TÜTÜN
ÜRETİMİ, İŞLENMESİ, İÇ VE DIŞ TİCARETİ İLE İLGİLİ USUL VE ESASLAR
HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Tarım
ve Orman Bakanlığından: 06.06.2024 Tarih ve 32568 Sayılı R.G.
MADDE 1- 10/7/2010 tarihli ve 27637 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 3/1/2002 tarihli
ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair
Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (B) bendine dayanılarak
hazırlanmıştır.”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“ç) İşlenmiş tütün: İşlenmemiş tütünlerin alıcılar tarafından,
işleme tesislerinde çeşitli işlemlerden geçirilerek, belirli kriterlere göre yeniden tasnife tabi tutulması veya
tütün bitkisinin herhangi bir bölümünün işleme tesislerinde tütün mamulü
hammaddesi bir ürüne dönüştürülmesi sonucu elde edilen ambalajlanmış tütün
yapraklarını, yaprak parçalarını ve diğer tütün mamulü hammaddelerini,”
“ö) Teknik heyet: Başkan dâhil en az üç Bakanlık personelinden
meydana gelen ve heyet üyelerinin salt çoğunluğunun Tütün Eksperinden oluştuğu
heyeti,
p) Teminat: 21/7/1953 tarihli
ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılanları,
r) Tütün işleme tesisi: İşlenmemiş tütünlerin işlenebilmesi
amacıyla kurulan veya tütün bitkisinin herhangi bir bölümünün tütün mamulü
hammaddesi bir ürüne dönüştürülmesi için Tütün Mamulü Üretim ve Faaliyet
Uygunluk Belgesi almış tesislerden bağımsız olarak ayrı bir yere tesis edilen,
faaliyetine göre asgari tesis yeterliğine sahip, ünitelerin bir arada,
birbiriyle bağlantılı ve uyumlu bir şekilde çalıştığı makine, cihaz ve ekipmanlar bütününü,”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının birinci
cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esasına göre üretimi, alımı
ve satımı, şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen Tütün Üretim ve
Alım-Satım Sözleşmesine göre yapılır.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin
üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve beşinci fıkrasında yer alan
“Hasankeyf tipi” ibaresinden sonra gelmek üzere “tütünler ile Puroluk tipi”
ibaresi eklenmiştir.
“(3) Teknik ve ticari gereklerle, tütünlerin Türk Standardında
belirlenen neviyatlandırma, denkleme ve
ambalajlama yöntemlerine uyulmadan veya birden fazla menşe/tip tütünün birlikte
işlenebilmesi için önceden Bakanlıktan izin alınması zorunludur. İzin talebi
beş iş günü içinde cevaplandırılır. Türk Standardında yer almayan tütün
çeşitlerinin işlenmesi de Bakanlığa bilgi verilerek yapılır. Şişirilmiş tütün
işleme tesisinde nihai ürüne dönüştürmek amacıyla ara ürün olarak elde edilen
kıyılmış tütünler şişirilmiş tütün haline getirilmeden ticarete konu edilemez,
tesis dışına çıkarılamaz.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin
22 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan
“gösterir plan” ibaresinden sonra gelmek üzere “, bu makine ve cihazların
teknik bilgi listesi, proforma faturaları” ibaresi eklenmiş, (ç) bendinde yer
alan “raporu” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve elektronik ortama aktarılmış
kopyası” ibaresi eklenmiş, aynı fıkranın (d) bendi ile beşinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan
“görevlendirilen heyet marifetiyle” ibaresi ile yedinci fıkrası yürürlükten
kaldırılmıştır.
“d) Ek 2 nci maddenin birinci
fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi bedelinin
Bakanlık hesabına yatırıldığına ilişkin belgenin aslı veya ilgili kurum onaylı
sureti.”
“(5) Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi, belge veriliş
tarihinden itibaren on sekiz ay geçerlidir. Bu süre içinde tesisini faaliyete
hazır hale getiremeyecek durumda olanlara ek süre verilebilir. Ek süre için
süre bitiminden en az altmış gün önce Bakanlığa başvurulur. Başvuruyu
müteakiben Bakanlık tarafından mahallinde veya dosya üzerinden inceleme
yapılır. Başvuruya ilişkin rapor, inceleme tarihinden itibaren en geç otuz gün
içinde hazırlanır. Başvuru, hazırlanan raporun Bakanlığa sunulmasından itibaren
en geç otuz gün içinde karara bağlanır. Başvurunun uygun bulunması durumunda,
bir defaya mahsus, belge geçerlilik süresinin
bitiminden itibaren geçerli olmak üzere doksan güne kadar ek süre verilebilir.
Verilen süre içinde projesini tamamlamayanların Tütün İşleme Tesisi Kurma
Uygunluk Belgesi iptal edilmiş sayılır. Bu durumda tahsil edilmiş olan uygunluk
belgesi bedeli iade edilmez. Aynı gerçek veya tüzel kişinin aynı adresle ilgili
tekrar müracaatı durumunda, daha önceki başvurusunun gerçekleşmeme sebepleri
ayrıntılı olarak rapor edilerek Bakanlığa sunulması halinde değerlendirmeye
alınır. İzin verilmesi durumunda bu yeni müracaat için tekrar bir ek süre
verilmez.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(2) Bakanlık tarafından teknik bir heyet görevlendirilir, tesisin
kuruluş izninde aranan şartları taşıyıp taşımadığı hususu yerinde incelenerek
rapora bağlanır. Bu rapor, Bakanlığa sunulmasından itibaren otuz gün içinde
değerlendirilerek uygun bulunanlara, ek 2 nci maddenin
ikinci fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi
bedelinin Bakanlık hesabına yatırıldığının belgelenmesi kaydıyla şekli ve
içeriği Bakanlık tarafından belirlenen Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk
Belgesi verilir. Verilecek Faaliyet Uygunluk Belgesinde tesisin faaliyet konusu
ve kapsamı belirtilir.”
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin altıncı ve yedinci fıkraları yürürlükten
kaldırılmıştır.
“(1) İşleme tesisinde kurulu bulunan makineleri devre dışı
bırakacak, değiştirecek veya ilave makine getirecek alıcı, değişikliğin teknik
ve mali boyutunu açıklayan bir rapor ve makine teknik bilgi listesi, tadilat
öncesi ve sonrası yerleşim planı, proforma faturayı da içeren tadilat projesi
ile Bakanlığa başvurur. Başvuru değerlendirilerek bir ay içinde karara
bağlanır. Uygun bulunan projeye izin verilir. Alıcı, verilen izin doğrultusunda
tamamlanan proje değişikliğini Bakanlığa yazılı olarak bildirir. Bakanlık
tarafından teknik bir heyet görevlendirilerek proje değişikliğinin verilen
izine uygun olup olmadığı hususu yerinde incelenerek rapora bağlanır. Uygun
bulunanların Tütün İşleme Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi güncel kapasite
raporu doğrultusunda yenilenir.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin
26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (f) bentleri ile
altıncı fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde, yedinci fıkrasında yer
alan “bu maddede” ibaresi “ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında” şeklinde
değiştirilmiş, birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “ve yetkili kişilere
ait imza sirküleri” ibaresi ile sekizinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“c) Gerçek kişiler için başvuru sahibinin, tüzel kişiler için
yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile tüzel kişiyi temsile yetkili kişilerin
T.C. kimlik numarası ile 4733 sayılı Kanuna, 8/6/1942 tarihli
ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununa, 4/1/1961 tarihli
ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinin (d) fıkrasına, 21/3/2007
tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesinin on, on
altı, on yedi, on sekiz, yirmi ve yirmi birinci fıkralarına aykırılıktan dolayı
haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı olmadığına ve Bakanlıkça düzenlenmiş
belgelerin mahkemece askıya alınmadığına dair beyan.”
“f) Ek 2 nci maddenin üçüncü
fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki Belgesi uygunluk bedelinin Bakanlık
hesabına yatırıldığına ilişkin belge.”
“Bunun için ek 2 nci maddenin
üçüncü fıkrasında belirtilen yıllık Tütün Ticareti Yetki Belgesi vize işlemleri
uygunluk bedelinin, Temmuz ayının sonuna kadar Bakanlık hesabına yatırılması
zorunludur.”
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 28
inci maddesinin beşinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş, yedinci ve on
yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde, dokuzuncu fıkrasında yer alan “dördüncü”
ibaresi “altıncı” şeklinde ve on altıncı fıkrasında yer alan “altıncı” ibaresi
“on beşinci” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin altıncı fıkrasının (c)
bendinde yer alan “işlenmemiş” ibaresi, on ikinci fıkrasının ikinci cümlesi ile
on üçüncü fıkrasında yer alan “işlenmemiş” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
“Homojenize veya yeniden tertip
edilmiş tütünler dâhil olmak üzere üretim, işleme ve işlem görme aşamalarının
tamamı Türkiye’de gerçekleşmeyen tütünler 4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin on ikinci fıkrasında kullanılma
zorunluluğu getirilen Türkiye’de üretilen tütün olarak kabul edilmez.”
“(7) Dâhilde İşleme İzin Belgelerine konu tütün miktarı toplamı,
işleme tesisinin bir yıllık üretim kapasitesini aşamaz. Dâhilde İşleme İzin
Belgesine konu tütünün %50’sinin işlenmesi tamamlanmadan, farklı bir Dahilde İşleme İzin Belgesine konu tütünler için TAGVİS
uygulaması üzerinden tütün ithalatı uygunluk onayı talebinde bulunulamaz.”
“(17) İhracatı fiili olarak tamamlanan tütünlere ait bilgiler,
şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen formlara kaydedilerek, Haziran
ve Aralık ayları sonu itibarıyla takip eden ayın on beşinci günü mesai saati
bitimine kadar Bakanlığa bildirilir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci ve altıncı fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, beşinci fıkrasında yer alan “, tütün toz ve
döküntüleri” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
“(1) Tütün ithali, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak ve yurt
içinde başkaca bir işlem görmeksizin doğrudan üretimin gerçekleşeceği tesise
ve/veya hammadde ambarına getirilmesi koşuluyla tütün mamulleri üretenler veya
önceden Bakanlıktan izin almak ve sadece işlendikten sonra ihraç edilmek
amacıyla tütün işleme tesisi bulunanlar tarafından yapılır. Numune olarak ithal
edilecek bir takvim yılında toplamı 100 kilogramı aşmayan şark tipi tütünler
ile yaprak olarak işlenecek tütünler dışında, şark tipi tütün ve tütün tozu
ithalatı yapılamaz.”
“(6) İthalatı fiili olarak tamamlanan tütünlere ait bilgiler,
şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenen formlara kaydedilerek, Haziran
ve Aralık ayları sonu itibarıyla takip eden ayın on beşinci günü mesai saati
bitimine kadar Bakanlığa bildirilir.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin sekizinci bölümünün başlığı “Yaptırımlar”
şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 32 nci maddesi
başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yaptırımlar
MADDE 32- (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlar
hakkında 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde sayılan idari yaptırımlar
uygulanır.
(2) Suça konu fiillerin tespiti halinde, 4733 sayılı Kanun ve 5607
sayılı Kanun kapsamında işlem yapılmak üzere ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına
suç duyurusunda bulunulur.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Uygunluk belgesi bedelleri ile teminatın belirlenmesi
EK MADDE 2- (1) 22 nci madde
kapsamında verilecek olan Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi bedeli
olarak üçyüzkırkyedibindokuzyüzdoksan Türk
Lirası alınır.
(2) 23 üncü madde kapsamında verilecek olan Tütün İşleme Tesisi
Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak altıyüzdoksanbeşbindokuzyüzseksenbir Türk
Lirası alınır.
(3) 26 ncı madde kapsamında
verilecek olan Tütün Ticareti Yetki Belgesi uygunluk bedeli olarak üçyüzkırkyedibindokuzyüzdoksan Türk Lirası, Tütün
Ticareti Yetki Belgesi vize işlemleri uygunluk bedeli olarak yıllık otuzdörtbinyediyüzdoksanyedi Türk Lirası alınır.
(4) Birinci, ikinci, üçüncü fıkralarda belirtilen uygunluk belgesi
başına alınacak bedeller ve vize işlemleri bedeli her yıl 213 sayılı Kanunun
mükerrer 298 inci maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranını
geçmemek üzere, Bakanlıkça yeniden belirlenir.
(5) 4733 sayılı Kanunun 8/A maddesi
uyarınca teminat belirlenmesi ve alınmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve
Maliye Bakanlığının görüşü alınarak; aynı Kanunun 8/B maddesi uyarınca vadesi
geçmiş vergi, prim ve idari para cezası borcunun tespitine ilişkin usul ve
esaslar Sosyal Güvenlik Kurumu ile Gelir İdaresi Başkanlığının görüşleri
alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.
(6) 22 nci maddenin üçüncü
fıkrasında belirtilen Tütün İşleme Tesisi Kurma Uygunluk Belgesi ile 26 ncı maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki Belgesi verilmeden ve 24 üncü
maddenin üçüncü fıkrasının (c) bendinde belirtilen tesisin başka bir gerçek
veya tüzel kişiye devrinden önce bu Yönetmelikle belirlenen diğer şartların
yanında, tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere, 4733
sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca belirlenen teminatın Bakanlık Merkez
Saymanlık Müdürlüğüne verildiğine ve 8/B maddesine göre 4733 sayılı Kanunun
kapsamında verilen ve süresinde ödenmemiş bulunan idari para cezası borcu, Sosyal
Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi
dairelerine 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun
bulunmadığına ilişkin son on beş gün içinde alınmış belgelerin varlığı da
aranır.
(7) 23 üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen Tütün İşleme
Tesisi Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmeden önce ve 26 ncı maddenin
altıncı fıkrasında belirtilen Tütün Ticareti Yetki Belgesi vize işlemleri
öncesinde altıncı fıkrada belirtilen belgelerin ibrazı istenir.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte, Hariçte
İşleme Rejimi kapsamında fiili ihracatı tamamlanan tütünlere 28 inci maddenin
beşinci fıkrasının son cümlesi hükmü uygulanmaz.”
MADDE 16- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 17- Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.