TÜRK SİVİL HAVACILIK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA VE 655 SAYILI
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 7519 Kabul
Tarihi: 4/7/2024
09.07.2024 Tarih ve 32597 Sayılı R.G.
MADDE 1- 14/4/1341 tarihli ve 618 sayılı Limanlar Kanununun 10 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 10- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, deniz ve içsular ulaşımını
geliştirmek ve serbest, adil, sürdürülebilir bir rekabet ortamı sağlamak
amacıyla sınırlı olmak üzere ve özel kanunlarda ve kanun hükmünde
kararnamelerde aksine hüküm bulunmadıkça liman, iskele ve kıyı yapılarında
gemilere verilen hizmetlere ilişkin gerektiğinde taban ve tavan ücretlerini
tespit etmek ve uygulamasını denetlemekle yetkilidir.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, özel kanunlarda ve kanun hükmünde
kararnamelerde aksine hüküm bulunmadıkça deniz yetki alanlarında, suyollarında
ve içsularda kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin ücretleri ile
liman idari sınırlarında demirleyen gemilerin demirleme ücretlerini ve bu
ücretlerin ödenmesine ilişkin usul ve esaslar ile muafiyetleri belirler.
Demirleme ücret tarifesi, bir günlük demirde kalma süresi için, geminin seferi,
demirde kalma süresi, aylık veya yıllık toplu ödeme, demirleme nedeni, demirlediği
yer gibi unsurlar göz önünde bulundurularak geminin grostonu başına iki Türk
Lirasını geçmemek üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından belirlenir.
Bu miktar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrası
uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından
geçerli olmak üzere artırılır. Cumhurbaşkanı, bu miktarı on katına kadar
artırmaya yetkilidir. Demirleme ücretleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner
Sermaye İşletmesi hesabına yatırılır. Yatırılan miktarın %50’si takip eden ayın
beşine kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe
birimine aktarılır.”
MADDE 2- 618 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Türkiye deniz yetki alanlarında, suyollarında ve içsularda verilecek
kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
tarafından yürütülür. Bakanlık bu hizmetleri, bu maddede belirtilen usul ve
esaslar dâhilinde gerçek veya tüzel kişilere yaptırabilir veya devredebilir.
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin kamu yararı ve sorumluluğu
önceliğiyle, bağımsızlık ve tarafsızlık ilkesi gözetilerek seyir emniyeti ile
can, mal, deniz ve çevre emniyeti ve güvenliği odaklı olarak yürütülmesi
esastır. Bu madde kapsamında gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan
hizmetlerin mevzuata uygunluğu ve sürekliliği Bakanlık tarafından denetlenir.
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetinin verilmesine ilişkin teknik
gereklilikler, hizmet standartları, hizmeti verecek olan gerçek ve tüzel
kişilere ilişkin şartlar, istisnalar, yasaklar ve yükümlülükler gibi usul ve
esaslar ile bölgesel hizmet sahaları Bakanlık tarafından belirlenir.
İstanbul ve/veya Çanakkale Boğazlarından geçiş esnasında verilecek
kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının
belirlediği usul ve esaslar dâhilinde Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından
yürütülür. Bu konuda gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri yetkilendirilemez
veya hizmet alımı yapılamaz.
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından işletilen liman tesisleri ile 24/11/1994 tarihli
ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında işletme
hakkı devri/verilmesi yöntemiyle özelleştirilen liman tesisleri ve 8/6/1994
tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli
Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında işletilen liman
tesislerinin, sözleşmelerinde hüküm olması halinde sadece bu tesislere yönelik
kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerini verebilirler. Mevki ve mesafeler
itibarıyla bölgesel hizmet sahaları veya herhangi bir liman tesisi kümelenmesi
ile ilgisi ve irtibatı bulunmayan liman tesislerinin kılavuzluk ve
römorkörcülük hizmetleri kazanılmış hak oluşturmayacak şekilde ilgili tesisler
tarafından verilebilir. Bu fıkrada belirtilen liman tesisleri söz konusu
hizmetleri, yönetmelikle belirlenen gereklilikler ile hizmet standartlarını
sağlamak ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine uymak koşulu ile Bakanlıkça
düzenlenen izin kapsamında yürütür.
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti vermekte olan gerçek veya tüzel
kişilerin, kılavuzluk ve römorkörcülük ile bunlarla bağlantılı palamar ve yer
değiştirme gibi hizmetlerden elde ettiği gelirlerden oluşan aylık
gayrisafi hasılattan, Aliağa, Ambarlı, Gemlik, İskenderun, Kocaeli ve
Mersin Bölge Liman Başkanlıkları merkez idari sahasındakiler için %30;
Bandırma, Ceyhan, İzmir, Samsun, Tekirdağ, Tuzla ve Yalova Bölge Liman
Başkanlıkları merkez idari sahasındakiler için %25; Antalya, Çanakkale,
İstanbul, Karadeniz Ereğli ve Zonguldak Bölge Liman Başkanlıkları merkez idari
sahasındakiler ile Karabiga ve Taşucu Liman Başkanlıkları
idari sahasındakiler için %20; diğer bölge liman başkanlıkları veya liman
başkanlıkları idari sahasındakiler için %10; İstanbul ve/veya Çanakkale
Boğazlarından geçiş bölgesi için %20 oranında pay alınır. Kılavuzluk ve
römorkörcülük hizmetlerinin verildiği deniz alanlarındaki deniz trafik
yoğunluğu göz önünde bulundurularak aylık gayrisafi hasılattan alınan
payları %40’a kadar artırmaya veya %5’e kadar indirmeye Cumhurbaşkanı
yetkilidir. Kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti verenlerin, verdikleri
hizmetten Bakanlığın belirlediği tarifeden daha düşük bir ücret almaları veya
ücret almamaları hâlinde dahi ödeyecekleri pay, tarife üzerinden hesaplanarak
ödenir. Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti vermekte olan gerçek veya tüzel
kişilerce ödenecek pay, en geç hizmetin verildiği ayı takip eden ayın on beşine
kadar Bakanlık döner sermaye işletmesi muhasebe birimi hesaplarına yatırılır.
Yatırılan miktarın %50’si takip eden ayın beşine kadar genel bütçeye gelir
kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimine aktarılır.
İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen yerler ile askeri tesisler dışında,
sınırları ile hizmet koşulları yönetmelikle belirlenen bölgesel hizmet
sahalarında verilecek kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetleri, 4046 sayılı
Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen işletme hakkının verilmesi yöntemi
kullanılarak ihale yoluyla gerçek veya tüzel kişilere yirmi yılı geçmemek üzere
Bakanlık tarafından devredilebilir. Bu madde kapsamında yapılacak özelleştirme
ihalesinde değer tespiti yapılmaz. Özelleştirme ihalesi, işletme hakkı
verilmesi sözleşmesi için geçerli olacak kılavuzluk ve römorkörcülük ile
bunlarla bağlantılı palamar ve yer değiştirme gibi hizmetlerden elde edilen
gelirlerden oluşan aylık gayrisafi hasılattan verilecek pay oranının
belirlenmesi amacıyla, 4046 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen
pazarlık usulü uygulanmak suretiyle gerçekleştirilir. Pazarlık usulü, kılavuzluk
ve römorkörcülük hizmetleri için dördüncü fıkra uyarınca ilgili bölgede
uygulanan pay oranı üzerinden artırma yapılmak suretiyle gerçekleştirilir.
Ancak Aliağa, Ambarlı, Ceyhan, Gemlik, İskenderun, Kocaeli ve Mersin Bölge
Liman Başkanlıklarını kapsayan bölgesel hizmet sahalarında artırma yapmaya esas
pay oranı kılavuzluk hizmetleri için %40’tır.Yeterliliği sağlayan bütün teklif
sahiplerinin katılımı ile pazarlık görüşmesi yapılır ve pazarlık görüşmesine
katılan bütün teklif sahiplerinin katılacağı açık artırma suretiyle ihale
sonuçlandırılır. İhale, Bakanlık bünyesinde, Bakan tarafından belirlenen ve beş
kişiden oluşan ihale komisyonu tarafından gerçekleştirilir. İhale komisyonu
4046 sayılı Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen usul ve esaslara göre çalışır
ve sekretaryasını Denizcilik Genel Müdürlüğü yürütür. Bu madde kapsamında
yapılacak işletme hakkının verilmesi imtiyaz addolunmaz. Bir bölgesel hizmet
sahasında kılavuzluk hizmetleri ve römorkörcülük hizmetleri aynı kişilere ihale
edilmez. Bu çerçevede imzalanan sözleşmeler özel hukuk hükümlerine tabidir.
İhale aşamasında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun
ceza ve yasaklama hükümleri, sözleşmenin uygulanması aşamasında 5/1/2002
tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun ceza, yasaklama ve
sözleşmenin feshi hükümleri uygulanır.
Bakanlık, herhangi bir bölgesel hizmet sahasında veya liman tesisinde,
kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesine yönelik talep
olmaması, bu hizmetleri yürüten gerçek veya tüzel kişilerin sunduğu hizmetin
süresinden önce herhangi bir nedenle sona ermesi veya iptal edilmesi yahut
mücbir sebep durumunun gerçekleşmesi halinde geçici olarak yeterli hizmet
verebilecek şartları haiz mevcut kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren
gerçek veya tüzel kişileri, kamu yararı amacıyla sınırlı olmak üzere, kapasite
ve coğrafi yakınlık gibi hususları gözeterek makul bir süre için
görevlendirebilir veya bu hizmetleri kendisi verebilir.
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti verenlerin Bakanlıkça belirlenen
şartları sağlayamamaları veya kaybetmeleri ve verilen süre içerisinde şartları
yerine getirememeleri halinde ilgili sahada hizmet vermesine izin verilmez. Bu
maddede belirlenen yükümlülüklere aykırı hareket edenlere Bakanlık veya ilgili
liman başkanlığı tarafından ihlalin niteliğine göre yüz bin Türk Lirasından iki
milyon Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. İdari para cezalarının
uygulanması, ilgili döneme ait payların ödenmesine ilişkin yükümlülükleri
ortadan kaldırmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 3- 618 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 2- Yük veya yolcu elleçleme amacıyla limanlarımıza
gelen veya limanlarımızdan ayrılan ticari gemilerin saldıkları sera gazı emisyonlarının karşılığı
olarak bu madde kapsamında hesaplanarak gemi sahiplerinden tahsil edilen
tutarlar genel bütçenin (B) işaretli cetveline özel gelir olarak kaydedilir.
Alınacak bedeller, doğrulanan sera gazı emisyonları ile Avrupa
Birliği Emisyon Ticaret Sistemi güncel karbon fiyatı temel alınarak belirlenir
ve bu bedel her yıl, bir sonraki yılın eylül ayı sonuna kadar bir önceki yılın
toplam bedeli olarak ödenir.
Genel bütçenin (B) işaretli cetvelinde özel gelir olarak tahmin edilen
gelir karşılığı tutarlar, yeşil denizcilik için araştırma, geliştirme, dönüşüm
ve yeni yapım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı bütçesine özel ödenek olarak öngörülür. Ödenek tutarını aşan gelir
gerçekleşmeleri karşılığında ödenek eklemeye ve ödenek kaydedilen tutarlardan
yılı içinde harcanmayan kısımları ertesi yıl bütçesine devren ödenek kaydetmeye
Cumhurbaşkanı yetkilidir. Özel gelir ve ödeneklerin kullanımına ilişkin usul ve
esaslar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
Uygulama kapsamına alınacak gemilerin cinsi, sefer bölgesi, tonajı,
gemilerden alınacak emisyon bedeli oranları, emisyonların izlenmesi,
raporlanması ve doğrulanmasına ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 4- 618 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1- Bu Kanunun ek 1 inci maddesi uyarınca çıkarılacak
yönetmelik bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde
yürürlüğe konulur. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesini müteakip en geç bir ayın
sonunda aynı maddenin beşinci fıkrasında belirtilen ihalelerin işlemleri
başlatılır. Söz konusu ihale süreçleri tamamlanıncaya kadar mevcut kılavuzluk
veya römorkörcülük hizmeti vermekle yetkilendirilmiş veya görevlendirilmiş
gerçek veya tüzel kişiler, hizmet vermeye, yetkilendirildikleri veya
görevlendirildikleri şartları korumak ve ek 1 inci maddenin dördüncü fıkrasına
göre pay ödemek kaydıyla devam edebilir. İhalenin tamamlanmasını müteakip bu
kişilerin yetkileri ve görevleri sona erer.
Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmeti veren tüm gerçek ve tüzel kişiler ile
birinci fıkra uyarınca söz konusu hizmeti verenler aylık gayrisafi hasılattan
ödeyecekleri payları 1/3/2024 itibarıyla öder.”
MADDE 5- 10/6/1946 tarihli ve 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma
Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan
“belgelerinde belirtilmiş durumlarına uygunlukları ile” ibaresi “belgelerin
uygunluğu ile diğer” şeklinde değiştirilmiş ve fıkranın birinci cümlesinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Yapılacak denetimin usul ve esasları İdare tarafından yönetmelikle
belirlenir. Bu denetim, İdare tarafından oluşturulan, liman giriş ve çıkış
işlemlerinin takip edildiği sistem üzerinden sunulan belgeler üzerinden de
yapılabilir.”
MADDE 6- 4922 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan “yangın söndürme”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, seyir ve telsiz ekipmanları” ibaresi
eklenmiş, “yılda en az bir defa denetlenir.” ibaresi “ve bu hususların
denetimi; uluslararası sözleşmeler kapsamında olan gemiler için taraf olduğumuz
uluslararası sözleşmelere göre, kapsam dışında kalan ticaret gemileri için ise
İdare tarafından çıkarılan yönetmeliklere göre belirlenir.” şeklinde
değiştirilmiş ve fıkranın son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 7- 4922 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer
alan “Denize elverişlilik belgesi olup da liman sınırlarını geçerek denize
çıkacak her ticaret gemisi,” ibaresi “Ticaret gemileri” şeklinde, “denetlenir”
ibaresi “yönetmelikle belirlenen usul ve esaslara göre denetlenebilir” şeklinde
değiştirilmiş ve ikinci fıkrasının birinci cümlesine “İdare,” ibaresinden sonra
gelmek üzere “bu madde ile 2 nci maddede belirtilen denetimler
bakımından” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 8- 4922 sayılı Kanunun 26 ncı maddesine “6 ncı”
ibaresinden önce gelmek üzere “2 nci,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 9- 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun ek 9 uncu
maddesinin beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra ve maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde olan devlet ormanlarındaki
erişme kontrolü uygulanan karayollarında yük aktarmak için zaruri olan yükleme
ve boşaltma işlemlerine ait geçici depolar ve bunların tamamlayıcısı olan
tesislere karayolu sınır çizgisi içinde kalmak ve her bir tesis için 60.000
metrekareyi geçmemek kaydıyla ağaçlandırma bedeli alınarak izin
verilebilir. İzne konu tesislerin kiralanması, özelleştirme uygulamaları
kapsamında işletme hakkının devredilmesi veya yap-işlet-devret modeliyle
yaptırılması ve işlettirilmesi halinde orman sayılan alana isabet eden;
sözleşmesi gereği ilgili idareye ödenmesi gereken kira bedelinin veya işletme
hakkının devredilmesi halinde devir bedelinin %50’si Orman Genel Müdürlüğü özel
bütçe hesabına izin sahibi tarafından yatırılır. İzinler, ilgili kamu
idareleri veya kamu kurum ve kuruluşları adına devam eder, taahhüt senetlerinde
yer alan haklar işletme süresi içinde aynı şekilde işleticiler tarafından
kullanılır ve yükümlülükler yine işletme süresi içinde işleticiler tarafından
yerine getirilir.”
“Devlet ormanlarında ulaşım hizmeti maksadıyla verilen havaalanı/havalimanı
izin alanı içerisinde yolcuların zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak sağlık,
otel, motel, lokanta, dinî tesis, alışveriş üniteleri gibi tesislerle akaryakıt
istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve idari binalar, geçici
konaklama tesisleri ve terminal binalarına havaalanı/havalimanı sınırları
içinde kalmak kaydıyla 17 nci madde hükümlerine göre izin
verilebilir. Genel bütçe kapsamındaki idareler ile Devlet Hava Meydanları
İşletmesi Genel Müdürlüğünce yapılan, işletilen, işlettirilen veya
yap-işlet-devret modeli esas alınarak yaptırılan ve işlettirilen tesislerden
herhangi bir bedel alınmaz.
Havaalanı/havalimanı izin alanı içerisinde kalan tesislerin
yap-işlet-devret modeli esas alınarak yaptırılması halinde izin sahibinin
talebi üzerine yüklenici/görevli şirket adına üst hakkı tesis edilebilir.
İzinler izin sahibi adına devam eder. Adına üst hakkı tesis edilen
yüklenici/görevli şirketten ağaçlandırma bedeli dışında kira dâhil başkaca
hiçbir bedel alınmaz.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünce
yapılacak demiryolu ve buna bağlı elektrifikasyon, sinyalizasyon, haberleşme
tesisleriyle bunların tamamlayıcısı olan yük merkezi ve yolcu taşıma istasyonu
gibi zorunlu tesislere 17 nci maddenin üçüncü fıkrası esaslarına göre
verilen izinlerden bedel alınmaz.”
MADDE 10- 6831 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 14- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, devlet
ormanlarında ulaşım hizmeti maksadıyla verilen havaalanı/havalimanı izin alanı
sınırları içerisinde yapılan, işletilen, işlettirilen veya yap-işlet-devret
modeli esas alınarak yaptırılan ve işlettirilen yolcuların zaruri ihtiyaçlarını
karşılayacak sağlık, otel, motel, lokanta, dinî tesis, alışveriş üniteleri gibi
tesislerle akaryakıt istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve idari
binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binaları
havaalanı/havalimanının müştemilatı sayılır ve Tarım ve Orman Bakanlığınca izin
verilebilir. İzin verilen tesislerden herhangi bir bedel alınmaz. Alınan
bedeller iade edilmez.”
MADDE 11- 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununun
27 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Denetleme ve erişim
MADDE 27 - Ülkemizde ve/veya yurtdışında sivil havacılık faaliyeti
gerçekleştiren ve/veya yurtdışında yerleşik olup ülkemize sivil havacılık
faaliyetleri kapsamında hizmet veren veya hizmet vermek üzere başvuruda bulunan
tüm yerli ve yabancı gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve
kuruluşları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yapacağı veya yaptıracağı
denetim ve incelemeye tabidirler.
Yapılacak denetimin esasları, denetim ekibinin seçimi ile görev, yetki ve
sorumlulukları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce hazırlanacak yönetmelikle
belirlenir.
Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen tüm gerçek kişiler, özel hukuk
tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları, gerçekleştirdiği sivil havacılık
faaliyeti ile ilgili; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün düzenlemelerini takip
etmek, verdiği talimatlara uymak, taraf olunan uluslararası anlaşmalar
doğrultusunda yapılan denetim ve inceleme kapsamında talep edilen bilgi ve
belgeyi vermek ve her türlü tesis, ürün ve ekipmana erişimi
sağlamakla yükümlüdür.
Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen teknik denetçiler, denetimlerde;
a) Hava aracının uçuşa elverişli olmaması,
b) Mürettebatın o hava aracı tipi için gerekli nitelikleri taşımaması veya
uçuşu yürütecek fiziksel ya da zihinsel kapasiteye sahip olmaması,
c) Operasyonun can ve mal emniyeti için tehlike oluşturması,
ç) Tespit edilen eksiklik veya bulguların can ve mal emniyeti ile uçuş
emniyetini doğrudan ilgilendirmesi,
durumlarında uygunsuzlukların ivedilikle düzeltilmesini istemeye,
mevzuatta belirtilen gerekliliklerin uygulanmasını istemeye, havacılık
işletmesinin ya da yeterlik belgesi gerektiren personelin ve/veya havacılık
hizmet sağlayıcılarının faaliyetini durdurmaya yetkilidir.”
MADDE 12- 2920 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde yer alan “Uygun” ibaresi
“Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen standartlara uygun”
şeklinde değiştirilmiş ve “bulunan” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve Sivil
Havacılık Genel Müdürlüğünce sertifikalandırılan” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 13- 2920 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesine aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir.
“Tüm yolcular, havacılık güvenliğinin ihlal edilmemesiyle sınırlı olmak
üzere, havaalanlarına ve hava araçlarına geçerken yanlarındaki eşyaları ile
birlikte teknik cihazlarla ve gerektiğinde el ile kontrol edilir ve aranır.
Ancak teknik cihazlarla yapılan kontrollerin sonuçlandırılamaması durumunda
bahse konu yolcu kendisinin ve eşyasının elle aranmasını kabul etmediği
takdirde havaalanı ve hava aracına kabul edilmez. Ülkemizin taraf olduğu
uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır.
Havacılık güvenlik tedbirleri; can ve mal güvenliğini sağlamak, hava
araçlarına, havacılık tesislerine ve kişilere yönelik yasa dışı eylemleri
önlemek amacıyla genel kolluğun gözetiminde özel güvenlik görevlileri
tarafından da yerine getirilebilir.
Özel güvenlik görevlileri, havaalanı mülki idare amirinin yazılı emrine
istinaden genel kolluk gözetiminde havacılık tesislerine girişte; kişilerin
üstünü, eşya, bagaj, kargo ve diğer mallarını teknik cihazlarla ve gerektiğinde
el ile kontrol edebilir ve arayabilir.
Güvenlik sistemi veya cihazlarla yapılan kontrol sırasında bagaj, kargo ve
diğer mallar, havacılık güvenliğinin ihlal edileceği şüphesinin ortaya çıkması
durumunda, havaalanı mülki idare amirinin yazılı emrine istinaden yolcusu veya
sahibi olmaksızın genel ve özel kolluk gözetiminde özel güvenlik görevlileri
tarafından teknik cihazlarla ve gerektiğinde el ile aranabilir, açılabilir ve
taşınması yasaklı nesneler emanete alınabilir.
4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun adli aramaya
ilişkin hükümleri saklıdır.
Havaalanı mülki idare amiri tarafından havacılık alanında çalışacak ve
gizlilik dereceli bilgilere erişim sağlayacak kişiler, 4749 sayılı Kanunla
onaylanan Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşmasının 17 numaralı eki ile uluslararası
uygulamalara ve önlemlere uygun olarak belirlenen, havaalanlarının
güvenlik tahditli alanlarına refakat edilmeden erişim sağlayacak
kişiler, bu alanlarda güvenlik kontrolü uygulamak ya da uygulanmasını
sağlamaktan sorumlu kişiler ile yolcu dışındaki diğer kişiler hakkında 7/4/2021
tarihli ve 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa göre
güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Güvenlik soruşturması ve
arşiv araştırması, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü veya havaalanı mülki idare
amirliği tarafından yolcu dışındaki kişiler için düzenlenen giriş izni veya
yetki belgesi veya sertifikalarının yenilenmesi halinde yenilenir. Güvenlik
soruşturması ve arşiv araştırması yapılmadan güvenlik tahditli alana
girecek yolcu dışındaki kişilere refakat edilmesi zorunludur. Ülkemizin taraf
olduğu uluslararası anlaşma hükümleri saklı olup uçak mürettebatına;
a) Yolcuların mevcut olabileceği alanlarda,
b) Geldikleri veya gidecekleri hava aracının hemen yakınındaki alanlarda,
c) Mürettebata tahsis edilen alanlarda,
ç) Mürettebat üyelerinin geldiği veya gideceği hava aracı ile giriş noktası
veya terminal arasında kalan alanlar dışında kalan güvenlik tahditli alanlarda,
refakat zorunludur.”
MADDE 14- 2920 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin başlığı “Havaalanları
ve çevresinde yapılaşma sınırlamaları” şeklinde, birinci ve ikinci fıkraları
aşağıdaki şekilde, altıncı fıkrasında yer alan “valilik” ibareleri “Mahallin en
büyük mülki idare amiri” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“Havaalanlarının ve ilgili tesis ve teçhizatın dâhilinde ve çevresinde,
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce belirlenen esaslar ve yayımlanan plan
sınırları çerçevesinde hava trafiğini ve seyrüsefer yardımcı cihazlarını
engelleyecek ve havacılık emniyetini ve güvenliğini tehlikeye düşürecek
nitelikte ve yükseklikte bina, yapı, inşaat yapılması, ağaç ve direk dikilmesi,
tesis kurulması ve yaban hayatının oluşmasına veya gelişmesine sebebiyet
vererek havacılık emniyetini tehlikeye sokacağı değerlendirilen tesislerin
kurulması yasaktır.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, havaalanları ve seyrüsefer yardımcı
cihazlarının etrafında havacılık emniyetini tehlikeye düşürebilecek yapı, bina,
ağaç, direk gibi tesisleri ilgili mahallin en büyük mülki idare amiri
aracılığıyla kaldırtabilir.”
“Havaalanı ve çevresinde havacılık emniyetini tehlikeye düşürebilecek
yapılar ile yaban hayatının oluşmasına veya gelişmesine sebebiyet verecek
durumların tespit edilmesi halinde, havaalanı işletmecisi tarafından yapılacak
tehlike değerlendirme çalışmaları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce
değerlendirilir. Değerlendirme neticesinde uçuş emniyetini tehlikeye
düşürebilecek hususların bulunduğuna karar verilmesi halinde Ulaştırma ve
Altyapı Bakanlığı söz konusu tesislerin kaldırılması veya tehlikenin bertaraf
edilmesini sağlamak amacıyla faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması da
dâhil olmak üzere gerekli işlemleri yapar veya yapılmasını sağlar. Bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca
belirlenir.”
MADDE 15- 2920 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde yer alan “bin” ibaresi “yirmibin” şeklinde, “onbin” ibaresi “beşyüzbin”
şeklinde, (b) bendinde yer alan “beşyüz” ibaresi “onbin” şeklinde, “onbin” ibaresi
“beşyüzbin” şeklinde, ikinci fıkrada yer alan “beşyüz” ibaresi “onbin”
şeklinde, “onbin” ibaresi “beşyüzbin” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 16- 2920 sayılı Kanunun 144 üncü maddesine birinci fıkradan önce gelmek
üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, maddenin mevcut birinci fıkrasında yer alan “beşbin”
ibaresi “ellibin” şeklinde, mevcut ikinci fıkrasında yer alan “onbin” ibaresi “yüzbin”
şeklinde değiştirilmiş, mevcut üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları
yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Türk Hava Sahasında işletilecek veya kullanılacak sivil İnsansız Hava
Aracı (İHA) sistemlerinin ithali, satışı, ruhsatlandırılması, kayıt ve tescili,
uçuşa elverişliliğin sertifikalandırılması, sistemleri kullanacak kişilerin
sahip olması gereken nitelikleri, uçuş izinlerinin verilmesine ve hava trafik
hizmetlerine ilişkin usul ve esaslar Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından
belirlenir.”
“Uçuş izni almadan veya Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce/mülki idare
amirlerince belirlenen alanlar dışında insansız hava aracı uçuranlardan genel
kolluk kuvvetleri tarafından tespit edilen kişiler hakkında mahallin en büyük
mülki idare amiri tarafından altmışbin Türk Lirası idari para cezası
uygulanır.
İHA sistemlerinin ithaline, satışına, tesciline, ruhsatlandırılmasına,
uçuşa elverişliliğin sağlanmasına, sistemleri kullanacak kişilerin sahip olması
gereken niteliklere ilişkin düzenlemelere aykırılıkları tespit edilenlere Sivil
Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından beşbin Türk Lirasından yüzbin Türk
Lirasına kadar idari para cezası uygulanır.”
MADDE 17- 2920 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 3- Devlet ormanları kapsamındaki alanlarda havaalanı/havalimanı
projeleri kapsamında, havaalanı/havalimanı sınırları içerisinde hava ve kara
tarafı için gerekli tesis alanları ile yolcuların zaruri ihtiyaçlarını
karşılayacak sağlık, otel, motel, lokanta, dinî tesis, alışveriş üniteleri gibi
tesislerle akaryakıt istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve idari
binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binaları için verilen
izinlerden herhangi bir bedel alınmaz.”
MADDE 18- 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili
Kanunu ile 491 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki bentler
eklenmiş, yedinci ve sekizinci fıkralarında yer alan “Üçüncü” ibareleri
“Dördüncü” şeklinde değiştirilmiştir.
“e) Anonim, sermayesi paylara bölünmüş komandit, limited şirket
ve kooperatiflerin birleşme, bölünme ve tür veya unvan değişiklikleri nedeniyle
yapılacak kayıt değişiklikleri ile gemi ve yatların miras yoluyla intikali
nedeniyle yapılacak kayıt işlemlerinde (a) bendinde belirtilen kayıt harcı
alınmaz. Geminin payının devredilmesi halinde kayıt harcı, devredilen hisse
oranında alınır.
f) Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı yahut kaydedilecek ana sevk
sistemi sıvılaştırılmış doğal gaz hariç fosil yakıt kullanmayan gemi ve
yatlardan (a) bendinde belirtilen harçlar alınmaz, (b) bendinde belirtilen
harcın %50’si alınır.”
MADDE 19- 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün
Hizmetleri Hakkında Kanunun 29 uncu maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü
fıkralarına “hizmet tesisleri ve” ibarelerinden sonra gelmek üzere “yük aktarma
merkezleri gibi” ibareleri eklenmiştir.
MADDE 20- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1259
uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Zorunlu sigorta bedelinin sınırı her kaza için yolcu başına, uluslararası
sefer yapabilmek için ruhsat almış bir gemi ile yolcu taşındığı takdirde
250.000 Özel Çekme Hakkından, uluslararası sefer için gerekli ruhsatı olmayan
bir gemi ile yolcu taşındığı takdirde 100.000 Özel Çekme Hakkından az olamaz.”
MADDE 21- 9/5/2013 tarihli ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanununun
16 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “her yılın sonunda”
ibaresi “aylık dönemler itibarıyla” şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrasına
“gerçekleşen net maliyeti” ibaresinden sonra gelmek üzere “, harcamanın
yapıldığına ilişkin bilgi ve belgelerin sunulduğu ayı takip eden ayın sonuna
kadar” ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) Evrensel posta hizmetlerine ilişkin giderleri karşılamak üzere
evrensel posta hizmeti yükümlüsüne ya da sağlayıcısına avans ödenebilir. Avans
ödemesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 22- 6475 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin Anayasa Mahkemesince iptal
edilen yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“(7) Sermayesinin yarıdan fazlası PTT’ye ait olan şirketlerde kamu kurum ve
kuruluşlarına personel istihdam edilmesine dair mevzuat hükümlerine tabi
olunmaksızın 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi
personel istihdam edilir. Şirketlerde istihdam edilecek personelin işe alınması
ve mali hakları hususlarında; görev yapılan unvan, eğitim, tecrübe, dil bilgisi
ve alanında uzmanlığı esas alınmak kaydıyla ilgili şirketlerin yönetim
kurulları yetkilidir.”
MADDE 23- 6475 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Disiplin cezalarının çeşitleri ve uygulanacak haller
EK MADDE 1- (1) PTT’de idari hizmet sözleşmeli olarak görev yapan personele
uygulanacak disiplin cezaları ile ceza gerektiren fiil ve haller hakkında 14/7/1965 tarihli
ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125 inci maddesi uygulanır. Ancak;
a) Aylıktan kesme cezası; brüt sözleşme ücretinden 1/30 ilâ 1/8 arası
oranlarda kesinti yapılması,
b) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası; brüt sözleşme ücretinden 1/4
ilâ 1/2 arası oranlarda kesinti yapılması,
c) Devlet memurluğundan çıkarma cezası; bir daha PTT’de herhangi bir göreve
alınmamak üzere sözleşmenin feshi,
suretiyle uygulanır.
(2) PTT’de idari hizmet sözleşmeli olarak görev yapan personel hakkındaki
disiplin işlemlerine ilişkin, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 657 sayılı
Kanunun Dördüncü Kısmının “Disiplin” başlıklı Yedinci Bölümünde yer alan
hükümler uygulanır.”
MADDE 24- 6475 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Disiplin cezası vermeye yetkili amirler ve kurullar
EK MADDE 2- (1) Disiplin işlemleri; disiplin amirleri, Teşkilat Disiplin
Kurulu, Merkez Disiplin Kurulu ve Yüksek Disiplin Kurulunca yürütülür.
(2) Uyarma, kınama ve 1/30 ilâ 1/8 arası ücret kesintisi yapılması cezası
disiplin amirleri; 1/4 ilâ 1/2 arası ücret kesintisi yapılması cezası merkez
teşkilatında Merkez Disiplin Kurulu, taşra teşkilatında ise Teşkilat Disiplin
Kurulu; sözleşmenin feshi cezası Yüksek Disiplin Kurulu tarafından verilir.
(3) Disiplin cezası vermeye yetkili disiplin amirleri ve disiplin
kurulları, disiplin kurullarının kuruluşu, üyeleri, çalışma ve karar usulü,
disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar ile bunların yetki
ve sorumlulukları ve diğer hususlar Yönetim Kurulu tarafından yönetmelikle
düzenlenir.”
MADDE 25- 6475 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Görevden uzaklaştırma
EK MADDE 3- (1) Görevden uzaklaştırma, görevi başında kalmasında sakınca
görülen personel hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir. Görevden uzaklaştırma
tedbiri, soruşturmanın herhangi bir safhasında alınabilir. Görevden
uzaklaştırmaya; atamaya yetkili amirler, müfettişler ve denetçiler yetkilidir.
(2) Görevden uzaklaştırmaya ilişkin işlemler, 657 sayılı Kanunun Dördüncü
Kısmının “Görevden Uzaklaştırma” başlıklı Sekizinci Bölümünde yer alan
hükümlere göre yapılır.”
MADDE 26- 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına
İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 40 ıncı maddesinin
ikinci fıkrasında yer alan “havacılık ve uzay” ibaresi “havacılık, uzay, raylı
sistem ve denizcilik” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 27- 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Çalışma zamanı ve mesai dışı hizmet bedeli
EK MADDE 2- (1) Bölge liman başkanlıkları ve liman başkanlıkları tarafından
gerçekleştirilen denetim, ölçüm, belgelendirme ve diğer denizcilik işlemlerinin
normal çalışma saatleri içinde yapılması esastır. Ancak, bu saatler dışında
veya tatil zamanlarında işin yapılacağı bölge liman veya liman başkanlığınca,
gerekli önlemler alınmak ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca belirlenecek
mesai dışı hizmet bedelinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner Sermaye
İşletmesi hesabına yatırılması şartıyla işlem yapılabilir. Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı, normal çalışma saatleri dışında verilecek hizmetleri düzenler ve
kontrol eder.
(2) Birinci fıkra kapsamında; bölge liman veya liman başkanlığınca
yürütülen fazla çalışmalar karşılığında elde edilen gelirlerden, bu
başkanlıklarda fiilen görev yapıp mesai saatleri dışında fazla çalışma yapan
memur veya sözleşmeli personelden ilgili mevzuatı kapsamında denetim yapmaya
yetkili olanlara ve denetim konusunda eğitim alarak yetkilendirilmiş olanlara
saat başına 160 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu
bulunacak tutarı aşmamak üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca belirlenen
tutarda ayda 50 saate kadar fazla çalışma ücreti ödenebilir. Bu ödeme
damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Bu madde
kapsamında ödeme yapılanlara diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde ayrıca fazla
çalışma ücreti ödenmez.”
MADDE 28- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 29- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.