından ilgili teknik düzenlemelere uygun hale getirilebilir.
Uygun hale getirilen ürünler için yeniden denetim başvurusunun geri çevirme
işleminden en az on iki saat sonra yapılması gerekir.
İthalatta denetim
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki
denetimler 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası
çerçevesinde yapılır.
(2) TAREKS üzerinden gerçekleştirilen
başvuru sonrasında, Ek-5’te yer alan Başvuru Formu ve eki belgeler firma adına
yetkilendirilen kullanıcı tarafından başvuru tarihini takip eden en geç bir iş
günü içinde TAREKS’e elektronik ortamda yüklenir. TAREKS’e elektronik olarak
yüklenen bilgi ve belgeler, talep edilmesi halinde ilgili Denetim Birimine
sunulur. Firmanın önceden yazılı bildirimde bulunması durumunda, Denetim
Birimince ilave süre verilebilir.
(3) Firmaya tanınan süre içerisinde
istenilen belgelerin TAREKS’e elektronik ortamda yüklenmemesi ya da Denetim
Birimine iletilmemesi durumunda, denetim başvurusu iptal edilir.
(4) İthalat denetimine, TAREKS`te
belirlenen denetim tarihi ve saatinden itibaren en geç yirmi dört saat
içerisinde ilgili gümrük idaresinde başlanır.
(5) Fiili denetim sonucunda ürünlerin
ilgili teknik düzenlemelere uygun olduğunun belirlenmesi durumunda TAREKS
referans numarası oluşturulur.
(6) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin
Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılacak ithalatının fiili denetiminde ürünün
Dahilde İşleme İzin Belgesinde belirtilen vasıfları esas alınır.
(7) İhraç edildikten sonra geri gelen
ürünün ihraç edilen ürün olduğunun tespiti yeterlidir. Söz konusu tespit için,
fiziksel ve/veya kimyasal analiz gerektiren ürünlerden, ilgili teknik
düzenlemelerde belirtilen miktarda numune alınır.
(8) Risk analizi sonucunda fiili denetime
tâbi tutulmasına gerek görülmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(9) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak
beyan edilen ürünlerin ithalatında, 18210099192013012727484 olarak belirlenen
23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin
ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 11 inci madde
çerçevesinde denetim başvurusu yapılır.
İthal ürünün reddedilmesi
MADDE 18- (1) Yapılan ithalat denetimi
sonucunda, ürünün ilgili teknik düzenlemelere ya da mevzuatın diğer hükümlerine
aykırı olduğunun tespit edilmesi durumlarında ürün reddedilir. Bu durum, ilgili
gümrük idaresine yazıyla ayrıca bildirilir.
(2) Reddedilen ürünün bir kısmı veya
tamamı ret tarihinden itibaren otuz günü geçmemek üzere firma tarafından talep
edilen süre içinde ilgili teknik düzenlemeye uygun hale getirilebilir. Uygun
hale getirilen ürünler için yeniden denetim başvurusu yapılması gerekir.
Etiket ve işaretleme
MADDE 19- (1) Etiketleme ve/veya işaretlemede,
ürünün ilgili teknik düzenlemesinde belirtilen hükümler uygulanır. Söz konusu
mevzuatta düzenleme bulunmaması halinde etiketleme ve/veya işaretleme işlemi,
ürün ambalajı üzerinde olması gereken bilgilerin silinmeyecek ve yeknesak
biçimde ambalaj üzerine basılması veya ambalajın ayrılmaz bir parçası halinde
etiketlenmesi, ayrıca ambalajın bir kenarında okunaklı ve açık bir şekilde
görünmesi; bunun mümkün olmaması halinde ambalajların paletlenmesi ve söz
konusu bilgilerin paletin ayrılmaz bir parçası halinde etiketle, açık ve okunur
şekilde iliştirilmesi şeklinde yapılır.
(2) Etiket ve/veya işaretlemede yer alan
bilgiler Türkçe veya yabancı dillerde yazılabilir. İngilizce dışındaki yabancı
dillerde etiketleme ve/veya işaretleme yapılması halinde, etiket ve/veya
işaretlemede yer alan bilgilerin Türkçe tercümesi firma tarafından beyan
edilir.
(3) İthalat denetiminde, etiketleme
ve/veya işaretlemeye ilişkin olarak ürünlerin ilgili standardına karşılık gelen
uluslararası standart hükümleri uygulanabilir.
(4) İthalata konu ürünler için parti
numarası ve Türk standardı numarası aranmaz.
İkinci denetim
MADDE 20- (1) Denetim sonucu uygun olanlar
dâhil, denetlenmiş ürünler gerektiği takdirde ikinci kez denetlenebilir.
Denetim sonucuna itiraz
MADDE 21- (1) Firma, denetim sonucuna
sebepleriyle birlikte en geç iki iş günü içinde itiraz edebilir. İtiraz,
denetimi gerçekleştiren Denetim Biriminin bağlı olduğu Bölge Müdürlüğüne
yapılır.
Bilirkişi Heyeti
MADDE 22- (1) İtiraz üzerine, başvuruyu incelemek ve
düşüncesini bildirmek üzere üç kişilik Bilirkişi Heyeti Bölge Müdürlüğünce
teşkil edilir. Bölge Müdürü veya yardımcısının başkanlık edeceği Heyetin
üyeleri, itiraz konusu üründe yetkili Ticaret Denetmenlerinden oluşur.
(2) Bölge Müdürlüğünce gerekli görülmesi
halinde, itiraza konu ürünün ihracatını yapan İhracatçı Birlikleri üyesi bir ihracatçı
Bilirkişi Heyetine çağrılabilir.
(3) Başkan veya üyelerden biri, denetimin
sonucuna itiraz eden firmanın üst soy veya alt soy hısımlarından, karı veya
kocasından, dördüncü dereceye kadar civar veya sıhrî hısımlarından olduğu veya
ortağı veya beraber iş gördüğü kişi veya çalışanı bulunduğu takdirde, Heyete
katılamaz ve yeni üye seçilir.
(4) İtiraz konusu ürünün denetimini yapan
görevliler Heyette yer alamaz.
İtirazın değerlendirilmesi
MADDE 23- (1) Bilirkişi Heyeti, firmanın
itiraz başvurusu üzerine derhal toplanır ve anlaşmazlık konusunu ilgili teknik
düzenlemede yer alan hükümlere göre inceleyerek, gerekçeli raporunu en kısa
sürede ilgili Bölge Müdürlüğüne iletir.
(2) İtiraz konusu ürünlerden fiziksel
ve/veya kimyasal analiz gerektirenler için Bakanlık laboratuvarlarında ya da
Genel Müdürlüğün uygun göreceği laboratuvarlarda ikinci bir analiz yapılır. Söz
konusu analiz, varsa Denetim Biriminde bulunan şahit numune, Denetim Biriminde
şahit numune bulunmaması halinde ilk analizi yapan laboratuvardaki şahit numune
kullanılarak yapılır.
(3) İkinci analizin neticesi nihai karar
olarak kabul edilir ve Bilirkişi Heyeti raporunda bu analizin sonucu dikkate
alınır.
(4) Heyet raporu, denetim sonucunu
doğrularsa ürün geri çevrilir veya reddedilir, farklı sonuç olduğu takdirde,
Heyetin kararı esas alınır.
Denetim bilgilerinin gümrüklere beyanı
MADDE 24- (1) Ürünlerin ihraç veya ithal
edilebileceğine dair TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44
numaralı hanesine firma tarafından geçerlik süresi içinde kaydedilmesi
zorunludur. Aksi takdirde, ürünlerin ihracatına veya ithalatına izin verilmez.
(2) Ek-1/C kapsamı ürünler için TAREKS
referans numarasının yanı sıra, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen
Bitki Sağlık Sertifikasının tarihi ve seri numarasının da gümrük beyannamesinin
44 numaralı hanesine firma tarafından kaydedilmesi zorunludur. Aksi takdirde,
ürünlerin ihracatına izin verilmez.
(3) TAREKS referans numarası kapsamı ürüne
ilişkin Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu, firma ünvanı, vergi numarası ve
miktarı gibi bilgilerin söz konusu ürünlere ilişkin firma tarafından gümrük
beyannamesine kaydedilen bilgilerle aynı olması gerekir.
İhracatta Uygunluk Belgesi
MADDE 25- (1) Varış ülkesinde kullanılacak
olması ve/veya ihracatçının yazılı talepte bulunması halinde, ürünün ilgili
teknik düzenlemelere uygunluğunu belirten Ek-6’da yer alan Uygunluk Belgesi
kâğıt ortamında ilgili Denetim Birimince düzenlenir.
(2) Bu Tebliğ kapsamında ilgili teknik
düzenlemelere uygun olmadan (kapsam dışı, hariçte işleme rejimi, bedelsiz
ihracat ve benzeri) ihracına izin verilen ürünler için kâğıt ortamında Uygunluk
Belgesi düzenlenmez.
(3) Uygunluk Belgesinin süre uzatımı
başvurusu, ihraç partisi için düzenlenen TAREKS referans numarasının geçerlik
süresi dolmadan veya dolduktan sonra, TAREKS aracılığıyla gerçekleştirilir.
(4) Süre uzatımı öncesinde kâğıt ortamında
düzenlenen Uygunluk Belgesi ilgili Denetim Birimine derhal iade edilir ve
ihracat işlemlerinde ya da başka amaçlarla kullanılamaz.
TAREKS referans numarası kapsamındaki
bilgilerde değişiklik yapılması
MADDE 26- (1) İhraç partisi için düzenlenen
TAREKS referans numarasına ilişkin geçerlik süresi içinde olmak üzere, devir ve
ifraz ile gideceği ülke, alıcı firma, taşıma şekli ve çıkış gümrüğüne dair
değişiklik işlemleri TAREKS aracılığıyla firma tarafından yapılabilir.
(2) Söz konusu devir, ifraz ve ülke
değişikliği gibi işlemler öncesinde kâğıt ortamında düzenlenen Uygunluk Belgesi
ilgili Denetim Birimine derhal iade edilir ve ihracat işlemlerinde ya da başka
amaçlarla kullanılamaz.
(3) İthalata konu ürünler için düzenlenmiş
TAREKS referans numarası kapsamına yönelik değişiklik yapılamaz.
Kullanıcıya yapılan bildirimler
MADDE 27- (1) Kullanıcı, denetim süreci ve
sonucuna ilişkin sorgulamaları TAREKS üzerinden yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonuçlarına
ilişkin kullanıcıya yapılan bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi
uyarınca yapılan “Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında beyan edilen
elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden
Bakanlık sorumlu değildir.
Bilgilerin gizliliği
MADDE 28- (1) Bu Tebliğ kapsamında elde edilen
denetim işlemleri ile ilgili olanlar da dâhil, tüm bilgi ve belgelerin üçüncü
taraflarla paylaşımı Genel Müdürlüğün iznine tâbidir.
Sorumluluk
MADDE 29- (1) Firma, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ihraç veya ithal ettiği ürünlerin ilgili teknik
düzenlemelere uygun olmasından sorumludur.
(2) Firma, TAREKS’e beyan edilen bilgi ve
belgelerin doğru ve eksiksiz olmasından sorumludur.
Yaptırımlar
MADDE 30- (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış ve yanıltıcı beyanda bulunanlar hakkında, 27/10/1999 tarihli
ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararı ve Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi:
2011/53)’nin ilgili hükümleri ile ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Yetki
MADDE 31- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarla
ilgili olarak uygulamaya yönelik önlemleri almaya ve gerekli düzenlemeleri
yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 32- (1) 31/12/2022 tarihli ve 32060
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bazı Tarım Ürünlerinin
İhracatında ve İthalatında Ticari Kalite Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2023/21) yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 33- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 34- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı
yürütür.
Ek için: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231231M4-21-1.pdf
