ANNE VE
BEBEK ÜRÜNLERİNİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN
GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/17)
Ticaret
Bakanlığından: 31.12.2023 Tarih ve 32416 4. Mükerrer Sayılı R.G.
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1’de yer
alan yönetmelikler ve standartlar kapsamında olan, Ek-2/A ve Ek-2/B’deki
listelerde belirtilen ürünlerin ithalatta, tabi bulundukları yönetmeliklere
veya standartlara uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları
düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş
Rejimine tabi tutulacak ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi
uyarınca ihraç edilip geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı
Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 455 inci maddesine, 5/3/2020 tarihli
ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununa, 14/9/2022
tarihli ve 6038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik
Düzenlemeler Rejimi Kararına ve 16/8/2023 tarihli ve 32281 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Yönetmeliğine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya
Avrupa Birliği’nde serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği
çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük
idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip
gümrük idaresince vize edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Denetim birimi: Bakanlığın Bölge
Müdürlüklerine bağlı ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ürün Güvenliği
Denetimleri Müdürlüklerini,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi (TAREKS): Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca
yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk
analizi esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret
kontrolü, fiziki muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve
27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle
geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-2/A
veya Ek-2/B’de belirtilmekle birlikte, Ek-1’deki tabloda
belirtilen yönetmelik ve standartların bir veya birkaçı kapsamına girmeyen veya
Bakanlıkça bu Tebliğ kapsamında denetimi hedeflenmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar
adına işlem yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Tebliğ kapsamında yer alan
ürünlerin tabi bulundukları yönetmeliklere, standartlara veya ilgili diğer
mevzuata uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Bu Tebliğ kapsamında yer
alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime yönlendirilip
yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler;
geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları;
imalatçı veya ithalatçı firma ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi,
markası, modeli, fiyatı ve miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan
ülke ve risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan
işlemi,
ifade eder.
TAREKS ve firma tanımlaması
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ kapsamı ürünlerin ithalat denetimiyle
ilgili tüm işlemler, TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek
isteyen firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve
Denetimi: 2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına TAREKS’te
işlem yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
İthalatçının başvurusu
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük
Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük
beyannamesinin tescili öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet
sayfasının “E-işlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol
Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümünü veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS
üzerinden ithal partisine ilişkin bilgi ve Ek-3’ün birinci
ve ikinci maddelerinde belirtilen belgeleri yükleyerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru üzerine, TAREKS tarafından
firmaya ilgili denetim birimi nezdindeki işlemlerini takip edebilmesi amacıyla
bir başvuru numarası verilir.
(4) Beyan edilen bilgi ve belgelerin
doğru, eksiksiz ve zamanında sunulmasından firma ve kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler ve istisnalar
MADDE 6- (1) A.TR Dolaşım Belgeli olduğu kullanıcı tarafından
TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle
geri gelen daha önce ihraç edilmiş eşya için TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz,
ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(3) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci
maddeye göre sonuçlandırılır.
(4) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede
birinci fıkra kapsamına giren ürünler de fiili denetime yönlendirilebilir.
Kapsam dışı
MADDE 7- (1) Başvuru konusu ithalat partisine
ilişkin kapsam dışı beyanı ithalatçı firma tarafından ilgili gümrük idaresine
yapılır. Kapsam dışı kararına yönelik değerlendirme öncelikli olarak ilgili
gümrük idaresince yapılır.
(2) İlgili gümrük idaresi tarafından
başvuru konusu ithalat partisinin bu Tebliğ kapsamında yer aldığına karar
verilmesi durumunda kapsam değerlendirmesi ilgili denetim biriminin teknik incelemesi
neticesinde de belirlenebilir.
Risk analizi
MADDE 8- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler,
kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler çerçevesinde, risk
analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak
kriterler, gerekli görülmesi halinde ilgili diğer tarafların da görüşü
alınarak, Bakanlıkça belirlenir.
(3) TAREKS ve Ulusal Piyasa Gözetimi ve
Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS) arasında veri akışının sağlanmasıyla, bu Tebliğ
kapsamı ürünlerin ithalat denetimlerine ilişkin veriler PGDBİS’e iletilir.
(4) Risk analizi sonucunda fiili denetime
yönlendirilmeyen ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
doğrudan oluşturulur.
Fiili denetim
MADDE 9- (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için Ek-3’ün
üçüncü maddesinde belirtilen belgeler, başvuru günü dâhil yirmi iş günü
içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e yüklenir ve TAREKS’te talep edilmesi
halinde sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin sisteme süresi
içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru olumsuz olarak sonuçlanır.
(2) Firmalardan ilave bilgi ve belge
istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili
mevzuata aykırılık tespit edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti
durumlarında, ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit
edilmesi veya talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır.
(5) TAREKS’e yüklenen; AB Uygunluk Beyanı,
test raporu veya denetim birimince talep edilen diğer belgelerin ilgilisince
düzenlenmediğinin tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa dahi fiili denetim
olumsuz olarak sonuçlandırılır.
Kullanıcıya yapılan bildirimler
MADDE 10- (1) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
sorgulamalar TAREKS üzerinden yapılır.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
bildirimler, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği
ve Denetimi: 2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan “Yetkilendirme
Başvuruları” uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen elektronik
posta adresine iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu
değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata
aykırılık tespiti halinde durum ayrıca ilgili gümrük idaresine yazıyla ve
sistem üzerinden bildirilir.
TAREKS referans numarasının gümrüklere
beyanı
MADDE 11- (1) Ürünün ithal edilebileceğine
dair TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği
tarihten itibaren 1 yıl süreyle geçerlidir.
(3) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak
beyan edilen ürünlerin ithalatında, 18170099282013015773484 olarak belirlenen
23 haneli TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine
ithalatçı firma tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen
ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük idaresince
denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden
başvuru yapılır.
(4) GTİP değişikliği sonucunda Tebliğ eki
listede yer aldığı tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması
kaydıyla ilgili gümrük idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci
madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru yapılır.
(5) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı
Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın
ithalatında 19120099118115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans
numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
(6) Geri gelen eşyanın ithalatında
24170099917123790512872 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası,
gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının sorumluluğu
MADDE 12- (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında
denetlensin veya denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda Ek-1’deki
tabloda belirtilen ilgili yönetmelikler veya standartlar dahil olmak üzere
ilgili tüm mevzuata uygun ve güvenli olmasından, ürünlere eşlik eden belgelerin
doğruluğundan 7223 sayılı Kanun uyarınca sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya
ürüne dair TAREKS referans numarası oluşturulması ürünün mutlaka mevzuata uygun
ve/veya güvenli olduğu anlamına gelmez.
(3) Bu Tebliğ kapsamında, ürünün ithal
edilebileceğine dair verilen TAREKS referans numarası o ürünün ithalat işlemi
dışında başka bir amaçla veya ürünün güvenli ve mevzuata uygun olduğunun ispatı
olarak kullanılamaz.
(4) İthal edilmiş ürünün GTİP’inin Ek-2/A
veya Ek-2/B’de yer aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi
halinde keyfiyet, ilgili gümrük idaresi tarafından ilgili yetkili kuruluşa
bildirilir. İlgili birimin ürünün güvenli olmadığını tespit ederek gümrük
idaresine bildirmesi halinde, uygunluk değerlendirmesinin olumsuz sonuçlandığı
kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE 13- (1) Bu Tebliğe aykırı hareket
edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, Ek-3’te belirtilen ya da
denetim süresince talep edilen herhangi bir belgede tahrifat yapanlar veya
tahrifat yapılmış belgeyi ibraz edenler hakkında; 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999
tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının
ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen
denetimlerde, ilgili mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara
aykırı hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre 3 ay ila 12 ay
arasında askıya alınır, firmanın denetim başvuruları 6 ay ila 12 ay arasında
fiili denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen süreler ve
denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki ihlalleri ve/veya
ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE 14- (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda
uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Tebliğin hükümleri, Ek-2B’de
yer alan maddeler için 1/3/2024 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanır.
Yürürlük
MADDE 15- (1) Bu Tebliğ 1/1/2024 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret
Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231231M4-17-1.pdf
