YAPI MALZEMELERİNİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2021/14)
Ticaret Bakanlığından:31.12.2020 tarih ve 31351 sayılı 4.
Mükerrer R.G.
Amaç
ve kapsam
MADDE
1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1 ve Ek-2’de belirtilen
ürünlerin, ithalatta 10/7/2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (305/2011/AB)’ne uygunluğunun
denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi tutulacak
ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç edilip
geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE
2 – (1) Bu Tebliğ, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya Avrupa
Topluluğu’nda serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği
çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük
idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca
düzenlenip gümrük idaresince vize edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Denetim Birimi: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine bağlı
ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ticaret Denetmenleri Şube Müdürlüklerini
ve Ticaret Denetmenleri Servislerini,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün
Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk
ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk analizi esaslı olarak yapılması
amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü, fiziki
muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle geri gelen
daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1 ve Ek-2’de belirtilmekle
birlikte, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamına girmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına işlem
yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin Yapı
Malzemeleri Yönetmeliğine uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Ek-1 veya Ek-2’de yer alan ürünlerin risk
derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek
amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat
denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya ithalatçı
firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası, modeli, fiyatı
ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve risk tespiti için
kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan işlemi,
ifade eder.
TAREKS
ve firma tanımlaması
MADDE
4 – (1) Yapı malzemelerinin ithalat denetimiyle ilgili tüm
işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette
Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53)
çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına TAREKS’te işlem yapacak en
az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
İthalatçının
başvurusu
MADDE
5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük Yönetmeliğinin
181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili
öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının “E-işlemler” kısmında
yer alan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması”
bölümünü veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine
ilişkin verileri girerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru
üzerine, TAREKS tarafından firmaya, ilgili denetim birimi nezdindeki
işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası verilir.
(4) Verilerin doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden
kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler
ve istisnalar
MADDE
6 – (1) A.TR Dolaşım Belgeli olduğu kullanıcı tarafından
TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Dâhilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında ithal edilen
ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin Ek-1 ve Ek-2’deki
listelerde yer alması durumunda, bu ürünlerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine
tabi tutulması halinde TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci
maddeye göre sonuçlandırılır.
(3) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat beyannamesi
numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e girilmesi ve geri gelen ürünlerin
teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz edilebileceğine dair Ek-4’te
yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından TAREKS’e yüklenmesini müteakip
ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
(4) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı eki 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması
Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın ithalatında TAREKS
üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre
sonuçlandırılır.
(5) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede
gerektiğinde, birinci veya üçüncü fıkra kapsamına giren ürünler de fiili
denetime yönlendirilebilir.
Kapsam
dışı
MADDE
7 – (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin kapsam dışı
beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır.
Risk
analizi
MADDE
8 – (1) Kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler
çerçevesinde, fiili denetime yönlendirilen ürünler TAREKS aracılığıyla
yapılacak risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler, gerektiğinde
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak,
Bakanlıkça belirlenir.
(3) Risk analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilmeyen
ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan
oluşturulur.
Fiili
denetim
MADDE
9 – (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için Ek-3’te
belirtilen belgeler, firma adına yetkilendirilen kullanıcı tarafından başvuru
günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e yüklenir.
Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep etmesi halinde sistem tarafından
ilave süre verilir. İlgili belgelerin kullanıcı tarafından sisteme süresi
içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru iptal edilir.
(2) Firmalardan gerektiğinde ilave bilgi ve belge
istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili mevzuata aykırılık tespit
edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti durumlarında, ürünün
ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya
ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç
TAREKS’te ilan edilir.
(5) TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince düzenlenmediği
anlaşılan Performans Beyanı veya test raporunun tespiti halinde, diğer şartlar
uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç TAREKS’te
ilan edilir.
Kullanıcıya
yapılan bildirimler
MADDE
10 – (1) Kullanıcı, denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin bildirimler, Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi:
2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan “Yetkilendirme Başvuruları”
uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen elektronik posta adresine
iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata aykırılık tespiti
halinde durum ilgili gümrük idaresine yazıyla ayrıca bildirilir.
TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE
11 – (1) Ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine firma tarafından
kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği tarihten itibaren 1
yıl süreyle geçerlidir.
(3) Dâhilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında ithal edilen
ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin Ek-1 ve Ek-2’deki
listelerde yer alması durumunda, bu ürünlerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine
tabi tutulması halinde 18140099152013143475484 olarak belirlenen 23 haneli
TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı
tarafından kaydedilir.
(4) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan edilen
ürünlerin ithalatında, 18140099242013015773484 olarak belirlenen 23 haneli
TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı
tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin, gümrük
gözetiminde bulunması kaydıyla, ürünlerin ilgili gümrük idaresince fiili
denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden
başvuru yapılır.
(5) GTİP değişikliği sonucunda Tebliğ eki listede yer aldığı
tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük
idaresince fiili denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde
TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(6) 2009/15481 sayılı 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında 18140099114115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının
sorumluluğu
MADDE
12 – (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında denetlensin veya
denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda Yapı Malzemeleri
Yönetmeliği dâhil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve güvenli olmasından,
29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması
ve Uygulanmasına Dair Kanun uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair TAREKS
referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun ve/veya güvenli
olduğu anlamına gelmez.
(3) İthal edilmiş ürünün GTİP’sinin Ek-1 veya Ek-2’de yer
aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde keyfiyet
ilgili gümrük idaresi tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirilir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ürünün güvensiz olduğunu tespit ederek gümrük
idaresine bildirmesi halinde, uygunluk değerlendirmesinin olumsuz sonuçlandığı
kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE
13 – (1) Bu Tebliğe aykırı hareket edenler ile yanlış veya
yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan veya ibraz edenler veya
belgede tahrifat yapanlar hakkında, 4703 sayılı Kanun, 27/10/1999 tarihli ve
4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili
mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı
hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre
askıya alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda
fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen süreler ve
denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki ihlalleri ve/veya
ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE
14 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik
önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel
Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE
15 – (1) 27/12/2019 tarihli ve 30991 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemelerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2020/14) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 1/1/2021 tarihinden önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla
Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma belgesi düzenlenmiş veya gümrük mevzuatı
uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, 28/2/2021
tarihine kadar (bu tarih dahil) ithalatçının talebi halinde, Yapı
Malzemelerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2020/14)’ne
göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE
16 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201231M4-13-1.pdf