MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 83)
(FAZLA VEYA YERSİZ ÖDENEN AYLIKLARIN GERİ ALINMASI)
Hazine
ve Maliye Bakanlığından:28.11.2023 Tarih ve 32383 Sayılı R.G.
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, merkezi yönetim kapsamında yer alan
kamu idarelerinde, kamu görevlilerine fazla veya yersiz aylık ödemesi
yapılmaması için alınması gereken tedbirler ve gerekli tedbirlerin alınmasına
rağmen yapılan fazla aylık ödemeleri ile aylık alındıktan sonra görevden
ayrılma sebebiyle yersiz ödemeye dönüşen aylık ödemelerinin takip ve tahsil
işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 27/12/2014 tarihli ve 29218 mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezî Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Aylık: Kamu idarelerinde çalışan kamu görevlilerine mevzuatı
uyarınca mali haklar ile sosyal hak ve yardımlar kapsamında yapılan aylık ve
ücret ödemelerini,
b) Kamu görevlisi: Kamu idarelerinin kadro veya pozisyonlarında
istihdam edilenlerden, işçi statüsü dışında çalışanları,
c) Takibe yetkili birim: Kamu idarelerinin merkez teşkilatında
strateji geliştirme birimini, taşrada ise strateji geliştirme biriminin bağlı
olduğu üst yöneticinin alacağın takibi konusunda yetki verdiği birimleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Fazla veya Yersiz Ödenen Aylıkların Takip ve Tahsil
İşlemleri
Kamu görevlilerine fazla aylık ödemesi yapılmaması için alınacak
tedbirler ve fazla ödenen aylıkların takip ve tahsil işlemleri
MADDE 4- (1) Kamu görevlilerine fazla aylık ödemesi yapılmaması için
gerçekleştirme görevlisi, harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisince 10/12/2003
tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile ilgili diğer
mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli önlemler alınır. Alınan önlemlere rağmen
kamu görevlilerine aylık unsurlarının yanlış uygulanması, ödenmemesi gereken
bir aylık unsurunun ödenmesi ya da hatalı terfi yapılması gibi nedenlerle fazla
aylık ödenmesi halinde fazla ödenen aylıklar kamu görevlilerinden geri alınır.
Harcama birimi, alacağın takip ve tahsili için fazla ödemenin tespit edildiği
ya da tespite ilişkin belgenin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on beş iş günü
içerisinde tespite ilişkin belgeleri takibe yetkili birime gönderir.
(2) Fazla ödenen aylıklar, genel hükümlere (11/1/2011 tarihli ve
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri) göre zamanaşımı süresi içerisinde
faiziyle birlikte kendilerine ödeme yapılan kamu görevlilerinden geri alınır.
Ay başından önce görevinden ayrılanlara yapılan ödemelerin
takip ve tahsil işlemleri
MADDE 5- (1) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 164 üncü maddesi ve diğer personel kanunları uyarınca aylıkları her
ayın başında peşin olarak ödenenler için harcama birimlerince, aylıksız izinli
olarak ayrılma durumunda olduğu bilinen veya herhangi bir şekilde görevinden
ayrılan (istifa, çekilme, çekilmiş sayılma ve benzeri) kamu görevlisine gelecek
aya ait aylıklara ilişkin gerçekleştirme işleminin yapılmaması gerekir.
(2) Harcama birimlerince, aylıklara ilişkin gerçekleştirme
işleminin yapılmasından ve ödeme emri belgesinin muhasebe birimine
gönderilmesinden sonra, aylıksız izinli veya herhangi bir şekilde görevinden
ayrılan kamu görevlisi için de gerçekleştirme işleminin yapıldığının
anlaşılması halinde;
a) Ödeme emri belgesi, ilgili muhasebe birimince henüz işleme
konulmamışsa görevinden ayrılan kamu görevlilerine yersiz ödemeye yol açmayacak
şekilde yeniden düzenlenmesi amacıyla harcama biriminin talebi üzerine iade
edilir.
b) Ödeme emri belgesi, muhasebe birimince muhasebeleştirilerek onaylanmış
ancak aylıkların henüz kamu görevlilerinin hesabına aktarılmamış olması
halinde, harcama birimince ilgili banka şubesine yazılı bildirim yapılarak
görevinden ayrılan kamu görevlisinin hesabına aktarılacak tutarın bloke
ettirilmesi ve diğer kamu görevlilerinin aylıklarının banka hesaplarına
aktarılması sağlanır. Daha sonra bloke ettirilen tutar muhasebe biriminin ödeme
hesabına iade ettirilerek ilgili muhasebe birimi bilgilendirilir. Ayrıca,
görevinden ayrılan kamu görevlisi adına gerçekleştirilmiş olan Sosyal Güvenlik
Kurumuna gönderilecek emeklilik keseneği kurum karşılıkları ile sigorta
primleri ve diğer işlemlerle ilgili gerekli düzeltme işlemleri yapılır.
(3) Yersiz ödeme gerçekleşmiş ise söz konusu ödeme, kendisine
ödeme yapılan kamu görevlilerinden geri alınır. Harcama birimi, alacağın takip
ve tahsili için yersiz ödemenin tespit edildiği tarihten itibaren on beş iş
günü içerisinde tespite ilişkin belgeleri takibe yetkili birime gönderir.
(4) Bu madde kapsamında yapılan yersiz ödemeler, genel hükümlere
göre zamanaşımı süresi içinde, faiziyle birlikte kamu görevlilerinden tahsil
edilir.
Aylıklarını aldıktan sonra görevinden ayrılanların yersiz
ödemeye dönüşen aylıklarının takip ve tahsil işlemleri
MADDE 6- (1) 657 sayılı Kanunun 164 üncü maddesi ve diğer personel
kanunları uyarınca, ay başında peşin olarak ödenen aylıklar, emekliye ayrılma
veya ölüm halinde; 657 sayılı Kanunun ek 24 üncü maddesi uyarınca, müteakip
ayın aylığına mahsuben avans olarak ödenen aylıklar, ölüm halinde geri alınmaz.
Bu haller dışında ay başından sonra herhangi bir nedenle (aylıksız izin,
istifa, çekilme, çekilmiş sayılma ve benzeri) görevinden ayrılacak olan kamu
görevlisinin bu durumu harcama birimine yazılı olarak bildirmesi ve aylığının
çalışacağı süre kadar hesaplanıp ödenmesini talep etmesi durumunda, sosyal
güvenlik kesintileri ilgili mevzuatına göre hesaplanarak aylıkları kıst olarak
ödenir.
(2) Aylığını tam olarak alıp ay başından sonra görevinden
ayrılanlar için peşin ödenmiş aylığın çalışılmayan süreye ait kısmı geri alınır.
(3) Ay başından sonra görevinden ayrılanlardan geri alınması
gereken tutarın hesaplanmasında, Aylıklardan Geri Alınacak Tutarı Hesaplama
Tablosu (EK-1) harcama birimince kamu görevlisinin görevinden ayrılma tarihini
takip eden beş iş günü içerisinde düzenlenir. Harcama birimi, alacağın takip ve
tahsili için EK-1 Tablo ile diğer belgeleri on beş iş günü içerisinde takibe
yetkili birime gönderir.
(4) Takibe yetkili birimce, alacak takip dosyası açılarak EK-1
Tablonun bir örneği ilgili adına borç kaydedilmek üzere beş iş günü içerisinde
muhasebe birimine gönderilir.
(5) Yersiz ödemeye dönüşen aylıklar, genel hükümlere göre
zamanaşımı süresi içerisinde faiziyle birlikte kendilerine ödeme yapılan kamu
görevlilerinden geri alınır.
(6) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4 üncü maddesi gereğince emekli kesenek ve
kurum karşılıkları, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli
Sandığı Kanununun mülga hükümlerine göre tespit olunan kamu görevlilerinden;
a) Aylıksız izne ayrılanlar ile memuriyeti sona erenlerin
emeklilik keseneği kurum karşılığının çalışılmayan süreye ait kısmı borç
kaydedilerek söz konusu tutarlar kamu görevlilerinden geri alınır.
b) 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrası
uyarınca genel sağlık sigortası primi ödenmesi halinde;
1) Kurumlarından aylıksız izinli sayılanların çalışılmayan süreye
ait genel sağlık sigortası primleri için kişiler borçlandırılmaz ve Sosyal
Güvenlik Kurumundan iade talebinde de bulunulmaz.
2) Memuriyeti sona erenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmiş
bulunan genel sağlık sigortası priminin çalışılmayan süreye ait kısmı borç
kaydedilerek söz konusu tutarlar kamu görevlilerinden geri alınır.
(7) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bu
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında ilk defa
sigortalı sayılanlardan;
a) 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen yaş hadleri
ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması sebebiyle memuriyeti sona eren ve 5510
sayılı Kanun çerçevesinde yaşlılık, malullük veya vazife malullüğü aylığı
bağlanmasına hak kazanamamış olanlar adına, memuriyetlerinin sona erdiği tarih
ile bu tarihi takip eden ay başı arasında çalışmadıkları süreler için ödenen
sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primi işveren hissesi tutarı borç
kaydedilerek kamu görevlilerinden geri alınmasına yönelik işlem yapılır.
b) Memuriyeti 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen
yaş hadleri ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması hâli hariç diğer hâllerle
sona erenlerin, sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primlerinin aylık veya
ücret ödenen gün sayısı üzerinden gönderilmesi gerekir. Aylık prim ve hizmet
belgesi henüz Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmemiş ise prime esas kazanç, prim
ödeme gün sayısı ve prim tutarlarının aylık veya ücret ödenen gün sayısı
üzerinden tespit edilerek bildirimin yapılması gerekir. Ancak bu durumun, aylık
prim ve hizmet belgesi verilerek ödemesi yapıldıktan sonra ortaya çıkması halinde
ise tam olarak gönderilen sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası primi
işveren hisselerinin çalışılmayan süreye ait kısmı için ilgili harcama
birimince Sosyal Güvenlik Kurumundan iade talebinde bulunulması gerekir.
c) Aylıksız izne ayrılanların sosyal sigorta primleriyle ilgili bu
fıkranın (b) bendinde belirtildiği şekilde işlem yapılır. Genel sağlık sigorta
primlerine ilişkin olarak da borçlandırma yapılmaz. Ancak genel sağlık
sigortası primlerinden iadesi gereken tutar söz konusu ise ilgili harcama birimince
Sosyal Güvenlik Kurumundan iade talebinde bulunulur.
(8) Aylıklarını aldıktan sonra görevden uzaklaştırılan, görevi ile
ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan
kamu görevlilerinin görevden uzaklaştırıldığı, tutuklandığı veya gözaltına
alındığı tarihten itibaren ilgili aydaki ödeme için;
a) Harcama birimince EK-1 Tablo düzenlenir ve bulunan tutarın
1/3’ü ilgili adına borç çıkarılır.
b) Sosyal Güvenlik Kurumuna ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde
gönderilecek olan emeklilik keseneği kurum karşılıkları ile sigorta primine
ilişkin yapılacak işlemlerde;
1) Bu maddenin altıncı fıkrası ile yedinci fıkrasının (a) bendinde
sayılanlar için söz konusu fıkra ve bentte yer alan hükümler uygulanır.
2) Bu maddenin yedinci fıkrasının (b) bendinde sayılanlar için ay
başından sonra görevden uzaklaştırılma, tutuklanma veya gözaltına alınma
tarihine kadar olan günler için sigorta primine esas kazançlarının tamamı
üzerinden, bu tarihten itibaren ay sonuna kadar olan günler için ise prime esas
kazançlarının yarısı üzerinden prim ödenmesi gerekir. Aylık prim ve hizmet
belgesi henüz verilmemiş ise bu husus dikkate alınarak bildirimin yapılması
ancak, bu durumun aylık prim ve hizmet belgesi verilerek ödemesi yapıldıktan
sonra ortaya çıkmış olması halinde ise tam olarak gönderilen sosyal sigorta ve
genel sağlık sigortası primi işveren hisselerinin çalışılmayan süreye ait
kısmının yarısı için ilgili harcama birimince Sosyal Güvenlik Kurumundan iade
talebinde bulunulması gerekir.
(9) Görevden uzaklaştırılan, görevi ile ilgili olsun veya olmasın
herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan kamu görevlileri ile
ilgili olarak özel mevzuatında yer alan mali hükümler saklıdır.
(10) Aylıkların iadesi ile ilgili borcun hesaplanmasında, Sosyal
Güvenlik Kurumuna gönderilen emeklilik keseneği kurum karşılıkları ile sigorta
primleri konusunda ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla ödemenin
yapıldığı ayın gün sayısı dikkate alınarak işlem yapılır. Kamu görevlisinin
mesai bitiminde görevinden ayrılması halinde, görevli olduğu son gün
borçlandırmaya dâhil edilmez.
Kamu görevlilerine yapılan fazla veya yersiz aylık
ödemelerinden doğan alacaklarda faiz
MADDE 7- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki alacaklarda 4/12/1984 tarihli ve
3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümleri uygulanır.
Faiz başlangıç tarihinin tespitinde ise 6098 sayılı Kanunun 117 nci maddesi
dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer hususlar
MADDE 8- (1) Harcama birimince, tespit edilen fazla veya yersiz aylık
ödemesinin takip ve tahsil işlemleri için takibe yetkili birime bildirim
yapılıncaya kadar söz konusu alacak, kamu görevlilerince rızaen ödenebilir. Bu
durumda harcama birimince, söz konusu alacağın borç tahakkuk kaydı yaptırılarak
tahsil edilmesi sağlanır ve takibe yetkili birime bilgi verilir.
(2) Fazla veya yersiz ödenen aylıkların rızaen ödenmemesi halinde,
harcama birimince gönderilen belgelere istinaden takibe yetkili birimce alacak
takip dosyası açılır ve ilgili adına borç kaydedilmek üzere beş iş günü
içerisinde muhasebe birimine bildirilir.
(3) Kamu idarelerinde işçi statüsünde istihdam edilenlere yapılan
fazla veya yersiz aylık ödemelerinin geri alınmasında bu Tebliğ hükümleri
kıyasen uygulanabilir. Bu durumda sosyal güvenlik kesintileri ilgili mevzuat
hükümlerine göre hesaplanır.
(4) Kamu görevlisine aylık ve ücret dışında yapılan ek ders, fazla
çalışma gibi ödemelerin geri alınmasında veya fiili hizmet zammı ödemelerinin Sosyal
Güvenlik Kurumundan talep edilmesinde bu Tebliğ hükümleri kıyasen uygulanabilir.
(5) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli
idarelerde taksitlendirme işlemleri, 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Genel
Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk
Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine,
kapsamdaki diğer kamu idarelerinde ise ilgili mevzuat hükümlerine göre
gerçekleştirilir.
(6) Bu Tebliğ kapsamındaki alacaklar 11/2/1959 tarihli ve 7201
sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir.
(7) Bu Tebliğ kapsamındaki alacakların silinmesinde 27/9/2006
tarihli ve 2006/11058 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu
Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri
kıyasen uygulanır.
(8) Kamu görevlisinin görev yaptığı yerin değişmesi halinde takip
ve tahsil işlemleri, fazla veya yersiz ödemenin yapıldığı harcama birimi esas
alınarak gerçekleştirilir.
(9) Bu Tebliğ kapsamında yer almamakla birlikte 657 sayılı Kanuna
tabi kamu görevlisi istihdam eden kamu idareleri, bu Tebliğ hükümlerini kıyasen
uygulayabilir.
(10) Rızaen ödenmeyen alacaklar, hükmen tahsil için takibe yetkili
birimce kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimine gönderilir.
Yetki
MADDE 9- (1) Hazine ve Maliye Bakanlığı;
a) Bu Tebliğin uygulanmasına ilişkin işlemlerin elektronik ortamda
yürütülmesine ilişkin belirleme yapmaya,
b) Bu Tebliğin uygulanması sırasında ortaya çıkacak tereddütleri
gidermeye,
yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 10- (1) 20/2/2004 tarihli ve 25379 mükerrer sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 16)
Kişilerden Alacaklar yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 11- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/11/20231128-6-1.pdf
