PAN-AVRUPA-AKDENİZ TERCİHLİ MENŞE KURULLARINA DAİR BÖLGESEL KONVANSİYONUN TADİL EDİLMESİNE İLİŞKİN OLARAK 7/12/2023 TARİHİNDE KABUL EDİLEN VE 21/7/2025 TARİHLİ VE 7556 SAYILI KANUNLA ONAYLANMASI UYGUN BULUNAN EKLİ PAN-AVRUPA-AKDENİZ TERCİHLİ MENŞE KURALLARINA DAİR BÖLGESEL KONVANSİYON ORTAK KOMİTESİNİN 1/2023 SAYILI KARARININ 1/1/2025 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE ONAYLANMASI HAKKINDA KARAR

Karar Sayısı: 10694

19.12.2025 Tarih ve 33112 Sayılı R.G.

Pan-Avrupa-Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyonun tadil edilmesine ilişkin olarak 7/12/2023 tarihinde kabul edilen ve 21/7/2025 tarihli ve 7556 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Pan-Avrupa-Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon Ortak Komitesinin 1/2023 Sayılı Kararı”nın 1/1/2025 tarihinden geçerli olmak üzere onaylanmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.

18 Aralık 2025

CUMHURBAŞKANI

PAN-AVRUPA-AKDENİZ TERCİHLİ MENŞE KURALLARINA DAİR BÖLGESEL KONVANSİYON ORTAK KOMİTESİNİN 1/2023 SAYILI KARARI

7 Aralık 2023

pan-Avrupa-Akdeniz tercihli menşe kurallarına dair Bölgesel Konvansiyon’un tadil edilmesi hakkında

ORTAK KOMİTE,

pan-Avrupa-Akdeniz tercihli menşe kurallarına dair Bölgesel Konvansiyon’u(1) ve bilhassa onun Madde 4(3)(a)’sını göz önünde bulundurarak,

(1) pan-Avrupa-Akdeniz tercihli menşe kurallarına dair Bölgesel Konvansiyon (“Konvansiyon”) Brüksel’de 15 Haziran 2011’de imzalanmış ve 1 Ocak 2012’de yürürlüğe girmiştir.

(2) pan-Avrupa-Akdeniz menşe kümülasyon sistemi bir serbest ticaret anlaşmaları ağından oluşmaktadır. Bu sistem, ilgili Anlaşmalarda yer alan ilkelere halel getirmeksizin uygulanan çapraz kümülasyona imkan tanıyan aynı menşe kurallarından oluşan çok taraflı bir çerçeveyi meydana getirir.

(3) Konvansiyon’un dibacesinde, menşe kurallarının iktisadi gerçekliğe daha iyi karşılık verilebilmesi için tadil edilmesinin gerekeceği kabul edilmiştir.

(4) Konvansiyon’un Akit Tarafları, modernize edilmiş ve daha esnek yeni bir menşe kuralları setinin oluşturulması amacıyla Konvansiyon’un tadil edilmesi hususunda anlaşmışlardır.

(5) Konvansiyon bundan dolayı gereğince tadil edilmelidir,

BU KARARI KABUL ETMİŞTİR:

Madde 1

1. Konvansiyon, bu Karar’ın Ek’inde yer alan şekilde tadil edilir.

2. Konvansiyon’un tadilatları, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 2

Bu Karar, kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer.

Brüksel’de, 7 Aralık 2023 tarihinde akdedilmiştir.

Ortak Komite adına

Başkan

Marko LȀTTI

EK

Tek Madde

pan-Avrupa-Akdeniz tercihli menşe kurallarına dair Bölgesel Konvansiyon’un Tadilatı

pan-Avrupa-Akdeniz tercihli menşe kurallarına dair Bölgesel Konvansiyon (“Konvansiyon”) aşağıdaki şekilde tadil edilmiştir:

(1)    Madde 1, aşağıdaki ile değiştirilmiştir:

“Madde 1

1. Bu Konvansiyon, Akit Taraflar arasında yapılmış ilgili Anlaşmalar kapsamında ticarete konu olan eşyanın menşeine dair hükümleri meydana getirir.

2. “Menşeli ürünler” kavramı ve buna ilişkin idari işbirliği yöntemleri, bu Konvansiyon’un Lahikalarında düzenlenmiştir.

Lahika I, “menşeli ürünler” kavramının tanımı ve idari işbirliği yöntemlerine dair genel kuralları düzenler.

Lahika II, 1 Ocak 2019 tarihinden önce kabul edilmiş olup belli Akit Taraflar arasında geçerli olan ve Lahika I’de düzenlenen hükümlere istisna getiren özel hükümleri içerir.

Lahika II’de yer almamakla beraber, 1 Ocak 2019 tarihinden önce kabul edilmiş olup belli Akit Taraflar arasında geçerli olan ve Lahika I’de düzenlenen hükümlere istisna getiren özel hükümler geçerliliklerini korur.

3. 1 Ocak 2019 sonrasında kabul edilen istisnalar bakımından:

(a) Akit Taraflar kendi aralarındaki ikili ticarette, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) Madde XXIV’e uygun olmak kaydıyla, Lahika I’de düzenlenen hükümlere istisna getiren özel hükümler uygulayabilirler;

(b) Akit Taraflar, (a) bendinde atıfta bulunulan hükümleri içeren söz konusu Akit Taraflar arasında yapılmış olan ilgili Anlaşma’nın İngilizce veya Fransızca dillerindeki nüshalarını, ilgili Anlaşma’yla bu Konvansiyon’da istisna getirilen hükümleri belirten İngilizce veya Fransızca dillerinde yazılmış bir resmî mektup ekinde Ortak Komite’nin başkanına iletirler;

(c) (a) bendinde belirtilen özel hükümler, söz konusu Akit Tarafların Ortak Komite’nin başkanına (b) bendinde belirtilen bilgiyi ilettikleri ayı takip eden takvim ayının bitiminden önce yürürlüğe girmez;

(d) Ortak Komite’nin başkanı, (b) bendinde belirtilen bilgiyi diğer tüm Akit Taraflara bildirir ve (b) bendinde belirtilen Akit Tarafları bu bildirim hakkında bilgilendirir.

4. Aşağıdakiler bu Konvansiyon’un Akit Taraflarıdır:

- Avrupa Birliği,

- Dibace’de yazıldığı şekliyle EFTA Devletleri,

- Faroe Adaları ile ilgili olarak Danimarka Krallığı,

- Dibace’de yazıldığı şekliyle Barselona Sürecine katılım sağlayan ülkeler,

- Avrupa Birliği’ne katılımı nedeniyle Hırvatistan Cumhuriyeti hariç olmak üzere, Dibace’de yazıldığı şekliyle Avrupa Birliği İstikrar ve Ortaklık Sürecine katılım sağlayan ülkeler,

- Moldova Cumhuriyeti,

- Gürcistan,

- Ukrayna.

5. Madde 5 uyarınca Akit Taraf haline gelen üçüncü bir taraf, bu Madde’nin paragraf 4’ünde yer alan listeye kendiliğinden eklenmiş olur.”;

(2) Madde 2’de, bent (1) aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“(1) “Akit Taraf’, Madde 1(4)’te listelenen Akit Taraflar anlamına gelir;”;

(3) Madde 4’te, paragraf 3’ün bent (a)’sı, aşağıdaki ifadeyle değiştirilmiştir:

“(a) bu Konvansiyon’u tadil eder;”;

(4) Madde 5’te, paragraf 9 aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“9. İlgili üçüncü taraf, Ortak Komite’nin paragraf 4’te belirtilen karar tarihinden itibaren Ortak Komite’de ve herhangi bir alt-komite ve çalışma gruplarında gözlemci statüsüyle temsil edilebilir.”;

(5) Lahika I, aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Lahika I

“MENŞELİ ÜRÜNLER” KAVRAMININ TANIMI VE İDARİ İŞBİRLİĞİ YÖNTEMLERİ

İÇİNDEKİLER

BAŞLIK I        GENEL HÜKÜMLER

Madde 1          Tanımlar

BAŞLIK II       “MENŞELİ ÜRÜNLER” KAVRAMININ TANIMI

Madde 2          Genel Koşullar

Madde 3          Tamamen elde edilmiş ürünler

Madde 4          Yeterli işçilik veya işlem

Madde 5          Tolerans kuralı

Madde 6          Yetersiz işçilik veya işlem

Madde 7          Menşe kümülasyonu

Madde 8          Menşe kümülasyonunun uygulanma koşulları

Madde 9          Nitelendirme birimi

Madde 10        Setler

Madde 11        Etkisiz unsurlar

Madde 12        Muhasebesel ayrım

BAŞLIK III      ÜLKESEL GEREKLİLİKLER

Madde 13        Ülkesellik ilkesi

Madde 14        Değişmezlik

Madde 15        Sergiler

BAŞLIK IV      GERİ ÖDEME VEYA MUAFİYET

Madde 16        Gümrük vergilerinde geri ödeme veya muafiyet

BAŞLIK V       MENŞE İSPAT BELGESİ

Madde 17        Genel koşullar

Madde 18        Menşe beyanında bulunma koşulları

Madde 19        Onaylanmış ihracatçı

Madde 20        EUR.1 dolaşım belgesinin düzenlenme işlemleri

Madde 21        Sonradan düzenlenen EUR.1 dolaşım belgeleri

Madde 22        İkinci nüsha EUR.1 dolaşım belgesi düzenlenmesi

Madde 23        Menşe ispat belgesinin geçerliliği

Madde 24        Serbest bölgeler

Madde 25        İthalat gereklilikleri

Madde 26        Parçalar halinde ithalat

Madde 27        Menşe ispat belgesinden muafiyet

Madde 28        Farklılıklar ve şekli hatalar

Madde 29        Tedarikçi beyanları

Madde 30        Euro cinsinden ifade edilen tutarlar

BAŞLIK VI      İŞBİRLİĞİ İLKELERİ VE BELGEYE DAYANAN KANIT

Madde 31        Belgeye dayanan kanıtların, menşe ispat belgeleri ile destekleyici belgelerin muhafaza edilmesi

Madde 32        Anlaşmazlıkların çözümü

BAŞLIK VII    İDARİ İŞBİRLİĞİ

Madde 33        Bildirim ve işbirliği

Madde 34        Menşe ispat belgelerinin kontrolü

Madde 35        Tedarikçi beyanlarının kontrolü

Madde 36        Cezalar

BAŞLIK VIII   LAHİKA I’İN UYGULANMASI

Madde 37        Avrupa Ekonomik Alanı

Madde 38        Lihtenştayn

Madde 39        San Marino Cumhuriyeti

Madde 40        Andorra Prensliği

Madde 41        Septe ve Melilla

Eklerin Listesi

EK I:    Ek II’de yer alan liste için giriş notları

Ek II:   İmal edilen ürünün menşe statüsü kazanabilmesi için menşeli olmayan girdilere uygulanması gerekli işçilik ve işlemler listesi

Ek III:  Menşe beyanı metni

Ek IV:  EUR.1 Dolaşım Belgesi ve EUR.1 Dolaşım Belgesi için başvuru örnekleri

Ek V:   Septe ve Melilla menşeli ürünlere ilişkin özel koşullar

EK VI: Tedarikçi beyanı

EK VII: Uzun dönem tedarikçi beyanı

EK VIII: Madde 7(3)’ün uygulanma alanını Armonize Sistem’in 50. ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünlerin ithalatını kapsayacak şekilde genişletmeye karar veren Akit Tarafların listesi

BAŞLIK I

GENEL HÜKÜMLER

Madde 1

Tanımlar

Bu Konvansiyon’un amaçları bakımından:

(a) “fasıllar”, “pozisyonlar” ve “alt-pozisyonlar” Gümrük İşbirliği Konseyi’nin 26 Haziran 2004 tarihli Tavsiye Kararı uyarınca getirilen değişiklikler dahil Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi’ni (Armonize Sistem) oluşturan nomanklatürde kullanılan fasıllar, pozisyonlar ve alt-pozisyonlar (dörtlü veya altılı kodlar) anlamına gelir;

(b) “sınıflandırılmış” tabiri eşyanın Armonize Sistem’in belirli bir pozisyonu veya alt- pozisyonu altında sınıflandırılmasını ifade eder;

(c) “sevkiyat”, ürünlerin:

(i) bir ihracatçıdan bir alıcıya aynı anda gönderilmesi; veya

(ii) ihracatçıdan alıcıya nakliyatını kapsayan tek bir taşıma belgesi muhteviyatı olması veyahut, böyle bir belgenin olmaması halinde, tek bir fatura kapsamında olması anlamına gelir;

(d) “Akit Taraf gümrük idareleri” Avrupa Birliği açısından Avrupa Birliği Üyesi Devletlerin gümrük idarelerinden herhangi biri anlamına gelir;

(e) “gümrük kıymeti” Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın uygulanmasına ilişkin Anlaşma (DTÖ Gümrük Kıymeti Anlaşması 1994) uyarınca belirlenen kıymet anlamına gelir;

(f) “fabrika çıkış fiyatı”, son işçilik veya işlemin gerçekleştirildiği Akit Tarafta söz konusu işçilik veya işlemin gerçekleştirilmesi sorumluluğunu üstlenen imalatçıya ürünün fabrika çıkışı itibarıyla ödenen ve kullanılan tüm girdilerin kıymetinin dahil edilmesi koşuluyla, üretime ilişkin diğer tüm masrafların eklenmesiyle; elde edilen ürünün ihraç edilmesi halinde geri ödenen veya ödenmesi mümkün olan iç vergilerin çıkarılması sonucunda bulunan fiyat anlamına gelir. Son işçilik veya işlemin bir imalatçıya alt sözleşme ile devredilmesi halinde, “imalatçı” tabiri, alt yükleniciye işi veren işletmeyi ifade eder.

Gerçek fiyatın ürünün imalatına ilişkin olarak Akit Tarafta ortaya çıkan tüm masrafları yansıtmaması halinde; fabrika çıkış fiyatı, tüm bu masrafların toplamından, elde edilen ürünün ihraç edilmesi halinde geri ödenen veya ödenmesi mümkün olan iç vergilerin çıkarılması sonucunda bulunan fiyat anlamına gelir;

(g) “aynı ve birbirleri yerine geçebilen girdiler” veya “aynı ve birbirleri yerine geçebilen ürünler”, aynı tür ve ticari kalitede, aynı teknik ve fiziksel özelliklere sahip ve birbirinden ayırt edilemeyen girdi veya ürün anlamına gelir;

(h) “eşya” hem girdiler hem de ürünler anlamına gelir;

(i) “imalat” montaj dahil her türlü işçilik veya işlem anlamına gelir;

(j) “girdi”, ürünün imalatında kullanılan herhangi bir madde, hammadde, parça veya aksam, v.b. anlamına gelir;

(k) “menşeli olmayan girdilerin azami oranı”, bir imalatın ürüne menşe statüsü kazandırmak için yeterli işçilik veya işlem sayılabilmesi amacıyla izin verilen azami menşeli olmayan girdiler anlamına gelir. Bu oran, ürünün fabrika çıkış fiyatının yüzdeliği veya belirli bir fasıl, pozisyon ya da alt-pozisyon grubunun altında yer alan bu türden girdilerin net ağırlığının yüzdeliği olarak da ifade edilebilir;

(l) “ürün” sonrasında başka bir imalat işleminde kullanılması amaçlansa dahi, imal edilen ürün anlamına gelir;

(m) “ülke” tabiri, bir Akit Tarafın topraklarını, karasularını ve iç sularını kapsar;

(n) “katma değer”, ürünün fabrika çıkış fiyatından bünyesine dahil edilen kümülasyon uygulanabilir diğer Akit Taraflar menşeli her bir girdinin gümrük kıymetinin tenziliyle bulunan değer, veyahut; gümrük kıymetinin bilinememesi ya da tespit edilememesi halinde ihracatçı Akit Tarafta bu girdiler için ödendiği belirlenebilen ilk fiyat olarak alınır;

(o) “girdilerin kıymeti”, kullanılan menşeli olmayan girdilerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymeti veya bunun bilinmemesi ve tespit edilememesi halinde ihracatçı Akit Tarafta bu girdiler için ödendiği tespit edilebilen ilk fiyat anlamına gelir. Kullanılan menşeli girdilerin kıymetinin belirlenmesi gerektiğinde bu hüküm gerekli değişiklikler yapılmak suretiyle uygulanır.

BAŞLIK II

“MENŞELİ ÜRÜNLER” KAVRAMININ TANIMI

Madde 2

Genel koşullar

İlgili Anlaşma’nın uygulanması amacıyla, aşağıdaki ürünler başka bir Akit Tarafa ihraç edildiklerinde elde edildikleri Akit Taraf menşeli kabul edilirler:

(a) Madde 3’te belirtildiği şekilde bir Akit Tarafta tamamen elde edilen ürünler;

(b) Madde 4’te belirtildiği şekilde bir Akit Tarafta yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olmaları şartıyla, bünyesine orada tamamen elde edilmemiş girdiler dahil edilerek o Akit Tarafta elde edilen ürünler.

Madde 3

Tamamen elde edilmiş ürünler

1. Aşağıdakiler diğer bir Akit Tarafa ihraç edildiğinde ihracatı gerçekleştiren Akit Tarafta tamamen elde edilmiş kabul edilirler:

(a) kendi toprağından veya kendi deniz dibinden çıkarılan mineral ürünler ve doğal su;

(b) o ülkede yetiştirilmiş ve hasat edilmiş suda yetişen bitkiler dahil bitkiler ve bitkisel ürünler;

(c) o ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar;

(d) o ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler;

(e) o ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanların kesilmesiyle elde edilen ürünler;

(f) o ülkede avcılık veya balıkçılıkla elde edilen ürünler;

(g) balıkların, kabukluların, yumuşakçaların ve suda yaşayan diğer omurgasızların doğduğu veya yumurta, larva, yeni doğan ya da yavru halden itibaren yetiştirildiği kültür balıkçılığı ürünleri;

(h) deniz balıkçılığı ürünleri ve o ülkenin kendi gemileriyle herhangi bir ülkenin karasuları dışındaki denizlerden çıkarılan diğer ürünler;

(i) münhasıran (h) bendinde belirtilen ürünlerden o ülkenin kendi fabrika gemilerinin güvertesinde elde edilen ürünler;

(j) yalnızca hammaddelerin geri kazanımına uygun olup o ülkede toplanan kullanılmış maddeler;

(k) o ülkede gerçekleştirilen imalat işlemleri sonucunda ortaya çıkan atık ve hurdalar;

(l) münhasır işleme haklarına sahip olması kaydıyla, o ülkenin kendi karasularının dışında bulunan deniz toprağından veya deniz toprağının altından çıkarılan ürünler;

(m) o ülkede münhasıran (a) ilâ (l) bentlerinde belirtilen ürünlerden elde edilen ürünler.

2. Paragraf 1’in (h) ve (i) bentlerinde geçen “kendi gemileri” ve “kendi fabrika gemileri” terimleri yalnızca aşağıdaki her bir koşulu yerine getiren gemilere ve fabrika gemilerine uygulanır:

(a) ihracatçı veya ithalatçı Akit Taraf’ta kayıtlı olanlar;

(b) ihracatçı veya ithalatçı Akit Taraf’ın bandırası altında seyredenler;

(c) aşağıdaki şartları karşılayanlar:

(i) en az %50’si ihracatçı veya ithalatçı Akit Taraf’ın vatandaşlarına ait olanlar, veya

(ii) sahipliklerinin şirketlerde bulunması halinde:

- şirket merkezi ve ana işyeri ihracatçı ya da ithalatçı Akit Taraf’ta bulunanlar, ve

- en az %50’si ihracatçı ya da ithalatçı Akit Taraflara veya bu Tarafların kamu tüzel kişilerine veyahut bu Tarafların vatandaşlarına ait olanlar.

3. Paragraf 2’nin amaçları bakımından, ihracatçı veya ithalatçı Akit Taraf’ın Avrupa Birliği olması halinde, bundan Avrupa Birliği Üyesi Devletler anlaşılır.

4. Paragraf 2’nin amaçları bakımından, EFTA Devletleri tek bir Akit Taraf kabul edilirler.

Madde 4

Yeterli işçilik veya işlem

1. Bu Maddenin paragraf 3’üne ve Madde 6’ya halel getirmeksizin, bir Akit Taraf’ta tamamen elde edilmemiş olan ürünler, ilgili eşya için Ek II’de belirtilen şartların sağlanması halinde yeterli işçilik veya işlemden geçmiş kabul edilirler.

2. Paragraf 1’e uygun olarak bir Akit Taraf’ta menşe statüsü kazanmış olan bir ürünün başka bir ürünün imalatında girdi olarak kullanılması halinde, söz konusu ürünün imalatında kullanılmış olabilecek menşeli olmayan girdiler hesaba katılmaz.

3. Paragraf 1’de belirtilen şartların karşılanıp karşılanmadığına ilişkin tespit her bir ürün için ayrı ayrı yapılır.

Bununla birlikte, ilgili kuralın azami menşeli olmayan girdi oranına uyulmasına bağlı olması halinde, masraflar ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların hesaba katılması amacıyla, Akit Tarafların gümrük idareleri ürünün fabrika çıkış fiyatının ve menşeli olmayan girdilerin kıymetinin paragraf 4’te belirtildiği şekilde ortalama olarak hesaplanması hususunda ihracatçıları yetkilendirebilir.

4. Paragraf 3’ün ikinci alt paragrafının uygulanmasında, ürünün ortalama fabrika çıkış fiyatı ile kullanılan menşeli olmayan girdilerin ortalama kıymeti, sırasıyla; aynı ürünün ihracatçı Akit Taraf’ta geçerli olan bir önceki mali yıldaki satışları için belirlenen fabrika çıkış fiyatlarının toplamı ile aynı ürünün ihracatçı Akit Taraf’ta geçerli olan bir önceki mali yılda imalatında kullanılan menşeli olmayan tüm girdilerin kıymetinin toplamı esas alınarak hesaplanır. Tam bir mali yıla ilişkin rakamların elde mevcut olmadığı hallerde, üç aydan kısa olmamak üzere daha kısa bir dönem belirlenebilir.

5. Ortalama esasına göre hesaplamayı tercih eden ihracatçılar, referans alınan mali yılı takip eden yıl boyunca veya uygun olması halinde, referans alınan daha kısa dönemi takip eden yıl boyunca bu yöntemi sürekli olarak uygularlar. Bu yöntemin kullanılmasının gerekçesini oluşturmuş olan masraflardaki ya da döviz kurlarındaki dalgalanmaların ilgili mali yıl boyunca veya üç aydan kısa olmamakla beraber bir mali yıldan daha kısa olan gösterge dönem esnasında sona erdiğini kaydetmeleri halinde, ihracatçılar bu yöntemi uygulamayı bırakabilirler.

6. Azami menşeli olmayan girdi oranına uyulduğunun kanıtlanması amacıyla, paragraf 4’te belirtilen ortalamalar, sırasıyla; fabrika çıkış fiyatı ve menşeli olmayan girdilerin kıymeti olarak alınır.

Madde 5

Tolerans kuralı

1. Madde 4’e istisna olarak ve bu Madde’nin paragraf 2 ve paragraf 3’üne tâbi olarak, Ek II’deki listede belirlenen şartlar uyarınca belirli bir ürünün imalatında kullanılmaması gereken menşeli olmayan girdiler, bu ürün için hesaplanan net ağırlığın ya da kıymetin aşağıda gösterilen oranlarını aşmamak kaydıyla buna rağmen kullanılabilir:

(a) Fasıl 16’daki işlenmiş balıkçılık ürünleri hariç Fasıl 2 ve 4 ilâ 24’te yer alan ürünlerin net ağırlığının %15’i;

(b) (a) bendinin kapsadığı ürünler haricindeki diğer tüm ürünler için ürünün fabrika çıkış fiyatının %15’i.

Bu paragraf, Armonize Sistem’in 50 ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünlere uygulanmaz. Bu ürünler için Ek I’in Not 6 ve Not 7’sinde ifade edilen toleranslar uygulanır.

2. Bu Maddenin paragraf 1’i, menşeli olmayan girdilerin azami oranına ilişkin olarak Ek II’deki listede yer verilen kurallarda açıkça belirlenmiş olan yüzdeliklerden herhangi birisinin aşılmasına imkan tanımaz.

3. Bu maddenin paragraf 1 ve paragraf 2’si, bir Akit Taraf’ta Madde 3 uyarınca tamamen elde edilen ürünlere uygulanmaz. Bununla birlikte, Madde 6 ve Madde 9(1)’e halel getirmeksizin, bu maddenin paragraf 1 ve paragraf 2’sinde tanınan tolerans, Ek II’deki listede belirlenmiş olan ilgili kurala göre söz konusu ürünün imalatında kullanılan girdilerin tamamen elde edilmiş olması gerekiyorsa, buna rağmen o ürüne uygulanabilir.

Madde 6

Yetersiz işçilik veya işlem

1. Madde 4’te belirtilen gerekliliklerin sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, bu Madde’nin paragraf 2’sine halel getirmeksizin, aşağıdaki işlemler menşeli ürün statüsünün verilmesi bakımından yetersiz işçilik veya işlem kabul edilir:

(a) nakliyat ve depolama süresince eşyanın iyi şartlarda muhafazasını sağlamaya yönelik koruyucu işlemler;

(b) ambalaj ayırma ve birleştirme;

(c) yıkama, temizleme; toz, oksit, yağ, boya veya diğer tabakalardan arındırma;

(d) dokumaya elverişli maddeleri ütüleme veya presleme;

(e) basit boyama ve cilalama işlemleri;

(f) pirinci kabuklarından ayırma ve kısmi veya tam öğütme; tahıl ve pirinci parlatma ve perdahlama;

(g) şeker renklendirme veya tatlandırma veya şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri; kristal şekeri kısmi veya tam öğütme;

(h) meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin zarlarını soyma, çekirdeklerini ayıklama ve kabuklarını çıkarma;

(i) keskinleştirme, basit bileme veya basit kesme;

(j) elekten geçirme, kalburdan geçirme, sıraya dizme, tasnifleme, kalitesine göre ayırma, eşleştirme (maddelerden setler oluşturma dâhil);

(k) şişelere, teneke kutulara veya mataralara basit doldurma; torbalara, sandıklara, kutulara basit yerleştirme; karton veya tahta üzerine koyma ve tüm diğer basit paketleme işlemleri;

(l) ürünler veya ambalajlan üzerine marka, etiket, logo ve diğer benzeri ayırdedici işaretleri yapıştırma veya basma işlemleri;

(m) farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin basit şekilde karıştırılması;

(n) şekerin diğer herhangi bir girdi ile karıştırılması;

(o) ürünlerin basit şekilde sulandırılması, seyreltilmesi, suyunun alınması veya denşirilmesi;

(p) tamamlanmış bir eşya oluşturmak üzere eşya parçalarının basit montajı(1) veya ürünlerin parçalarına ayrılması;

(q) hayvan kesimi;

(r) (a) ilâ (q) bentlerinde belirtilen işlemlerden iki veya daha fazlasının bir arada yapılması.

2. Belirli bir ürüne uygulanan işçilik veya işlemin paragraf 1 çerçevesinde yetersiz kabul edilip edilmeyeceğine karar verilirken, ihracatçı Akit Tarafta bu ürün üzerinde gerçekleştirilen işlemlerin tümü bir arada mütalaa edilir.

Madde 7

Menşe kümülasyonu

1. Madde 2 hükümlerine halel getirmeksizin, diğer Akit Taraf menşeli girdiler dahil edilmek suretiyle ihracatçı Akit Taraf’ta elde edilen ürünler, başka bir Akit Taraf’a ihraç edilmeleri halinde, ihracatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilen işçilik veya işlemin Madde 6’da belirtilen işlemlerin ötesine geçmiş olması şartıyla, ihracatçı Akit Taraf menşeli kabul edilirler. Bu türden girdilerin yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olmaları gerekmez.

2. İhracatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilen işçilik veya işlemin Madde 6’da belirtilen işlemlerin ötesine geçmemesi durumunda, diğer Akit Taraf menşeli girdiler dahil edilmek suretiyle elde edilen bir ürün, yalnızca ihracatçı Akit Taraf’ta eklenen katma değerin kullanılan diğer Akit Taraflar menşeli girdilerin kıymetinden daha fazla olması halinde ihracatçı Akit Taraf menşeli kabul edilir. Eğer bu gerçekleşmez ise, elde edilen ürün, ihracatçı Akit Taraf’ta yapılan imalatta kullanılan menşeli girdilerden en yüksek kıymete sahip olan girdinin menşeinin ait olduğu Akit Taraf menşeli kabul edilir.

3. Madde 2 hükümlerine halel getirmeksizin ve Armonize Sistem’in 50. ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünler hariç olmak üzere, ihracatçı Akit Taraf dışındaki bir Akit Taraf’ta gerçekleştirilmiş olan işçilik veya işlem, elde edilen ürünlerin o ihracatçı Akit Taraf’ta müteakip bir işçilik veya işleme tâbi tutulması halinde ihracatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilmiş sayılır.

4. Madde 2 hükümlerine halel getirmeksizin, Armonize Sistem’in 50. ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünler açısından ve yalnızca iki Akit Taraf arasındaki ikili ticarette uygulanmak üzere, ithalatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilmiş olan işçilik veya işlem, ürünlerin ihracatçı Akit Taraf’ta müteakip bir işçilik veya işleme tâbi tutulması halinde o ihracatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilmiş sayılır.

Bu paragrafın uygulanmasında, Avrupa Birliği’nin İstikrar ve Ortaklık Süreci’ne katılım sağlayan ülkeler ile Moldova Cumhuriyeti tek bir Akit Taraf kabul edilir.

5. Akit Taraflar, bu Madde’nin paragraf 3’ünün uygulanma alanının Armonize Sistem’in 50. ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünlerin ithalatını kapsayacak şekilde genişletilmesine tek taraflı olarak karar verebilirler. Bu Madde’nin paragraf 3’ünün uygulanma alanını genişletmeye karar veren Akit Taraf, bu kararını ve aynı zamanda buna ilişkin olabilecek tüm tadilatları Ortak Komite’ye bildirir. Ek VIII’de, bu Madde’nin paragraf 3’ünün uygulanma alanının Armonize Sistem’in 50. ilâ 63. fasıllarında yer alan ürünlerin ithalatını kapsayacak şekilde genişletilmesine karar veren Akit Tarafların listesi yer alır. Herhangi bir Akit Taraf’ın bahsekonu uygulama alanı genişletmesine son vermesini takiben, Akit Taraflar listesi derhal güncellenir. Her Akit Taraf, kendi iç süreçlerine uygun olarak, Ek VIII’deki Akit Taraflar listesini içeren bir duyuru yayımlar.

6. Bu Maddenin paragraf 3 ilâ paragraf 5’inde belirtilen kümülasyonun uygulanması bakımından, menşeli ürünler yalnızca ihracatçı Akit Taraf’ta gerçekleştirilen işçilik veya işlemin Madde 6’da belirtilen işlemlerin ötesine geçmesi halinde ihracatçı Akit Taraf menşeli kabul edilirler.

7. Paragraf 1’de belirtilen Akit Taraflardan biri menşeli olup ihracatçı Akit Taraf’ta hiçbir işçilik veya işleme tâbi tutulmayan ürünlerin, diğer Akit Taraflardan birine ihraç edilmeleri halinde, menşei korunur.

Madde 8

Menşe kümülasyonu - Uygulanma koşulları

1. Madde 7’de öngörülen kümülasyon, yalnızca aşağıdaki koşulların sağlanması halinde uygulanabilir:

(a) menşe statüsünün edinilmesi sürecine dahil olan Akit Taraflar ile varış ülkesi olan Akit Taraf arasında, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın 1994 (GATT) XXIV. Maddesi çerçevesinde bir tercihli ticaret anlaşmasının mevcut olması; ve

(b) eşyanın bu Konvansiyon’daki kurallarla aynı menşe kurallarının uygulanması suretiyle menşe statüsü kazanmış olması.

2. Kümülasyon uygulanmasına ilişkin gerekli düzenlemelerin tamamlandığına dair duyurular, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nin C Serisinde ve ilgili Anlaşma’ya taraf olan Akit Taraflarda kendi iç süreçlerine uygun olarak yayımlanır.

Madde 7’de öngörülen kümülasyon, bu duyurularda belirtilen tarihler itibarıyla uygulanır.

Akit Taraflar, diğer Akit Taraflar ile aralarında uygulanan anlaşmaların yürürlüğe giriş tarihleri de dahil olmak üzere bu anlaşmaların ayrıntılarını, Avrupa Komisyonu aracılığıyla ilgili anlaşmalara taraf olan diğer Akit Taraflara bildirirler.

3. Ürünlerin ihracatçı Akit Taraf’ta menşe statüsünü Madde 7 uyarınca menşe kümülasyonu uygulanmak suretiyle elde etmiş olması halinde, menşe ispat belgesine İngilizce “CUMULATION APPLIED WITH (ülke/ülkelerin İngilizce dilindeki isim/isimleri)” ibaresi yazılır.

Menşe ispat belgesi olarak EUR.1 dolaşım belgesinin kullanıldığı hallerde, bu ibare Kutu 7’ye yazılır.

4. Akit Taraflar, Madde 7 uyarınca menşe kümülasyonunun uygulanmasıyla ihracatçı Akit Taraf’ta menşe statüsü kazanmış olup kendilerine ihraç edilen ürünler için bu Madde’nin paragraf 3’ünde belirtilen ibarenin menşe ispat belgesinin üzerine yazılmasını zorunlu tutma haklarından feragat etmeye karar verebilirler.

Akit Taraflar, bu yönde tercihte bulunduklarına dair kararlarını Ortak Komite’ye bildirirler. Söz konusu feragat hakkını kullanan Akit Tarafların güncel listesini içeren duyurular, Akit Taraflarca kendi usullerine uygun olarak yayımlanır.

Madde 9

Nitelendirme Birimi

1. Bu Konvansiyon’un uygulanması amacıyla, nitelendirme birimi, Armonize Sistem nomanklatürünü kullanarak sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul edilen belirli bir üründür.

Buna göre:

(a) muhtelif maddelerin montajı veya gruplandırılmasından oluşan bir ürün, Armonize Sistem’de tek bir pozisyonda sınıflandırıldığında, bu ürünün tümü, nitelendirme birimini oluşturur;

(b) bir sevkiyat, Armonize Sistem’de aynı pozisyon içinde sınıflandırılan belli sayıda aynı üründen oluşuyorsa, her bir ürün bu Konvansiyon hükümlerinin uygulanışı sırasında münferiden değerlendirilir.

2. Armonize Sistem’in 5. Genel Kuralı çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne dâhil ediliyorsa, menşe tespiti açısından da dâhil edilir.

3. Bir teçhizat, makine, aygıt veya araç parçası beraberinde gönderilen normal bir teçhizatın bölümü durumundaki ve fabrika çıkış fiyatına dâhil edilmiş bulunan aksesuarlar, yedek parçalar ve aletler; söz konusu teçhizat, makine, aygıt veya araç içinde mütalaa edilir.

Madde 10

Setler

Armonize Sistem’in 3. Genel Kuralı’nda tanımlanan setler, tüm bileşenleri menşeli olduğunda menşeli olarak kabul edilir.

Ancak, bir set menşeli ve menşeli olmayan ürünlerden oluştuğunda, menşeli olmayan ürünlerin kıymeti, setin fabrika çıkış fiyatının yüzde 15’ini aşmıyorsa, set bir bütün olarak menşeli olarak kabul edilir.

Madde 11

Etkisiz unsurlar

Bir ürünün menşeli bir ürün olup olmadığını belirlemek için, imalatında kullanılabilecek:

(a) enerji ve yakıt;

(b) tesis ve teçhizat;

(c) makinalar ve aletler;

(d) ürünün nihai bileşimine girmeyen ve girmesi amaçlanmayan diğer herhangi bir eşyanın menşeini belirlemek gerekmez.

Madde 12

Muhasebesel ayrım

1. Bir ürünün işçilik ve işleminde, aynı ve birbirleri yerine geçebilen menşeli ve menşeli olmayan girdiler kullanılıyorsa, ekonomik operatörler, muhasebesel ayrım yöntemini kullanarak girdileri ayrı stoklarda tutmaksızın, girdilerin yönetimini sağlayabilir.

2. Ekonomik operatörler, muhasebesel ayrım yöntemini kullanarak ürünleri ayrı stoklarda tutmaksızın, 1701 pozisyonundaki menşeli ve menşeli olmayan aynı ve birbirleri yerine geçebilen ürünlerin yönetimini sağlayabilir.

3. Akit Taraflar, muhasebesel ayrımının uygulanmasının gümrük idarelerinin ön iznine tabi olmasını gerekli kılabilir. Gümrük idareleri izni, uygun görebileceği her türlü koşula bağlı olarak verebilir ve iznin kullanımını izler. Gümrük idareleri, her ne suretle olursa olsun, yararlananın, izni herhangi bir şekilde uygunsuz kullandığı veya bu Lahika’da belirlenen diğer herhangi bir koşulu yerine getirmediği durumlarda geri alabilir.

Muhasebesel ayrımın kullanılmasıyla, “ihracatçı Akit Taraf menşeli” kabul edilebilecek ürün sayısının, stokların fiziksel ayrıma tabi tutulmuş olması halinde “ihracatçı Akit Taraf menşeli” kabul edilebilecek ürün sayısını hiçbir zaman için geçmemesi temin edilir.

Bu yöntem, ihracatçı Akit Taraf’ta geçerli olan genel muhasebe ilkelerine göre uygulanır ve uygulamanın kaydı tutulur.

4. Paragraf 1 ve paragraf 2’de belirtilen yöntemden yararlanan, ihracatçı Akit Taraf menşeli kabul edilebilecek ürün miktarı için, yerine göre menşe ispat belgesi düzenleyebilir veya kullanabilir. Gümrük idarelerinin talebi üzerine, yararlanan, miktarların nasıl yönetildiğine dair bir beyan sunar.

BAŞLIK III

ÜLKESEL GEREKLİLİKLER

Madde 13

Ülkesellik ilkesi

1. Başlık II’de yer alan menşe statüsü kazanılmasına ilişkin koşullar, ilgili Akit Taraf’ta kesintisiz olarak yerine getirilmelidir.

2. Bir Akit Taraf’tan başka bir ülkeye ihraç edilmiş olan menşeli ürünlerin, geri gelmesi halinde, aşağıdaki hususlar gümrük idarelerini tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde, menşeli olmadığı kabul edilir:

(a) geri gelen ürünlerin, ihraç edilmiş ürünler ile aynı olduğu; ve

(b) söz konusu ülkede bulunma veya ihraç edilme süresi içerisinde, iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı.

3. Başlık II’de belirlenen kurallar uyarınca kazanılan menşe statüsü, ihracatçı Akit Taraf’tan ihraç edilen ve daha sonra yeniden ithal edilen girdiler üzerinde, ihracatçı Akit Taraf dışında yapılan işçilik veya işlemden, aşağıdaki koşulların sağlanması halinde etkilenmeyecektir:

(a) Söz konusu girdiler ihracatçı Akit Taraf’ta tamamen elde edilmiş veya ihraç edilmelerinden önce Madde 6’da belirtilen işlemlerin ötesinde bir işçilik veya işlemden geçmişse; ve

(b) Bu durum:

(i) yeniden ithal edilen ürünlerin, ihraç edilen girdilerin işçilik veya işlemden geçirilmesiyle elde edildiği; ve

(ii) bu Madde’nin uygulanması ile ihracatçı Akit Taraf dışında kazanılan toplam katma değerin, menşe statüsü talebine konu nihai ürünün fabrika çıkış fiyatının yüzde 10’unu aşmadığı

hususlarında gümrük idarelerinin tatmin edilmesi ile kanıtlanır.

4. Paragraf 3’ün amaçları açısından, Başlık II’de belirlenen menşe statüsünün kazanılması ilişkin koşullar, ihracatçı Akit Taraf dışında gerçekleştirilen işçilik veya işlemlere uygulanmaz. Bununla birlikte, nihai ürünün menşe statüsünün belirlenmesi amacıyla Ek II’deki listede ürüne dahil edilen tüm menşeli olmayan girdiler için azami kıymet oranı kuralının bulunduğu hallerde, ihracatçı Akit Taraf’ın ülkesinde ürüne dahil edilen menşeli olmayan girdilerin toplam kıymeti ile bu Madde’nin uygulanmasıyla söz konusu Akit Taraf dışında eklenen toplam katma değerin toplanmasıyla bulunan tutar, kuralda belirtilen oranı aşamaz.

5. Bu Madde’nin Paragraf 3 ve Paragraf 4’ünün uygulanması amacıyla, “toplam katma değer”, orada dâhil edilen girdilerin kıymetlerini de içerecek şekilde, ihracatçı Akit Taraf dışında oluşan tüm maliyetler, anlamına gelir.

6. Bu Madde’nin Paragraf 3 ve Paragraf 4 hükümleri, Ek II’deki listede düzenlenen koşulları yerine getirmeyen veya sadece Madde 5’te yer alan genel tolerans kuralının uygulanması ile yeterli işçilik veya işlemden geçmiş olduğu kabul edilen ürünler için uygulanmaz.

7. Bu Madde hükümlerinin kapsadığı türde ve ihracatı gerçekleştiren Akit Taraf dışında yapılan herhangi bir işçilik veya işlem, hariçte işleme veya benzeri düzenlemeler vasıtasıyla yürütülür.

Madde 14

Değişmezlik

1. İlgili Anlaşma hükümlerinde sağlanan tercihli muamele sadece bu Konvansiyon’un gerekliliklerini yerine getirmiş ve bir Akit Taraf’ta ithalat için beyan edilmiş olan ürünlere, bu ürünlerin ihracatçı Akit Taraf!’tan ihraç edilmiş olanlarla aynı ürünler olması kaydıyla, uygulanır. Bu ürünlerin serbest dolaşıma girmesi amacıyla ithalatta beyan edilmelerinden önce transit üçüncü ülke veya ülkelerde ya da sevkiyatın bölündüğü üçüncü ülke veya ülkelerde gümrük gözetimi altında değiştirilmemiş, herhangi bir şekilde dönüştürülmemiş veya iyi koşullarda muhafaza edilmelerine yönelik işlemler dışında veya işaret, etiket, mühür ya da ithalatçı Akit Taraf’ın özel iç gerekliliklerine uyum sağlanmasını temin edecek herhangi bir belgenin eklenmesi ya da yapıştırılması dışında bir işleme tabi tutulmamış olması gerekir.

2. Ürünler veya sevkiyatlar, transit üçüncü ülke(ler)de gümrük gözetimi altında olmaları koşuluyla depolanabilir.

3. Bu Lahika’nın Başlık V hükümlerine halel getirmeksizin, sevkiyat, söz konusu üçüncü ülke veya ülkelerde gümrük gözetimi altında yapılması şartıyla bölünebilir.

4. İthalatçı Akit Taraf şüphe duyması halinde, ithalatçıdan veya onun kanuni temsilcisinden bu Madde hükümlerine uyulduğunu kanıtlayan ve özellikle:

(a) konşimento gibi sözleşmeye bağlanmış taşımacılık belgeleri;

(b) ambalajların işaret ya da numaralarına dayanan kesin veya somut kanıtlar;

(c) transit ülke veya ülkelerin ya da sevkiyatın bölündüğü ülke veya ülkelerin gümrük makamları tarafından verilen manipüle edilmemiş eşya belgesi yahut eşyanın transit ülke veya ülkelerde ya da sevkiyatın bölündüğü ülke veya ülkelerde gümrük gözetiminde kaldığını gösteren diğer herhangi bir belge; veya

(d) eşyanın kendisine ilişkin herhangi bir kanıt ve belgelendirilmiş herhangi bir kanıt şeklinde verilebilecek tüm uygun belgeleri sunmasını her an talep edebilir.

Madde 15

Sergiler

1. Madde 7 ve Madde 8’de belirtilen ve kümülasyonun uygulanabilir olduğu ülkeler dışında, bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen ve sergiden sonra bir Akit Taraf’a ithal edilmek üzere satılan menşeli ürünler, aşağıdaki durumlar hakkında gümrük idarelerinin tatmin edilmesi kaydıyla, ithalatta ilgili Anlaşma hükümlerinden yararlanırlar:

(a) bir ihracatçının bu ürünleri bir Akit Taraf’tan serginin yapıldığı ülkeye nakletmesi ve orada sergilemesi;

(b) ürünlerin bu ihracatçı tarafından başka bir Akit Taraf’taki bir kişiye satılması veya o kişinin tasarrufuna verilmesi;

(c) ürünlerin sergi süresi içinde veya sergiden hemen sonra, sergilenmek üzere gönderildikleri durumda sevk edilmesi; ve

(d) ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla kullanılmaması.

2. Bu Lahika’nın Başlık V hükümlerine uygun olarak bir menşe ispat belgesi düzenlenir veya hazırlanır ve ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idarelerine normal usulde ibraz edilir. Serginin adı ve adresi bu belgede gösterilir. Gerekli olması halinde, ürünlerin sergilendikleri koşullara dair ek kanıtlayıcı belgeler istenebilir.

3. Paragraf 1, özel amaçla yabancı ürün satmak üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda düzenlenmemiş olan ve süresi zarfında eşyanın gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi, tarım ve el sanatları sergileri, fuarlar veya benzeri umumi gösterilere uygulanır.

BAŞLIK IV

GERİ ÖDEME VEYA MUAFİYET

Madde 16

Gümrük vergilerinde geri ödeme veya muafiyet

1. Bu Lahika’nın Başlık V hükümleri çerçevesinde kendileri için menşe ispat belgesi düzenlenen veya hazırlanan, bir Akit Taraf menşeli Armonize Sistem’in 50 ilâ 63 üncü fasıllarında yer alan ürünlerin imalatında kullanılan menşeli olmayan girdiler, ihracatçı Akit Taraf’ta her ne türde olursa olsun gümrük vergilerinin geri ödenmesine veya bunlardan muafiyete tabi değildir.

2. Paragraf 1’deki yasak, ihracatçı Akit Taraf’ta imalatta kullanılan girdilere uygulanabilen gümrük vergisi veya eş etkili vergilerin kısmen ya da tamamen iadesi veya kaldırılması veya ödenmemesi yönündeki her türlü düzenlemeye; ürünlerin söz konusu girdilerden elde edilip ihraç edildiği hallerde ve bu tür iade veya ödemelerin fiilen ya da açıkça geçerli olduğu durumlarda uygulanır; bu ürünlerin o ülkede serbest dolaşıma girmesi amacıyla ithal edildiği hallerde uygulanmaz.

3. Bir menşe ispat belgesi kapsamındaki ürünlerin ihracatçısı, söz konusu ürünlerin imalatında kullanılan menşeli olmayan girdiler için geri ödeme yapılmadığını ve bu girdilere uygulanabilen tüm gümrük vergileri veya eş etkili vergilerin fiilen ödendiğini tevsik eden tüm uygun belgeleri gümrük idarelerinin talebi üzerine herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazırlıklı olur.

4. Bu Madde’nin paragraf 1’inde belirtilen yasak, Madde 7(4) veya Madde 7(5) kapsamındaki menşe kümülasyonunun uygulanmasıyla menşe statüsü kazanan ürünlerin ilgili Akit Taraflar arasındaki ticaretinde uygulanmaz.

5. Şayet ürünler, diğer herhangi bir Akit Taraf menşeli girdilerle kümülasyon uygulanmaksızın ihracatçı ya da ithalatçı Akit Taraf menşeli kabul ediliyorsa, paragraf 1’de belirtilen yasak; bir yanda İsviçre (Lihtenştayn dahil), İzlanda, Norveç, Türkiye ya da Avrupa Birliği ile diğer yanda Türkiye ve İsrail hariç Barselona Süreci’ne katılım sağlayan herhangi bir ülke arasındaki ikili ticarette uygulanmaz.

6. Şayet ürünler, diğer herhangi bir Akit Taraf menşeli girdilerle kümülasyon uygulanmaksızın Arap Akdeniz Ülkeleri Arasında Serbest Ticaret Alanı Kuran Anlaşma’nın (Agadir Anlaşması) tarafı olan bir Akit Taraf menşeli kabul ediliyorsa, paragraf 1’de belirtilen yasak; Agadir Anlaşması’na taraf olan Akit Taraflar arasındaki ikili ticarette uygulanmaz.

BAŞLIK V

MENŞE İSPAT BELGESİ

Madde 17

Genel koşullar

1. Bir Akit Taraf menşeli ürünler, diğer Akit Taraflara ithalatlarında, aşağıdaki menşe ispat belgelerden birinin ibrazı üzerine ilgili Anlaşmaların hükümlerinden yararlanır:

(a) Bir örneği bu Lahika’nın Ek IV’ünde yer alan EUR.1 dolaşım belgesi;

(b) Madde 18(1)’de belirtilen durumlarda, ihracatçı tarafından, söz konusu ürünlerin teşhisini mümkün kılacak şekilde yeterli ayrıntıda tanımlayan ve bir fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde verilen ve bundan sonra “menşe beyanı” olarak atıfta bulunulacak olan beyan; menşe beyanı metni bu Lahika’nın Ek III’ünde yer almaktadır.

2. Bu Madde’nin paragraf 1’ine rağmen, bu Konvansiyon anlamındaki menşeli ürünler, Madde 27’de belirtilen durumlarda, bu Madde’nin paragraf 1’inde sayılan menşe ispat belgelerinden herhangi birinin ibrazına gerek olmaksızın ilgili Anlaşmaların hükümlerinden yararlanır.

3. Paragraf 1 hükümleri saklı kalmak kaydıyla, iki veya daha fazla Akit Taraf, bu Akit Taraflar arasındaki tercihli ticarette, paragraf 1’de zikredilen menşe ispat belgelerinin yerine, söz konusu Akit Tarafların kendi iç mevzuatlarına uygun olarak elektronik bir veritabanına kayıtlı ihracatçılar tarafından hazırlanan menşe beyanlarının ibraz edilmesine kendi aralarında karar verebilir.

İki veya daha fazla Akit Taraf’ın uzlaşmasıyla elektronik bir veritabanına kayıtlı ihracatçılar tarafından hazırlanan menşe beyanlarının kullanılması, diğer Akit Taraflar ile çapraz kümülasyonun kullanılmasına engel teşkil etmez.

4. Paragraf 1’in amaçları bakımından, iki veya daha fazla Akit Taraf, Paragraf 1’de belirtilen menşe ispat belgelerinin elektronik olarak düzenlenmesine veya elektronik olarak ibraz edilmesine imkan tanıyan bir sistem kurulmasına kendi aralarında karar verebilir.

5. Madde 7’nin amaçları bakımından, Madde 8(4)’ün uygulandığı hallerde, Madde 8(3) gereğince yazılması zorunlu kılınan ibarenin yazılması zorunluluğundan feragat hakkından istifade eden ve bir Akit Taraf’ta yerleşik olup başka bir menşe ispat belgesine dayanarak bir menşe ispat belgesi hazırlayan veya bir menşe ispat belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, kümülasyon uygulanmasına ilişkin koşulların yerine getirildiğini temin eden tüm gerekli tedbirleri alır ve gümrük idarelerine tüm ilgili belgeleri ibraz etmeye hazırlıklı olur.

Madde 18

Menşe beyanında bulunma koşulları

1. Madde 17(1)(b)’de belirtilen menşe beyanı:

(a) Madde 19 anlamında bir onaylanmış ihracatçı tarafından, veya

(b) toplam kıymeti 6.000 Euro’yu geçmeyen menşeli ürünler içeren bir ya da daha fazla paketten oluşan bir sevkiyat için herhangi bir ihracatçı tarafından

hazırlanabilir.

2. Menşe beyanı, sözkonusu ürünlerin bir Akit Taraf menşeli kabul edilmesi ve bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirilmesi halinde hazırlanabilir.

3. Menşe beyanında bulunan ihracatçı, ihracatın gerçekleştirildiği Akit Taraf’ın gümrük idarelerinin talebi üzerine, sözkonusu ürünlerin menşe statüsü ile bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunu ispat eden tüm ilgili belgeleri her an ibraz etmeye hazırlıklı olur.

4. Menşe beyanı, ihracatçı tarafından, metni bu Lahika’nın Ek III’ünde verilen ve anılan Ek’te gösterilen dillerden birinde ihracatçı Akit Taraf’ın ulusal mevzuatına uygun olarak; fatura, teslimat notu veya başka bir ticari belge üzerine daktilo edilmesi, damgalanması ya da basılması suretiyle hazırlanır. Eğer beyan el yazısı ile yapılırsa, matbaa harfleriyle ve mürekkeple yazılır.

5. Menşe beyanları, ihracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını taşımalıdır. Ancak, Madde 19 anlamındaki bir onaylanmış ihracatçı, kendi adıyla hazırlanmış her menşe beyanının kendisi tarafından el yazısıyla imzalanmış addedilmesi için tüm sorumluluğu üstlendiğine dair yazılı bir taahhütnameyi ihracatın gerçekleştirildiği Akit Taraf’ın gümrük idaresine vermiş olması koşuluyla, bu beyanları imzalama şartı aranmaz.

6. Bir menşe beyanı, ihracatçı tarafından, ait olduğu ürünlerin ihracatı sırasında veya ait olduğu ürünlerin ithalatından sonra iki yıl içerisinde ithalatçı Akit Taraf’a sunulması koşuluyla, ihracattan sonra (“geriye dönük menşe beyanı”) hazırlanabilir.

Madde 14(3) hükümlerine uygun olarak bir sevkiyatın bölünmesi halinde ve aynı iki yıllık süre sınırına uyulmuş olması koşuluyla, ürünlerin ihracatının gerçekleştirildiği Akit Taraf’taki onaylanmış ihracatçı tarafından geriye dönük menşe beyanı hazırlanır.

Madde 19

Onaylanmış ihracatçı

1. İhracatçı Akit Taraf’ın gümrük idareleri, ulusal gerekliliklere tabi olarak, o Akit Taraf’ta yerleşik herhangi bir ihracatçıyı ilgili ürünlerin kıymeti dikkate alınmaksızın menşe beyanı hazırlaması için yetkilendirebilir.

2. Böyle bir yetkilendirme talebinde bulunan bir ihracatçı, ürünlerin menşe statüsü ile bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirildiğinin doğrulanması amacıyla gerekli görülen tüm güvenceleri gümrük idarelerini tatmin edecek ölçüde sunmak zorundadır.

3. Gümrük idareleri, onaylanmış ihracatçıya, menşe beyanında yer almak üzere, bir gümrük onay numarası verir.

4. Gümrük idareleri, yetkilendirmelerin usulüne uygun kullanıldığının doğrulamasını yapar. Onaylanmış ihracatçının bu yetkiyi usulüne aykırı kullanması halinde veya paragraf 2’de belirtilen güvenceleri artık sunmaması durumunda, gümrük idareleri, sözkonusu yetkilendirmeyi geri alabilir.

Madde 20

EUR.1 Dolaşım Belgesinin düzenlenme işlemleri

1. EUR.1 dolaşım belgesi, ihracatçının veya ihracatçının sorumluluğunda yetkili temsilcisinin yazılı başvurusu üzerine, ihracatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresi tarafından düzenlenir.

2. Bu amaçla, ihracatçı veya yetkili temsilcisi, örnekleri bu Lahika’nın Ek IV’ünde yer alan EUR.1 dolaşım belgesini ve başvuru formunu doldurur. Bu formlar bu Konvansiyon’un akdedildiği dillerden birinde ve ihracatçı Akit Taraf’ın ulusal mevzuatına uygun olarak doldurulur. Eğer formlar el yazısıyla doldurulursa, matbaa harfleriyle ve mürekkeple yazılır. Ürünlerin tanımı, bu amaçla ayrılmış kutunun içine boş satır bırakılmadan yapılır. Eğer kutunun tamamı dolmaz ise, tanımın son satırının altına yatay bir çizgi çekilerek boş alan çapraz bir çizgi ile kapatılır.

3. EUR.1 dolaşım belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, EUR.1 dolaşım belgesini düzenleyecek ihracatçı Akit Taraf gümrük idaresinin talep edebileceği, söz konusu ürünlerin menşe statüsü ile bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunu ispat eden tüm ilgili belgeleri her an ibraz etmeye hazırlıklı olur.

4. Söz konusu ürünlerin menşeli olduğunun kabul edilmesi ve bu Konvansiyon’un diğer koşullarını yerine getirmesi halinde, ihracatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresi tarafından bir EUR.1 dolaşım belgesi düzenlenir.

5. EUR.1 dolaşım belgelerini düzenleyen gümrük idareleri, ürünlerin menşe statüsünün ve bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunun doğrulanması için gereken her tedbiri alır. Bu maksatla, her türlü kanıtın sunulmasını talep etme ve ihracatçının hesaplarını denetleme veya uygun görülen başka herhangi bir kontrolü yapma hakkına sahiptirler. Aynı zamanda, paragraf 2’de atıfta bulunulan formların usulüne uygun olarak doldurulmasını temin ederler. Özellikle, ürünlerin tanımı için ayrılmış olan boşluğun gerçeğe aykırı ilaveler yapılmasına hiçbir olasılık bırakmayacak şekilde doldurulmuş olduğunu kontrol ederler.

6. EUR.1 dolaşım belgesinin düzenlenme tarihi, EUR.1 dolaşım belgesinin 11 numaralı kutusunda gösterilir.

7. EUR.1 dolaşım belgesi, gümrük idarelerince düzenlenerek fiili ihracatın gerçekleştirildiği veya kesinleştiği anda ihracatçının kullanımına verilir.

Madde 21

Sonradan düzenlenen EUR.1 Dolaşım Belgeleri

1. Madde 20(7)’ye rağmen, aşağıdaki durumlarda, EUR.1 dolaşım belgesi, ait olduğu ürünlerin ihracatından sonra düzenlenebilir:

(a) hatalar, kasıtsız ihmaller ya da özel durumlar nedeniyle ihracat esnasında düzenlenmemiş olması;

(b) EUR.1 dolaşım belgesinin düzenlenmiş olmakla birlikte, teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğunun gümrük idarelerini tatmin edecek şekilde açıklanması;

(c) söz konusu ürünlerin nihai varış yerinin ihracat anında bilinmemesi ve bu yerin ürünlerin nakliyatı ya da depolanması sırasında veya Madde 14(3) uyarınca olası olan sevkiyatların bölünmesinin ardından kesinleştirilmesi; veya

(d) EUR.1 dolaşım belgesinin Madde 8(4)’e dayanılarak düzenlenmiş olması, bununla beraber, başka bir Akit Taraf’a ithalatta Madde 8(3)’ün uygulanmasının gerekli kılınması.

2. Paragraf 1’in uygulanması amacıyla, ihracatçı, başvurusunda EUR.1 dolaşım belgesinin ait olduğu ürünlerin ihracat yeri ve tarihi ile talebinin gerekçelerini belirtir.

3. Gümrük idareleri, ancak ihracatçının başvurusunda sunulan bilgilerin mütekabil dosyadaki bilgilerle örtüştüğünü teyit ettikten sonra ve ihracat tarihinden itibaren iki yıl içerisinde sonradan EUR.1 dolaşım belgesi düzenleyebilirler.

4. Sonradan düzenlenen EUR.1 dolaşım belgeleri şu İngilizce ibare ile birlikte vize edilir: “ISSUED RETROSPECTIVELY”.

5. Paragraf 4’te belirtilen ibare, EUR.1 dolaşım belgesinin Kutu 7’sine konulur.

Madde 22

İkinci nüsha EUR. 1 dolaşım belgesi düzenlenmesi

1. EUR.1 dolaşım belgesinin çalınması, kaybolması veya hasar görmesi halinde ihracatçı, bu belgeyi düzenleyen gümrük idaresine, elindeki ihracat belgelerine dayanarak ikinci bir nüsha düzenlenmesi için başvurabilir.

2. Paragraf 1 uyarınca düzenlenen ikinci nüsha, şu İngilizce ibare ile birlikte vize edilir: “DUPLICATE”.

3. Paragraf 2’de belirtilen ibare, ikinci nüsha EUR.1 dolaşım belgesinin Kutu 7’sine konulur.

4. İkinci nüsha, asıl EUR.1 dolaşım belgesinin düzenlenme tarihini taşımalıdır ve bu tarihten itibaren hüküm ifade eder.

Madde 23

Menşe ispat belgesinin geçerliliği

1. Bir menşe ispat belgesi, ihracatçı Akit Taraf’ta düzenlendiği veya hazırlandığı tarihinden itibaren on ay süreyle geçerli olur ve bu süre içerisinde ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idarelerine ibraz edilir.

2. Paragraf 1’de belirtilen son ibraz tarihinden sonra ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idarelerine ibraz edilen menşe ispat belgeleri, bu belgelerin belirlenen son tarihe kadar ibraz edilememesinin istisnai durumlardan kaynaklanması halinde, tercihli muamele uygulanmak üzere kabul edilebilir.

3. Diğer geç ibraz hallerinde ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idareleri, ürünlerin belirtilen son tarihten önce sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.

Madde 24

Serbest bölgeler

1. Akit Taraflar, bir menşe ispat belgesi kapsamında ticareti yapılan ve taşıma sırasında kendi ülkelerinde bulunan bir serbest bölgeyi kullanan ürünlerin başka eşyayla değiştirilmelerini veya bozulmalarını önleyici normal işlemler dışında herhangi bir işleme tabi tutulmamalarının sağlamak için gerekli tüm tedbirleri alırlar.

2. Paragraf 1’e istisna olarak, bir Akit Taraf menşeli ürünler bir menşe ispat belgesi kapsamında bir serbest bölgeye ithal edildiğinde ve bir muameleden veya işlemden geçtiğinde, uygulanan muamele veya işlemin bu Konvansiyon’a uygun olması halinde, yeni bir menşe ispat belgesi düzenlenebilir veya hazırlanır.

Madde 25

İthalat Gereklilikleri

Menşe ispat belgeleri, ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresine, o Tarafta geçerli usullere uygun olarak ibraz edilir.

Madde 26

Parçalar halinde ithalat

İthalatçının talebi üzerine ve ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresince belirlenen şartlara tabi olarak, Armonize Sistem’in 2(a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve Armonize Sistem’in XVI ve XVII. bölümlerinde veya 7308 ve 9406 pozisyonlarında yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek bir menşe ispat belgesi, ilk parçanın ithalatı sırasında gümrük idarelerine ibraz edilir.

Madde 27

Menşe ispat belgesinden muafiyet

1. Gerçek kişilerden gerçek kişilere küçük paketler halinde gönderilen veya seyahat eden yolcunun şahsi eşyasını oluşturan ürünler, ticari amaçlarla ithal edilmemişlerse ve bu Konvansiyon’un şartlarına uydukları beyan edilirse ve böyle bir beyanın doğruluğundan şüphe edilmiyorsa, menşe ispat belgesinin ibrazına gerek olmaksızın menşeli olarak kabul edilirler.

2. İthalat, şu koşulların tümünü içerdiği hâllerde ticaret yoluyla ithalat olarak kabul edilmez:

(a) arızî olarak yapılma,

(b) yalnızca alıcıların veya yolcuların veya bunların ailesinin kişisel kullanımına yönelik ürünleri içerme,

(c) ürünlerin cinsinden ve miktarından ticari amaç güdülmediğinin aşikar olması.

3. Ürünlerin toplam kıymeti küçük paketler için 500 Euro’yu veya yolcunun şahsi eşyasını oluşturan ürünler için 1 200 Euro’yu aşamaz.

Madde 28

Farklılıklar ve şekli hatalar

1. Menşe ispat belgesi üzerindeki ibareler ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgeler üzerindeki ibareler arasında bulunabilecek küçük farklılıklar, sunulan ürünlere karşılık geldiğinin usulünce tespit edilmesi kaydıyla, menşe ispat belgesini kendiliğinden geçersiz kılmaz.

2. Menşe ispat belgesi üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, yazım hatası gibi bariz şekli hatalar, Paragraf 1’de belirtilen belgelerin reddedilmesini gerektirmez.

Madde 29

Tedarikçi beyanları

1. Madde 7(3) veya Madde 7(4) uyarınca imalatında bir Akit Taraf’tan gelen ve tercihli menşe elde edilmeksizin bu Akit Taraflarda işçilik veya işleme tabi tutulan eşya kullanılan menşeli ürünler için bir Akit Taraf’ta EUR.1 dolaşım belgesi düzenlendiğinde veya menşe beyanı hazırlandığında, bu madde uyarınca bu eşya için verilen tedarikçi beyanı dikkate alınır.

2. Paragraf 1’de atıfta bulunulan tedarikçi beyanı, imalatında sözkonusu eşyanın kullanıldığı ürünlerin ihracatçı Akit Taraf’ta menşeli ürünler olarak kabul edilip edilemeyeceğinin ve bu Lahika’nın diğer koşullarını yerine getirip getirmediğinin belirlenmesi amacıyla, bir Akit Taraf’ta gerçekleştirilen işçilik veya işlemin ilgili eşyaya tatbik edilmiş olduğunun kanıtı olarak kullanılır.

3. Paragraf 4’te yer alan durumlar haricinde, tedarikçi tarafından her bir eşya sevkiyatı için, söz konusu eşyanın teşhisini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda tanımlanmasını mümkün kılacak derecede açıklayan fatura, teslimat notu veya diğer herhangi bir ticari belge üzerine eklenen bir kağıt üzerine Ek VI’da öngörüldüğü şekilde ayrı bir tedarikçi beyanı düzenlenir.

4. Bir tedarikçinin bir Akit Taraf’ta bir süre zarfında aralıksız olarak işçilik veya işleme tabi tutulması beklenen eşyayı, belirli bir müşteriye devamlı olarak sunması halinde, tedarikçi, bu eşyanın müteakip sevkiyatını kapsayan tek bir tedarikçi beyanı sunabilir (“uzun dönem tedarikçi beyanı”).

Uzun dönem tedarikçi beyanı normal koşullarda beyanın düzenlendiği tarihten itibaren iki yıl süreyle geçerlidir. Beyanın düzenlendiği Akit Taraf’ın gümrük idaresi daha uzun sürenin kullanılabileceği şartları belirler.

Uzun dönem tedarikçi beyanı, tedarikçi tarafından Ek VIII’de yer alan şekilde düzenlenir ve söz konusu eşyayı teşhislerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda tanımlar. Uzun dönem tedarikçi beyanı, ilgili müşteriye beyan kapsamı eşyanın ilk sevkiyatı yapılmadan önce veya ilk sevkiyat beraberinde sunulur.

Uzun dönem tedarikçi beyanının, tedarik edilen eşyaya daha fazla uygulanamayacağı hallerde tedarikçi, müşterisine derhal bildirimde bulunur.

5. Paragraf 3 ve 4’te atıfta bulunulan tedarikçi beyanları, bu Konvansiyon’un imza edildiği dillerden biri kullanılarak, düzenlendiği Akit Taraf’ın ulusal mevzuatı çerçevesinde daktilo ya da bilgisayarla yazılır veya basılır ve tedarikçinin elle yazılmış orijinal imzasını taşır. Beyanın el yazısı ile hazırlanması da mümkündür, bu durumda matbaa harfleriyle ve mürekkeple doldurulur.

6. Beyanda bulunan tedarikçi, beyanda yer alan bilgilerin doğruluğunu ispatlayan gerekli tüm vesaiki, beyanın sunulduğu bir Akit Taraf’ın gümrük idaresinin talebi üzerine, her an ibraz etmeye hazır olur.

Madde 30

Euro cinsinden ifade edilen tutarlar

1. Madde 18(1)(b) ve 27(3) hükümlerinin uygulanması amacıyla, ürünlerin Euro dışında bir para biriminde faturalandırıldığı durumlarda, Akit Tarafların ulusal para birimleri cinsinden ifade edilen Euro tutarına eşit tutarlar, ilgili Akit Tarafların her biri tarafından yıllık olarak sabitlenir.

2. Bir sevkiyat, ilgili Akit Taraf’ça sabitlenen tutara göre, faturanın düzenlendiği para birimine atıf yapılmak suretiyle, Madde 18(1)(b) ve 27(3) hükümlerinden yararlanır.

3. Herhangi bir ulusal para biriminde kullanılacak tutarlar, Ekim ayının ilk iş günü itibarıyla o para biriminde Euro cinsinden ifade edilen tutarlara eşdeğer olur. Tutarlar 15 Ekim’e kadar Avrupa Komisyonu’na bildirilir ve bir sonraki yılın 1 Ocak gününden itibaren uygulanır. Avrupa Komisyonu söz konusu tutarları ilgili tüm Akit Taraflara bildirir.

4. Bir Akit Taraf, Euro cinsinden ifade edilen bir tutarın kendi ulusal para birimine çevrilmesi sonucunda ortaya çıkan tutarı, aşağı veya yukarı yuvarlayabilir. Yuvarlanan tutar, çevirme sonucunda ortaya çıkan tutardan yüzde 5’ten fazla farklı olamaz. Bir Akit Taraf, Paragraf 3’te öngörülen yıllık ayarlama zamanında, bu tutarın yuvarlama önce çevrilmesinin, ulusal para birimi eşdeğerinde yüzde 15’ten daha az bir artışla sonuçlanması durumunda, Euro cinsinden ifade edilen tutarın eşdeğeri ulusal para birimi karşılığını değiştirmeden koruyabilir. Çevirme eşdeğerin değerinde bir azalmaya yol açıyorsa, ulusal para birimi eşdeğeri değiştirilmeden korunabilir.

5. Euro cinsinden ifade edilen tutarlar, Akit Taraflardan herhangi birinin talebi üzerine Ortak Komite tarafından gözden geçirilir. Ortak Komite bu gözden geçirmeyi gerçekleştirirken, ilgili sınırların etkilerinin gerçek anlamda korunmasının istenilip istenilmediğini değerlendirir. Bu amaçla, Euro cinsinden ifade edilen tutarlarda değişiklik yapılmasına karar verebilir.

BAŞLIK VI

İŞBİRLİĞİ İLKELERİ VE KANITLAYICI BELGE

Madde 31

Belgeye dayanan kanıtların, menşe ispat belgeleri ile destekleyici belgelerin muhafaza edilmesi

1. EUR.1 dolaşım belgesi düzenlemek için başvuruda bulunan veya menşe beyanı yapan ihracatçı, eşyanın menşe statüsünü destekleyen tüm belgelerin ve bu menşe ispat belgelerinin elektronik veya fiziki nüshalarını, düzenlendiği veya yapıldığı tarih itibarıyla en az üç yıl muhafaza eder.

2. Tedarikçi beyanını düzenleyen tedarikçi, beyanın ve beyanın eklendiği tüm faturaların, teslimat notlarının veya diğer ticari belgelerin yanı sıra Madde 29(6)’da atıfta bulunulan belgelerin kopyalarını en az üç yıl muhafaza eder.

Uzun dönem tedarikçi beyanını düzenleyen tedarikçi, beyanın ve ilgili müşteriye gönderilen beyan kapsamı eşyaya ilişkin tüm faturaların, teslimat notlarının veya diğer ticari belgelerin yanı sıra Madde 29(6)’da atıfta bulunulan belgelerin nüshalarını en az üç yıl muhafaza eder. Bu süre uzun dönem tedarikçi beyanının geçerliliğinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.

3. Paragraf 1 hükümleri amacıyla, menşe statüsünü destekleyen belgeler, bunların yanında, aşağıdakileri de içerir:

(a) ihracatçının veya tedarikçinin ürünü elde etmek için gerçekleştirdiği, örneğin hesaplarında veya iç muhasebe kayıtlarında yer alan süreçlere ilişkin doğrudan deliller;

(b) ilgili Akit Taraf’ta düzenlenmiş veya hazırlanmış, kullanılan girdilerin menşe statüsünü ispat eden, ulusal mevzuatına uygun belgeler;

(c) ilgili Akit Taraf’ta düzenlenmiş veya hazırlanmış, ilgili Akit Taraf’ta girdiler üzerinde yapılan işçilik veya işlemi ispat eden, ulusal mevzuatına uygun belgeler;

(d) Akit Taraflarda bu Konvansiyon’a uygun düzenlenmiş veya hazırlanmış, kullanılan girdilerin menşe statüsünü ispat eden menşe beyanları veya EUR.1 dolaşım belgeleri;

(e) Madde 13 ve 14’ün uygulanmasıyla, Akit Taraflar haricinde gerçekleştirilen işçilik veya işlemlere ilişkin, bu Maddelerde belirtilen şartların karşılandığını ispat eden uygun kanıtlar.

4. EUR.1 dolaşım belgesini düzenleyen ihracatçı Akit Taraf’ın gümrük idareleri, Madde 20(2)’de belirtilen başvuru formunu en az üç yıl muhafaza eder.

5. İthalatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresi, kendisine ibraz edilen EUR.1 dolaşım belgesi ve menşe beyanlarını en az üç yıl muhafaza eder.

6. Kullanılan girdilerin bir Akit Taraf’ta işçilik veya işleme tabi tutulduğunu ispatlayan ve bu Akit Taraf’ta düzenlenen tedarikçi beyanları, bir EUR.1 dolaşım belgesi veya menşe beyanı kapsamındaki ürünlerin bu Akit Taraf menşeli olarak kabul edilebileceğini ve bu Lahika’nın diğer koşullarını yerine getirdiğini tevsik etmek amacıyla kullanılan ve Madde 18(3) ve 20(3) ve Madde 29(6)’sında atıfta bulunulan bir belge olarak muamele görür.

Madde 32

Anlaşmazlıkların çözümü

Madde 34 ve 35’teki kontrol usullerine ilişkin olarak, kontrol talebinde bulunan gümrük idaresi ile bu kontrolün yapılmasından sorumlu gümrük idaresi arasında çözümlenemeyen bir anlaşmazlığın hasıl olması halinde, bu durumlar ilgili Anlaşma’yla kurulmuş olan ikili organa sunulur. Madde 34 ve 35’te belirtilen kontrol usulleriyle ilgili olanlar dışında, bu Konvansiyon’un yorumlanmasına ilişkin diğer hususlarda anlaşmazlıkların hasıl olması halinde, bunlar Ortak Komite’ye sunulur.

İthalatçı ile ithalatçı Akit Taraf gümrük idaresi arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, o Akit Taraf’ın mevzuatı çerçevesinde çözülür.

BAŞLIK VII

İDARİ İŞBİRLİĞİ

Madde 33

Bildirim ve İşbirliği

1. Akit Tarafların gümrük idareleri, EUR.1 dolaşım belgesi düzenlenmesi için kendi gümrük idarelerinde kullanılan mühürlerin örneklerini, onaylanmış ihracatçılara verilen yetki numaralarının modellerini ve dolaşım belgelerinin ve menşe beyanlarının sonradan kontrolünden sorumlu gümrük idarelerinin adreslerini birbirlerine sağlar.

2. Bu Konvansiyon’un doğru şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla, Akit Taraflar, yetkili gümrük idareleri vasıtasıyla, EUR.1 dolaşım belgeleri, menşe beyanları veya tedarikçi beyanlarının geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrolünde birbirlerine yardımcı olur.

Madde 34

Menşe ispat belgelerinin kontrolü

1. Menşe ispat belgelerinin sonradan kontrolü, sondaj usulü ile veya ithalatçı Akit Taraf gümrük idarelerinin bu belgelerin gerçekliğine, söz konusu ürünlerin menşe statüsüne veya bu Konvansiyon’un diğer koşullarının yerine getirilmesine ilişkin makul şüphesi olduğu her an yapılır.

2. İthalatçı Akit Taraf gümrük idaresi, EUR.1 dolaşım belgesi ve fatura ile eğer ibraz edilmiş ise menşe beyanını veya, bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde kontrol talebinin gerekçelerini de belirterek ihracatçı Akit Taraf gümrük idaresine gönderir. Menşe ispat belgesinde yer alan bilgilerin doğru olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini desteklemek üzere gönderilir.

3. Kontrol, ihracatçı Akit Taraf’ın gümrük idareleri tarafından gerçekleştirilir. Bu amaçla, gümrük idaresi her türlü delili isteme ve tedarikçinin hesaplarında herhangi bir inceleme yapma veya uygun gördükleri diğer kontrolleri yapma hakkına sahiptir.

4. Eğer ithalatçı Akit Taraf’ın gümrük idaresi, kontrol sonucunun beklenmesi süresinde söz konusu ürünlere tercihli muamele tanınmasını askıya almaya karar verirse, ürünlerin takdir edilen ihtiyati tedbirlere bağlı olarak serbest bırakılması ithalatçıya önerilir.

5. Kontrol talebinde bulunan gümrük idaresi, bunun sonuçlarından mümkün olan en kısa zamanda haberdar edilir. Bu sonuçlar, belgelerin gerçek olup olmadığını, söz konusu ürünlerin Akit Taraflardan biri menşeli olarak kabul edilip edilemeyeceğini ve bu Konvansiyon’un diğer koşullarına uyup uymadıklarını açıkça belirtir.

6. Makul şüphe durumlarında, kontrol talebi tarihinden itibaren on ay içerisinde yanıt alınamaması veya yanıtın, söz konusu belgenin gerçekliğini veya ürünlerin gerçek menşeini tespit etmeye yetecek bilgiyi içermemesi halinde, talepte bulunan gümrük idaresi istisnai durumlar dışında tercih tanınmasını reddeder.

Madde 35

Tedarikçi beyanlarının kontrolü

1. Tedarikçi beyanlarının veya uzun dönem tedarikçi beyanlarının sonradan kontrolü, sondaj usulü ile veya söz konusu beyanların bir EUR.1 dolaşım belgesi düzenlemek veya bir menşe beyanında bulunmak üzere dikkate alındığı Akit Taraf’ın gümrük idarelerinin, bu belgenin gerçekliğine veya bu belgede yer alan bilgilerin doğruluğuna ilişkin makul şüphesi olduğu her an yapılabilir.

2. Paraf 1’in uygulanması amacıyla, Paragraf 1’de atıfta bulunulan Akit Taraf’ın gümrük idareleri, tedarikçi beyanını veya uzun dönem tedarikçi beyanını ve beyan kapsamı eşyaya ilişkin fatura(lar)ı, teslimat not(lar)ını veya diğer ticari belge(ler)i beyanın yapıldığı Akit Taraf’ın gümrük idarelerine, gerektiğinde kontrol talebinin esasına veya biçimine dair gerekçeleri de belirterek gönderir.

Sonradan kontrolü desteklemek amacıyla, tedarikçi beyanında veya uzun dönem tedarikçi beyanında yer alan bilgilerin yanlış olduğunu düşündüren elde edilmiş tüm belge ve bilgileri, gönderir.

3. Kontrol, tedarikçi beyanının veya uzun dönem tedarikçi beyanının yapıldığı Akit Taraf’ın gümrük idaresi tarafından gerçekleştirilir. Bu amaçla, ilgili gümrük idaresi, her türlü delili isteme ve tedarikçinin hesaplarında herhangi bir inceleme yapma veya uygun gördükleri diğer kontrolleri yapma hakkına sahiptir.

4. Kontrol talebinde bulunan gümrük idaresi, sonuçlarından mümkün olan en kısa zamanda haberdar edilir. Bu sonuçlar, tedarikçi beyanında veya uzun dönem tedarikçi beyanında yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını açıkça belirtir ve söz konusu gümrük idaresinin, bu beyanın EUR.1 dolaşım belgesi veya menşe beyanı düzenlenebilmesi için dikkate alınıp alınamayacağı ve hangi kapsamda dikkate alınabileceği hakkında karar vermesini mümkün kılar.

Madde 36

Cezalar

Her Akit Taraf, bu Konvansiyon ile ilgili kendi mevzuatının ihlali durumunda cezai, hukuki veya idari cezaların uygulanmasını sağlar.

BAŞLIK VIII

LAHİKA I’İN UYGULANMASI

Madde 37

Avrupa Ekonomik Alanı

Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması’nın Protokol 4’ü kapsamında Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) menşeli eşya, sırasıyla Avrupa Birliği, İzlanda, Lihtenştayn veya Norveç’ten (“AEA Tarafları”), AEA Tarafları haricindeki bir başka Akit Taraf’a ihraç edildikleri hallerde, ithalatçı Akit Taraf ile AEA Tarafları arasında serbest ticaret anlaşmalarının geçerli olması şartıyla, Avrupa Birliği, İzlanda, Lihtenştayn veya Norveç menşeli kabul edilirler.

Madde 38

Lihtenştayn

Madde 2’ye halel getirmeksizin, Lihtenştayn menşeli bir ürün, İsviçre ile Lihtenştayn arasındaki gümrük birliği nedeniyle İsviçre menşeli olarak kabul edilir.

Madde 39

San Marino Cumhuriyeti

Madde 2’ye halel getirmeksizin, San Marino Cumhuriyeti menşeli bir ürün, Avrupa Birliği ile San Marino Cumhuriyeti arasındaki gümrük birliği nedeniyle, Avrupa Birliği menşeli olarak kabul edilir.

Madde 40

Andorra Prensliği

Madde 2’ye halel getirmeksizin, Armonize Sistemin 25 ila 97. Fasılları kapsamında yer alan Andorra Prensliği menşeli bir ürün, Avrupa Birliği ile Andorra Prensliği arasındaki gümrük birliği nedeniyle, Avrupa Birliği menşeli olarak kabul edilir.

Madde 41

Septe ve Melilla

1. Bu Konvansiyon’un yerine getirilmesi amacıyla, “Avrupa Birliği” terimi, Septe ve Melilla’yı kapsamaz.

2. Avrupa Birliği haricindeki bir Akit Taraf menşeli ürünler Septe ya da Melilla’ya ithal edildiklerinde, İspanya Krallığı ve Portekiz Cumhuriyeti’nin katılım koşullarına ve Anlaşmalarda yapılacak değişikliklere ilişkin Protokol 2uyarınca, Avrupa Birliği gümrük bölgesi menşeli ürünlere uygulanan gümrük rejiminin her bakımdan aynısından yararlanırlar(2). Avrupa Birliği haricindeki diğer Akit Taraflar, ilgili Anlaşma kapsamındaki Septe ve Melilla menşeli ürünlerin ithalatında, Avrupa Birliği’nden ithal edilen Avrupa Birliği menşeli ürünlere tanınan gümrük rejiminin aynısını tanırlar.

3. Septe ve Melilla menşeli ürünlere ilişkin paragraf 2’nin uygulanması açısından, bu Konvansiyon, Ek V’te düzenlenen özel koşullara tabi olmak suretiyle ve gerekli değişikliklerin yapılması koşuluyla uygulanır.

SE

Devamı için TIKLAYINIZ