TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE MALDİVLER CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASININ ONAYLANMASI HAKKINDA KARAR

Karar Sayısı: 10693

19.12.2025 Tarih ve 33112 Sayılı R.G.

4 Kasım 2024 tarihinde İstanbul’da imzalanan ve 7561 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Maldivler Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması”nın onaylanmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.

18 Aralık 2025

CUMHURBAŞKANI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE MALDİVLER CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASI

DİBACE

Bir tarafta, Türkiye Cumhuriyeti (bundan böyle “Türkiye” olarak anılacaktır) ve diğer tarafta, Maldivler Cumhuriyeti (bundan böyle “Maldivler” olarak anılacaktır) (bundan böyle her biri ayrı ayrı “Taraf’ veya birlikte “Taraflar” olarak anılacaktır),

Köklü ve güçlü ortaklıkları ile önemli ekonomik, ticari ve yatırım ilişkilerini kabul ederek;

Yaşam standartlarını yükseltmek, ekonomik büyüme ve istikrarı teşvik etmek, yeni istihdam olanakları yaratmak ve karşılıklı ticareti serbestleştirmek ve genişletmek yoluyla genel refahı geliştirmek arzusuyla;

16 Nisan 2008 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Maldivler Cumhuriyeti Arasında Kapsamlı İşbirliği Mutabakat Zaptı’nın ikili ticaretin geliştirilmesi ve genişletilmesine yönelik taahhütlerini yansıtan 4. maddesini anımsayarak;

Ekonomik ilişkilerini, tüm ilişkilerinin bir parçası olarak ve bunlarla uyumlu olacak şekilde, daha fazla güçlendirmek arzusuyla ve Türkiye ile Maldivler arasında Tercihli Ticaret Anlaşması’nın (bundan böyle “Anlaşma” olarak anılacaktır), Taraflar arasındaki ticaretin ve yatırımların geliştirilmesi için yeni bir ortam yaratması arzusuyla;

Ticaretlerini düzenleyen açık ve karşılıklı yarar sağlayan kurallar oluşturma ve karşılıklı ticaretin önündeki engelleri azaltma veya ortadan kaldırma amacıyla;

İşbu Anlaşma yoluyla ticaretin önündeki engelleri kaldırarak uluslararası ticaretin uyumlu bir şekilde gelişmesine ve genişlemesine katkıda bulunmaya ve Taraflar arasında bu Anlaşma’nın faydalarını azaltabilecek yeni ticaret engelleri oluşturmaktan kaçınmaya kararlı olarak;

Taraf oldukları DTÖ Anlaşmaları, çok taraflı, bölgesel ve ikili anlaşmalar ve düzenlemeler kapsamındaki hak ve yükümlülüklerine dayanarak;

12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Türkiye Arasında Ortaklık Kuran Anlaşma ve Ek Protokoller ile bunlara bağlı olarak ticarete ilişkin alınan Kararları göz önünde bulundurarak;

Ticari ilişkilerini güçlendirmek üzere yasal bir çerçeve oluşturmaya kararlı olarak;

İkili tercihli ticaret anlaşması yoluyla ikili ticaretteki engellerin aşamalı olarak azaltılması ve ortadan kaldırılmasının, dünya ticaretinin büyümesine katkı sağlayacağını ayrıca kabul ederek;

Aşağıdaki şekilde karar vermişlerdir:

MADDE 1

Amaçlar

1.Taraflar işbu Anlaşma uyarınca mal ticaretinde tercihli ticaret düzenlemesi ve ilgili kuralları akdederler.

2. Taraflar ticaretin daha da serbestleştirilmesi ve dünya ticaretinin ve taraflar arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişmesinin sürdürülmesi için ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasına katkıda bulunurlar.

MADDE 2

Genel Tanımlar

İşbu Anlaşma’nın amaçları doğrultusunda, aksi belirtilmedikçe:

Anti-damping Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek 1 A’da bulunan Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması 1994 ’ün VI ’ncı Maddesi ’nin Uygulanmasına İlişkin Anlaşma anlamındadır;

Gümrük Kıymeti Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek 1 A’da bulunan GATT1994 ’ün VII`nci Maddesi’nin Uygulanmasına İlişkin Anlaşma anlamındadır;

gün, takvim günleri anlamındadır;

mevcut, İşbu Anlaşma`nın yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte olan anlamındadır;

GATT 1994, DTÖ Anlaşması Ek 1A’da bulunan Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması 1994 anlamındadır;

mallar, GATT 1994’ten anlaşıldığı şekilde ürünler anlamındadır;

Armonize Sistem (AS), Genel Yorum Kuralları, Bölüm Notları ve Fasıl Notları ve bunların değişiklikleri dâhil olmak üzere, Taraflarca kendi tarife mevzuatlarında kabul edildiği ve uygulandığı haliyle, Armonize Mal Tanımlaması ve Kodlama Sistemi anlamındadır;

Ortak Ticaret Komitesi, işbu Anlaşma’nın 23’üncü Maddesi (Ortak Ticaret Komitesi) kapsamında tesis edilen komite anlamındadır;

önlem, taraflardan birinin yasa, yönetmelik, kural, usul, uygulama, karar, idari eylem ya da bir başka şekilde aldığı her türlü önlem anlamındadır;

vatandaş:

a. Türkiye bakımından, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası dahilinde Türk vatandaşı anlamında; ve

b. Maldivler bakımından, Maldivler Cumhuriyeti Anayasası dahilinde Maldivler vatandaşı anlamındadır;

menşeli, işbu Anlaşma’ya Ekli “menşeli ürün” kavramının tanımı ve idari işbirliği yöntemlerine ilişkin Protokol’de belirtilen menşe kuralları kapsamında nitelendirilen anlamdadır;

kişi, gerçek veya tüzel kişi anlamındadır;

tercihli vergi muamelesi, işbu Anlaşma kapsamında menşeli bir mala uygulanacak gümrük vergisi oranı anlamındadır;

Korunma Önlemleri Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek-1A’da bulunan Korunma Önlemleri Anlaşması anlamındadır;

sağlık ve bitki sağlığı önlemi, SBS Anlaşması’nın Ek A’nın 1’inci fıkrasında atıfta bulunulan her türlü önlem anlamındadır;

STÖ Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek-1A’da bulunan Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Önlemler Anlaşması anlamındadır;

SBS Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek-1A’da bulunan Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemlerinin Uygulanmasına Dair Anlaşma anlamındadır;

TTE Anlaşması, DTÖ Anlaşması Ek-1A’da bulunan Ticarette Teknik Engeller Anlaşması anlamındadır;

ülke:

a. Türkiye bakımından, kara ülkesi, iç suları, karasuları ve bunların üzerindeki hava sahası, aynı zamanda, canlı veya cansız doğal kaynakların araştırılması, işletilmesi ve korunması amacıyla Türkiye’nin uluslararası hukuka uygun olarak üzerinde yetki veya egemen haklara sahip olduğu deniz alanları, ve

b. Maldivler bakımından, kara ülkesi, iç suları, karasuları ve bunların üzerindeki hava sahası, aynı zamanda, canlı veya cansız doğal kaynakların araştırılması, işletilmesi ve korunması amacıyla Maldivler’ in uluslararası hukuka uygun olarak üzerinde yetki veya egemen haklara sahip olduğu deniz alanları anlamındadır.

DGÖ, Dünya Gümrük Örgütü anlamındadır;

SAFE Çerçevesi, ilkeleri ve standartları ortaya koyan ve bunları DGÖ Üyeleri tarafından yapılması gerekenlerin asgari bir eşiği olarak benimsenmek üzere sunan DGÖ SAFE Standartlar Çerçevesini ifade eder.

DTÖ, Dünya Ticaret Örgütü anlamındadır; ve

DTÖ Anlaşması, 15 Nisan 1994 tarihli Dünya Ticaret Örgütü’nü Kuran Marakeş Anlaşması anlamındadır.

MADDE 3

Çok Taraflı Anlaşmalarla İlişki

Taraflar, GATT 1994 de dâhil olmak üzere, DTÖ Anlaşması ve ardıl çok taraflı anlaşmalarına uygun olarak birbirleri ile ilgili hak ve yükümlülüklerini teyit ederler.

MADDE 4

Kapsam

İşbu Anlaşma hükümleri Tarafların işbu Anlaşma’nın Ek I ve Ek II’sinde belirtilen ülkeler menşeli mallara uygulanacaktır.

MADDE 5

Gümrük Vergilerinin İndirilmesi veya Kaldırılması

1. İşbu Anlaşma’da aksi belirtilmediği sürece, her bir Taraf diğer Taraf menşeli mallara uyguladığı gümrük vergilerini, bu Anlaşma’nın Ek I ve Ek II’sine uygun olarak Anlaşma’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte azaltacak veya ortadan kaldıracaktır.

2. İşbu Anlaşma’da aksi belirtilmediği sürece, hiçbir Taraf işbu Anlaşma ile kapsanan diğer Taraf menşeli eşyaya uygulanan mevcut gümrük vergisini yükseltemez veya yeni gümrük vergisi koyamaz.

3. Taraflardan birinin diğer Taraf menşeli bir mala kota kapsamında tercihli vergi muamelesi tanıdığı durumlarda, işbu hüküm sözkonusu Tarafın kota dışında kalan ithalatına uygulanmayacaktır.

4. İşbu Anlaşma’nın yürürlüğe girişinden sonra herhangi bir zaman, Taraflardan biri uygulanan En Çok Kayrılan Ülke (bundan sonra “MFN” olarak anılacaktır) gümrük vergisinde indirimde bulunursa, bu sözkonusu oran, ilgili Tarafın Ek I ve Ek II’de yer alan Tarife Cetveli’ne göre hesaplanan gümrük vergisi oranından daha düşük olduğu sürece, bu Fasıl ile kapsanan mal ticaretinde uygulanacaktır.

5. Taraflar, diğer Tarafın talebi üzerine, aralarındaki ithalatta gümrük vergilerinin indirilmesi veya kaldırılmasının hızlandırılması ve kapsamının genişletilmesi imkanını birbirine danışabilir.

MADDE 6

Gümrük Vergisi

İşbu Anlaşma’nın amaçları doğrultusunda, bir gümrük vergisi, bir malın ithalat veya ihracatında veya bunlarla bağlantılı olarak uygulanan her türlü vergi veya harcı, söz konusu ithalat veya ihracat ile bağlantılı olarak uygulanan her türlü ilave vergi veya ilave harç çeşidi de dâhil olmak üzere kapsar, ancak aşağıdakilerden herhangi birisini kapsamaz:

a. İşbu Anlaşma’nın 8’inci Maddesi (Ulusal Muamele) ile uyumlu olarak uygulanan dâhili vergiler veya dâhili vergilere eşdeğer harçlar;

b. Anti-damping Anlaşması ile uyumlu olarak uygulanan anti-damping vergileri;

c. STÖ Anlaşması ile uyumlu olarak uygulanan telafi edici vergiler;

d. İşbu Anlaşma’nın 11’inci Maddesi (İthalat ile Bağlantılı Ücretler ve Harçlar) ile uyumlu olarak uygulanan resim veya diğer harçlar;

e. GATT 1994’ün XIX’uncu Maddesi ve Korunma Önlemleri Anlaşması ile uyumlu olarak uygulanan korunma önlemleri.

MADDE 7

Eşyanın Tasnifi

Taraflar arasındaki ticarette eşyanın tasnifi, her bir Tarafın Armonize Sistem ile uyumlu olarak yorumlanan tarife nomenklatüründe belirtilen şekilde olacaktır.

MADDE 8

Ulusal Muamele

Her bir Taraf, GATT 1994’ün III’üncü Maddesi ve anılan Madde’nin yorumlayıcı notları uyarınca, diğer Tarafın mallarına ulusal muamele sağlayacaktır ve bu amaç doğrultusunda, GATT 1994’ün III’üncü Maddesi ve anılan Madde’nin yorumlayıcı notları mutatis mutandis olarak işbu Anlaşma kapsamına dâhil edilmiş ve işbu Anlaşma’nın bir parçası haline getirilmiştir.

MADDE 9

Menşe Kuralları

1. Taraflar birbirleriyle ticarette tercihli menşe kurallarını uygulamayı kabul ederler.

2. ‘Menşeli ürünler’ kavramının tanımına iliskin Protokol ve işbu Anlaşmaya ilişkin idari işbirliği yöntemleri (Protokol), menşe kuralarını ve ilgili idari işbirliği yöntemlerini belirler.

MADDE 10

İthalat ve İhracat Kısıtlamaları

1. İşbu Anlaşma’da aksi belirtilmedikçe, taraflardan hiçbiri, diğer Tarafın herhangi bir ürününün ithalatına yönelik olarak, GATT 1994’ün XI’inci Maddesi ve bunun yorumlayıcı notlarına uygun olanlar hariç, herhangi bir yasak veya kısıtlama getiremez veya muhafaza edemez. Bu amaç doğrultusunda, GATT 1994’ün XI’inci Maddesi ve bunun yorumlayıcı notları mutatis mutandis olarak işbu Anlaşma kapsamına dâhil edilmiş ve işbu Anlaşma’nın bir parçası hâline getirilmiştir.

2. Taraflardan her biri, 1’inci Paragrafta imkân verilen tarife dışı önlemlerinin şeffaflığını ve Taraflar arasındaki ticarete gereksiz kısıtlamalar yaratmak amacıyla veya böyle bir etki yaratacak şekilde oluşturulmamasını, kabul edilmemesini ve uygulanmamasını temin edecektir.

ARTICLE 11

İthalat ile Bağlantılı Ücret ve Diğer Harçlar

Her bir Taraf, ithalattan alınan veya ithalatla ilgili olarak uygulanan her ne özellikte olursa olsun tüm resim ve harçların (gümrük vergileri ve 6’ncı Madde’nin (a), (b), (d) ve (e) Paragrafları uyarınca gümrük vergisi tanımı dışında bırakılanlar hariç olmak üzere), verilen hizmetin yaklaşık maliyeti ile sınırlı tutarda olmasını, kıymet bedeli üzerinden hesaplanmamasını ve yerli eşyaya dolaylı koruma sağlamamasını veya ithalatta mali amaçla uygulanan vergi niteliğinde olmamasını teminat altına alacaktır.

ARTICLE 12

Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemleri Anlaşması

1. Taraflar birbirlerine karşı SBS Anlaşması kapsamındaki mevcut hak ve yükümlülüklerini teyit ederler.

2. Taraflar, kendi sistemlerine yönelik karşılıklı anlayışın artırılması ve zararlı risk analizi ve bitki sağlığı ithal şartlarına tabi olan kendi piyasalarına erişimin kolaylaştırılması amacıyla sağlık ve bitki sağlığı önlemleri alanında işbirliğini güçlendirecektir.

3. Taraflardan hiçbiri, sağlık ve bitki sağlığı önlemlerini, keyfi veya haksız ayrımcılık şeklinde veya aralarındaki ticarette örtülü kısıtlama aracı olarak uygulamayacaktır.

4. Talep üzerine, bir Taraf, diğer Tarafın bu Madde hükümleri uyarınca iş birliği için yaptığı önerileri uygun bir şekilde değerlendirecektir.

MADDE 13

Ticarette Teknik Engeller Anlaşması

1. Taraflar birbirlerine karşı, mutatis mutandis işbu Anlaşma’ya dâhil edilen ve işbu Anlaşma’nın parçası haline getirilen, TTE Anlaşması kapsamındaki mevcut hak ve yükümlülüklerini teyit ederler.

2. Taraflar, teknik düzenlemelerin aralarındaki ticarette keyfi ya da haksız ayrımcılık aracı veya örtülü bir kısıtlama oluşturacak bir şekilde uygulanmayacağını temin edecektir.

3. Taraflar, kendi sistemlerine dair karşılıklı anlayışı artırmak ve kendi pazarlarına erişimi kolaylaştırmak amacıyla standartlar, teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirme prosedürleri alanında iş birliğini güçlendireceklerdir.

4. Taraflar, helal standartlar ve belgeleme ile akreditasyon alanında ilgili kurumları arasında ikili iş birliğini teşvik edecektir.

5. Talep üzerine, bir Taraf, diğer Tarafın bu Madde hükümleri uyarınca iş birliği için yaptığı önerilere uygun bir şekilde değerlendirme yapacaktır.

MADDE 14

Gümrük Konuları ve Ticaretin Kolaylaştırılması Alanında İşbirliği

1. Taraflar, malların meşru dolaşımının kolaylaştırılması konusundaki taahhütlerini teyit ederler ve gümrük personeli değişimi, ikili ticarette gümrük tekniklerini ve prosedürlerini iyileştirmeye yönelik tedbirleri, bilgisayar sistemleri konuları dahil olmak üzere uzmanlık değişimini teyit ederler.

2. Taraflar, aralarındaki teknik iş birliğinin, bu Anlaşmada belirtilen yükümlülüklere uyumun sağlanmasının ve yüksek seviyelerde ticaretin kolaylaştırmasının temel teşkil ettiğini kabul eder.

3. Gümrük konularında işbirliğini geliştirmek için, Taraflar, inter alia:

a. Özellikle aşağıda belirtilen alanlarda, kendi gümrük mevzuatı, gümrük mevzuatının uygulanması ve gümrük işlemleri hususlarında mümkün olduğunca bilgi alışverişinde bulunacak:

i. Gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ve modernizasyonu;

ii. Gümrük idarelerinin fikri mülkiyet haklarını sınırda koruma faaliyetleri;

iii. Transit hareketleri ve aktarımlar; ve

iv. Ticaret ve iş dünyasıyla ilişkiler;

b. Ticaretin kolaylaştırılması araçlarının yanı sıra ithalat, ihracat, transit ve diğer gümrük işlemleri hususunda ortak girişimler geliştirilmesini değerlendirecek;

c. Uygulanabilir olduğu ölçüde, tarife sınıflandırması, gümrük kıymeti ve menşe tespiti gibi gümrük konularında birbirlerine destek vermek;

d. SAFE Çerçevesi uyarınca, uluslararası ticaret tedarik zinciri güvenliğini sağlamanın ve kolaylaştırmanın gümrükle ilgili hususları konusunda birlikte çalışacak; ve

e. DTÖ ve DGÖ gibi uluslararası örgütlerde koordinasyonu güçlendirecektir.

MADDE 15

DTÖ Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması ile İlişki

İşbu Anlaşma’da yer alan hiçbir husus Tarafların DTÖ Ticaretin Kolaylaştınlması Anlaşması Kısım I hükümleri çerçevesindeki hak ve yükümlülüklerinin eksiltilmesi şeklinde yorumlanamaz.

MADDE 16

Şeffaflık

1. Taraflardan her biri, gümrük ve diğer ticaret ilgili kanunlarının, düzenlemelerinin, genel idari usullerinin ve ücret ile harçlar da dâhil olmak üzere karşılanması gerekli diğer gerekliliklerinin, resmi olarak belirlenmiş bir mecrada ve imkân dâhilinde ise, resmi internet sitesi yoluyla ilgili tüm tarafların kolayca erişimine açık olmasını sağlar.

2. Taraflardan her biri, ilgili kişilerin gümrük ve diğer ticaretle ilgili konulardaki sorularını yanıtlamak üzere bir veya daha fazla danışma veya bilgi edinme noktası tayin eder veya muhafaza eder.

3. İşbu Madde’nin amaçları kapsamında, danışma ya da bilgi edinme noktası:

a. Türkiye için, Ticaret Bakanlığı, Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü veya halefi; ve

b. Maldivler için, Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakanlığı veya halefidir. 

MADDE 17

Gümrük Kıymeti

Taraflar arasındaki ticarete uygulanacak gümrük kıymeti kurallarında, Tarafların hak ve yükümlülüklerine halel getirmeksizin, Gümrük Kıymeti Anlaşması esas alınacaktır.

MADDE 18

Ticaret Politikası Önlemleri

1. Her bir Taraf, GATT 1994’ün XIX’uncu Maddesi ve Korunma Önlemleri Anlaşması ve DTÖ Anlaşması’nın ilgili diğer tüm hükümleri ile bunların yerini alacak diğer Anlaşmalardaki hak ve yükümlülüklerini saklı tutar.

2. İşbu Anlaşma, Taraflara GATT 1994’ün XIX’uncu Maddesi’nde, Korunma Önlemleri Anlaşması’nda ve bunların yerini alacak diğer anlaşmalarda öngörülen eylemlere ilişkin olarak ilave hiçbir hak veya yükümlülük getirmez.

3. Tarafların anti-damping ve telafi edici önlemlere ilişkin hak ve yükümlülüklerinde GATT 1994’ün VI. Maddesi, GATT 1994’ün VI. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Anlaşma, Sübvansiyonlar ve Telafi Edici Tedbirler Anlaşması ve bunların yerini alacak diğer anlaşmalar esas alınacaktır.

4. İşbu Anlaşma, Taraflara işbu Madde’nin 3’üncü Paragrafında atıfta bulunulan anti-damping ve telafi edici önlemlere ilişkin olarak ilave hiçbir hak veya yükümlülük getirmez.

5. İşbu Madde hükümleri işbu Anlaşma’nın 24’üncü Maddesi’ne (Anlaşmazlıkların Halli) tabi olmayacaktır.

MADDE 19

Ödemeler Dengesi Güçlükleri

Taraflardan biri ciddi bir ödemeler dengesi güçlüğü içinde veya tehdidi altında olduğu takdirde, Uluslararası Para Fonu Anlaşmasının VIII’inci ve XIV’üncü maddeleri çerçevesinde düzenlenen şartlara istinaden, sınırlı bir süre için ve ödemeler dengesi durumunu iyileştirmek için gerekenin ötesine gitmeyecek kısıtlayıcı önlemler alabilir. Söz konusu Taraf, söz konusu önlemlerin yürürlüğe girişi hakkında diğer Tarafı derhal haberdar edecek ve mümkün olan en kısa zamanda bunların kaldırılmasına yönelik takvimi diğer Tarafa sunacaktır.

MADDE 20

Yeniden İhraç ve Ciddi Kıtlık Hükmü

1. Taraflardan birinin, başka bir ülkeden mal ithalatında veya bir ülkeye mal ihracatında bir yasaklama ya da kısıtlama uygulaması veya sürdürmesi halinde, bu Anlaşmadaki hiçbir hüküm söz konusu Tarafın şunları yapmasını engelleyecek şekilde yorumlanamaz:

a. Başka ülkenin buna benzer mallarının diğer Taraf ülkeden ithalatının sınırlandırılması veya yasaklanması ya da;

b. Diğer Taraf ülkeye bu ürünün ihraç edilmesini, bu ürünün diğer taraf ülkeye tüketilmeksizin doğrudan veya dolaylı olarak Anlaşmaya taraf olmayan ülkelere yeniden ihraç edilmemesi koşulunun talep edilmesi.

2. İlaveten, işbu Anlaşmanın hükümleri herhangi bir Tarafın, ihracatçı Taraf için gerekli bir üründe ciddi kıtlığı veya kıtlık tehdidini engellemek ya da kaldırmak için gerekli ticareti kısıtlayıcı önlemleri almasını veya uygulamasını engellemez. Bu önlemler, ayrım gözetilmeyecek şekilde uygulanacak ve devam etmelerini haklı kılan koşullar sona erdiğinde kaldırılacaklardır. Taraflar birbirlerini bu Madde’ye göre aldıkları önlemler hakkında derhal bilgilendireceklerdir,

MADDE 21

Genel İstisnalar

Taraflar arasında ticarette keyfi veya haksız ayrımcılık ya da gizli kısıtlama tesis edecek şekilde uygulanmamak şartıyla, bu Anlaşmadaki hiçbir hüküm, kamu ahlakı, dini değerler, ulusal güvenlik; insan, hayvan ve bitki hayatının ve sağlığının korunması, sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri haiz milli hazinelerin korunması; tükenebilir doğal kaynakların ve genetik kaynakların korunması, altın ve gümüşe ilişkin kurallar ve fiyatları bir hükümet istikrar planı çerçevesinde dünya fiyatlarının altında tutulan bu maddelerin ihracatına ilişkin kurallann haklı kıldığı sebeplerle, ithalat, ihracat veya transit ürünler üzerindeki yasaklamaları veya kısıtlamaları engellemez.

MADDE 22

Güvenlik İstisnaları

Bu Anlaşmada yer alan hiçbir hüküm, Taraflardan birinin, güvenlik gerekleri amacıyla

a. Temel güvenlik çıkarlarına aykırı gizli bir bilgi açıklanmasının önlenmesi için;

b. Temel güvenlik çıkarlannın korunması yahut uluslararası yükümlülüklerin veya ulusal politikaların yerine getirilmesi için örneğin:

i. bu tarz önlemlerin spesifik olarak askeri amaçlı olmayan ürünlerde rekabet koşullarını bozmaması şartıyla, silah, mühimmat ve savaş malzemelerinin ticaretiyle ilgili olarak ve askeri bir tesisin ihtiyaçlarını gidermek amacıyla doğrudan veya dolaylı yürütülen diğer malların, malzemelerin ve hizmetlerin ticaretiyle alakalı olarak veya

ii. biyolojik ve kimyasal silahların, nükleer silahların veya diğer nükleer patlayıcı cihazların yayılmasının engellenmesiyle ilgili olarak veya

iii. savaş veya diğer ciddi uluslararası gerilim zamanlarında alındığında

gerekli gördüğü herhangi bir önlemi almasını engellemez.

MADDE 23

Ortak Ticaret Komitesi

1. Her iki Tarafın temsilcilerinden oluşan bir Ortak Ticaret Komitesi bu vesileyle kurulmuştur. Ortak Ticaret Komitesi, her iki Tarafın temsilcileri tarafından eş başkanlık edilecektir ve üst düzey yetkililerle temsil edilecektir.

2. Ortak Ticaret Komitesi ilk toplantısını işbu Anlaşma’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapacaktır. Sonrasında, Ortak Ticaret Komitesi, Tarafların kararlaştıracağı zamanlarda toplanacaktır. Ortak Ticaret Komitesi, Taraflar arasında kararlaştırıldığı üzere, yüz yüze veya başka yollarla toplanabilir.

3. İşbu Anlaşma’nın düzgün ve etkili bir şekilde işlemesini sağlamak üzere Ortak Ticaret Komitesi:

a. İşbu Anlaşma’nın uygulanmasını ve işleyişini gözden geçirecek ve izleyecek, ve gerekmesi halinde, işbu Anlaşma’nın düzgün işleyişini sağlamak için Taraflara tavsiyelerde bulunacak;

b. İşbu Anlaşma kapsamında oluşturulan alt komitelerin, çalışma gruplarının veya diğer organların çalışmalarını denetleyecek ve bunların eşgüdümünü sağlayacak;

c. İlk toplantısında kendi usul kurallarını kabul edecek; ve

d. Tarafların temsilcilerinin mutabık kaldığı şekilde, bu Anlaşma kapsamındaki diğer konuları ele alacaktır.

4. İşbu Anlaşma’nın düzgün ve etkili bir şekilde işlemesini sağlamak üzere Ortak Ticaret Komitesi:

a. alt komiteler, çalışma grupları veya diğer organlar kurabilir, bunların birleştirebilir veya feshedebilir ve bunların bileşimini, işlevini ve görevlerini belirleyebilir;

b. Taraflara işbu Anlaşma’da yapılacak değişiklikleri önerebilir;

c. Taraflardan herhangi birinin talebi üzerine, düzgün işleyişini sağlamak üzere, işbu Anlaşma’nın herhangi bir Ek’ini veya Protokol’ünü değiştirecek karaları kabul edebilir;

d. Taraflar ve bu Anlaşma kapsamında kurulan tüm alt komiteler, çalışma grupları veya diğer organlar için bağlayıcı olacak şekilde, işbu Anlaşma’nın hükümlerinin yorumlarını kabul edebilir;

e. Taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olmak için tavsiyelerde bulunabilir; ve

f. Tarafların kabul edebileceği şekilde, işlevlerini yerine getirmek üzere başka herhangi bir eylemde bulunabilir.

5. Taraflar, aralarındaki yakın ekonomik ve ticari ilişkileri sürdürmek ve geliştirmek amacıyla, işbu Anlaşma’nın yürürlüğe girdiği takvim yılını takip eden beşinci takvim yılında ve her iki Tarafın aksi yönde uzlaşısı olmadığı sürece takip eden her beş yılda bir, taviz listeleri de dahil olmak üzere işbu Anlaşma’nın gözden geçirilmesi için Ortak Ticaret Komitesi’nde danışmalarda bulunacaktır. Taraflardan herhangi biri, işbu Anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip herhangi bir zamanda ilave bir gözden geçirme için istişare talebinde bulunabilir. Diğer Taraf bu yöndeki bir talebi olumlu değerlendirecektir. Bu tür istişarelerde, Taraflar, işbu Anlaşma’nın mevcut alanlarında değişiklik yapmak veya yenileştirmek ve işbu Anlaşma’nın kapsamını üzerinde uzlaşıya varılan ilave alanlara genişletmek için yeni müzakerelerde bulunmayı değerlendirecektir.

6. Ortak Ticaret Komitesi, işbu Anlaşma’da öngörüldüğü takdirde, kararlar alabilir. Ortak Ticaret Komitesi`nin karaları Taraflar için bağlayıcı olacaktır. Taraflar, kararların uygulanması için gerekli önlemleri alacaklardır.

7. Ortak Ticaret Komitesi, işbu Anlaşma’nın uygulanması ve işleyişi ile ilgili tavsiyelerde bulunabilir.

8. Ortak Ticaret Komitesi`nin kararları ve tavsiyeleri oybirliği ile alınacak ve yüz yüze veya yazılı olarak kabul edilecektir.

MADDE 24

Anlaşmazlıkların Halli

1. Taraflardan her biri, işbu Anlaşma’nın yorumlanması ve uygulanmasıyla ilgili bir önlem veya başka herhangi bir konu hakkında Ortak Ticaret Komitesi içinde istişare talep edebilir.

2. Taraflardan her biri, işbu Anlaşma’nın uygulanmasını etkileyen herhangi bir konuya ilişkin olarak dostane bir çözüme ulaşmak amacıyla anlayışlı bir değerlendirme yapacak ve yeterli istişare fırsatı sağlayacaktır.

3. Ortak Ticaret Komitesi, herhangi bir konuyu değerlendirmek üzere, herhangi bir Tarafın talebinin alınmasından itibaren 30 gün içinde toplanacaktır

4. Taraflar anlaşmazlıkların incelenmesi ve çözümü için Ortak Ticaret Komitesine her türlü yardımı sağlayacaklardır.

5. Taraflar Ortak Komite kararlarının uygulanmasına yönelik gerekli tüm önlemleri alacaktır. Taraflar, Ortak Ticaret Komitesi’nin kararlarının uygulanmasını gerçekleştirmek için gerekli önlemleri alacaklardır. Eğer bir Taraf, kararları uygulamazsa, diğer Taraf eşdeğer tercihli uygulamasını geri alma hakkına sahip olacaktır.

MADDE 25

Yürürlüğe Giriş

1. İşbu Anlaşma Taraflarca kendi usullerine uygun olarak onaylanacaktır.

2. İşbu Anlaşma, Taraflann birbirlerine, işbu Anlaşma’nın yürürlüğe girmesi için kendi iç mevzuatında öngörülen bütün gereklerin yerine getirildiğini bildirdikleri yazılı bildirimlerin diplomatik kanallar vasıtasıyla teati edildiği tarihten sonraki ikinci ayın birinci günü veya tarafların mutabık kalabileceği diğer bir tarihte yürürlüğe girecektir.

MADDE 26

Yürürlük Süresi

1. İşbu Anlaşma süresiz olarak geçerlidir.

2. Herhangi bir Taraf, işbu Anlaşma’yı feshetme niyetini diğer Tarafa yazılı olarak bildirebilir

3. Fesih, 2’nci Paragraf kapsamında diğer Tarafa yapılan bildirimden altı ay sonra geçerli olacaktır.

MADDE 27

Ekler, Protokoller ve Notlar

İşbu Anlaşma’nın Ekleri, Protokolleri ve Notları, onun ayrılmaz parçasını oluşturacaktır.

MADDE 28

Tadilatlar

Taraflar, işbu Anlaşma’yı tadil etmeyi yazılı olarak kabul edebilirler. Bir tadilat, Tarafların yasal gerekliliklerini ve süreçlerini tamamladıklarını birbirlerine bildirdikleri son yazılı bildirimin alınmasını takip eden ikinci ayın ilk günü veya Tarafların kabul edebileceği başka bir tarihte yürürlüğe girecektir. Değişiklikler işbu Anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturacaktır.

MADDE 29

Gümrük Birlikleri ve Serbest Ticaret Alanları

1. İşbu Anlaşma’da yer alan hiçbir hüküm, işbu Anlaşma ile öngörülen hak ve yükümlülükleri değiştirmediği müddetçe, Taraflardan herhangi biriyle taraf olmayan ülkeler arasında gümrük birlikleri, serbest ticaret alanları veya diğer düzenlemelerin sürdürülmesine veya tesis edilmesine engel teşkil etmeyecektir.

2. Taraflardan birinin talebi üzerine, Gümrük birlikleri veya serbest ticaret alanları tesis veya tashih eden ve ihtiyaç olması halinde, Tarafların üçüncü ülkelere dair ticaret politikaları ile ilgili diğer başlıca konulara ilişkin istişareler, Ortak Ticaret Komitesi’nde yapılacaktır.

3. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne katılması durumunda, Taraflar katılımın sonuçları üzerinde istişarelerde bulunacaklardır.

MADDE 30

Muteber Metinler

İşbu Anlaşma, iki asıl nüsha olarak, metinlerin her biri eşit derecede muteber olarak, Türkçe ve İngilizce dilinde düzenlenmiştir. Tutarsızlık halinde, İngilizce metin esas alınacaktır.

********

BUNUN KANITI OLARAK aşağıda imzaları bulunan temsilciler, bu hususta tam yetkili olarak, işbu Anlaşma’yı imzalamışlardır.

İstanbul’da dört Kasım iki bin yirmi dört tarihinde iki nüsha halinde imzalanmıştır.

Türkiye Cumhuriyet Adına                           Maldivler Cumhuriyeti Adına

PROF. DR. ÖMER BOLAT                          MOHAMMED SAEED

TİCARET BAKANI                                      EKONOMİK KALKINMA VE TİCARET BAKANI

Devamı için TIKLAYINIZ

E.E.