TÜKETİCİ ÜRÜNLERİNİN
İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2025/12)
Ticaret Bakanlığından: 31.12.2024 Tarih ve 32769 Sayılı 4. Mükerrer R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de yer
alan ürünlerin, ithalatta 23/6/2017 tarihli ve 30105 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve
Kısıtlanması Hakkında Yönetmeliğe, teknik düzenlemenin bulunmadığı veya insan
sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümler içermediği durumlarda 11/3/2021 tarihli
ve 31420 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Ürün Güvenliği Yönetmeliğine
ve 31/12/2009 tarihli ve 27449 dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Biyosidal Ürünler Yönetmeliği ile 3/5/2016 tarihli ve 29701 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Bazı Tüketici Ürünlerinde Uygunluk Denetimi
Tebliğine uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma
Giriş Rejimine tabi tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme
Rejimi uyarınca ihraç edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci
maddesine, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik
Düzenlemeler Kanununa, 14/9/2022 tarihli ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli
ve 32281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler
Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye
veya Avrupa Birliği’nde serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği
çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük
idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip
gümrük idaresince vize edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret
Bakanlığını,
c) Denetim Birimi: Bakanlığın
Bölge Müdürlüklerine bağlı ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ürün
Güvenliği Denetimleri Müdürlüklerini,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı
Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı
uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin, elektronik ortamda
ve risk analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge
kontrolü, işaret kontrolü, fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya
birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009
tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük
Yönetmeliğinin 446 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentlerinde tanımlanan nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak
Ek-1’de yer almakla birlikte; 1 inci maddede belirtilen mevzuata
veya Ek-1’de yer alan standartlar veya Bakanlıkça bu Tebliğ
kapsamında denetimi hedeflenmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS
aracılığıyla firmalar adına işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Tebliğ kapsamında yer
alan ürünlerin 1 inci maddede belirtilen mevzuata uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Bu Tebliğ
kapsamında yer alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime yönlendirilip
yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler;
geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları;
imalatçı veya ithalatçı firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi,
markası, modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan
ülke ve risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
ifade eder.
TAREKS ve firma tanımlaması
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamı ürünlerin
ithalat denetimiyle ilgili tüm işlemler, TAREKS üzerinden ve risk analizine
göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri
ithal etmek isteyen firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma
adına TAREKS’te işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması
gerekir.
İthalatçının başvurusu
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki
denetimler, Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası
çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık
internet sayfasının “E-işlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette Risk Esaslı
Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümünü veya e-Devlet kapısını kullanarak
TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin bilgi ve Ek-2’nin birinci ve ikinci
maddelerinde belirtilen belgeleri yükleyerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS
tarafından firmaya ilgili denetim birimi nezdindeki işlemlerini takip
edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası verilir.
(4) Beyan edilen bilgi ve
belgelerin doğru, eksiksiz ve zamanında sunulmasından firma ve kullanıcı
sorumludur.
Muafiyetler ve istisnalar
MADDE 6- (1) A.TR Dolaşım Belgeli olduğu
kullanıcı tarafından TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal
edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Gümrük Yönetmeliğinin 446
ncı maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan
nedenlerle geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşya için TAREKS üzerinden
başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(3) 29/9/2009 tarihli ve
2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı
Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci
kısmında belirtilen eşyanın ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz,
ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(4) Risk analizine göre
yapılacak değerlendirmede birinci fıkra kapsamına giren ürünler de fiili
denetime yönlendirilebilir.
Kapsam dışı
MADDE 7- (1) Başvuru konusu ithalat partisine
ilişkin kapsam dışı beyanı ithalatçı firma tarafından ilgili gümrük idaresine
yapılır. Kapsam dışı kararına yönelik değerlendirme öncelikli olarak
ilgili gümrük idaresince yapılır.
(2) İlgili gümrük idaresi
tarafından başvuru konusu ithalat partisinin bu Tebliğ kapsamında yer aldığına
karar verilmesi durumunda kapsam değerlendirmesi ilgili denetim biriminin
teknik incelemesi neticesinde de belirlenebilir.
Risk analizi
MADDE 8- (1) Fiili denetime yönlendirilen
ürünler, kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde,
risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak
kriterler, gerekli görülmesi halinde ilgili diğer tarafların da görüşü
alınarak, Bakanlıkça belirlenir.
(3) TAREKS ve Ulusal Piyasa
Gözetimi ve Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının
sağlanmasıyla, bu Tebliğ kapsamı ürünlerin ithalat denetimlerine ilişkin
veriler PGDBİS’e iletilir.
(4) Risk analizi sonucunda
fiili denetime yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
Fiili denetim
MADDE 9- (1) Fiili denetime yönlendirilen
ürünler için Ek-2’nin üçüncü ve dördüncü maddelerinde belirtilen belgeler,
başvuru günü dâhil yirmi iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e
yüklenir ve TAREKS’te talep edilmesi halinde sistem tarafından ilave süre
verilir. İlgili belgelerin sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde
başvuru olumsuz olarak sonuçlanır.
(2) Firmalardan ilave bilgi ve
belge istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda
ilgili mevzuata aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun
tespiti durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarası oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık
tespit edilmesi veya talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde
TAREKS’e yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır.
(5) TAREKS’e yüklenen, test
raporu veya denetim birimince talep edilen diğer belgelerin ilgilisince
düzenlenmediğinin tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa dahi fiili denetim
olumsuz olarak sonuçlandırılır.
Kullanıcıya yapılan
bildirimler
MADDE 10- (1) Denetim sürecine ve sonucuna
ilişkin sorgulamalar TAREKS aracılığıyla yapılır.
(2) Denetim sürecine ve
sonucuna ilişkin bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği
(Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan
“Yetkilendirme Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen
elektronik posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden
Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe
mevzuata aykırılık tespit edilmesi halinde durum ayrıca ilgili gümrük idaresine
yazıyla ve sistem üzerinden bildirilir.
TAREKS referans numarasının
gümrüklere beyanı
MADDE 11- (1) Ürünün ithal edilebileceğine dair
TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası
verildiği tarihten itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Gümrük idarelerine kapsam
dışı olarak beyan edilen ürünlerin ithalatında, 18120099282013015773484 olarak
belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44
numaralı hanesine ithalatçı firma tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak
beyan edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük
idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS
üzerinden başvuru yapılır.
(4) GTİP değişikliği sonucunda
Tebliğ eki listede yer aldığı tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde
bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5
inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(5) 4458 sayılı Gümrük
Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında
belirtilen eşyanın ithalatında 19120099118115014436576 olarak belirlenen 23
haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
kaydedilir.
(6) Geri gelen eşyanın
ithalatında 18100099110115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının sorumluluğu
MADDE 12- (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda
Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında
Yönetmelik, Biyosidal Ürünler Yönetmeliği ile Bazı Tüketici Ürünlerinde
Uygunluk Denetimi Tebliği de dahil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve
güvenli olmasından ve ürünlere eşlik eden belgelerin doğruluğundan 7223 sayılı
Kanun uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin
verilmesi veya ürüne dair TAREKS referans numarası oluşturulması ürünün
mevzuata uygun ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında,
ürünün ithal edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün
ithalat işlemi dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun
olduğunun ispatı olarak kullanılamaz.
(4) İthal edilmiş ürünün
GTİP’inin Ek-1’de yer aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit
edilmesi halinde keyfiyet, ilgili gümrük idaresi tarafından Bakanlık
Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğüne bildirilir.
Dezenfektanlara ilişkin bildirimler ise Sağlık Bakanlığına
iletilir. İlgili birimin ürünün güvenli olmadığını tespit ederek
gümrük idaresine bildirmesi halinde, uygunluk değerlendirmesinin olumsuz
sonuçlandığı kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE 13- (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, Ek-2’de belirtilen ya da
denetim süresince talep edilen herhangi bir belgede tahrifat yapanlar veya
tahrifat yapılmış belgeyi ibraz edenler hakkında; 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999
tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının
hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen
denetimlerde, ilgili mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin
uygulamalara aykırı hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre 3
ila 12 ay süreyle askıya alınır; firmanın denetim başvuruları 6 ila
12 ay süreyle fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar
uygulanırken belirlenen süreler ve denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı,
varsa önceki ihlalleri ve/veya ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak
belirlenir.
Yetki
MADDE 14- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda
uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlığın Ürün Güvenliği
ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 15- (1) 31/12/2023 tarihli ve 32416
dördüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tüketici Ürünlerinin
İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/12) yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1- (1) 1/1/2025 tarihinden önce çıkış
ülkesinde ihraç amacıyla Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma belgesi
düzenlenmiş veya Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan
ürünlerin ithalatı, 28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dahil) ithalatçı
firmanın talebi halinde, 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici
Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliği:
2024/12)’ne göre sonuçlandırılır.
(2) Bu Tebliğin hükümleri,
Ek-1’de yer alan, ancak 15 inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici
Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/12)’nin
Ek-1’inde yer almayan GTİP’ler kapsamındaki ürünlerin veya GTİP itibarıyla 15
inci maddeyle yürürlükten kaldırılan Tüketici Ürünlerinin İthalat Denetimi
Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/12)’nin Ek-1’inde yer almakla
birlikte ürün tanımı bu Tebliğe eklenerek güncellenen ürünlerin ithalatında
28/2/2025 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanmaz. Bu fıkra, İstatistik
Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yapılan değişiklikler
nedeniyle farklılaşan GTİP’ler için uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ 1/1/2025 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
Ek
için : https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/12/20241231M4-12-1.pdf
