ORGANİZE SANAYİ
BÖLGELERİ KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN
Kanun No. 7451
Kabul Tarihi: 4/4/2023
10.04.2023 Tarih ve 32159 Sayılı
R.G.
MADDE 1- 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi
Kurumunun Muafiyetleri ve Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanuna aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6- Genel
bütçe ve özel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde mesleğe özel yarışma sınavına
tabi tutulmak suretiyle girilen ve belirli bir yetişme programı sonrası
yeterlik sınavına tabi tutularak müfettiş, denetçi, denetmen ve kontrolör kadro
veya pozisyonlarında yardımcılık veya stajyerlikte geçen süreler dâhil en az
beş yıl görev yapmış olanlar arasından, yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav
sonucunda başarılı olanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir
yıl içerisinde Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun (TENMAK)
durumlarına uygun TENMAK denetçisi pozisyonlarına atanabilirler. Bu
şekilde atananların sayısı beşi geçemez.
Bu maddeye göre
atananların yardımcılık veya stajyerlik kadro veya pozisyonlarında geçirdikleri
süreler, TENMAK denetçi yardımcısı pozisyonunda; müfettiş, denetçi, denetmen ve
kontrolör unvanlı kadro veya pozisyonlarda geçirdikleri süreler TENMAK
denetçisi pozisyonunda geçirilmiş sayılır.”
MADDE 2- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 3 üncü
maddesinde Altyapı Tesisi tanımında yer alan “enerji nakil hattı,” ibaresinden
sonra gelmek üzere “madencilik faaliyetleri kapsamında ihtiyaç duyulan elektrik
enerjisini karşılamak üzere kurulan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı
lisanssız enerji üretim tesisleri,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 3- 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun
216 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “6183
sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi” ibareleri “kanuni faiz” şeklinde ve
ikinci fıkrasında yer alan “üç” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4- 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi
Bölgeleri Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent
eklenmiştir.
“j) Yeşil OSB: Kaynak ve
enerji verimliliği, yalın üretim, endüstriyel atık işbirliği ve çevreye duyarlı
uygulamaları ile öne çıkan çevresel, ekonomik, sosyal ve yönetimsel açıdan
Bakanlıkça belirlenen kriterler çerçevesinde Türk Standardları Enstitüsü
tarafından sertifikalandırılan OSB’leri,”
MADDE 5- 4562 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine ikinci fıkrasından
sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra ve mevcut dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle
eklenmiş, mevcut altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, mevcut
yedinci fıkrasında yer alan “altıncı” ibaresi “yedinci” şeklinde değiştirilmiş,
mevcut sekizinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış, mevcut onbirinci fıkrasında
yer alan “%8’inden” ibaresi “%5’inden” şeklinde, “%10’undan” ibaresi
“%15’inden” şeklinde değiştirilmiş ve mevcut ondördüncü fıkrasından
sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Yürürlükteki imar
planlarında sanayi alanı olarak belirlenmiş yerlerde, planı onaylayan idarenin
görüşünün alınması ve imar planına esas jeolojik ve jeoteknik etüt
yapılması kaydıyla OSB yer seçimi işlemi yapılmadan OSB alanı kesinleştirilir.”
“Yönetmelikte belirtilen
şart ve sürelerde yatırım yapmayı taahhüt eden parsel maliklerine, kamulaştırma
yapılmadan seçilen alanda OSB tarafından yer verilebilir. Taahhüdü yerine
getirmeyenlerin taşınmazları kamulaştırılır.”
“OSB yer seçimi
kesinleştirilen alanın bulunduğu büyükşehir belediyesi, il belediyesi, ilçe
belediyesi, belde belediyesi, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununa göre kurulan
sanayi odası, yoksa ticaret ve sanayi odası, o da yoksa ticaret odası, il özel
idaresi veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, konuyla ilgili mesleki
kuruluş ve teşekküllerin temsilcileri Bakanlık uygun görüşüne istinaden OSB
kuruluşunda yer alabilir. OSB kuruluşunda yer alan kurum ve kuruluşların
temsilcileri ve vali tarafından imzalanmış kuruluş protokolünün Bakanlıkça
onaylanması ve sicile kaydı ile OSB tüzel kişilik kazanır.”
“Bakanlık tarafından OSB
olarak sınırları kesinleştirilen alanlarda, acele kamulaştırma kararına
istinaden Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi kapsamında mahkemece
takdir edilen taşınmaz bedelinin banka hesabına yatırılması ve acele el koyma
kararı verilmesini takiben yatırımların gecikmemesini teminen, OSB
tarafından altyapı inşaatı ve tahsis yapılabilir, yatırımlar için ruhsat ve
izinler verilebilir. Bedel tespitine ilişkin Kamulaştırma Kanununun 11 inci
maddesinin üçüncü fıkra hükmü saklıdır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul
ve esaslar yönetmelikte düzenlenir.”
MADDE 6- 4562 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Yeşil OSB kriterlerini sağlamak
üzere OSB’ler tarafından hazırlanan projeler Bakanlıkça öncelikle
değerlendirilir.”
MADDE 7- 4562 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının
birinci cümlesinde yer alan “prensipler içerisinde” ibaresi “prensipler ve
şeffaflık ilkesi çerçevesinde yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uygun
şekilde” şeklinde değiştirilmiş ve ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 8- 4562 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında
yer alan “Arsa” ibaresi “Ön tahsis ve parsel” şeklinde değiştirilmiş,
“prensipler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve şeffaflık ilkesi doğrultusunda
yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar” ibaresi eklenmiş, dokuzuncu
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve mevcut onuncu
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“OSB tüzel kişiliği
sanayi veya hizmet destek alanında bulunan parsellerde üstyapı inşa edebilir,
üretime geçme şart ve taahhüdü veren yatırımcılara parselleri üstyapılı
kiralayabilir veya üstyapılı satabilir.”
“Yönetmelikle belirlenen
usul ve esaslar çerçevesinde, katılımcılar tesislerini üretim amaçlı olmak
üzere bir veya birden fazla kiracıya kiralayabilir.”
MADDE 9- 4562 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrası
yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 10- 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Enerji Piyasası
Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin
birinci fıkrasının (A) bendine “elektrik piyasası” ibaresinden sonra gelmek
üzere “ve şarj hizmeti” ibaresi ve bende aşağıdaki paragraf; (B) bendinin (b)
alt bendine “bedeller” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile yıllık lisans
bedelleri” ibaresi ve bende aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“(a) alt bendindeki
yıllık lisans bedelinin mükellefi lisans sahibi tüzel kişilerdir. Yıl
içerisinde uygulanacak yıllık lisans bedeli, Kurulca belirlenerek bir önceki
yılın Aralık ayı içerisinde ilan edilir. Yıllık lisans bedellerinin süresinde
ödenmemesi durumunda, ödenmeyen bu tutarlar Kurumun bildirimi üzerine 21/7/1953 tarihli
ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre
ilgili vergi daireleri tarafından takip ve tahsil edilir.”
“(b) alt bendindeki
yıllık lisans bedelinin mükellefi, sertifika ve lisans sahibi tüzel kişilerdir.
Yıl içerisinde uygulanacak yıllık lisans bedeli, Kurulca belirlenerek bir
önceki yılın Aralık ayı içerisinde ilan edilir. Katılma payı ve yıllık lisans
bedellerinin süresinde ödenmemesi durumunda, ödenmeyen bu tutarlar Kurumun
bildirimi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre ilgili vergi daireleri tarafından takip ve tahsil edilir.”
MADDE 11- 4628 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci
fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kurumun taraf olduğu
dava ve takipler ile ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde Kurum her türlü
yargı harcından ve teminat gösterme yükümlülüğünden muaftır.”
MADDE 12- 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası
Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin üçüncü ve
dördüncü paragrafları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kurum tarafından
hazırlanacak olan iletim tarifesi; üretilen ve ithal edilen doğal gazın nakli
için iletim şebekesinden yararlanan eşit durumda olan tüm kullanıcılar arasında
fark gözetmeksizin uygulanacak fiyatları, hükümleri ve tarife şartlarını
içerir.
Kurum, transit iletim
tarifelerini ve ihracata ilişkin iletim tarifelerini, Bakanlık görüşü alarak
yurt içi iletim tarifelerinden farklı usul ve esaslara göre tespit etme
yetkisine sahiptir.”
MADDE 13- 4646 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 3- Kurul;
Bakanlık onayı alarak, ithalata ilişkin müracaatlarda, ithalat yapılacak ülke
ile BOTAŞ’ın doğal gaz ithalat sözleşmesi bulunup bulunmadığını, piyasada
rekabet ortamının oluşturulmasını, sözleşmelerden doğan yükümlülükleri ve ihracat
bağlantılarını dikkate alarak belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde talepleri
değerlendirerek ithalata müsaade edebilir.
Ancak bu hükümler,
sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), spot boru gazı ve sıkıştırılmış doğal gaz
(CNG) ithalatı için uygulanmaz. Ayrıca, yapılacak spot sıvılaştırılmış doğal
gaz (LNG), spot boru gazı ve sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) ithalatında bu
Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendinin (2), (3) ve (4)
numaralı alt bentleri ve (4) numaralı alt bendini takip eden birinci paragrafta
belirtilen şartlar aranmaz. Spot boru gazı ithalat miktarı, süresi ve uygulama
yöntemi Bakanlık görüşü alınarak Kurul tarafından belirlenir.
İthalat veya ihracat
faaliyeti yapan tüzel kişilerden arz güvenliği kapsamında alınacak maddi teminatlar
ile rekabetin teminine ilişkin hususlar Bakanlık görüşü alınarak Kurum
tarafından yönetmelik ile düzenlenir.”
MADDE 14- 4646 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 2- Bu
Kanun hükümlerine uygun olarak, BOTAŞ’ın yürüttüğü faaliyetler ayrıştırılarak
yatay bütünleşmiş tüzel kişi şeklinde yeniden yapılandırılıncaya kadar BOTAŞ’ın
dikey bütünleşmiş tüzel kişiliği devam eder. BOTAŞ’ın faaliyetlerinin
ayrıştırılması ve yeniden yapılandırılması amacıyla kurulacak şirketlerin
işletme konusu, ticaret unvanı, sermayesi ve ortaklık yapısı ile bu kapsamda
gerçekleştirilecek devir ve benzeri işlemlere dair hususlar Cumhurbaşkanı
kararı ile düzenlenir.
Bakanlık izni ile
BOTAŞ’ın doğal gaz alım sözleşmelerine konu miktarların devri veya kontrat
devri yapılabilir. Kontrat devri süreçleri tamamlanıncaya kadar BOTAŞ bu
Kanundaki piyasa payı sınırlamalarına tabi olmaz.
BOTAŞ’ın Hazine
garantili yükümlülükleri saklıdır.”
MADDE 15- 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun
6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “fiyatlardan” ibaresinden
sonra gelmek üzere “pompaj depolamalı,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 16- 25/1/2006 tarihli ve 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının
Hizmetlerine İlişkin Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6- 8/2/2023 tarihli
ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile olağanüstü hâl ilan edilen iller ile
15/2/2023 tarihinde genel hayata etkili afet bölgesi ilan edilen Elazığ’da
bulunan il özel idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odaları, Kanunun
19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde belirlenen usule
göre ödeyecekleri paylardan 2023 ve 2024 yılları için muaftır.
Olağanüstü hâl ilan
edilen iller ile genel hayata etkili afet bölgesinde bulunan il özel idareleri,
belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarının muaccel borçlarına ilişkin olarak
Hazine ve Maliye Bakanlığı ve/veya İller Bankasınca pay borcunun kesilmesine
yönelik olarak yapılan işlemler ile genel hükümler çerçevesinde kalkınma
ajansları tarafından başlatılan takipler durdurulur, 2025 yılı Haziran ayı
sonuna kadar muaccel borçlara faiz işletilmez, ilgili kanunlarda öngörülen
zamanaşımı süreleri işlemez ve bu borçların tahsiline yönelik olarak bu tarihe
kadar herhangi bir işlem yapılmaz.
Bu maddenin yayımlandığı
tarihten önce 2023 yılı için tahakkuk eden katkı payı borcunu ifa eden il özel
idareleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarına, ödedikleri katkı payı
faiz işletilmeksizin ya da yeniden değerlemeye tabi tutulmaksızın bu maddenin
yayımlandığı tarihten itibaren 30 gün içinde ilgili kalkınma ajansı tarafından
iade edilir.”
MADDE 17- 20/2/2008 tarihli ve 5737 sayılı Vakıflar Kanununun
20 nci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkralar eklenmiş, mevcut üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
mevcut dördüncü fıkrasına birinci cümlesinde yer alan “mazbut vakıflara ait
taşınmazların” ibaresinden sonra gelmek üzere “yatırım karşılığı uzun süreli
kira sözleşmeleri hariç olmak üzere” ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“Genel Müdürlük
tarafından, ekspertiz bedeli kira devir talebinde bulunan kiracıya
ait olmak üzere, bağımsız ekspertiz kuruluşları tarafından hazırlanacak
ekspertiz raporu ile belirlenecek kira bedeli üzerinden kira sözleşmelerinin
üçüncü kişilere devrine izin verilebilir. Belirlenecek yeni kira bedeli mevcut
kira bedelinden düşük olamaz.
Tarımsal faaliyet
karşılığı kiralamalarda kira süresi, tarımsal faaliyet yatırım bedeli göz önüne
alınarak Genel Müdür onayı ile yirmi yıla kadar tespit edilebilir. Tarımsal
faaliyet karşılığı kiralamalarda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği
yapılabilir.
Yatırım karşılığı uzun
süreli kiralamalar; tarımsal faaliyet yatırımı ile onarım, inşa veya restorasyon karşılığı
kiralama modellerinden oluşur.”
“Genel Müdürlüğe ve
mazbut vakıflara ait taşınmazların yatırım karşılığı uzun süreli kira
sözleşmeleri işletme döneminin başında, işletme döneminin ilk yılına ait üç
aylık kira bedeli tutarı kadar teminat alınır. Bu teminat kira artış oranı
dikkate alınarak işletme süresini müteakip her yılın ilk kira ödemesi sırasında
güncellenir. İşletme teminatının nakit olarak alınması halinde İdarece vadeli
hesapta tutulur. Alınan üç aylık teminat; kira süresinin sona ermesiyle, varsa
kira ve ecrimisil alacaklarına, tahliye masraflarına ve taşınmazda
meydana gelen zararlara mahsup edilir ve kalan kısım kiracıya iade edilir.”
“Yatırım karşılığı uzun
süreli kiralama sözleşmelerinde; sözleşme süresinin bitiminden önce günün
koşullarına göre, emsal ve rayiç bedeller gözetilerek tespit edilecek kira
bedelinin yüklenici tarafından kabul edilmesi halinde sözleşme süresinin
bitiminden itibaren yüklenici ile yıllık kira sözleşmesi yapılabilir.”
MADDE 18- 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası
Kanununun 7 nci maddesinin onuncu fıkrasının son cümlesine “6 ncı maddesi”
ibaresinden sonra gelmek üzere “ile 6/B maddesi” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 19- 6446 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesine aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“(2) Birinci fıkra
kapsamında yetki verilen veya görevlendirilenler, yetki ve görevleri kapsamında
yürüttükleri iş ve işlemleri bedeli mukabilinde yapabilirler. Yürütülen bu iş
ve işlemler için; ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşlarının uygulayacakları
bedeller kendileri tarafından, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin
uygulayacakları bedeller Kurum tarafından, özel hukuk tüzel kişilerinin
uygulayacakları bedeller ise Bakanlık tarafından belirlenir.”
MADDE 20- 6446 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasının
(a) bendine “bedeli,” ibaresinden sonra gelmek üzere “sona erdirilmesi,
iptali,” ibaresi ve maddeye beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkra eklenmiş ve diğer fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(6) Şarj ağı işletmeci
lisansı iptal edilen tüzel kişi, bu tüzel kişilikte yüzde on veya daha fazla
paya sahip ortaklar ile lisans iptal tarihinden önceki bir yıl içerisinde
görevden ayrılmış olanlar dâhil, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, lisans
iptalini takip eden üç yıl süreyle şarj ağı işletmeci lisansı alamaz, lisans
başvurusunda bulunamaz, lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan veya
dolaylı pay sahibi olamaz, yönetim kurullarında görev alamaz.”
MADDE 21- 6446 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin
dördüncü fıkrasına beşinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle
eklenmiş ve fıkranın son cümlesinde yer alan “Maliye Bakanlığının” ibaresi
“Hazine ve Maliye Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiştir. “TEDAŞ’ın bu
fıkra kapsamındaki denetim işlemleri için yapacağı her türlü masraf Bakanlık
bütçesine konulan ödenekten karşılanır.”
MADDE 22- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 23- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.