YAPI MALZEMELERİNİN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ
(ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2022/14)
Ticaret Bakanlığından:31.12.2021 tarih ve 31706 4. Mükerrer
Sayılı R.G.
Amaç
ve kapsam
MADDE
1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Ek-1 ve Ek-2’de belirtilen
ürünlerin, ithalatta 10/7/2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliğine uygunluğunun denetimine ilişkin usul
ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Tebliğ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi tutulacak
ürünleri kapsar.
(3) Bu Tebliğ Hariçte İşleme Rejimi uyarınca ihraç edilip
geri gelen eşyaları kapsamaz.
Dayanak
MADDE
2 – (1) Bu Tebliğ, 28/1/2013 tarihli ve 2013/4284 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararının 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE
3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) A.TR Dolaşım Belgesi: Türkiye veya Avrupa
Topluluğu’nda serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği
çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük
idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca
düzenlenip gümrük idaresince vize edilen belgeyi,
b) Bakanlık: Ticaret Bakanlığını,
c) Denetim birimi: Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine bağlı
ürün güvenliği denetimlerinden sorumlu Ürün Güvenliği Denetimleri Müdürlüklerini,
ç) Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS): Ürün
Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk
ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk analizi esaslı olarak yapılması
amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamayı,
d) Fiili denetim: Belge kontrolü, işaret kontrolü, fiziki
muayene ve laboratuvar testinden biri veya birkaçını,
e) Geri gelen eşya: 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin 446 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde tanımlanan nedenlerle geri gelen daha
önce ihraç edilmiş eşyayı,
f) Kapsam dışı: GTİP olarak Ek-1 ve Ek-2’de belirtilmekle birlikte, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamına
girmeyen ürünü,
g) Kullanıcı: TAREKS aracılığıyla firmalar adına işlem
yapmak üzere yetkilendirilmiş kişileri,
ğ) Risk: Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin Yapı
Malzemeleri Yönetmeliğine uygun olmama ihtimalini,
h) Risk analizi: Ek-1 veya Ek-2’de yer alan ürünlerin risk
derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek
amacıyla, TAREKS’te firma hakkındaki bilgiler; geçmişte yapılan ithalat
denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetimi sonuçları; üretici veya ithalatçı firma
ya da kullanıcısı; giriş gümrüğü; ürünün cinsi, markası, modeli, fiyatı ve
miktarı; menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke ve risk tespiti için
kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle yapılan işlemi,
ifade eder.
TAREKS
ve firma tanımlaması
MADDE
4 – (1) Yapı malzemelerinin ithalat denetimiyle ilgili tüm
işlemler TAREKS üzerinden ve risk analizine göre yapılır.
(2) Bu Tebliğ kapsamı ürünleri ithal etmek isteyen
firmaların, 29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi:
2011/53) çerçevesinde TAREKS’te tanımlanması ve firma adına TAREKS’te işlem
yapacak en az bir kullanıcının yetkilendirilmiş olması gerekir.
İthalatçının
başvurusu
MADDE
5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki denetimler Gümrük Yönetmeliğinin
181 inci maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili
öncesinde yapılır.
(2) Kullanıcı, Bakanlık internet sayfasının “E-işlemler” kısmında
yer alan Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması”
bölümünü veya e-Devlet kapısını kullanarak TAREKS üzerinden ithal partisine
ilişkin verileri girerek başvurusunu yapar.
(3) Başvuru
üzerine, TAREKS tarafından firmaya, ilgili denetim birimi nezdindeki
işlemlerini takip edebilmesi amacıyla bir başvuru numarası verilir.
(4) Verilerin doğru, eksiksiz ve zamanında girilmesinden
kullanıcı sorumludur.
Muafiyetler
ve istisnalar
MADDE
6 – (1) A.TR Dolaşım Belgeli olduğu kullanıcı tarafından
TAREKS’te beyan edilen ürünler için ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS
referans numarası doğrudan oluşturulur.
(2) Dâhilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında ithal edilen
ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin Ek-1 ve Ek-2’deki
listelerde yer alması durumunda, bu ürünlerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine
tabi tutulması halinde TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11
inci maddeye göre sonuçlandırılır.
(3) Geri gelen eşya için, bu ürünlerin ihracat beyannamesi
numarasının kullanıcı tarafından TAREKS’e girilmesi ve geri gelen ürünlerin
teknik mevzuata uygun olması kaydıyla piyasaya arz edilebileceğine dair Ek-4’te yer alan taahhütnamenin kullanıcı tarafından TAREKS’e
yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası
doğrudan oluşturulur.
(4) 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin
Uygulanması Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın ithalatında
TAREKS üzerinden başvuru yapılmaz, ithalat işlemleri 11 inci maddeye göre
sonuçlandırılır.
(5) Risk analizine göre yapılacak değerlendirmede
gerektiğinde, birinci veya üçüncü fıkra kapsamına giren ürünler de fiili
denetime yönlendirilebilir.
Kapsam
dışı
MADDE
7 – (1) Başvuru konusu ithalat partisine ilişkin kapsam dışı
beyanı ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine yapılır.
Risk
analizi
MADDE
8 – (1) Kullanıcıların TAREKS üzerinden beyan ettiği bilgiler
çerçevesinde, fiili denetime yönlendirilen ürünler TAREKS aracılığıyla
yapılacak risk analizine göre belirlenir.
(2) Risk analizinde kullanılacak kriterler, gerektiğinde
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve ilgili diğer tarafların da
görüşü alınarak, Bakanlıkça belirlenir.
(3) Risk analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilmeyen
ürünlerin ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan
oluşturulur.
Fiili
denetim
MADDE
9 – (1) Fiili denetime yönlendirilen ürünler için
Ek-3’te belirtilen belgeler, firma adına yetkilendirilen kullanıcı
tarafından başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda
TAREKS’e yüklenir. Firmanın başvuru sırasında TAREKS’te talep etmesi halinde
sistem tarafından ilave süre verilir. İlgili belgelerin kullanıcı tarafından
sisteme süresi içerisinde yüklenmemesi halinde başvuru iptal edilir.
(2) Firmalardan gerektiğinde ilave bilgi ve belge
istenebilir.
(3) Fiili denetim sonucunda ilgili mevzuata aykırılık tespit
edilmemesi ya da ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti durumlarında, ürünün ithal
edilebileceğine dair TAREKS referans numarası oluşturulur.
(4) İlgili mevzuata aykırılık tespit edilmesi veya
ithalatçıdan talep edilen ek bilgi ve belgelerin süresi içerisinde TAREKS’e
yüklenmemesi durumunda, fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç
TAREKS’te ilan edilir.
(5) TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince düzenlenmediği
anlaşılan Performans Beyanı veya test raporunun tespiti halinde, diğer şartlar
uygun olsa dahi fiili denetim olumsuz olarak sonuçlandırılır ve sonuç TAREKS’te
ilan edilir.
Kullanıcıya
yapılan bildirimler
MADDE
10 – (1) Kullanıcı, denetim sürecine ve sonucuna ilişkin
sorgulamaları TAREKS aracılığıyla yapar.
(2) Denetim sürecine ve sonucuna ilişkin bildirimler, Dış
Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi:
2011/53)’nin 6 ncı maddesi kapsamında yapılan “Yetkilendirme Başvuruları”
uygulamasında kullanıcılar tarafından beyan edilen elektronik posta adresine
iletilir. Kullanıcıya ulaşmayan bildirimlerden Bakanlık sorumlu değildir.
(3) Yapılan denetimde, üründe mevzuata aykırılık tespiti
halinde durum ilgili gümrük idaresine yazıyla ayrıca bildirilir.
TAREKS
referans numarasının gümrüklere beyanı
MADDE
11 – (1) Ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans
numarasının gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine firma tarafından
kaydedilmesi zorunludur.
(2) TAREKS referans numarası verildiği tarihten itibaren 1
yıl süreyle geçerlidir.
(3) Dâhilde İşleme Rejimi Kararı kapsamında ithal edilen
ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin Ek-1 ve Ek-2’deki
listelerde yer alması durumunda, bu ürünlerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine
tabi tutulması halinde 18140099152013143475484 olarak belirlenen 23 haneli
TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı tarafından
kaydedilir.
(4) Gümrük idarelerine kapsam dışı olarak beyan edilen
ürünlerin ithalatında, 18140099242013015773484 olarak belirlenen 23 haneli
TAREKS referans numarası, gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine ithalatçı
tarafından kaydedilir. Kapsam dışı olarak beyan edilen ürünlerin, gümrük
gözetiminde bulunması kaydıyla, ürünlerin ilgili gümrük idaresince denetime
yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS üzerinden başvuru
yapılır.
(5) GTİP değişikliği sonucunda Tebliğ eki listede yer aldığı
tespit edilen ürünlerin, gümrük gözetiminde bulunması kaydıyla ilgili gümrük
idaresince denetime yönlendirilmesi halinde, 5 inci madde çerçevesinde TAREKS
üzerinden başvuru yapılır.
(6) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması
Hakkındaki Kararın beşinci kısmında belirtilen eşyanın ithalatında
18140099114115014436576 olarak belirlenen 23 haneli TAREKS referans numarası,
gümrük beyannamesinin 44 numaralı hanesine kaydedilir.
İthalatçının
sorumluluğu
MADDE
12 – (1) İthalatçı, bu Tebliğ kapsamında denetlensin veya
denetlenmesin, ithal ettiği ürünlerin her halükârda Yapı Malzemeleri
Yönetmeliği dâhil olmak üzere ilgili tüm mevzuata uygun ve güvenli olmasından,
5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu uyarınca
sorumludur.
(2) Ürünün ithaline izin verilmesi veya ürüne dair TAREKS
referans numarası oluşturulması, ürünün mutlaka mevzuata uygun ve/veya güvenli
olduğu anlamına gelmez.
(3) İthal edilmiş ürünün GTİP’sinin Ek-1 veya Ek-2’de yer
aldığının sonradan yapılan kontrol sonucunda tespit edilmesi halinde keyfiyet
ilgili gümrük idaresi tarafından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığına bildirilir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının
ürünün güvensiz olduğunu tespit ederek gümrük idaresine bildirmesi halinde,
uygunluk değerlendirmesinin olumsuz sonuçlandığı kabul edilir.
Yaptırımlar
MADDE
13 – (1) Bu Tebliğe aykırı hareket edenler ile yanlış veya
yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan veya ibraz edenler veya
belgede tahrifat yapanlar hakkında, 7223 sayılı Kanun, 27/10/1999 tarihli ve
4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı Teknik Düzenlemeler Rejimi
Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat uygulanır.
(2) TAREKS üzerinden yürütülen denetimlerde, ilgili
mevzuata, bu Tebliğ hükümlerine ve bu Tebliğe ilişkin uygulamalara aykırı
hareket eden kullanıcının yetkisi, fiilin ağırlığına göre belirli bir süre askıya
alınır, firmanın denetim başvuruları belirli bir süre ve/veya oranda fiili
denetime yönlendirilir. Bu yaptırımlar uygulanırken belirlenen süreler ve
denetim oranları, firmanın başvuru sıklığı, varsa önceki ihlalleri ve/veya
ürünün niteliği gibi hususlar dikkate alınarak belirlenir.
Yetki
MADDE
14 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik
önlem almaya ve düzenleme yapmaya Bakanlık Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel
Müdürlüğü yetkilidir.
Yürürlükten
kaldırılan tebliğ
MADDE
15 – (1) 31/12/2020 tarihli ve 31351 dördüncü mükerrer sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemelerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün
Güvenliği ve Denetimi: 2021/14) yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş
süreci
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 1/1/2022 tarihinden önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla
Türkiye’ye sevk edilmek üzere taşıma belgesi düzenlenmiş veya gümrük mevzuatı
uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olan ürünlerin ithalatı, 28/2/2022
tarihine kadar (bu tarih dahil) ithalatçının talebi halinde, Yapı
Malzemelerinin İthalat Denetimi Tebliğine (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/14)
göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE
16 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
17 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
Ek İçin; https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/12/20211231M4-13-1.pdf
